ანა მარია მატუტე

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
ანა მარია მატუტე
ესპ. Ana María Matute
დაბადების თარიღი 26 ივლისი, 1925(1925-07-26)[1]
დაბადების ადგილი მადრიდი[2]
გარდაცვალების თარიღი 25 ივნისი, 2014(2014-06-25)[3] [4] [5] (88 წლის)
გარდაცვალების ადგილი ბარსელონა[2]
დასაფლავებულია Montjuïc Cemetery
საქმიანობა რომანისტი, მწერალი[6] და საბავშვო მწერალი
ენა ესპანური ენა
მოქალაქეობა  ესპანეთი
ჟანრი პოეზია და რომანი
Magnum opus Los Mercaderes, Q5405967? და Olvidado rey Gudú
ჯილდოები მიგელ დე სერვანტესის პრემია, სანტ-ჟორდის ჯვარი[7] , Fastenrath Award, Café Gijón Award, ნადალის პრემია, პლანეტის პრემია, Spanish National Children and Youth Literature Award, Alcalá City Awards და Spanish Literature National Prize[8]
მეუღლე Ramón Eugenio de Goicoechea López
შვილ(ებ)ი Juan Pablo Goicoechea Matute

ანა მარია მატუტე (დ. 26 ივლისი, 1925 – გ. 25 ივნისი, 2014) — საერთაშორისოდ აღიარებული ესპანელი მწერალი. [9] [10] 1959 წელს მან მიიღო ნადალის პრემია პრიმერას მემორიისთვის . ის იყო მესამე ქალი, რომელმაც მიიღო სერვანტესის პრემია თავისი ლიტერატურული შემოქმედებისთვის. მიჩნეულია ერთ-ერთ უმთავრეს რომანისტად, ესპანეთის სამოქალაქო ომის შემდეგ. [11]

ბიოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

მატუტე დაიბადა 1925 წლის 26 ივლისს. [12] ოთხი წლის ასაკში იგი კინაღამ გარდაიცვალა თირკმელების ქრონიკული ინფექციით და გამოჯანმრთელებისათვის ბებიასთან და ბაბუასთან გადაიყვანეს საცხოვრებლად მთებში მდებარე პატარა ქალაქ მანსილა-დე-ლა-სიერაში. მატუტე ამბობდა, რომ მასზე დიდი გავლენა მოახდინეს სოფლის მაცხოვრებლებმა, რომლებსაც იქ ყოფნის დროს შეხვდა. ეს გავლენა შეიძლება დავინახოთ ისეთ ნაწარმოებებში, როგორიც არის მის 1961 წლის კრებული Historias de la Artámila ( მოთხრობები არტამილადან ). კრებულში ავტორი აღწერს ადამიანებს, რომლებსაც შეხვდა გამოჯანმრთელების პროცესში. ტექსტები, რომლებიც ამ ქალაქს მოგვაგონებს, ასევე ხშირად გამოიყენება მის სხვა ნამუშევრებში. [13]

მატუტე ათი წლის იყო, როცა 1936 წელს ესპანეთის სამოქალაქო ომი დაიწყო და, როგორც ამბობენ, ამ შიდა კონფლიქტმა უდიდესი გავლენა მოახდინა მის მწერლობაზე. მან ომი განიხილა არა მხოლოდ „ბრძოლები ორ ფრაქციას შორის, არამედ შიდა აგრესია თითოეულ მხარეს შორის“. [14]

1939 წელს ნაციონალისტების გამარჯვების შემდეგ, ფრანსისკო ფრანკომ დაამყარა სამხედრო დიქტატურა, რომელიც გაგრძელდა ოცდათექვსმეტი წელი მის გარდაცვალებამდე, 1975 წელს. მას შემდეგ, რაც მატუტე მომწიფდა, როგორც მწერალი, დიქტატურის ქვეშ მყოფი პოსგერას პერიოდში, მის ნაწარმოებებში განმეორებად თემას წარმოადგენდა ძალადობა, გაუცხოება, უბედურება და განსაკუთრებით უდანაშაულობის დაკარგვა. [13] [14] ფრანკოს დროს მისი ნამუშევრები ძლიერ ცენზურას გადიოდა და ჟურნალისტად მუშაობის პერიოდში შავ სიაში მოხვდა. [15] სულ მცირე, ერთხელ მაინც დააჯარიმეს მისი ნაწერების გამო. [12]

მან გამოაქვეყნა პირველი მოთხრობა The Boy Next Door 17 წლის ასაკში. [12] მატუტე ცნობილი იყო ბავშვებისა და მოზარდებისადმი თანაგრძნობით, განიცდიდა მათ მიმართ ღალატსა და იზოლაციას. ის ხშირად ურევდა თავის ნამუშევრებში ისეთ ელემენტებს, როგორიცაა მითი, ზღაპარი, ზებუნებრივი და ფანტაზია. ღიად საუბრობდა ისეთ საკითხებზე, როგორიცაა ემოციური ტანჯვის სარგებელი, ადამიანის მუდმივი ცვლილება და ის, თუ როგორ არასოდეს იკარგება უდანაშაულობა.

