ესკიმოსურ-ალეუტური ენები
იერსახე
(გადამისამართდა გვერდიდან ესკიმო-ალეუტური ენები)
ესკიმოსურ ალეუტური ენები — ენათა ჯგუფი ჩრდილოეთ ამერიკის არქტიკულ ზოლში და რუსეთის უკიდურეს ჩრდილო-აღმოსავლეთში. იგი შეიცავს ორ შტოს: ალეუტურს და ესკიმოსურს.
ესკიმოსური ენები ტრადიციულად სამ ჯგუფად იყოფოდა, სირენიკულზე, იუპიკურ და ინუიტურზე, ხოლო უკანასკნელმა კვლევებმა დაადგინა რომ ინუიტური ენები იუპიკურ ქვეჯგუფს მიეკუთვნებიან, ხოლო სირენიკულის წარმომავლობა ვერ დადგინდა.
კლასიფიკაცია
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]ალეუტური შტო:
- დასავლური და ცენტრალური დიალექტები: ატკანი, უტუანი, უნანგანი, ბერინგი - (60-80 მოსაუბრე)
- აღმოსავლური დიალექტები: უნალასკანი, პრიბილოფი (400 მოსაუბრე)
ესკიმოსური შტო (იუპიკური, იუიტური, ინუიტური)
- ცენტრალურ ალასკური იუპიკური ენა (10 000 მოსაუბრე)
- ალუტიიკური ენა (400 მოსაუბრე)
- ცენტრალურ ციმბირული იუპიკური ენა ანუ იუიტური (1 400 მოსაუბრე)
- ნაუკანური ენა (70 მოსაუბრე)
- ინუიტური ენა (75 000 მოსაუბრე)
- ინუპიაკური ენა (ჩრდილოეთ ალასკა) (3 500 მოსაუბრე)
- ინუვიალუკტუნური ენა (დასავლეთ კანადა) (765 მოსაუბრე)
- ინუკტიტუტური ენა, ინუკტუნური ენა და ინუინაქტუნური ენა (30 000 მოსაუბრე)
- კალაალისუტური ენა (გრენლანდია) (47 000 მოსაუბრე)
სირენიკული ენა 1997 წლიდან მკვდარი ენაა.