ლაზერი
ლაზერული (ინგლ. laser, შემოკლებით: Light Amplification by Stimulated Emission of Radiation — «სინათლის გაძლიერება იძულებული გამოსხივების მეშვეობით», «ოპრიკური კვანტური გენერატორი») — მოწყობილობა, რომელიც გარდაქმნის ტუმბვის ენერგიას კოჰერენტულ, მონოქრომატულ, პოლარიზებულ და მიმართულ სინათლის სხივად. ლაზერის სამუშაოს საფუძვლად ითვლება ინდუცირებული გამოსხივების კვანტურ მექანიკური მოვლენა. ფიზიკური საფუძველზე ლაზერული ოპერაცია კვანტური მექანიკა ფენომენი სტიმულირება (ინდუცირებული) გამოსხივება. არსებობს ლაზერთა ნაირსახეობის დიდი რაოდენობა, რომლებიც იყენებდნენ ნივთიერების აგრეგატულ მდგომარეობებს. ლაზერების უნიკალურმა შესაძლებლობებმა მისცეს საშუალება გამოყენებული იქნას მეცნიერებისა და ტექნიკის მრავალ სფეროში.
1916-1917 წლებში ალბერტ აინშტაინმა განაგრძო სინათლის ფიზიკური თვისებების შესწავლა . სხვა აღმოჩენებთან ერთად მან აღმოაჩინა, რომ შესაბამისი ენერგიით აგზნებული მოლეკულა გამოასხივებს სინათლის ერთ კონკრეტულ ფერს, ანუ მონოქრომატულ სხივს და მან გამოთვალა, რომ აგზნებულ მოლეკულაზე ელექტრომაგნიტური ელემენტის (ფოტონის) მოქმედებით მოლეკულა გადავიდოდა უფრო დაბალ ენერგეტიკულ დონეზე და გამოასხივებდა იდენტურ ფოტონს, რომელიც იმოძრავებდა იგივე მიმართულებით. საბოლოოდ იქნებოდა ორი ფოტონი, სადაც ერთი არსებობდა მანამდე და აძლიერებდა სიგნალს, ეს თეორია შემდგომში ჩარლზ თაუნსმა განავრცო და შექმნა მაზერი Microwave Amplification by Stimulated Emission of Radiation (MASER)
ლიტერატურა
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- Bertolotti, Mario (1999, trans. 2004). The History of the Laser, Institute of Physics. ISBN 0-7503-0911-3
- Bromberg, Joan Lisa (1991). The Laser in America, 1950–1970, MIT Press. ISBN 978-0-262-02318-4
- Csele, Mark (2004). Fundamentals of Light Sources and Lasers, Wiley. ISBN 0-471-47660-9
- Koechner, Walter (1992). Solid-State Laser Engineering, 3rd ed., Springer-Verlag. ISBN 0-387-53756-2
- Siegman, Anthony E. (1986). Lasers, University Science Books. ISBN 0-935702-11-3
რესურსები ინტერნეტში
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- Northrop Grumman's Press Release on the Firestrike 15kw tactical laser product. დაარქივებული 2015-07-20 საიტზე Wayback Machine.
- Website on Lasers 50th anniversary by APS, OSA, SPIE დაარქივებული 2022-02-25 საიტზე Wayback Machine.
- Advancing the Laser anniversary site by SPIE: Video interviews, open-access articles, posters, DVDs დაარქივებული 2021-04-23 საიტზე Wayback Machine.
- Bright Idea: The First Lasers დაარქივებული 2012-10-03 საიტზე Wayback Machine.