იხილეთ წყარო გვერდისთვის პაოლო იაშვილი

{{მმ*|იაშვილი}}
{{ინფოდაფა მწერალი|მოქალაქეობა={{დროშა|რუსეთის იმპერია}}<br />{{დროშა|ადფრ}}<br />{{დროშა|საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკა}}<br />{{დროშა|სსრკ}}|სურათი=Paolo Iashvili7.jpg}}
'''პაოლო (პავლე) იაშვილი''' (დ. [[29 ივნისი]], [[1894]]<ref>პოეტის დაბადების ზუსტი თარიღი სადავოა, მაგრამ მიჩნეულია, რომ იგი დაიბადა 1894 წლის 29 ივნისს.</ref>, [[არგვეთი]], [[შორაპნის მაზრა]] — გ. [[22 ივლისი]], [[1937]], [[თბილისი]]) — [[ქართველები|ქართველი]] პოეტი, მთარგმნელი, ესეისტი.

==ოჯახი==
პაოლოს დედა, ბაბილინე ბარონის ასული მდივანი კეთილშობილი, სათნო, ღრმად მორწმუნე და სტუმართმოყვარე ქალი იყო. მამა, ჯიბრაელ (ჯიბო) დავითის ძე იაშვილი, წოდებით [[აზნაური]], მთელ დასავლეთ საქართველოში ცნობილი პიროვნება, [[კიევი|კიევში]] განსწავლული პროვიზორი იყო. პაოლო იაშვილს ჰყავდა ოთხი ძმა და ერთი და. მისი ერთი ძმა 1924 წელს დახვრიტეს შორაპანში  [[აგვისტოს აჯანყება]]ში მონაწილეობის გამო. მისი ერთი ძმა კი  1940 წელს გადაასახლეს.

საკმაოდ შეძლებულ, მრავალშვილიან ოჯახს ხშირად სტუმრობდნენ პაოლოს მეგობრები. ჯიბოს, სახელგანთქმულ ფარმაცევტს, ორსართულიანი სახლი ჰქონდა აგრეთვე ქუთაისშიც. სწორედ აქ ედო ბინა შემდგომში პაოლოს რედაქტორობით გამოცემულ ჟურნალებს - „[[ოქროს ვერძი]]“ და „[[ცისფერი ყანწები]]“.

==ბიოგრაფია==

===განათლება===
1900 წლის 1 სექტემბრიდან პაოლო იაშვილი მშობლებმა [[ქუთაისის კლასიკური გიმნაზია|ქუთაისის კლასიკურ გიმნაზიაში]] მიაბარეს. მასთან ერთად სწავლობდნენ „[[ცისფერყანწელები|ცისფერყანწელთა]]“ მომავალი ლიტერატურული ჯგუფის გამოჩენილი წარმომადგენლები: [[ვალერიან გაფრინდაშვილი]] და [[ტიციან ტაბიძე]]. 1911 წლიდან იაშვილმა სწავლა განაგრძო [[ანაპა]]ში კერძო გიმნაზიაში. თავდაპირველად დაკავებული იყო [[მხატვრობა|მხატვრობით]], მაგრამ არ გაჰყვა ამ პროფესიას. შემორჩენილია მის მიერ კალმით შესრულებული ავტოპორტრეტი და მეგობართა ნიღბების ჩანახატები. 1911 წლიდან ბეჭდავდა ლექსებს გაზეთ „კოლხიდაში“. 1912–1913 წლებში სათავეში ედგა და რედაქტორობდა ყოველთვიურ ლიტერატურულ-მხატვრულ ჟურნალ „ოქროს ვერძს“.

