ჰილდე ზიმერმანი
| ჰილდე ზიმერმანი | |
|---|---|
 | |
| მშობლიური სახელი | ანა ვუნდსამი |
| დაბადების თარიღი |
12 სექტემბერი, 1920 ვენა, ავსტრია |
| გარდაცვალების თარიღი |
25 მარტი, 2002 (81 წლის) ვენა, ავსტრია |
| ეროვნება | ავსტრიელი |
| საქმიანობა | აქტივისტი, დემონსტრანტი |
ჰილდე ზიმერმანი (ინგლ. Hilde Zimmermann; დ. 12 სექტემბერი, 1920, ვენა, ავსტრია — გ. 25 მარტი, 2002, ვენა, ავსტრია) — ავსტრიის წინააღმდეგობის მოძრაობის წევრი, რომელიც დააპატიმრეს ფაშიზმის წინააღმდეგ ბრძოლის გამო. იგი დედასთან და ბავშვობის მეგობართან ერთად გადაასახლეს ნაცისტებმა რავენსბრიუკის საკონცენტრაციო ბანაკში გერმანიაში;[1]
ადრეული წლები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ჰილდე ზიმერმანი ავსტრიაში, ვენაში, 1920 წლის 12 სექტემბერს დაიბადა. მისი დედა ანა ვუნდსამი იყო. სკოლაში სიარულის პერიოდში ის თავის ძმასთან, ოსტართან ერთად („ოტი“) გაიზარდა ქალაქის კაგრანის მონაკვეთში. ამ ეპოქაში ხშირად ქალაქს ხშირად მოიხსენიებდნენ როგორც "Roten Wien" („წითელი ვენა“), რადგან ავსტრიის სოციალ-დემოკრატთა პარტიამ მოიგო არჩევნები 1934 წლამდე, როდესაც სახელმწიფომ დააპატიმრა მერი კარლ სეიცი. მისი მშობლები ასევე იმავე წელს დააკავეს. შედეგად, ის და მისი ძმა სულ უფრო მეტად მონაწილეობდნენ ანტიფაშისტურ საქმიანობაში.[2]
მეორე მსოფლიო ომი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ნაცისტების მიერ ავსტრიის ანექსიის შემდეგ, ჰილდე ზიმერმანის ძმა შეუერთდა ვერმახტს. ამასობაში იგი კიდევ უფრო აქტიური წევრი გახდა ავსტრიული წინააღმდეგობრივი მოძრაობის. 1944 წლისთვის იგი მონაწილეობდა საკანში, რომელიც პარტნიორობდა რუს მედესანტებთან, რომლებიც მოსკოვიდან იყვნენ გაგზავნილნი ადგილობრივი ანტისისტური საქმეების მოგვარებაში, მათ შორის წინააღმდეგობის სხვა წევრების დამალვასა და ტრანსპორტირებაში. იმავე წელს, როდესაც ის და მისი მეგობარი პოლინი („პაული“) ჰოხმისტერი ეხმარებოდნენ კომუნისტური წინააღმდეგობის წევრ სეპ ზეტლერს დამალვაში, ის გასცეს და დააპატიმრეს პაულთან და მათ მშობლებთან ანა ვუნდსამთან და გიზელა ჰოჩმისტერიერთან ერთად. შემდეგ ოთხივე გადაასახლეს რავენსბრიკის საკონცენტრაციო ბანაკში. მისი ძმა, ოტმარი, რომელიც სამხედროდან შვებულებაში იმყოფებოდა გაგზავნეს ბუხენვალდის საკონცენტრაციო ბანაკში.[3]
ისტორიკოს ელისა მაილენდერის თანახმად, როდესაც ზიმერმანი შემდეგ გამოკითხეს, მან აღნიშნა რომ „ქალი მცველები იყენებდნენ ძალადობას, მამაკაც კოლეგებზე შთაბეჭდილების მოხდენის საშუალებად“.[4]
ომისშემდგომი ცხოვრება[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
მეორე მსოფლიო ომის შემდეგ, ზიმერმანი მუშაობდა დამლაგებლად და ძიძად. იგი ასევე იყო მოქანდაკე და სათვალის დიზაინერი.[5]
