სელი

სელი
მეცნიერული კლასიფიკაცია
სამეფო:  მცენარეები
ლათინური სახელი
Linum
სისტემატიკა ვიკისახეობებში სურათები ვიკისაწყობში ITIS   29201 NCBI   4005 IPNI   24945-1

სელი (Linum) — ერთ ან მრავალწლოვანი მცენარე სელისებრთა ოჯახისა. აერთიანებს 200-მდე სახეობას. ყველაზე მეტად გავრცელებულია ჩვეულებრივი ანუ კულტურული სელი (Linum usitatissimum), რომელიც იყოფა 5 ჯგუფად: სართავი, შუალურა ზეთოვანი, მსხვილმარცვალა, გართხმული. უმთავრესად კულტივირებულია სართავი და ზეთოვანი სელი.

სართავი სელი ერთწლოვანია, აქვს ცილინდრული ღერო, რომლის სიმაღლე 70-125 სმ აღწევს, ლანცეტისებრი ფოთოლი, ყვავილედი მტევანი. ნაყოფი კოლოფია, თესლი — ბრტყელი, კვერცხისებრი, ყავისფერი (ზოგჯერ ყვითელი). ბოჭკოსაგან (ღეროში 20-25%-ია) ამზადებენ ნართს, ქსოვილს. ჩენჩოს იყენებენ საწვავად. ძველად სართავი სელი ფართოდ იყო გავრცელებული საქართველოში (კოლხეთი). ამჟამად აღარ მოჰყავთ.

ყ*ე ერთწლოვანია, დატოტვილღეროიანი. მისი თესლისაგან (35-52% ზეთს შეიცავს) ამზადებენ ლაქს, ოლიფას, საღებავს, ლინოლეუმს და სხვა. იყენებენ აგრეთვე საჭმელად და მედიცინაში. ჩენჩო კონცენტრირებული საკვებია.

გალერეა

• 
  სელი ველური Linum bienne Wildlein
• 
  სელი კავკასიური Linum hypericifolium Kaukasuslein

ლიტერატურა

• ჯაფარიძე ა., მემცენარეობა, თბ., 1975;

• ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 9, თბ., 1985. — გვ. 278.