1913 წელს გაემგზავრა [[პარიზი|პარიზში]], [[ლუვრი|ლუვრთან]] არსებულ ხელოვნების ინსტიტუტში. პარიზში გატარებულმა დრომ გადამწყვეტი როლი შეასრულა პაოლო იაშვილის ხელოვანად ჩამოყალიბებაში. იგი განსაკუთრებით გაიტაცა [[სიმბოლიზმი|სიმბოლისტ მწერალთა]] შემოქმედებამ. დაუახლოვდა  [[ილია ერენბურგი|ილია ერენბურგს]].  იაშვილი პარიზში შეხვდა [[კონსტანტინე ბალმონტი|კონსტანტინე ბალმონტს]] და აჩუქა მას „[[ვეფხისტყაოსანი]]“. პოეზიით გატაცებამ მას დაავიწყა ფერწერა. 1915 წელს ის გაექცა [[პირველი მსოფლიო ომი]]თ გამოწვეულ ქარცეცხლსა და ქაოსს, დაბრუნდა [[ქუთაისი|ქუთაისში]] და აქტიურად ჩაება ლიტერატურულ ცხოვრებაში.

===ლიტერატურული მოღვაწეობა ===
1915 წელს, ტიციან ტაბიძესთან, ვალერიან გაფრინდაშვილთან, [[კოლაუ ნადირაძე|კოლაუ ნადირაძესთან]], [[სანდრო ცირეკიძე|სანდრო ცირეკიძესთან]], ლ. ჯაფარიძესთან, ივ. ყიფიანთან და სხვა ახალგაზრდა პოეტებთან ერთად დააარსა „ცისფერი ყანწების“ ორდენი და 1916 წლიდან რედაქტორობდა ამავე სახელწოდების ალმანახს<ref>პაოლო იაშვილი. „ნაკადული“, თბილისი 1975. გვ. 596–598</ref>, რომელმაც დიდი როლი შეასრულა საქართველოში სიმბოლიზმის და სხვა [[მოდერნიზმი|მოდერნისტული]] მიმდინარეობიების განვითარებში.

1918-1921 წლებში მისი ლექსები და ნახატები იბეჭდებოდა ქართულ პრესაში. აქტიურად მონაწილეობა ლიტერატურულ საღამოებში. [[კოტე მარჯანიშვილი|კოტე მარჯანიშვილთან]] ერთად ჩაერთო ქართული თეატრის აღორძინებაში.

იაშვილი აქტიურად არ შეწინააღმდეგებია [[რუსეთ-საქართველოს ომი (1921)|საქართველოს საბჭოთა ოკუპაციას]]. ხელისუფლება ცდილობდა წარმოეჩინა, თითქოს იაშვილი აქტიური მომხრე იყო საბჭოთა ხელისუფლებისა. იაშვილმა დაწერა საქართველოს გასაბჭოებისადმი მიძღვნილი სახოტბო ლექსი „ახალ საქართველოს“. 1924 წელს დახვრიტეს მისი ძმა [[აგვისტოს აჯანყება]]ში მონაწილეობისთვის. ამან მისი გაორება გამოიწვია. 1927 წელს პაოლო არჩეული იყო სრულიად საქართველოს სსრ-ის ცენტრალური აღმასრულებელი კომიტეტის წევრობის კანდიდატად და თბილისის საბჭოს წევრად, ხოლო 1934 წელს – ამიერკავკასიის ცაკის წევრად. დაჯილდოებული იყო შრომის წითელი დროშის ორდენით.<ref>პაოლო იაშვილი. გამომც. ნაკადული, თბილისი 1975. გვ. 599</ref> იაშვილს ბევრი მეგობარი ჰყავდა პარტიულ წრეებში, რომლებიც 1937 წლის რეპრესიების დროს დააპატიმრეს. თავად მასაც დაუსრულებლად იბარებდნენ ჩეკაში დაკითხვებზე.