გარდა ამისა, იგი თანადამფუძნებელი იყო Österreichische Lagergemeinschaft Ravensbrück & FreundInnen (ავსტრიის ბანაკი, რავენსბრიუკი და მეგობრები) და რეგულარულად ესაუბრებოდა სკოლისა და საზოგადოების ჯგუფებს ომის დროს მიღებული გამოცდილების შესახებ, რათა ახალგაზრდებს და მოზარდებს უკეთ გაეცნოთ ეკონომიკური და სოციალური კლიმატი, რომელიც განვითარდა ავსტრიაში 30 – იანი და 40 – იანი წლების განმავლობაში. [6] 1999 წელს ჰილდე ზიმერმანმა ჩაწერა ბრიჯიტ ჰალბმაირთან ინტერვიუ, სადაც ისაუბრა კონფლიქტების კვლევის ინსტიტუტის რავენსბრიუკის ვიდეო არქივის პროექტზე, რომელსაც ერქვა Vom Leben und Überleben – Wege nach Ravensbrück (ცხოვრებიდან და გადარჩენის ბილიკებიდან რავენსბრიუკამდე). მასზე მრავალი ფილმია გადაღებული. თინა ლეიო ხელმძღვანელობდა კინემატოგრაფისტთა ჯგუფს დოკუმენტური ფილმის შესაქმნელად, Dagegen Muss Ich Etwas Tun: Portrait Der Widerstandskämpferin Hilde Zimmermann (ამის შესახებ რაღაც უნდა გავაკეთო: წინააღმდეგობის გამანადგურებლის ჰილდე ზიმერმანის პორტრეტი), რომელიც გამოვიდა 2009 წელს.
დემონსტრაციაზე ჰილდე შეხვდა თავის მომავალ მეუღლეს, ავსტრიელ ჰარი ზიმერმანს. 1944 წლამდე იგი ემიგრაციაში იყო ბელგიაში, შემდეგ კი იუგოსლავიაში გავიდა, ბოლოს საფრანგეთში. მოგვიანებით ის ისევ იუგოსლავიაში დაბრუნდა, სადაც პარტიზანებს დაუპირისპირდა. ჰილდე სადოქტორო გამოცდების დასრულების შემდეგ ჰარი ზიმერმანზე დაქორწინდა 1950-იან წლებში და მისი გვარიც მიიღო.[7]
სიკვდილი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ჰილდე ზიმერმანი გარდაიცვალა ვენაში 2002 წლის 25 მარტს.
ლიტერატურა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- Sich die Menschenwürde nicht nehmen lassen. In: Monika Horsky (Hrsg.): Man muss darüber reden. Schüler fragen KZ-Häftlinge. Ephelant-Verlag, Wien 1988 (= Bd. 2 von Dokumente, Berichte, Analysen), ISBN 3-900766-01-0, S. 183–207. (Erlebnisbericht).
- Wie auf Eis gelegt. In: Karin Berger (Hrsg.): Ich geb Dir einen Mantel, dass Du ihn noch in Freiheit tragen kannst. Widerstehen im KZ. Österreichische Frauen erzählen. Promedia Verlag, Wien 1987 (= Edition Spuren), ISBN 3-900478-20-1, S. 17ff.
რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- ↑ "Hilde Zimmermann (1920-2002)." Vienna, Austria: Österreichische Lagergemeinschaft Ravensbrück & FreundInnen, retrieved online July 1, 2018.
- ↑ Hilde Zimmermann, Österreichische Lagergemeinschaft Ravensbrück & FreundInnen.
- ↑ Hilde Zimmermann, Österreichische Lagergemeinschaft Ravensbrück & FreundInnen.
- ↑ Mailänder, Elissa. Female SS Guards and Workaday Violence: The Majdanek Concentration Camp, 1942-1944. East Lansing, Michigan: Michigan State University, 2015.
- ↑ Hilde Zimmermann, Österreichische Lagergemeinschaft Ravensbrück & FreundInnen.
- ↑ Hilde Zimmermann, Österreichische Lagergemeinschaft Ravensbrück & FreundInnen.
- ↑ Brigitte Halbmayr: „Die erste Prägung war also: Kein Krieg!“ Hilde Zimmermann (geborene Wundsam). In: Helga Amesberger u. a.: Lebensgeschichten. Wien 2001, S. 257–263.