მარი ანა დე ბურბონი: განსხვავება გადახედვებს შორის

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ახალი გვერდი: {{subst:l}} {{ინფოდაფა მმართველი |სახელი = მარი ანა დე ბურბონი |ორიგი...
 
No edit summary
ხაზი 24: ხაზი 24:
== ბიოგრაფია ==
== ბიოგრაფია ==
=== დაბადება და ბავშვობა ===
=== დაბადება და ბავშვობა ===
[[ფაილი:Vermandois.jpg|მარცხნივ|მინი|229x229პქ|მარი ანა და მისი ძმა ლუი]]
მარი ანა დაიბადა 1666 წლის 2 ოქტომბერს ვენსენის შატოში, საფრანგეთში. იგი იყო საფრანგეთის მეფე ლუი XIV-ისა და მისი საყვარლის, ლუიზა დე ლა ვალიერის უფროსი ქალიშვილი, რომელსაც სახელი მარი მეფის ცოლის, დედოფალი მარია ტერეზა ესპანელის, ხოლო ანა მეფის დედის, დედოფალ ანა ავსტრიელის პატივსაცემად დაარქვეს. სულ მალე, მარი ანა ლუი XIV-ის გამორჩეულად საყვარელი ქალიშვილად იქცა. ის და მისი უმცროსი ძმა, ვერმონდუას გრაფი ლუი იზრდებოდნენ საფრანგეთის ფინანსთა მინისტრ ჟან ბატისტ კოლბერის მეუღლის, მადამ კოლბერის მეთვალყურეობის ქვეშ. მადამ კოლბერი მათ სამეფო კარიდან მოშორებით ზრდიდა მშვიდ გარემოში.

1667 წლის 14 მაისს მარი ანა ოფიციალურად გამოცხადდა ლუი XIV-ის ლეგიტიმურ ქალიშვილად, რითაც მან მამისაგან მიიღო ბურბონის გვარი. თავისი ახალგაზრდობის პერიოდში, მარი ანა ცნობილი იყო მადმუაზელ დე ბლუას სახელით, რომელიც შემდგომში მისმა ნახევარ-დამ, ლუი XIV-ისა და მადამ დე მონტესპანის ქალიშვილმა ფრანსუაზ მარიმ მიიღო.

=== ქორწინება ===
=== ქორწინება ===
[[ფაილი:Full portrait of Marie Anne de Bourbon (1666-1739) by François de Troy.jpg|მარცხნივ|მინი|336x336პქ|მარი ანა 1680 წელს]]
1680 წლის 16 იანვარს სენ-ჟერმენ-ან-ლაის სასახლეში მარი ანა ცოლად შერთეს მისსავე ბიძაშვილს, კონტის პრინც ლუი არმან I-ს. მან თავის ახალგაზრდა მეუღლეს თავი ძალიან მალე შეაყვარა. ასევე ცნობილია, რომ მეფემ მას მზითვში მილიონი ლივრი გაატანა, თუმცა მთავარი ისაა, რომ ხალხი მას მაინც უკანონო ქალიშვილად აღიქვამდა და მისმა ქორწინებამ სამეფო დინასტიის წარმომადგენელზე დიდი სკანდალი გამოიწვია. ყოველივე ამ სკანდალისა და საქორწინო ეიფორიის გადავლის შემდეგ მარი ანამ ახალი სკანდალი გამოიწვია, როდესაც საჯაროდ განაცხადა, რომ მისი ქმარი საწოლში არც თუ ისე კარგი იყო.

1683 წელს, მარი ანას დაბადების დღიდან მალევე გარდაიცვალა მისი ძმა, ვერმონდუას გრაფი ლუი დე ბურბონი, რაც დიდი ტრაგედია იყო კონტის პრინცესისათვის. ახალგაზრდა გრაფი ჯერ სასახლიდან გააძევეს შევალიერ დე ლორენთან ჰომოსექსუალური კავშირის გამო, შემდეგ კი იგი საეჭვო ვითარებაში დაიღუპა 16 წლის ასაკში. როგორც ისტორიული წყაროები მეტყველებენ, მარი ანაზე წარუშლელი ტრავმა დატოვა ლუის გარდაცვალებამ, სამეფო ოჯახის წარმომადგენლებს კი ერთი ცრემლიც არ გადმოუგდიათ.