===თვითმკვლელობა===
პაოლო იაშვილი იყო ქართველ მწერალთაგან პირველი, რომელიც [[რეპრესიები საბჭოთა კავშირში|საბჭოთა რეპრესიებმა]] შეიწირა. ეს მოულოდნელი არ ყოფილა. იგი საკამაოდ დიდი ხნის მანძილზე, ნელ-ნელა და თანდათანობით მზადდებოდა. გარდა შემოქმედებითი დისკუსიებისა, რომელიც ბოლო ხანს პაოლოს უმართავდნენ ხოლმე „იდეოლოგიური მავნებლობის“ გამო, მკაცრად აკრიტიკებდნენ ახლო ურთიერთობისათვის „ხალხის გამომჟღავნებულ მტრებთან“: ჯიქიასთან, ლომინაძესთან, ელიავასთან, აღნიაშვილთან. ხშირად იმართებოდა სხდომები, სადაც [[საქართველო სსრ მწერალთა კავშირი]]ს პრეზიდიუმი მსჯელობდა პოეტის „მოღალატებრივ საქმიანობაზე“. ბრალმდებლებად იქცნენ ძველი მეგობრები თუ თანამოაზრენი, ზიზღნარევი აღშფოთებით გმობდნენ „ხალხის მტრისა და დივერსანტის“ საქციელს და კატეგორიულად უსვამდნენ საკითხს, თუ მართალი ხარ-დაგვიმტკიცეო. ასე თანდათანობით მზადდება საფუძველი პაოლო იაშვილის ტრაგედიისათვის. იაშვილის საჯარო გაკიცხვაზე უარი თვქვა ტიციან ტაბიძემ და ამის გამო თავად გახდა რეპრესიების მსხვერპლი.

{{ციტატა|ხავერდოვან თვალებში განუშორებელი სევდა ჩაუდგა. იშვიათად თუ ვხვდებოდით, ისიც მწერალთა სასახლეში ან მაჩაბლის ქუჩაზე. ასე ზეზეულად ჩაქრა მისი მჩქეფარე სიცოცხლე|შალვა აფხაიძე}}

თუმცა პაოლო იაშვილმა დაპატიმრებას დაასწრო და მწერალთა სახლში, 1937 წლის 22 ივლისს თავი მოიკლა. [[მიხეილ ჯავახიშვილი|მიხეილ ჯავახიშვილმა]] თქვა: „ნამდვილი ვაჟკაცი ყოფილა, ყველას გვაჯობა“. საბჭოთა ხელისუფლებამ მკვდარ პოეტს სასამართლო მოუწყო. აიკრძალა მისი სახელის ხსენება. პაოლო იაშვილის რეაბილიტაცია მოხდა [[სტალინი]]ს სიკვდილის შემდეგ, [[ხრუშჩოვის დათბობა  |ხრუშჩოვის დათბობის]] დროს. 1955 წელს გამოიცა მისი პირველი წიგნი, 1959 წელს კი ვრცელი კრებული. დაკრძალულია [[დიდუბის პანთეონი|მწერალთა და საზოგადო მოღვაწეთა დიდუბის პანთეონში]].

==ლიტერატურა==
{{სდრ|200|ლომიძე გ.}}
{{ქე|4|177}}
* '' ბაბუნაშვილი ზ., ნოზაძე თ.'', „მამულიშვილთა სავანე“, გვ. 181,  თბ., 1994;
*''ავალიანი, ლ.,'' პაოლო იაშვილი, თბილისი, 1977;
*''[[სერგო კლდიაშვილი|კლდიაშვილი ს.]]'', ახლობელი და შორეული, თბ., 1964;
*''[[გერონტი ქიქოძე|ქიქოძე გ.]]'', ეტიუდები და პორტრეტები, თბ., 1958;
*''ასათიანი გ.'', პაოლო იაშვილი, "მნათობი", 1964, № 7;
* ''[[შალვა აფხაიძე|აფხაიძე შ.]]'', პაოლო იაშვილი, „მნათობი“, 1960 № 11, 12;

==რესურსები ინტერნეტში==
* [http://burusi.wordpress.com/literature/paolo-iashvili/ პაოლო იაშვილი, ცხოვრება, შემოქმედება]

==სქოლიო==
{{სქოლიო}}

{{ცისფერყანწელები}}

{{DEFAULTSORT:იაშვილი, პაოლო}}
[[კატეგორია:დიდუბის პანთეონში დაკრძალულები]]
[[კატეგორია:ქართველი პოეტები]]
[[კატეგორია:დაბადებული 1894]]
[[კატეგორია:გარდაცვლილი 1937]]
[[კატეგორია:ცისფერყანწელები]]
[[კატეგორია:საბჭოთა კავშირის რეპრესიების მსხვერპლნი საქართველოში]]
[[კატეგორია:საჩხერის მუნიციპალიტეტში დაბადებულები]]
[[კატეგორია:იაშვილები|პაოლო]]