სპარსელთა აჯანყება — პროვინცია პერსისის აჯანყება. მას შემდეგ, რაც პერსისი ნებაყოფლობით დამორჩილდა ჯერ ასირიას, შემდეგ კი მიდიას, დამოუკიდებლობა გამოაცხადა და დაიწყო რევოლუცია, რათა თავი დაეღწია მიდიის იმპერიისაგან. აჯანყება გამოიწვია მიდიის მეფე ასტიაგეს ქმედებამ, აჯანყებამ შემდგომში სხვა პროვინციებიც მოიცვა, რომლებიც სპარსელების მოკავშირეები გახდნენ. ომმა ორ წელს გასტანა (ძვ. წ. 552 — ძვ. წ. 550). თავდაპირველად ასტიაგე ამარცხებს კიროსა და სპარსელებს და ერეკება მათ სპარსეთის მეფეების დედაქალაქ ფასარგადისაკენ, მაგრამ საბოლოოდ კიროს II დიდის არმიამ იმარჯვა, ძვ. წ. 549 წელს მიდია მთლიანად დაიპყრეს და შეიქმნა სპარსეთის იმპერია.