1685 წელს მარი ანას მეუღლე სმალპოქსით დაავადდა, რაც განუკურნებელი სენი იყო. სულ მალე, 1685 წლის 9 ნოემბერს ახალგაზრდა ლუი არმანი გარდაიცვალა. ლუი არმანსა და მარი ანას ქორწინებიდან შვილები არ დარჩენიათ, რის გამოც მას კონტის ქვრივი პრინცესა ეწოდა, ტახტზე კი ლუი არმანის ძმა ავიდა. ახალგაზრდა და მშვენიერ მარი ანას უამრავი ხელისმთხოვნელი გამოუჩნდა, თუმცა იგი მეორედ გათხოვებას აღარ აპირებდა. ცნობილია, რომ მან უარი თვით მაროკოს სულთან ისმაილ იბნ შარიფსაც კი უთხრა.

ამავე 1685 წელს მადამ დე მონტესპანისა და ლუი XIV-ის ქალიშვილი, მარი ანას ნახევარ-და ლუიზ ფრანსუაზი ბურბონის ჰერცოგს შერთეს ცოლად, რითაც მარი ანა თითქმის უკონკურენტოდ დარჩა ვერსალში, რასაც ფაქტია მისი ძალაუფლებისა და გავლენების ზრდა მოჰყვა. იგი წლების მანძილზე ერთ-ერთი ყველაზე გავლენიანი ქალი იყო არამხოლოდ ვერსალში, არამედ მთელს საფრანგეთში.

1698 წლიდან განიხილებოდა მარი ანასა და მისი ნახევარ-ძმის, საფრანგეთის დოფინ ლუი დე ბურბონის ვაჟის, ანჟუს ჰერცოგ ფილიპის ქორწინება, თუმცა 1700 წელს იგი ესპანეთის მეფე გახდა ფილიპე V-ის სახელით და ცოლადაც სარდინიის მეფის ასული მარია ლუიზა შეირთო, მისი ნაადრევი გარდაცვალების შემდეგ კი პარმისა და პიაჩენცის ჰერცოგის ასულ ისაბელ ფარნეზეზე იქორწინა.

1692 წლიდან მარი ანას ძალაუფლება შედარებით შემცირდა, რადგანაც მისმა კიდევ ერთმა ნახევარ-დამ, ფრანსუაზ მარიმ იქორწინა ლუი XIV-ის ძმის, ორლეანის ჰერცოგ ფილიპ I-ის ერთადერთ ვაჟზე, რითაც ცხადია ფრანსუაზ მარის გავლენები ერთი ორად გაიზარდა. ამ ქორწინებით ფრანსუაზ მარი ამაღლდა ორლეანელთა დინასტიის წარმომადგენლობამდე, რითაც ყველა თავის დაზე უფრო მაღალი რანგის წარმომადგენელი გახდა. გარდა ამისა, იგი თვეში იღებდა 2 მილიონ ლივრს, რაც მის ყველა დანარჩენი დის თვიურ შემოსავალს 2-3-ჯერ აღემატებოდა. ეს ფაქტი ძალიან აღიზიანებდათ მარი ანასა და მის ნახევარ-დას, ლუიზ ფრანსუაზს, რომლებიც მართალია აქამდე მტრობდნენ, თუმცა ახლა უკვე ფრანსუაზ მარის წინააღმდეგ გაერთიანდნენ.

=== პრინცესა დუაირიერი ===
=== პრინცესა დუაირიერი ===
== ტიტულები ==
== ტიტულები ==

* ლა ვალიერის ჰერცოგინია: 1680-1698;
* ბლუას მადმუაზელი: 1681-1692;
* პენტიევრის ჰერცოგინია: 1696-1697;
* ეტამპის ჰერცოგინია: 1712-1718;
* კონტის პრინცესა: 1680-1685.

== ლიტერატურა ==
== ლიტერატურა ==



16:06, 17 დეკემბერი 2018-ის ვერსია

{{subst:ET|თარგის გამოყენების შეცდომა! ეს თარგი გამოიყენება subst-ის მეშვეობით. პრობლემის აღმოსაფხვრელად ჩაანაცვლეთ თარგი {{მუშავდება}} თარგით {{subst:მუშავდება}}.}}{{მუშავდება/ძირი|[[სპეციალური:Contributions/{{subst:REVISIONUSER}}|{{subst:REVISIONUSER}}]].|{{subst:CURRENTDAY}}|{{subst:CURRENTMONTH}}|{{subst:CURRENTYEAR}}}}

