იხილეთ წყარო გვერდისთვის საქართველოს უზენაესი საბჭოს არჩევნები

{|class="infobox vevent" style="width:22em; font-size:90%;"
| colspan="5" style="text-align:center;" | ‹ &nbsp;<span class="flagicon">[[Image:Flag of the Georgian Soviet Socialist Republic.svg|50px|border|საქართველოს დროშა]]</span>&nbsp;[[საქართველოს საკანონმდებლო ორგანოს არჩევნები 1992|1992]] ›
|-
| colspan="5" style="text-align:center; font-size:140%; background:#ccf;" |<b class="summary">საქართველოს საკანონმდებლო ორგანოს არჩევნები</b><br> 
|-
| colspan="5" style="text-align:center;" | '''28 ოქტომბერი 1990'''
|-
! align="left" width="10%" |
! align="left" width="10%" |
! align="center" width="20%" |
! align="center" width="20%" |
|-
|-
|colspan="2"|
| align="center" style="border-bottom:6px solid <nowiki></nowiki>;"| [[ფაილი:Zviad Gamsakhurdia, Tbilisi, 1988.jpg|120px]]
| align="center" style="border-bottom:6px solid <nowiki></nowiki>;"|
|-
|colspan="2" style="text-align:left;"|'''პარტია'''
| align="center" |[[მრგვალი მაგიდა - თავისუფალი საქართველო]]
| align="center" |[[საქართველოს სსრ-ის კომუნისტური პარტია]]
|-
|colspan="2" align="left"| '''პროცენტი'''
| align="center" |54%
| align="center" |29,6%
|-
|colspan="3" align="left"| '''მმართველი<br />პარტია'''
| align="right"| '''არჩეული პარტია'''
|-
|colspan="3" align="left"| საქართველოს კომუნისტური პარტია
| align="right"| [[მრგვალი მაგიდა - თავისუფალი საქართველო]]
|-
|}

'''საქართველოს უზენაესი საბჭოს არჩევნები''' — [[საქართველოს სსრ]]-ში ჩატარებული პირველი და ერთადერთი მრავალპარტიული, თავისუფალი და დემოკრატიული არჩევნები. არჩევნების შედეგად არჩეულმა უზენაესმა საბჭომ [[საქართველოს სახელმწიფოებრივი დამოუკიდებლობის აღდგენა|აღადგინა საქართველოს დამოუკიდებლობა]] 1991 წლის 9 აპრილს.

==წინაპირობები==
არჩევნები უნდა ჩატარებულიყო მარტში. [[1990]] წლის 11-13 მარტს თბილისში, ფილარმონიის დიდ საკონცერტო დარბაზში ჩატარდა [[საქართველოს დისიდენტური მოძრაობების კონფერენცია (1990)|ეროვნული ძალების კონფერენცია]], რომელმაც ბოიკოტი გამოუცხადა ოფიციალურ არჩევნებს. ხელისუფლება იძულებული გახდა არჩევნები გადაედო შემოდგომაზე. ამის შემდეგ მოხდა განხეთქილება [[საქართველოს ეროვნულ-განმათავისუფლებელი მოძრაობა|საქართველოს ეროვნულ-განმათავისუფლებელ მოძრაობაში]], რომელიც დაიყო [[ზვიად გამსახურდია]]სა და [[გიორგი ჭანტურია]]ს მომხრეებად. ჭანტურიას ირგვლივ გაერთიანებულმა ძალებმა სექტემბერში ჩაატარეს ალტერნატიული არჩევნები, რომელშიც 6 ბლოკი მონაწილეობდა, მაგრამ კენჭისყრის სამი რაუნდის შემდეგ ამომრჩევლების მხოლოდ 50,8%-მა მიიღო მონაწილეობა.

==არჩევნები==
გამსახურდიას ირგვლივ გაერთიანებულმა ძალებმა შექმნეს საარჩევნო ბლოკი „[[მრგვალი მაგიდა - თავისუფალი საქართველო]]“ და მოემზადნენ შემოდგომის არჩევნებში მონაწილეობის მისაღებად. პარტიები რეგისტრაციას გადიოდნენ 32-წევრიან ცენტრალურ საარჩევნო კომისიაში. საარჩევნო კომისიაშ ოპოზციური ორგანიზაციების წარმომადგენლები რაოდენობრივად აღემატებოდნენ მმართველი კომუნისტური პარტიის წარმომადგენლებს. არჩევნების მონიტორინგს აწარმოებდა 40-მდე საერთაშორისო დამკვირვებელი. არჩევნებში 11 სუბიექტი მონაწილეობდა, აქედან 6 პარტია და 5 ბლოკი. არჩევნებში მონაწილეობის უფლება არ ჰქონდათ საბჭოთა შეიარაღებული ძალებში მომსახურე პირებს, ასევე რეგიონულ პარტიებს, ამის გამო აფხაზეთისა და სამხრეთ ოსეთის პარტიებმა  „[[აიდგილარა]]მ“ და „[[ადამონ ნიხასი|ადამონ ნიხასმა]]“ ბოიკოტი გამოუცხადეს არჩევნებს. არჩევნები ჩატარდა პარტიულ-პროპორციული (125 მანდატი) და ერთმანდატიანი მაჟორიტარული (125 მანდატი) შერეული [[საარჩევნო სისტემა|საარჩევნო სისტემით]]. უზენაესი საბჭო აირჩეოდა 5 წლის ვადით. დაწესებული იყო 4%-იანი ბარიერი.

