უმა: განსხვავება გადახედვებს შორის

ისტორიის ინტერაქციულად გადახედვა

[შემოწმებული ვერსია]

← წინა ცვლილება შემდეგი ცვლილება →

შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა

ვიზუალურივიკიტექსტი

შიდახაზური

19:10, 16 მარტი 2013-ის ვერსია

უმა — ძველი შუმერული ქალაქი-სახელმწიფო სამხრეთ შუამდინარეთში. დააარსეს შუმერებმა ძვ. წ. III ათასწლეულის დასაწყისში.

ამ ქალაქის მთელი ცნობილი ისტორია ლაგაშთან ბრძოლის ფაქტებია. ქალაქის პირველი ცნობილი ენსი (მმართველი) იყო ურში, რომელიც ძვ. წ. XVI საუკუნეში წარმატებით ებრძოდა ლაგაშის მეფეს სასაზღვრო ნაყოფიერი ველის გუედენის დასაკავებლად. ის დროს დაიწყო უმის გაძლიერება. შემდეგი მმართველი ენაკალე, როგორც წყაროებიდან ჩანს უნდა ყოფილიყო ლაგაშის მეფე ეანათუმის მარიონეტი. ენს ურ-ლუმის დროს უმამ დაიბრუნა დამოუკიდებლობა და მისივე მეთაურობით მოეწყო ლაშქრობა ლაგაშის მეფის ენანათუმ I-ის წინააღმდეგ.

უმის ხელახალი გაძლიერება დაკავშირებულია მეფე ლუგალზაგესის სახელთან (ძვ. წ. 2373-2349 წწ.), რომელიც მიიჩნევა ქალაქის ყველაზე ძლიერ ენსად. მან მთელი შუამდინარეთი გააერთიანა. იგი დაამარცხა სარგონ აქადელმა, რის შემდეგაც უმამ დაკარგა პირველობა. ურის III დინასტიის მმართველობის ეპოქაში (ძვ. წ. 2132-2024 წწ.) უმა ლაგაშთან ერთად ქვეყნის მნიშვნელოვან სამეურნეო და კულტურულ ცენტრს წარმოადგენდა. აქ იჯდა ოლქის მმართველი ენსის ტიტულით. უმას არქივებიდან მომდინარეობს ათასობით ლურსმული დოკუმენტი, რომელთა მონაცემები ძვირფასი წყაროა შუმერის სოციალურ-ეკონომიკური ცხოვრების აღსადგენად.

რესურსები ინტერნეტში

@@ ხაზი 1: / ხაზი 1: @@
 [[ფაილი:Umma_geo.png|300px|right|thumb|უმა ლუგალზაგესის იმპერიის დროს]]
-'''უმა''' - [[შუმერი|შუმერული]] ქალაქი-სახელმწიფო სამხრეთ [[შუამდინარეთი|შუამდინარეთში]]. ამ ქალაქის მთელი ცნობილი ისტორია [[ლაგაში|ლაგაშთან]] ბრძოლის ფაქტებია. ქალაქის პირველი ცნობილი [[ენსი]] (მმართველი) იყო [[უში]], რომელიც ებრძოდა ლაგაშს. შემდეგი მმართველი [[ენაკალე]], როგორც წყაროებიდან ჩანს უნდა ყოფილიყო ლაგაშის მეფე [[ეანათუმი]]ს მარიონეტი.
+'''უმა''' — ძველი [[შუმერი|შუმერული]] ქალაქი-სახელმწიფო სამხრეთ [[შუამდინარეთი|შუამდინარეთში]]. დააარსეს შუმერებმა ძვ. წ. III ათასწლეულის დასაწყისში.
-ენს [[ურ-ლიმა|ურ-ლუმის]] დროს უმამ დაიბრუნა დამოუკიდებლობა და მისივე მეთაურობით მოეწყო ლაშქრობა ლაგაშის მეფის [[ენანატუმ I|ენანატუმ I-ის]] წინააღმდეგ.
+ამ ქალაქის მთელი ცნობილი ისტორია [[ლაგაში|ლაგაშთან]] ბრძოლის ფაქტებია. ქალაქის პირველი ცნობილი [[ენსი]] (მმართველი) იყო [[ურში]], რომელიც [[ძვ. წ. XVI საუკუნე]]ში  წარმატებით ებრძოდა ლაგაშის მეფეს სასაზღვრო ნაყოფიერი ველის გუედენის დასაკავებლად. ის დროს დაიწყო უმის გაძლიერება.  შემდეგი მმართველი [[ენაკალე]], როგორც წყაროებიდან ჩანს უნდა ყოფილიყო ლაგაშის მეფე [[ეანათუმი]]ს მარიონეტი. ენს [[ურ-ლიმა|ურ-ლუმის]] დროს უმამ დაიბრუნა დამოუკიდებლობა და მისივე მეთაურობით მოეწყო ლაშქრობა ლაგაშის მეფის [[ენანათუმ I|ენანათუმ I-ის]] წინააღმდეგ.
+უმის ხელახალი გაძლიერება დაკავშირებულია მეფე  [[ლუგალზაგესი]]ს სახელთან (ძვ. წ. 2373-2349 წწ.), რომელიც მიიჩნევა ქალაქის ყველაზე ძლიერ ენსად. მან მთელი შუამდინარეთი გააერთიანა. იგი დაამარცხა [[სარგონ აქადელი|სარგონ აქადელმა]], რის შემდეგაც უმამ დაკარგა პირველობა. ურის III დინასტიის მმართველობის ეპოქაში (ძვ. წ. 2132-2024 წწ.) უმა ლაგაშთან ერთად ქვეყნის მნიშვნელოვან სამეურნეო და კულტურულ ცენტრს წარმოადგენდა. აქ იჯდა ოლქის მმართველი ენსის ტიტულით. უმას არქივებიდან მომდინარეობს ათასობით ლურსმული დოკუმენტი, რომელთა მონაცემები ძვირფასი წყაროა შუმერის სოციალურ-ეკონომიკური ცხოვრების აღსადგენად.
-[[ძვ. წ. 2336]] წელს უმას სათავეში მოვიდა [[ლუგალზაგესი]], რომელიც მიიჩნევა ქალაქის ყველაზე ძლიერ ენსად.
 == რესურსები ინტერნეტში ==
@@ ხაზი 11: / ხაზი 11: @@
 * [http://cdli.ucla.edu/wiki/doku.php/the_ur_iii_province_of_umma The Province of Umma - CDLI]
 * [http://ghn.globalheritagefund.org/explore.php?id=1183 Explore Umma on Global Heritage Network]
-{{ახლო აღმოსავლეთის უძველესი ისტორია}}
 [[კატეგორია:შუმერული ქალაქები]]