ლეგირებული ფოლადი: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
No edit summary |
|||
| ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
'''ლეგირებული ფოლადი''' |
'''ლეგირებული ფოლადი''' — [[ფოლადი]], რომელსაც საექსპლუატაციო და ტექნოლოგიური თვისებების გასაუმჯობესებლად დამატებული აქვთ მალეგირებელი ელემენტები. ლეგირებული ფოლადი არის მცირედ ლეგირებული (მალეგირებელი ელემენტების რაოდენობა 2,5%-დე), საშუალოდ ლეგირებული (2.5-10%) ან უხვად ლეგირებული (10%-ზე მეტი). ლეგირებული ფოლადების კლასიფიკაციას მათი სტრუქტურის, დანიშნულების და შედგენილობის მიხედვით ახდენენ. სტუქტურების მიხედვით ლეგირებული ფოლადები დაყოფილია რამდენიმე კლასად: [[პერლიტი|პერლიტური]] კლასი (პერლიტის ან მისი რომელიმე სახეობის - [[სორბიტი|სორბიტის]], [[ტროსტიტი|ტროსტიტის]] და მისთანა - სტრუქტურის მქონე ფოლადები; [[მარტენსიტი|მარტენსიტული]] კლასი ( დაბალია ამ კლასის ფოლადების წრთობის კრიზისული სიჩქარე; ნორმალიზაციის შემდეგ მათ აქვთ მარტენსიტის სტრუქტურა); [[აუსტენიტი|აუსტენიტური]] კლასი (დამახასიათებელია აუსტენიტის დაშლის მეტად დაბალი ტემპერატურა); [[ფერიტი|ფერიტული]] კლასი (ამ კლასის ფოლადების შედგენილობაში აუსტენიტის არის შემამცირებელი ელემენტებია); [[კარბიდები|კარბიდული]] კლასი (გაერთიანებულია ისეთი ფოლადები, რომლებშიც [[ნახშირბადი|ნახშირბადის]] და კარბიდების წარმომქმნელი ელემენტები შედარებით დიდი რაოდენობითაა). |
||
დანიშნულების მიხედვით განასხვავებენ კონსტრუქციულ, საიარაღო და განსაკუთრებული თვისებების მქონე უჟანგავ, მხურვალმტკიცე, მხურვალმედეგ, ცვეთაგამძლე და სხვა ფოლადებსა და შენადნობებს. ხოლო შედგენილობის მიხედვით - [[ნიკელი|ნიკელიან]], [[ქრომი|ქრომიან]], ქრომნიკელიან, ქრომნიკელმოლიბდენიან, ქრომმანგანუმაზოტიან და სხვა ლეგირებული ფოლადებს. ლეგირებული ფოლადების მარკირება ხდება მათი ქიმიური შედგენილობის შესაბამისად. პირველი ციფრი ფოლადის მარკაში ნახშირბადის რაოდენობას აღნიშნავს. კონსტრუქციულ ფოლადებში აღნიშნულია %-ის მეასედი ოდენობით, საიარაღო ფოლადებში %-ის მეათედი ოდენობით. ყოველი მალეგირებელი ელემენტი სხვადასხვა ასოთი აღინიშნება (როგორც წესი მალეგირებელი ელემენტის სახელის პირველი ასოთი. განსხვავებულია რუსული (საბჭოთა) და ევროპული ჩაწერის სტანდარტები). ასოების შემდეგ დასმული ციფრები აღნიშნავენ ფოლადში მალეგირებელი ელემენტების შემცველობას. |
