ვიკიპედია:ნატახტარი/საკონკურსო/20110222195548/

ლუდის წარმოება უძველეს ხალხს უკავშირდება რომლებიც ეფრატსა და ტიგროსს შორის ცხოვრობდნენ. ყველაფერი დაიწყო მაშინ, როდესაც მათ შეიტყვეს რომ მორჩენილი პურის ცომი დრო და დრო უფრო ნესტიანდებოდა და ფუვდებოდა. ჰაერიდან მოხვედრილი საფუარის ნაწილაკები იწვევდა ბუნებრივ დუღილის პროცესს. სწორედ მას შემდეგ, რაც ისწავლეს დუღილის პროცესის კონტროლი, დასაბამი დაედო ლუდის ხარშვის ხელოვნებას . თავდაპირველად ლუდს ზებუნებრივ ღვთისნიერ სასმელად მიიჩნევდნენ. ბაბილონის მეფის ჰამურაბის მიერ იქნა გამოცემული პირველად ლუდის დამზადების მარეგულირებელი ბრძანებულება რომელიც ქვის ლოდზე რომელიც დღეს პარიზში ‘’ლუვრში’’ინახება.ისტორიულ მონაცემებზე დაყრდნობით ჩვ.წ მე-4 საუკუნეში ლუდს პირვლად შუმერები ხარშავდნენ.ძველი ეგვიპტელები ლუდს ცომისგან ამზადებდნენ და მას არომატისთვის ფინიკს უმატებდნენ.ლუდის დამზადება გერმანელებმა ჩწ. 800 წელს დაიწყეს.შუასაუკუნეებში ბერები ლუდს ტრაპეზის დროს მიირთმევდნენ,დგეში 5 ლიტრას.მე-19 საუკუნის დასაწყისში დანიელმა მეცნიერმა კრისტიან ჰანესმა მოახერხა საფუარის მოლეკულური გამოცალკევება და მისი გამრავლება,ამით საფუძველი დაედო დუღილის პროცესის განვითარებას და მის სუფთათ მიმდინარეობას. ბავარიის გაიზენფელდში განსაკუთრებული “ქერის წვენის” შესახებ საუბარი 736 წელს დაიწყო. 766 წელს ლუდის ისტორიაში პირველად, ხელი მოეწერა შეთანხმებას ლუდის ქ. გაიზინდენიდან სანქტ გალენის მონასტერში მიწოდების თაობაზე.

შუა საუკუნეებში მონასტრები დიდ როლს თამაშობდნენ ლუდის წარმოებაში. სწორედ ამიტომ ბევრ ლუდს ახლაც რელიგიური ორდენების სახელი ჰქვია, ასე მაგალითად Paulaner ან “Franziskaner”. თავდაპირველად ლუდს სამხრეთ გერმანიაში ხარშავდნენ. მოგვიანებით კი ის ისეთი პოპულარული გახდა, რომ მისი წარმოება მთელ ქვეყანაში დაიწყო.

1516 წლის 23 აპრილს, ბავარიის ჰერცოგმა ვილჰელმ IV-მ ლუდის სისუფთავესთან დაკავშირებით, სპეციალური დებულება გამოსცა, რომელსაც 1919 წლიდან გერმანიაში დიდი ძალა აქვს. მასში ნათქვამია, რომ ლუდის დასამზადებლად ნებადართულია მხოლოდ თავთავის, სვიისა და წყლის გამოყენება. ასე დაიბადა მსოფლიოში პირველი კანონი სასმელი პროდუქტის შესახებ…1. წყალი_ ლუდის ძირითდი კომპონენტია .იგი ლუდის ხარშვისას გამოყენებული ნედლეულის თითქმის 90% შეადგენს.მისი ხარისხი უმაღლესია და ხშირ შემთხვევაში დასალევ წყალზე სუფთაც.ღია ფერის ლუდებისთვის უფრო რბილი წყალი გამოიყენება ,ხოლო მუქი ფერისთვის სიხისტის მქონე წყალს.2 ალაო_ის კომპონენტია რომელიც მას განსაკუთრებულ გემოს და ფერს შესძენს.ალაო ქერის სპეციალური გაღვივების შედეგად მიიღება.სხვადასხვა ლუდების დამზადებისას ხშირად ხორბლის მარცვალსაც იყენებენ განსაკუთრებული გემოსა და ფერისთვის. 3. სვია_ლუდს სპეციფიურ არომატსა და ტიპიურ სიმწარეს აძლევს,სწორედ სვიის დამსახურებაა ახლად ჩამოსხმული ლუდის ქაფი.სვიას აგეთვე აქვს დამამშვიდებელი თვისებაც. 4. საფუარი _რომელსაც წყლისა და ალაოს ნაზავი დუღილის პროცესამდე მიყავს.სწორედ ამ დუღილის დროს გარდაიქმნება ალაოს ნახშირისგან ნახშირმჟავა ,ხოლო ნახშირმჟავისგან ალკოჰოლი.საფუარი ეს არის სოკოს ფორები ,რომლების ხშირად ჰაერშიც გვხვდება .

