მოდულით შებრუნებული რიცხვი: განსხვავება გადახედვებს შორის
[შეუმოწმებელი ვერსია] | [შეუმოწმებელი ვერსია] |
No edit summary |
No edit summary |
||
ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
{{DISPLAYTITLE:მოდულით შებრუნებული რიცხვი}} |
|||
'''მოდულარული ინვერსიული რიცხვი ან მოდულარული ინვერსი''' <math>a</math> რიცხვისა არის ისეთი მთელი <math>x</math> რიცხვი, რომ |
'''მოდულარული ინვერსიული რიცხვი ან მოდულარული ინვერსი''' <math>a</math> რიცხვისა არის ისეთი მთელი <math>x</math> რიცხვი, რომ |
||
: |
:<math>ax \equiv 1 \pmod{m},</math> |
||
შეგვიძლია <math>x</math> აღვნიშნოთ როგორც <math>a^{-1}</math>. |
შეგვიძლია <math>x</math> აღვნიშნოთ როგორც <math>a^{-1}</math>. |
||
ხაზი 23: | ხაზი 25: | ||
[[კატეგორია:მათემატიკა]] |
[[კატეგორია:მათემატიკა]] |
||
[[კატეგორია:რიცხვთა თეორია]] |
[[კატეგორია:რიცხვთა თეორია]] |
||
{{DEFAULTSORT:მოდულით_შებრუნებული_რიცხვი}} |
20:44, 7 სექტემბერი 2020-ის ვერსია
მოდულარული ინვერსიული რიცხვი ან მოდულარული ინვერსი რიცხვისა არის ისეთი მთელი რიცხვი, რომ
შეგვიძლია აღვნიშნოთ როგორც .
უნდა აღვნიშნოთ, რომ მოდულარული ინვერსი ყოველთვის არ არსებობს. მაგალითად, დავუშვათ და , თუ შევამოწმებთ - ის ყველა მნიშვნელობას, ვნახავთ, რომ ვერ ვიპოვით -ს, რომელიც აკმაყოფილებს ზემოთხსენებულ ტოლობას. დამტკიცებულია, რომ მოდულარული ინვერსიული რიცხვი მხოლოდ და მხოლოდ მაშინ არსებობს, როდესაც და არიან ურთიერთმარტივი რიცხვები, ანუ მათი უ.ს.ჯ -ია ().
მოდულარული ინვერსის პოვნის ერთ-ერთი მეთოდი იყენებს ევკლიდეს გაფართოებული ალგორითმს.
განვიხილოთ დიოფანტინის შემდეგი განტოლება:
როდესაც , მოცემულ განტოლებას აქვს ამონახსნი, რომლის მოძებნა ევკლიდეს გაფართოებული ალგორითმით შეიძლება. შევნიშნოთ, რომ არის ასევე მოდულარული ინვერსის არსებობის პირობა.
თუ ორივე მხრიდან ავიღებთ -ს, მაშინ გაქრება და მივიღებთ , ანუ მოდულარული ინვერსი რიცხვისა არის .