ორანტა

ორანტა

იაროსლავის ფერისცვალების ტაძრის ღვთისმშობლის ხატი, 1218 წელი. ტრეტიაკოვის გალერეა

მიროჟსკის ფერიცვალების ტაძრის ღვთისმშობლის ხატი, 1583 წელი. ფსკოვის მუზეუმი

ფრესკა პრისცილას კატაკომბაში, III-IV საუკუნე. რომი

წმინდა სოფიის ტაძრის მოზაიკა, 1037 წელი. კიევი

ღვთისმშობლის ხატები
ორანტა ელეუსა ოდიგიტრია აგიოსორიტისა

ორანტა (ლათ. orans, ნათესაობითი ბრუნვა orantis — „მლოცველი“) — ღვთისმშობლის ერთ-ერთი იკონოგრაფიული ტიპი, რომელიც გამოისახება მთელი ტანით, ხელებაპყრობილი სახემდე, ხელისგულებით მაყურებლისაკენ. ორანტის ტიპი ადრინდელი ქრისტიანული მლოცველი ფიგურების გამოსახულებიდან მომდინარეობს (რომის კატაკომბების მოხატულობა). ორანტის გამოსახულება გვხვდება მონუმენტურ ფერწერაში, ბიზანტიურ, ქართულ, ძველ რუსულ ხატწერაში. გუმბათოვან ტაძრებში ორანტას ცენტრალური აფსიდის კონქზე გამოსახავდნენ. ორანტის პოზაში წმინდანებსაც ხატავდნენ.

ლიტერატურა

• ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 7, თბ., 1984. — გვ. 553.