==წინასაარჩევნო გარემო==
წინასაარჩევნო პერიოდში ჩამოყალიბდა 5 საარჩევნო ბლოკი:  

* „[[მრგვალი მაგიდა — თავისუფალი საქართველო|მრგვალი მაგიდა-თავისუფალი საქართველო]]“ ([[საქართველოს ჰელსინკის კავშირი|საქართველოს ჰელსინკის კავშირი-ეროვნული აღორძინება]], [[სრულიად საქართველოს წმინდა ილია მართლის საზოგადოება]], [[სრულიად საქართველოს მერაბ კოსტავას საზოგადოება]], [[ქართველ ტრადიციონალისტთა კავშირი]], საქართველოს ეროვნული ფრონტი-რადიკალური კავშირი, საქართველოს ეროვნულ-ლიბერალური კავშირი, საქართველოს ეროვნულ-ქრისტიანული პარტია);
* „თანხმობა, მშვიდობა, აღორძინება“( საქართველოს ეროვნული თანხმობისა და აღორძინების კავშირი, სრულიად საქართველოს მშვიდობის და თავისუფლების პარტია); 
* „თავისუფლება“ (საქართველოს რესპუბლიკურ-ფედერალური პარტია, [[საქართველოს ლიბერალურ-დემოკრატიული ეროვნული პარტია]], [[საქართველოს მწვანეთა პარტია]], საქართველოს ეროვნული თანხმობის ასოციაცია, [[საქართველოს ქრისტიანულ-დემოკრატიული კავშირი]]);
* „დემოკრატიული საქართველო“ ([[ილია ჭავჭავაძის საზოგადოება]], [[საქართველოს რესპუბლიკური პარტია]], საქართველოს თავისუფალ დემოკრატთა კავშირი, ივანე ჯავახიშვილის საზოგადოება, არჩილ ჯორჯაძის საზოგადოება, საქართველოს დემოკრატიული სახალხო ფრონტი, საქართველოს დემოგრაფიული საზოგადოების ეროვნული პარტია);
* „განთავისუფლება და ეკონომიკური აღორძინება“ (საქართველოს კონსტიტუციურ-დემოკრატიული პარტია, საქართველოს პროგრესულ-დემოკრატიული პარტია, საქართველოს შრომის პარტია).

==შედეგები==
ამომრჩეველთა საერთო რაოდენობა იყო 3 444 002 ადამიანი, აქედან მონაწილეობა მიიღო 2 406 742 ადამიანმა, ანუ ამომრჩეველთა 69,88%-მა. მიუხედავად ამისა, დაბალი იყო არჩევნებში მონაწილეობა აფხაზეთისა და სამხრეთ ოსეთის ავტონომიებში. მაგ. ქალაქ ცხინვალში ამომრჩევლების მხოლოდ 1,7%-მა მიიღო კენჭისყრაში მონაწილეობა. არჩევნებში მოულოდნელი გამარჯვება მოიპოვა ზვიად გამსახურდიას ბლოკმა „მრგვალი მაგიდა“

{| class="wikitable"
|'''კანდიდატი'''||ხმების რაოდენობა %||მიღებული მანდატების რაოდენობა <br> (მ.შ. პარტიული სიით)
|-
||[[მრგვალი მაგიდა - თავისუფალი საქართველო]]||54%||155 (81)
|-
||[[საქართველოს სსრ-ის კომუნისტური პარტია]]||29,6%||64
|-
|[[საქართველოს სახალხო ფრონტი]] ||||12
|-
|დემოკრატიული საქართველო ||||4
|-
|[[სრულიად საქართველოს რუსთაველის საზოგადოება]] ||||1 
|-
|განთავისუფლება და ეკონომიკური აღორძინება |||| 1
|-
||დამოუკიდებელი კანდიდატები ||||9
|-
|ვაკანტური||||4 
|-
||სულ||100%||250
|}

1990 წლის 14 ნოემბერს ჩატარდა [[საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭო]]ს პირველი სესია, რომელმაც უზენაესი საბჭოს თავმჯდომარედ ერთხმად აირჩია [[ზვიად გამსახურდია]].

==იხილეთ აგრეთვე==
*[[საქართველოს რესპუბლიკის პირველი მოწვევის უზენაესი საბჭოს წევრები]]

==ლიტერატურა==
*{{წიგნი|ავტორი=[[სტივენ ჯონსი|ჯონსი ს.]]|სათაური=„საქართველო: პოლიტიკური ისტორია დამოუკიდებლობის გამოცხადების შემდეგ“|გამომცემლობა=სოციალური მეცნიერებების ცენტრი|ორიგინალი=Georgia: A Political History of Independence|ადგილი=თბილისი|წელი=2013 [2012]|isbn=978-9941-0-5972-8|ბმული=http://dspace.nplg.gov.ge/handle/1234/79960|გვერდები=69-71}}

{{საქართველოს არჩევნები}}
{{საქართველოს რესპუბლიკის პირველი მოწვევის უზენაესი საბჭოს წევრები}}

[[კატეგორია:საქართველოს საკანონმდებლო ორგანოს არჩევნები|1990]]
[[კატეგორია:1990 წლის არჩევნები]]