მატუტე უნივერსიტეტის პროფესორი იყო. ის სწავლობდა ჰილვერსუმის საერთაშორისო სკოლაში, ნიდერლანდები და იმოგზაურა სხვადასხვა ქვეყანაში, როგორც ლექტორმა და მიწვეულმა ინსტრუქტორმა. მისი აკადემიური მუშაობა შეერთებულ შტატებში ოთხ ათწლეულს მოიცავდა, დაწყებული ჯერ კიდევ 1966 წელს, როდესაც ის სიტყვით გამოვიდა ცინცინატის კოლეჯში. [16]

1969 წლის 28 აპრილს მერილენდის ჰუდ კოლეჯის ტატემის ხელოვნების ცენტრში კითხულობდა ლექციებს. [16] 1978 წელს იყო ვირჯინიის უნივერსიტეტის მოწვეული პროფესორი. 1990 წლის 12 მარტს მიიწვიეს ბრიგჰემ იანგის უნივერსიტეტში, იუტაში [17] , სადაც წაიკითხა ლექცია ესპანურ ენაზე მთარგმნელობითი ხელობის მუშაობაზე . [18] იგი ასევე იყო მოწვეული ლექტორი ოკლაჰომას, ინდიანას და ვირჯინიის უნივერსიტეტებში.

ის იყო ამერიკის ესპანური საზოგადოების საპატიო წევრი და ესპანეთისა და პორტუგალიის მასწავლებელთა ამერიკული ასოციაციის წევრი.

მან მიიღო ნადალის პრემია 1958 წელს თავისი ტრილოგიის პირველი ნოველისთვის Los Mercaderes.[12] გარდა ამისა, მას გადაეცა პლანეტის პრიზი და კაფე გიხონის პრიზი.[19]

გარდაცვალება[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

2014 წლის 25 ივნისს მატუტე გარდაიცვალა გულის შეტევით 88 წლის ასაკში [20] [21] და დაკრძალეს ბარსელონაში, მონჟუიკის სასაფლაოზე .

რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. The Washington Post / S. BuzbeeWashington: Fred Ryan, 1877. — ISSN 0190-8286; 2641-9599
  2. 2.0 2.1 Deutsche Nationalbibliothek Record #118782592 // ინტეგრირებული ნორმატიული ფაილი — 2012—2016.
  3. Encyclopædia Britannica
  4. Bibliothèque nationale de France BnF authorities: პლატფორმა ღია მონაცემები — 2011.
  5. Gran Enciclopèdia CatalanaGrup Enciclopèdia, 1968.
  6. The Fine Art Archive — 2003.
  7. http://www.gencat.cat/presidencia/creusantjordi/2009/cat/
  8. https://es.wikipedia.org/wiki/Premio_Nacional_de_las_Letras_Espa%C3%B1olas
  9. Ortiz, Fiona (25 June 2014). „Novelist Ana Maria Matute dies at 88“. The Washington Post. Reuters. ციტირების თარიღი: 26 June 2014.
  10. Ana Maria Matute, Spanish novelast, dies aged 88. BBC (25 June 2014). ციტირების თარიღი: 26 June 2014
  11. "Estoy cansada de repetirlo: tengo 85 años, nací en 1925 y no en 1926 como se emperran en decir", El País, 16 November 2010.
  12. 12.0 12.1 12.2 12.3 Yardley, William. (27 July 2014) Ana Maria Matute, Novelist, Dies at 88. The New York Times. ციტირების თარიღი: 4 July 2014
  13. 13.0 13.1 Virgillo, Carmelo. Aproximaciones al estudio de la literatura hispanica. 
  14. 14.0 14.1 Ballesteros, Jose (2005). Voces de España: AntologÃa Literaria. ISBN 0-7593-9666-3. 
  15. Ana Maria Matute: Obituary, The Independent. Independent.co.uk (27 June 2014).
  16. 16.0 16.1 „News in Brief“. The Morning Herald. Hagerstown, MD. 21 April 1969. p. 15 – წარმოდგენილია Newspapers.com-ის მიერ.
  17. „AWARD-WINNING SPANISH NOVELIST WILL TALK AT BYU“. DeseretNews.com. 9 March 1990. ციტირების თარიღი: 11 February 2017.
  18. Michael Scott Doyle (1993). "Translating Matute's Algunos Muchachos: Applied Critical Reading and Forms of Fidelity in The Heliotrope Wall and Other Stories".Translation Review. Schulte, Rainer and Dennis Kratz (eds.); ISSN 0737-4836. p. 30.
  19. Ana María Matute discusses her Life and 'Worlds of Fiction'.
  20. Doria, Sergi. (25 June 2014) Muere la escritora Ana María Matute. ABC.
  21. Ana Maria Matute: Author who suffered under Franco and was acclaimed for her lyrical depictions of Spanish life in the Civil War, independent.co.uk; accessed 15 June 2017.