მარი ანა დე ბურბონი
Marie Anne de Bourbon
კონტის პრინცესა
მმართ. დასაწყისი: 16 იანვარი, 1680
მმართ. დასასრული: 9 ნოემბერი, 1685
წინამორბედი: ანა მარია მარტინოცი
მემკვიდრე: მარი ტერეზ დე ბურბონი
პირადი ცხოვრება
დაბ. თარიღი: 2 ოქტომბერი, 1666
დაბ. ადგილი: ვენსენი, საფრანგეთი
გარდ. თარიღი: 3 მაისი, 1739, (72 წლის)
გარდ. ადგილი: პარიზი, საფრანგეთი
მეუღლე: ლუი არმან I, კონტის პრინცი
დინასტია: ბურბონები
მამა: ლუი XIV, საფრანგეთის მეფე
დედა: ლუიზა დე ლა ვალიერი
რელიგია: კათოლიციზმი
ხელმოწერა:

მარი ანა დე ბურბონი (ფრანგ. Marie Anne de Bourbon; დ. 2 ოქტომბერი, 1666 — გ. 3 მაისი, 1739) — ბურბონთა დინასტიის წარმომადგენელი. საფრანგეთის მეფე ლუი XIV-ისა და მისი საყვარლის, ლუიზა დე ლა ვალიერის უკანონო ქალიშვილი რომელიც 1667 წლის 14 მაისს მეფის კანონიერ შვილად სცნეს. იგი მამის ფავორიტი ქალიშვილი იყო. თექვსმეტი წლის ასაკში დააქორწინეს თავის შორეულ ბიძაშვილზე, კონტის პრინც ლუი არმან I-ზე, თუმცა 1685 წელს, 19 წლის ასაკში დაქვრივდა, ისე, რომ შვილიც არ დარჩენია. მას შემდეგ, რაც დედამისმა სამეფო კარი დატოვა და მონაზვნად აღიკვეცა, მარი ანამ ლა ვალიერის ჰერცოგინიობა მიიღო და ვერსალში დასახლდა, სადაც იგი აქტიურად ერეოდა სამეფო კარის საქმიანობებში.

ბიოგრაფია

დაბადება და ბავშვობა

მარი ანა და მისი ძმა ლუი

მარი ანა დაიბადა 1666 წლის 2 ოქტომბერს ვენსენის შატოში, საფრანგეთში. იგი იყო საფრანგეთის მეფე ლუი XIV-ისა და მისი საყვარლის, ლუიზა დე ლა ვალიერის უფროსი ქალიშვილი, რომელსაც სახელი მარი მეფის ცოლის, დედოფალი მარია ტერეზა ესპანელის, ხოლო ანა მეფის დედის, დედოფალ ანა ავსტრიელის პატივსაცემად დაარქვეს. სულ მალე, მარი ანა ლუი XIV-ის გამორჩეულად საყვარელი ქალიშვილად იქცა. ის და მისი უმცროსი ძმა, ვერმონდუას გრაფი ლუი იზრდებოდნენ საფრანგეთის ფინანსთა მინისტრ ჟან ბატისტ კოლბერის მეუღლის, მადამ კოლბერის მეთვალყურეობის ქვეშ. მადამ კოლბერი მათ სამეფო კარიდან მოშორებით ზრდიდა მშვიდ გარემოში.

1667 წლის 14 მაისს მარი ანა ოფიციალურად გამოცხადდა ლუი XIV-ის ლეგიტიმურ ქალიშვილად, რითაც მან მამისაგან მიიღო ბურბონის გვარი. თავისი ახალგაზრდობის პერიოდში, მარი ანა ცნობილი იყო მადმუაზელ დე ბლუას სახელით, რომელიც შემდგომში მისმა ნახევარ-დამ, ლუი XIV-ისა და მადამ დე მონტესპანის ქალიშვილმა ფრანსუაზ მარიმ მიიღო.

ქორწინება

მარი ანა 1680 წელს

1680 წლის 16 იანვარს სენ-ჟერმენ-ან-ლაის სასახლეში მარი ანა ცოლად შერთეს მისსავე ბიძაშვილს, კონტის პრინც ლუი არმან I-ს. მან თავის ახალგაზრდა მეუღლეს თავი ძალიან მალე შეაყვარა. ასევე ცნობილია, რომ მეფემ მას მზითვში მილიონი ლივრი გაატანა, თუმცა მთავარი ისაა, რომ ხალხი მას მაინც უკანონო ქალიშვილად აღიქვამდა და მისმა ქორწინებამ სამეფო დინასტიის წარმომადგენელზე დიდი სკანდალი გამოიწვია. ყოველივე ამ სკანდალისა და საქორწინო ეიფორიის გადავლის შემდეგ მარი ანამ ახალი სკანდალი გამოიწვია, როდესაც საჯაროდ განაცხადა, რომ მისი ქმარი საწოლში არც თუ ისე კარგი იყო.

