ცხენისმუხლა

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
ცხენისმუხლა

მეცნიერული კლასიფიკაცია
სამეფო:  მცენარეები
რიგი:  გნეტუმისნაირნი
ოჯახი:  ეფედრასებრნი
გვარი:  ცხენისმუხლა
ლათინური სახელი
Ephedra
გავრცელება

ცხენისმუხლა, ეფედრა, ჯორისძუა (ლათ. Ephedra) — შიშველთესლოვან მერქნიან მცენარეთა ერთადერთი გვარი ეფედრასებრთა ოჯახისა. ტოტებმცვივანი ორ- ან ერთსახლიანი ჯუჯა ბუჩქებია, ზოგჯერ ლიანასებრ მცოცავი, იშვიათად პატარა ხეები. სიმაღლე 2 სმ-დან 5 მეტრამდე აღწევს.

40-მდე სახეობა გავრცელებულია ევრაზიაში, აფრიკასა და ამერიკაში. კავკასიაში იზრდება 4 სახეობა, მათგან 2 საქართველოშიც გვხვდება. ცხენისმუხლა იზრდება უდაბნოს, ნახევრად უდაბნოს, ველისა და მთის ქსეროფიტების სარტყელებში, ქვიშიან, თიხიან, ხირხატიან კლდოვან ადგილებზე, მოშიშვლებულ მთის ქანებზე, რიყეზე. გვალვაგამძლეა, იტანს ნიადაგის დამლაშებას. შეიცავს ალკალოიდ ეფედრინს. თავდაპირველად შხამიანია, მოყინვის შემდეგ კი თითქმის უვნებელია. მისი კენკრა გირჩა იჭმება.

ლიტერატურა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]