იხილეთ წყარო გვერდისთვის ნიკოლაი მიასკოვსკი

{{ინფოდაფა მუსიკოსი}}

'''ნიკოლაი იაკობის ძე მიასკოვსკი''' ({{lang-ru|Никола́й Я́ковлевич Мяско́вский}}; დ. [[20 აპრილი]], [[1881]] — გ. [[8 აგვისტო]], [[1950]]) — [[რუსი]] და [[საბჭოთა კავშირი|საბჭოთა]] [[კომპოზიტორი]]. [[ლენინის ორდენი]]ს კავალერი ([[1943]]). [[სსრკ სახალხო არტისტი]] ([[1946]]). მას ზოგჯერ მოხსენიებენ როგორც „საბჭოთა სიმფონიის მამას“. მიასკოვსკის მიენიჭა [[სტალინური პრემია]] 5-ჯერ (1941, 1946 - 2-ჯერ, 1950, 1951), მეტი, ვიდრე ნებისმიერ სხვა კომპოზიტორს.

==ადრეული წლები==
ნიკოლაი მიასკოვსკი დაიბადა [[1881]] წლის 20 აპრილს [[მოდლინის ციხე]]ში ([[ვარშავა]]სთან ახლოს, [[პოლონეთის სამეფო]], [[რუსეთის იმპერია]]), რუსეთის არმიის ოფიცრის, სამხედრო ინჟინრის ოჯახში. დედის გარდაცვალების შემდეგ ხუთი ბავშვის აღზარდა ითავა ნიკოლაის მამიდამ, ელიკონიდა კონსტანტინეს ასულმა მიასკოვსკაიამ, რომელიც [[სანქტ-პეტერბურგის ოპერა]]ში მომღერალი იყო. ნიკოლაი თინეიჯერობის ასაკში ოჯახთან ერთად საცხოვრებლად [[სანქტ-პეტერბურგი|სანქტ-პეტერბუერგში]] გადავიდა.

ფორტეპიანოსა და ვიოლინოს სწავლის მიუხედავად, მიასკოვსკი მუსიკალური კარიერის დევნით იმედგაცრუებული იყო; შემდგომ მან ჯარში დაიწყო მსახური. თუმცა, [[1896]] წელს, არტურ ნიკიშის მიერ შესრულებულმა ჩაიკოვსკის პათეტიკური სიმფონიის მოსმენამ საბოლოოდ გადააწყვეტინა, რომ თავისი ცხოვრება მუსიკასთან დაეკავშირებინა. 1902 წელს მან ინჟინერიის სწავლა დაასრულა და მამის მსგავსად ინჟინერი გახდა. [[1906]] წელს ჩაირიცხა [[სანქტ-პეტერბურგის კონსერვატორია]]ში და გახდა [[ანატოლი ლიადოვი]]სა და [[ნიკოლოზ რიმსკი-კორსაკოვი]]ს მოსწავლე.

სწავლის გვიან დაწყების გამო იგი კლასში ყველაზე ასაკოვანი სტუდენტი იყო, მაგრამ მალევე გახდა ყველაზე ახალგაზრდა, [[სერგეი პროკოფიევი]]ს მტკიცე მეგობარი.<ref>Their collected correspondence, which has not been translated into English and is said (e.g. in the Volkov ''Testimony''{{better source|date=July 2014}}), to have been heavily bowdlerized as regards political content, was published in 1977 as ''S. S. Prokofiev i N. Ya. Myaskovsky Perepiska'' (Moscow: Sovyetskii Kompozitor) edited by a committee with Dmitri Kabalevsky at its head. See also ''Sergey Prokofiev Diaries 1907–1914: Prodigious Youth'' translated and annotated by Anthony Phillips (London: Faber & Faber, 2006).</ref>