დანიშნულების მიხედვით განასხვავებენ კონსტრუქციულ, საიარაღო და განსაკუთრებული თვისებების მქონე უჟანგავ, მხურვალმტკიცე, მხურვალმედეგ, ცვეთაგამძლე და სხვა ფოლადებსა და შენადნობებს. ხოლო შედგენილობის მიხედვით - [[ნიკელი|ნიკელიან]], [[ქრომი|ქრომიან]], ქრომნიკელიან, ქრომნიკელმოლიბდენიან, ქრომმანგანუმაზოტიან და სხვა ლეგირებული ფოლადებს. ლეგირებული ფოლადების მარკირება ხდება მათი ქიმიური შედგენილობის შესაბამისად. პირველი ციფრი ფოლადის მარკაში ნახშირბადის რაოდენობას აღნიშნავს. კონსტრუქციულ ფოლადებში აღნიშნულია %-ის მეასედი ოდენობით, საიარაღო ფოლადებში %-ის მეათედი ოდენობით. ყოველი მალეგირებელი ელემენტი სხვადასხვა ასოთი აღინიშნება (როგორც წესი მალეგირებელი ელემენტის სახელის პირველი ასოთი. განსხვავებულია რუსული (საბჭოთა) და ევროპული ჩაწერის სტანდარტები). ასოების შემდეგ დასმული ციფრები აღნიშნავენ ფოლადში მალეგირებელი ელემენტების შემცველობას. |
||
16:30, 2 მარტი 2015-ის ვერსია
ლეგირებული ფოლადი — ფოლადი, რომელსაც საექსპლუატაციო და ტექნოლოგიური თვისებების გასაუმჯობესებლად დამატებული აქვთ მალეგირებელი ელემენტები. ლეგირებული ფოლადი არის მცირედ ლეგირებული (მალეგირებელი ელემენტების რაოდენობა 2,5%-დე), საშუალოდ ლეგირებული (2.5-10%) ან უხვად ლეგირებული (10%-ზე მეტი). ლეგირებული ფოლადების კლასიფიკაციას მათი სტრუქტურის, დანიშნულების და შედგენილობის მიხედვით ახდენენ. სტუქტურების მიხედვით ლეგირებული ფოლადები დაყოფილია რამდენიმე კლასად: პერლიტური კლასი (პერლიტის ან მისი რომელიმე სახეობის - სორბიტის, ტროსტიტის და მისთანა - სტრუქტურის მქონე ფოლადები; მარტენსიტული კლასი ( დაბალია ამ კლასის ფოლადების წრთობის კრიზისული სიჩქარე; ნორმალიზაციის შემდეგ მათ აქვთ მარტენსიტის სტრუქტურა); აუსტენიტური კლასი (დამახასიათებელია აუსტენიტის დაშლის მეტად დაბალი ტემპერატურა); ფერიტული კლასი (ამ კლასის ფოლადების შედგენილობაში აუსტენიტის არის შემამცირებელი ელემენტებია); კარბიდული კლასი (გაერთიანებულია ისეთი ფოლადები, რომლებშიც ნახშირბადის და კარბიდების წარმომქმნელი ელემენტები შედარებით დიდი რაოდენობითაა).
დანიშნულების მიხედვით განასხვავებენ კონსტრუქციულ, საიარაღო და განსაკუთრებული თვისებების მქონე უჟანგავ, მხურვალმტკიცე, მხურვალმედეგ, ცვეთაგამძლე და სხვა ფოლადებსა და შენადნობებს. ხოლო შედგენილობის მიხედვით - ნიკელიან, ქრომიან, ქრომნიკელიან, ქრომნიკელმოლიბდენიან, ქრომმანგანუმაზოტიან და სხვა ლეგირებული ფოლადებს. ლეგირებული ფოლადების მარკირება ხდება მათი ქიმიური შედგენილობის შესაბამისად. პირველი ციფრი ფოლადის მარკაში ნახშირბადის რაოდენობას აღნიშნავს. კონსტრუქციულ ფოლადებში აღნიშნულია %-ის მეასედი ოდენობით, საიარაღო ფოლადებში %-ის მეათედი ოდენობით. ყოველი მალეგირებელი ელემენტი სხვადასხვა ასოთი აღინიშნება (როგორც წესი მალეგირებელი ელემენტის სახელის პირველი ასოთი. განსხვავებულია რუსული (საბჭოთა) და ევროპული ჩაწერის სტანდარტები). ასოების შემდეგ დასმული ციფრები აღნიშნავენ ფოლადში მალეგირებელი ელემენტების შემცველობას.
იხილეთ აგრეთვე
ლიტერატურა
- ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 6, თბ., 1983. — გვ. 155.