იერუსალიმის ისლამური ხელოვნების მუზეუმი
იერუსალიმის ისლამური ხელოვნების მუზეუმი — ერთ-ერთი ცნობილი მუზეუმი ისრაელში. მუზეუმი დაარსდა 1974 წელს. ხელოვნების მუზეუმი მოიცავს უნიკალურ ნივთებსა და იშვიათ კოლექციებს. არ არის დაცული ისლამური ჭურჭელი, ქსოვილები, სამკაულები, საზეიმო საგნები და სხვა ისლამური კულტურული ნივთები.
მუზეუმში დაცულია ექსპონატები: ეგვიპტიდან, სირიიდან, ერაყიდან, თურქეთიდან, ავღანეთიდან, ინდოეთიდან, ირანიდან და ესპანეთიდან, აგრეთვე, იმ ევროპელ მხატვართა ნამუშევრებს, რომლებმაც თავიანთი ნაწარმოებები აღმოსავლეთს, მის ბუნებას, ადამიანებსა და წეს-ჩვეულებებს მიუძღვნეს.
მუდმივი თუ დროებითი გამოფენების დროს წარმოდგენილია კერამიკის, მინის, ლითონის ნაკეთობების, სარიტუალო ნივთების, ხელოვნების ნიმუშების, საიუველირო ნაწარმისა და ორნამენტიანი ხალიჩების მდიდარი კოლექციები, რომლებიც ისლამური კულტურის სხვადასხვა მიმართულებას წარმოაჩენს.
ისტორია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
აღნიშნული იერუსალიმის ისლამური ხელოვნების მუზეუმი დაარსდა ვერა ბრისე სალომონსის მიერ. მას აქვს ცხრა გალერეა ორგანიზებული ქრონოლოგიური თანმიმდევრობით, იკვლევს ისლამური ცივილიზაციის რწმენასა და ხელოვნებას. მაიერის პირადი კოლექციის გარდა, მუზეუმში დაცულია ანტიკურ ჭადრაკის ნაწარმოებები, დომინოს და სხვა თამაშების ბარათები; ხანჯლები, ხმლები, ჩაფხუტი; ქსოვილები; სამკაულები; მინის ნაწარმი, ჭურჭელი და ლითონის ნაწარმი, რომელიც წარმოებულია ისლამურ ქვეყნებში, ესპანეთიდან ინდოეთში. 1999 წელს დაემატა ისლამური ხალიჩების კოლექცია.
მუზეუმის გალერეაში ასევე დაცულია დავით სალომონის საათების კოლექცია. სალომონსი იყო პირველი ებრაელი ლონდონის მერის ძმისშვილი.
1983 წლის 15 აპრილს მუზეუმი გაქურდეს, მოიპარეს დაახლოებით 200 ნივთი, მათ შორის ნახატების და ათობით იშვიათი საათი. მოპარულ ნივთებს შორის იყო საათი სახელით ცნობილი, როგორც "მარი ანტუანეტა", საათების ეგრეთ წოდებული "მონა ლიზა" და საგუშაგოების კოლექციის გვირგვინებიანი სამკაული, რომელიც დამზადებულია ცნობილი ფრანგი-შვეიცარიელი დარაჯის მწარმოებლის, აბრაამ-ლუი ბრეგუტის მიერ. მარი ანტუანეტა სავარაუდოდ 30 მილიონი აშშ დოლარი ღირდა. ეს იყო უნიკალური კოლექციის ნაწილი, რომელიც ბრეგუტის ერთ–ერთ წამყვან ექსპერტს, სერ დევიდ ლიონელ სალომონსის ქალიშვილს, მუზეუმუს შემოწირულობას წარმოადგენდა.
აღნშნული მართლაც გამორჩეული საქმე 20 წელზე მეტი ხნის განმავლობაში გაუხსნელი დარჩა. 2006 წლის აგვისტოში თელ-ავივის ანტიკვარების შემფასებელი დაუკავშირდა მუზეუმს და განაცხადა, რომ მოპარული რამდენიმე ნივთი თელ-ავივის ადვოკატს უჭირავს, რომლის დამკვეთმა მემკვიდრეობით მიიღო ისინი გარდაცვლილი ქმრისგან და სურდა მუზეუმში გაყიდვა. თავდაპირველი მოთხოვნის ფასი იყო 2 მილიონი აშშ დოლარი (საქმეში შეთავაზებული ჯილდოს ღირებულება), მაგრამ ამასთანავე შეთანხმდნენ 35,000 აშშ დოლარზე. დაბრუნებულ ნივთებს შორის იყო "მარი ანტუანეტა" და ღირებული "სიმპათიკის" საათი, ასევე ბრეგუტის მიერ დამზადებული.
2008 წლის 18 ნოემბერს, საფრანგეთისა და ისრაელის პოლიციის თანამშრომლებმა საფრანგეთში აღმოაჩინეს კიდევ 43 მოპარული საათები ორ საბანკო სეიფში.
2008 წელს იერუსალიმის ისლამური ხელოვნების მუზეუმში გაიხსნა თანამედროვე არაბული ხელოვნების ჯგუფური გამოფენა, ადგილობრივი არაბული ხელოვნების პირველი შოუ ისრაელის მუზეუმში და პირველი, რომელიც დამონტაჟებულია არაბული კურატორის მიერ. შოუში მონაწილეობდა ცამეტი არაბი მხატვარი.