ტაგანროგის სახელმწიფო ლიტერატურული და ისტორიულ-არქიტექტურული მუზეუმ-ნაკრძალი

ტაგანროგის სახელმწიფო ლიტერატურული და ისტორიულ-არქიტექტურული მუზეუმ-ნაკრძალი
ჩეხოვის მშობლიური სახლი
47°12′47″ ჩ. გ. 38°55′41″ ა. გ.
დაარსდა	1981
ქვეყანა	რუსეთი
მდებარეობა	ტაგანროგი
დირექტორი	ელიზავეტა ლიპოვენკო
ოფიციალური საიტი	https://www.donland.ru/Default.aspx?pageid=122053

ტაგანროგის სახელმწიფო ლიტერატურული და ისტორიულ-არქიტექტურული მუზეუმ-ნაკრძალი (რუს. Таганрогский государственный литературный и историко-архитектурный музей-заповедник) — ლიტერატურული და მხარეთმცოდენობის მუზეუმების გაერთიანება ტაგანროგში, როსტოვის ოლქი, რუსეთის ფედერაცია.

ისტორია

მუზეუმი შეიქმნა 1981 წელს. მუზეუმ-ნაკრძალის საერთო ფართობია 5 000 კვ. მ. სამუზეუმო ფონდი კი მოიცავს 280 000 ერთეულ ექსპონატს. ტაგანროგის სახელმწიფო ლიტერატურულ და ისტორიულ-არქიტექტურულ მუზეუმ-ნაკრძალში შემავალ თითოეულ მუზეუმს აქვს ტავისი დაარსების სხვადასხვა დრო და გააჩნია თავისი ისტორია.

მუზეუმის სტრუქტურა

გაერთიანების ლიტერატურული ნაწილი

• ანტონ ჩეხოვის ლიტერატურული მუზეუმი მდებარეობს ვაჟთა გიმნაზიის ყოფილ შენობაში. აქ სწავლობდა მწერალი ანტონ ჩეხოვი. მუზეუმი გაიხსნა 1935 წლის 29 მაისს. მუზეუმში დაცულია მასალები ანტონ ჩეხოვის ცხოვრებისა და მოღვაწეობის შესახებ. ექსპოზიცია მოიცავს 1 600 ექსპონატს.
• ჩეხოვის პატარა სახლი — სახლი სადაც დაიბადა ანტონ ჩეხოვი. 1926 წელს აქ გაიხსნა პირველი სამუზეუმო ექსპოზიცია, რომელიც ეძღვნება მწერლის ცხოვრებას.
• ჩეხოვების დუქანი — მუზეუმი, მდებარეობს სახლში, რომელიც ჩეხოვების ოჯახს იჯარით ჰქონდა აღებული 1869-1874 წლებში. ჩეხოვების მაღაზია მდებარეობდა პირველ სართულზე, ხოლო მეორეზე ცხოვრობდნენ. ანტონ ჩეხოვი ამ სახლში ცხოვრობდა 9 წლიდან 14 წლის ასაკამდე. სახლში მუზეუმი გაიხსნა 1977 წლის 3 ნოემბერს.
• ივან ვასილენკოს მუზეუმი მდებარეობს სახლში, რომელშიც 1923-1966 წლებში ცხოვრობდა მწერალი, სტალინური პრემიის ლაურეატი ივან ვასილენკო. ტაგანროგის სახელმწიფო ლიტერატურული და ისტორიულ-არქიტექტურული მუზეუმ-ნაკრძალის შემადგენლობაში შევიდა 1988 წელს.

გაერთიანების ისტორიული ნაწილი

ალფერაკის სასახლე.

• ტაგანროგის ისტორიულ-მხარეთმცოდნეობითი მუზეუმი შეიქმნა XIX საუკუნეში ანტონ ჩეხოვის ინიციატივით. მწერალმა გაუწია ფინანსური დახმარება მუზეუმს, მისი მუზეუმს გადაეცა ცნობილი რუსი მხატვრების ნამუშევრები. 1927 წელს მუზეუმი გადავიდა ალფერაკის სასახლეში. 1955 წლიდან ტაგანროგის მხარეთმცოდნეობის მუზეუმის ერთ-ერთ დარბაზში მუშაობდა პლანეტარიუმი, სადაც იყო რამდენიმე ტელესკოპი.
• ანატოლი დუროვის მუზეუმი ეძღვნება ცხოველების მწვრთნელის ანატოლი ანატოლის ძე დუროვის ცხოვრებასა და მოღვაწეობას. ანატოლი დუროვმა 1926 წელს იყიდა შენობა, რომელშიც ცხოვრობდა 1940 წლამდე. 1987 წელს აქ გაიხსნა დუროვისადმი მიძღვნილი ექსპოზიცია.
• ტაგანროგის ქალაქთმშენებლობისა და ყოფაცხოვრების მუზეუმი გაიხსნა 1981 წელს. მდებარეობს შარონოვის სახლში, რომელიც რუსეთის პრეზიდენტის 1995 წლის 20 თებერვლის № 176 ბრძანების შესაბამისად შეტანილია რუსეთის ფედერაციის არქიტექტურული ძეგლების სიაში. შენობა ააგეს 1912 წელს მოდერნის არქიტექტურულ სტილში თევდორე შეხტელის პროექტის მიხედვით. მუზეუმის დარბაზებში გამოფენილია როგორც ადგილობრივი მხატვრების ნაშრომები ასევე სხვადასხვა გამოფენები. მუზეუმში გამოფენილია ისეთი ცნობილი მხატვრების ნამუშევრები როგორებიცაა იური შაბელნიკოვი, ალექსანდრე კისლიაკოვი, ნატალია დურიცკაია.

გალერეა

• ისტორიულ-მხარეთმცოდნეობის მუზეუმის ექსპონატები
• 
  არქეოლოგიის დარბაზი
• 
  ფოიეს ჭერი
• 
  იმპერატორ პეტრე I-ის დარბაზი
• 
  ეთნოგრაფიის დარბაზი
• 
  ტაგანროგის გერმანული ლითოგრაფია, XVIII-XIX სს.

ლიტერატურა

• Кожевникова Е.А. Домик Чехова // Таганрог. Энциклопедия. — Таганрог: Антон, 2008. — С. 326. — ISBN 978-5-88040-064-5.

რესურსები ინტერნეტში

• Таганрогский государственный литературный и историко-архитектурный музей-заповедник
• История музея
• Таганрогский государственный литературный и историко-архитектурный музей-заповедник
• Музей А. А. Дурова
• История Таганрогского государственного литературного и историко-архитектурного музея-заповедника
• Дом-музей писателя И. Д. Василенко
• История Таганрогского государственного литературного и историко-архитектурного музея-заповедника