სუაჰილი ენა

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
(გადამისამართდა გვერდიდან სუაჰილი)
სუაჰილი
კისუაჰილ
გავრცელებულია აღმოსავლეთი აფრიკა
მოლაპარაკეთა რაოდენობა 50-100 მილიონი (2012)
ოფიციალური სტატუსი ტანზანიის დროშა ტანზანია, კენიის დროშა კენია, კონგოს დემოკრატიული რესპუბლიკის დროშა კონგოს დემოკრატიული რესპუბლიკა, უგანდის დროშა უგანდა, კომორის კუნძულების კავშირის დროშა კომორის კუნძულების კავშირი
ლინგვისტური კლასიფიკაცია ნიგერი-კონგოს ენები
ატლანტური-კონგოს ენები
ბენუე-კონგოს ენები
სამხრეთ-ბანტოიდური ენები
ბანტუს ენები
სამხრეთ-აღმოსავლეთი სანაპიროს ბანტუ
საბაკის ენები
სუაჰილი
ენის კოდები swa

სუაჰილი (სუაჰ. Kiswahili) — ერთაშორის ურთიერთობის ენა აღმოსავლეთ აფრიკაში, მიეკუთვნება ბანტუს ჯგუფის ენებს. გავრცელებულია ცენტრალურ და აღმოსავლეთ აფრიკაში.

ზოგადი ცნობები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  • მოლაპარაკეთა რაოდენობა: 50-100 მლნ, მათ შორის მშობლიურია 2-15 მლნ ადამიანისათვის.[1]
  • ენის კოდი: sw
  • სახელწოდება: sw - Kiswahili; en - Swahili; eo - Suahela
  • დამწერლობა: ლათინური

სუაჰილი სავარაუდოდ ჩამოყალიბდა IX-XI სს-ში, ბანტუს ადგილობრივი ენების კრეოლიზაციისა და სტრუქტურული გამარტივების შედეგად, რომელზეც დიდი ზეგავლენა მოახდინა არაბულმა ენამ. XIX ს-დან მან აფრიკის კონტინენტზე შეაღწია და ფართოდ გავრცელდა სხვადასხვა ფორმებით - ნაციონალური ვარიანტები, დიალექტები, პიჯინიზირებული ფორმები. სუაჰილის კლასიკური ლიტერატურული ძეგლები XVIII ს-ით თარიღდება.

სტატუსი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ოფიციალური ენა:

გავრცელების არეალი:

სუაჰილის გავრცელების პირველადი არეალი იყო ზანზიბარის, პემბას, მაფიას და კომორის კუნძულების მიმდებარე ვიწრო სანაპირო ზოლი, ხოლო მისი მატარებლები იყვნენ ამ რეგიონის ისლამიზირებული აფრო-არაბული მოსახლეობა.

გრამატიკა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ლექსიკა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ფრაზები და სიტყვები

  • გამარჯობა - Habari, bwana; Habari, bibi
  • კეთილი იყოს თქვენი მობრძანება - Karibu; Karibu nyumbani
  • გმადლობთ - Asante; Asante sana
  • კი / არა - Ndiyo; Sawa / Hapana; A-a
  • გეთაყვა - Tafadhali; Tafadhalini
  • ნახვამდის - Kwaheri

რიცხვები

  • 1 - moja, 2 - mbili, 3 - tatu, 4 - nne, 5 - tano, 6 - sita, 7 - saba, 8 - nane, 9 - tisa, 10 - kumi

რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ლექსიკონები და გრამატიკა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. Swahili. Ethnologue. ციტატა: „Population total all languages: 15,438,390.“ ციტირების თარიღი: 19 July 2016.