1683 წელს, მარი ანას დაბადების დღიდან მალევე გარდაიცვალა მისი ძმა, ვერმონდუას გრაფი ლუი დე ბურბონი, რაც დიდი ტრაგედია იყო კონტის პრინცესისათვის. ახალგაზრდა გრაფი ჯერ სასახლიდან გააძევეს შევალიერ დე ლორენთან ჰომოსექსუალური კავშირის გამო, შემდეგ კი იგი საეჭვო ვითარებაში დაიღუპა 16 წლის ასაკში. როგორც ისტორიული წყაროები მეტყველებენ, მარი ანაზე წარუშლელი ტრავმა დატოვა ლუის გარდაცვალებამ, სამეფო ოჯახის წარმომადგენლებს კი ერთი ცრემლიც არ გადმოუგდიათ.

1685 წელს მარი ანას მეუღლე სმალპოქსით დაავადდა, რაც განუკურნებელი სენი იყო. სულ მალე, 1685 წლის 9 ნოემბერს ახალგაზრდა ლუი არმანი გარდაიცვალა. ლუი არმანსა და მარი ანას ქორწინებიდან შვილები არ დარჩენიათ, რის გამოც მას კონტის ქვრივი პრინცესა ეწოდა, ტახტზე კი ლუი არმანის ძმა ავიდა. ახალგაზრდა და მშვენიერ მარი ანას უამრავი ხელისმთხოვნელი გამოუჩნდა, თუმცა იგი მეორედ გათხოვებას აღარ აპირებდა. ცნობილია, რომ მან უარი თვით მაროკოს სულთან ისმაილ იბნ შარიფსაც კი უთხრა.

ამავე 1685 წელს მადამ დე მონტესპანისა და ლუი XIV-ის ქალიშვილი, მარი ანას ნახევარ-და ლუიზ ფრანსუაზი ბურბონის ჰერცოგს შერთეს ცოლად, რითაც მარი ანა თითქმის უკონკურენტოდ დარჩა ვერსალში, რასაც ფაქტია მისი ძალაუფლებისა და გავლენების ზრდა მოჰყვა. იგი წლების მანძილზე ერთ-ერთი ყველაზე გავლენიანი ქალი იყო არამხოლოდ ვერსალში, არამედ მთელს საფრანგეთში.

1698 წლიდან განიხილებოდა მარი ანასა და მისი ნახევარ-ძმის, საფრანგეთის დოფინ ლუი დე ბურბონის ვაჟის, ანჟუს ჰერცოგ ფილიპის ქორწინება, თუმცა 1700 წელს იგი ესპანეთის მეფე გახდა ფილიპე V-ის სახელით და ცოლადაც სარდინიის მეფის ასული მარია ლუიზა შეირთო, მისი ნაადრევი გარდაცვალების შემდეგ კი პარმისა და პიაჩენცის ჰერცოგის ასულ ისაბელ ფარნეზეზე იქორწინა.

1692 წლიდან მარი ანას ძალაუფლება შედარებით შემცირდა, რადგანაც მისმა კიდევ ერთმა ნახევარ-დამ, ფრანსუაზ მარიმ იქორწინა ლუი XIV-ის ძმის, ორლეანის ჰერცოგ ფილიპ I-ის ერთადერთ ვაჟზე, რითაც ცხადია ფრანსუაზ მარის გავლენები ერთი ორად გაიზარდა. ამ ქორწინებით ფრანსუაზ მარი ამაღლდა ორლეანელთა დინასტიის წარმომადგენლობამდე, რითაც ყველა თავის დაზე უფრო მაღალი რანგის წარმომადგენელი გახდა. გარდა ამისა, იგი თვეში იღებდა 2 მილიონ ლივრს, რაც მის ყველა დანარჩენი დის თვიურ შემოსავალს 2-3-ჯერ აღემატებოდა. ეს ფაქტი ძალიან აღიზიანებდათ მარი ანასა და მის ნახევარ-დას, ლუიზ ფრანსუაზს, რომლებიც მართალია აქამდე მტრობდნენ, თუმცა ახლა უკვე ფრანსუაზ მარის წინააღმდეგ გაერთიანდნენ.

პრინცესა დუაირიერი

ტიტულები

  • ლა ვალიერის ჰერცოგინია: 1680-1698;
  • ბლუას მადმუაზელი: 1681-1692;
  • პენტიევრის ჰერცოგინია: 1696-1697;
  • ეტამპის ჰერცოგინია: 1712-1718;
  • კონტის პრინცესა: 1680-1685.

ლიტერატურა