==შუა წლებში==
[[1920-იანები|1920-იან]] და [[1930-იანები|1930-იან წლებში]] მიასკოვსკი იყო [[სსრკ]]-ის წამყვანი [[კომპოზიტორი]]. მას არ აქვს შექმნილი [[ოპერა]]; მაგრამ დაწერილი აქვს 27 [[სიმფონია]] (დამატებული სამი სიმფონიეტა, ორ კონცერტი და სხვა საორკესტრო ჟანრებში მუშაობა), 13 სიმებიანი კვარტეტი, 9 საფორტეპიანო სონატა, აგრეთვე ბევრი მინიატურული და ვოკალური ნაწარმოები. ამ ფორმებისადმი ერთგულების და იმის გამო, რომ იგი ყოველთვის ოსტატობის მაღალ სტანდარტს ინარჩუნებდა, მას ზოგჯერ „მოსკოვის მუსიკალურ სინდისს“ უწოდებდნენ. მუსიკალური მოდერნიზმისადმი მისი მუდმივი ერთგულება მან აჩვენა იმით, რომ ალექსანდრე მოსოლოვთან, გავრილ პოპოვთან და ნიკოლაი როსლავცთან ერთად, იგი იყო თანამედროვე მუსიკის ასოციაციის ერთ-ერთი ლიდერი.

[[1917]]-[[1921]] წლების მოქმედებებმა მაიაკოვსკის მეექვსე სიმფონიის შექმნა შთააგონა (ეს იყო მისი ერთადერთი საგუნდო სიმფონია). [[1921]]–[[1933]] წლები იყო მისი სწავლების პირველი წლები [[მოსკოვის კონსერვატორია]]ში; ეს სწორედ ის წლებში იყო, რომელშიც მან ყველაზე მეტი ექსპერიმენტი ჩაატარა: შექმნა ისეთი ნაწარმოებები, როგორიცაა მეათე და მეცამეტე სიმფონია, მეოთხე საფორტეპიანო სონატა და მისი პირველი სიმებიანი კვარტეტი. ალბათ, ამ ექსპერიმენტების ფაზის საუკეთესო ნაწილი იყო მეცამეტე სიმფონია, რომლის პრემიერა [[აშშ]]-ში შედგა.

1920-იან და 1930-იან წლებში მიასკოვსკის სიმფონიებს საკმაოდ ხშირად ასრულებდნენ [[დასავლეთ ევროპა]]სა და [[აშშ]]-ში. მისი ნაწარმოებები გამოიცა ევროპის ერთ-ერთი ყველაზე პრესტიჟული გამომცემელის, ''Universal Edition''-ის მიერ.<ref>{{Cite news|url = https://www.nytimes.com/2002/11/03/arts/music-recordings-for-russian-music-mavens-a-fabled-beast-is-bagged.html|title = For Russian Music Mavens, a Fabled Beast Is Bagged|last = Taruskin|first = Richard|date = November 3, 2002|work = |access-date = }}</ref> 1935 წელს, რადიოს აუდიტორიის CBS-მა ჩაატარა გამოკითხვა; ისინი სვავდნენ კითხვას: „თქვენი აზრით, თანამედროვე კომპოზიტორებიდან ვინ დარჩება 100 წლის განმავლობაში მსოფლიოს დიდთა შორის?“; მაიაკოვსკი ტოპ ათეულში პროკოფიევთან, [[სერგეი რახმანინოვი|სერგეი რახმანინოვთან]], [[დიმიტრი შოსტაკოვიჩი|დიმიტრი შოსტაკოვიჩთან]], [[რიხარდ შტრაუსი|რიხარდ შტრაუსთან]], [[იგორ სტრავინსკი|იგორ სტრავინსკისთან]], [[იან სიბელიუსი|იან სიბელიუსთან]], [[მორის რაველი|მორის რაველთან]], [[მანუელ დე ფალა]]სთან და [[ფრიც კრისელი|ფრიც კრეისლერთან]] ერთად შეიყვანეს.<ref name="yakubov">Manashyr Yakubov, liner notes to Claves CD 50-9415.</ref>

