შავი ზღვის საბჭოთა რესპუბლიკა
შავი ზღვის საბჭოთა რესპუბლიკა (რუს. Черноморская Советская Республика) — საბჭოთა რესპუბლიკა რსფსრ-ს შემადგენლობაში, ყოფილი შავი ზღვის გუბერნიის ტერიტორიაზე. საბჭოთა ძალაუფლება რეგიონში გამოცხადდა 1917 წლის 25 ნოემბერს საბჭოთა კავშირის საგუბერნიო საბჭოს მიერ ნოვოროსიისკში. 1918 წლის 30 მაისს ყუბანის საბჭოთა რესპუბლიკასთან ერთად გადაკეთდა ყუბან-შავი ზღვის საბჭოთა რესპუბლიკად. ადმინისტრაციული ცენტრით — ნოვოროსიისკი.
1917 წლის 6-8 დეკემბერს შავი ზღვის გუბერნიის საბჭოეთის ყრილობამ აირჩია ცენტრალური აღმასრულებელი კომიტეტი, რომელშიც დომინირებდნენ ბოლშევიკები, ა. რუბინის თავჯდმარეობით. 1918 წლის 13 თებერვალს, ყუბანის რადასთან ბრძოლის კონტექსტში, პროვინციის ცენტრალური აღმასრულებელი კომიტეტის გაფართოებულ სხდომაზე, შავი ზღვის რევოლუციური სამხედრო შტაბი გაერთიანდა ყუბანის რეგიონის სამხედრო რევოლუციურ კომიტეტთან ერთ ორგანოდ — მთავარ. ყუბან-შავი ზღვის სამხედრო რევოლუციური კომიტეტად (თავმჯდომარე - ი. ვ. პოლუიანი. მოეწყო ყუბანის სამხრეთ რევოლუციური არმია, რომლის შტაბი სოფელ კრიმსკაიაში მდებარეობდა. მიიღეს რევოლუციური ზომები: სამრეწველო საწარმოების ნაციონალიზაცია, მიწის მესაკუთრეთა მამულები. არარეზიდენტებზე მიწების გადაცემა, ძალაუფლების ძველი აპარატის ლიკვიდაცია, შემოღებულ იქნა სამხედრო ნაწილებში მეთაურების არჩევა და მზადდებოდა საბჭოების არჩევნები ყველა დონეზე.
შავი ზღვის გუბერნიის საბჭოეთის მესამე ყრილობაზე, რომელიც გაიმართა 10-13 მარტს ტუაფსეში, შავი ზღვის გუბერნია გარდაქმნა შავი ზღვის საბჭოთა სოციალისტურ რესპუბლიკად. ყრილობამ დაამტკიცა საბჭოთა კავშირის მე-3 სრულიადრუსეთის კონგრესის გადაწყვეტილებები ბრესტის ზავის დადების შესახებ, მიიღო დადგენილებები სამონასტრო და საეკლესიო ქონების კონფისკაციის შესახებ. 1918 წლის 28-30 მაისს ყუბანისა და შავი ზღვის რეგიონის საბჭოების მე-3 საგანგებო ყრილობამ მიიღო გადაწყვეტილება შავი ზღვის საბჭოთა რესპუბლიკისა და ყუბანის საბჭოთა რესპუბლიკების გაერთიანების შესახებ ყუბან-შავ ზღვის საბჭოთა რესპუბლიკაში.
ლიტერატურა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- Маликов М.Ф. Истоки познания. Том 4: Генетические основы регионального права: по материалам Республики Башкортостан. — 8-е. — Уфа: АН РБ, Гилем, 2012. — С. 196. — ISBN 978-5-7501-1388-0.
- Гражданская война и военная интервенция в СССР: Энциклопедия. — М.: Сов. Энциклопедия, 1987. — С. 660.