ლუდი, მცირეალკოჰოლიანი არომატული სასმელი, რომელსაც სვიის მომწარო გემო დაჰკრავს; ღებულობენ ქერის ალაოს,სვიისა და წყლისაგან მიღებული ტკბილის ალკოჰოლური დუღილით. ზოგიერთი ხარისხის ლუდის მისაღებად ქერის ალაოს ნაწილობრივ ცვლიან ბრინჯის, სიმინდის ან ქერის ფხვნილით, აგრეთვე შაქრით. ლუსის მიღების ტექნოლოგიური პროცესის ძირითადი სტადიებია: ქერის, ალაოსა და ლუდის ტკბილის დუღილი ლუდის საფუვრით; დადუღება (დამწიფება); გაფილტვრა და ჩამოსხმა. ალაოს მისაღებად ქერს წმენდენ, ახარისხებენ, ალბობენ, აღივებენ. შემდეგ მწვანე ალაოს აშრობენ, აცლიან ღივებს და აყოვნებენ. ლუდის ტკბილის მისაღებად ალაოს აპრიალებენ, აქუცმაცებენ და წყალში ურევენ, მიღებულ მასალაში განსაზღვრულ ტემპერატურაზე მიმდინარეობს ფერმენტაციული პროცესები, რომელთაგან ძირითადია სახამებლის დაშაქრება, რომლის დამთავრების შემდეგ მასალას ფილტრავენ და გამჭვირვალე ტკბილის სვიასთან ადუღებენ საჭირო სიმკვრივის ნარევის მიღებამდე. შემდეგ ტკბილს აცლიან სვიას, წმენდენ და აცივებენ. ტკბილს ადუღებენ ლუდის სპეციალური საფუვრით. სადუღარ აპარატებში (ტემპერატურა 5-9 °C, დროის ხანგრძლივობა -7-8 დღე-ღღამე), რის შედეგად მიიღება მჭვანე ლუდი, რომელსაც დასადუღებლად და დასამწიფებლად გადიტანენ დახურულ ცილინდრულ ჭურჭელში, ე.წ. ტანკში (დროის ხანგრძლივობა 21-90 დღე-ღამე, ტემპერატურა 0-2 °C). აქ ლუდი გაჯერდება ნახშირორჟანგით, იწმინდება და იღებს საჭირო გემოს. საბოლოოდ ლუდს ფილტრავენ, შემდეგ კი ჩამოასხამ კვირაში 1,5-2 ლ ლუდი სასარგებლოა, ამტკიცებენ მეცნიერები ლუდი აჩქარებს ორგანიზმში ნივთიერებათა ცვლას, აახალგაზრდავებს უჯრედებს; გერონტოლოგებს მიაჩნიათ, რომ დღეში 1-2 ჭიქა ლუდი აფერხებს ორგანიზმის დაბერებას.იაპონელმა მეცნიერებმა დაამტკიცეს, რომ ლუდი გამოდევნის ორგანიზმიდან კანცეროგენურ ნივთიერებებს და 2-3-ჯერ ამცირებს კიბოთი დაავადების რისკს.