==ჯილდოები და აღიარება==
*1926 : რსფსრ-ის ხელოვნების დამსახურებული მოღვაწე
*1941 : I ხარისხია [[სტალინური პრემია]] (სიმფონია №21-სთვის)
*1943 : [[ლენინის ორდენი]]
*1946 : I ხარისხია [[სტალინური პრემია]] (სიმებიანი კვარტეტი №9-სთვის)
*1946 : I ხარისხია [[სტალინური პრემია]] (კონცერტისთვის ვიოლონჩელოსა და ორკესტრისთვის)
*1946 : [[სსრკ-ის სახალხო არტისტი]] 
*1950 : II ხარისხია [[სტალინური პრემია]] (სონატა №2-სთვის ვიოლონჩელოსა და ფორტეპიანოსთვის)
*1951 : I ხარისხია [[სტალინური პრემია]] (სიმფონია №27-სა და სიმებიანი კვარტეტი №13-სთვის, გარდაცვალების შემდეგ)

==რესურსები ინტერნეტში==
*[http://sergeykuznetsov.instantencore.com/web/music_details.aspx?ItemId=1072364 Myaskovsky. Piano Sonata No.3 in C Minor, Op.19 on Instant Encore] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200812070628/https://sergeykuznetsov.instantencore.com/web/music_details.aspx?ItemId=1072364 |date=2020-08-12 }}
*{{IMSLP|id=Myaskovsky, Nikolay|cname=Nikolai Myaskovsky}}
*[http://www.myaskovsky.ru A Myaskovsky website] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070817170046/http://www.myaskovsky.ru/ |date=2007-08-17 }}
*[http://www.myaskovsky.ru/?id=11 List of students from the above website] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20220331033848/https://www.myaskovsky.ru/?id=11 |date=2022-03-31 }}
*[https://web.archive.org/web/20071210025510/http://home.wanadoo.nl/ovar/miasopus.htm Myaskovsky opus list]
*[http://editionsilvertrust.com/myaskovsky-string-quartet-8.htm Myaskovsky String Quartet No. 8 Soundbites and Discussion]
*{{cite web|url=http://www.americansymphony.org/concert_notes/symphony-no-6-op-23-1923|title=Nikolai Myaskovsky: Symphony No. 6, Op. 23 (1923)|publisher=American Symphony Orchestra|last=Pritsker|first=Maya|date=2000-12-13|accessdate=2012-12-02}}
*{{YouTube|LQIqGqo-gYE|Performance of Cello Concerto}}
*[http://www.kith.org/jimmosk/schissel.html Detailed article about Myaskovsky and his works] <!--last modified 2003-->
*[https://web.archive.org/web/20060219141807/http://www.schnadt-web.de/glimiaen.htm  Nikolai Myaskovsky took lessons in harmony from Reinhold Glière]
*[http://www.julianlloydwebber.com/miaskovsky.asp Cello Concerto review] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070928061936/http://www.julianlloydwebber.com/miaskovsky.asp |date=2007-09-28 }}
*[https://web.archive.org/web/20090803034857/http://arre-se.com/arr-Miaskovsky-LJ_en1.html About Piano Sonatas Nos. 2, 3 and 4]
*{{findagrave|9466254}}

==სქოლიო==
{{სქოლიო}}

{{DEFAULTSORT:მიასკოვსკი, ნიკოლაი}}
[[კატეგორია:დაბადებული 20 აპრილი]]
[[კატეგორია:დაბადებული 1881]]
[[კატეგორია:გარდაცვლილი 8 აგვისტო]]
[[კატეგორია:გარდაცვლილი 1950]]
[[კატეგორია:მოსკოვში გარდაცვლილები]]
[[კატეგორია:რუსი კომპოზიტორები]]
[[კატეგორია:საბჭოთა კომპოზიტორები]]
[[კატეგორია:სანქტ-პეტერბურგის კონსერვატორიის კურსდამთავრებულები]]
[[კატეგორია:სსრკ-ის სახალხო არტისტები]]
[[კატეგორია:სტალინური პრემიის ლაურეატები]]
[[კატეგორია:ლენინის ორდენის კავალრები]]
[[კატეგორია:1941-1945 წლების დიდ სამამულო ომში მამაცური შრომისათვის მედლით დაჯილდოებულები]]
[[კატეგორია:რსფსრ-ის ხელოვნების დამსახურებული მოღვაწეები]]
[[კატეგორია:წმინდა ანას III ხარისხის ორდენის კავალრები]]
[[კატეგორია:ნოვოდევიჩიეს სასაფლაოზე დაკრძალულები]]