ეპირი: განსხვავება გადახედვებს შორის

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
r2.7.2) (ბოტის დამატება: bg, sk, vi შეცვლა: el, en, la
ხაზი 32: ხაზი 32:
[[კატეგორია:საბერძნეთის პერიფერიები]]
[[კატეგორია:საბერძნეთის პერიფერიები]]
[[კატეგორია:ეპირი]]
[[კატეგორია:ეპირი]]



[[ar:إبيروس (إقليم)]]
[[ar:إبيروس (إقليم)]]
[[bg:Епир]]
[[ca:Regne de l'Epir]]
[[ca:Regne de l'Epir]]
[[cs:Epirus]]
[[cs:Epirus]]
[[cy:Epiros]]
[[cy:Epiros]]
[[de:Epirus (griechische Region)]]
[[de:Epirus (griechische Region)]]
[[el:Περιφέρεια Ηπείρου]]
[[el:Ήπειρος]]
[[en:Epirus (periphery)]]
[[en:Epirus (region)]]
[[eo:Epiro (administra regiono)]]
[[eo:Epiro (administra regiono)]]
[[es:Epiro]]
[[es:Epiro]]
ხაზი 55: ხაზი 55:
[[ja:イピロス]]
[[ja:イピロス]]
[[ko:이피로스 주]]
[[ko:이피로스 주]]
[[la:Epirus]]
[[la:Epirus (regio Graeciae)]]
[[li:Epirus]]
[[li:Epirus]]
[[lmo:Epir]]
[[lmo:Epir]]
ხაზი 67: ხაზი 67:
[[ro:Epir]]
[[ro:Epir]]
[[ru:Эпир]]
[[ru:Эпир]]
[[sk:Epirus (kraj)]]
[[sl:Čamerija]]
[[sl:Čamerija]]
[[sr:Периферија Епир]]
[[sr:Периферија Епир]]
ხაზი 72: ხაზი 73:
[[tr:Epir]]
[[tr:Epir]]
[[uk:Епір]]
[[uk:Епір]]
[[vi:Epirus (vùng)]]
[[war:Epiros (periferya)]]
[[war:Epiros (periferya)]]
[[zh:伊庇鲁斯 (大区)]]
[[zh:伊庇鲁斯 (大区)]]

06:50, 16 აგვისტო 2012-ის ვერსია

საბერძნეთის ოლქი - ეპირი

ეპირი (ძვ. ბერძნ. Ἤπειρος, ბერძნ. Ήπειρος) — ისტორიულ-გეოგრაფიული ოლქი საბერძნეთის ჩრდილოეთ-დასავლეთ ნაწილში. აკრავს იონიის ზღვა. ფართობი 9203 კმ², მოსახლეობა 358 698 კაცი (2005 წ.). წარმოადგენს ქვეყნის ჩრდილოეთ-დასავლეთ პერიფერიას, გეოგრაფიულ ერთეულსა და რაიონს.[1]

მოიცავს არტის, პრევეზის, თესპროტიდისა და იანინის ნომებს. მთავარი ქალაქია იანინა. ეპირის ზედაპირი მთიანია (მაქსიმალური სიმაღლე 2637 მ, მთა პინდოსი). სამხრეთ სანაპიროზე ამბრაკიის (არტის) ვაკეა. ჰავა და მცენარეულობა ხმელთაშუა ზღვის ტიპისაა.

ისტორია

ძველი ბერძნები ეპირს საერთოდ კონტინენტს უწოდებდნენ, თანდათანობით ამ სიტყვამ დაკარგა თავისი მნიშვნელობა და საბოლოოდ ჩრდილოეთ საბერძნეთის დასავლეთ ოლქს ეწოდა, ეპირი ძველთაგანვე ბერძნული წარმოშობის ტომებით ყოფილა დასახლებული, მაგრამ, როგორც ჩანს, ჩრდილოეთ ტომების შემოსევების შედეგად ისინი სამხრეთით გადასახლებულან, აქ კი ილირიელების მონათესავე ტომები დამკვიდრებულან. ისტორიულ ხანაში ეპირში სახლობდნენ ქაონები, თესპროტები, მოლოსები. ძველი წელთაღრიცხვის VIII საუკუნეში ეპირის ტერიტორიაზე კოლონიებს აარსებს კორინთი.

ძველი წელთაღრიცხვის IV საუკუნეში მოლოსების მეფე პიროსმა ეპირში ძლიერი პოლიტიკური გაერთიანება შექმნა. ძველი წელთაღიცხვის 198 წ. ეპირი მაკედონიის შემადგენლობაში შევიდა, ძვ. წ. 146 რომმა დაიპრო. ავგუსტუსმა აქციუმთან გამარჯვების აღსანიშნავად ეპირში ქალაქი ნიკოპოლისი დააარსა.

დასავლეთ რომის იმპერიის დაცემის შემდეგ ეპირი ბიზანტიას ეკუთვნოდა, XV საუკუნეში კი ოსმალებმა დაიპყრეს. კონსტანტინოპოლის ხელშეკრულებით 1881 ეპირის ნაწილი - არტის ნომი - საბერძნეთს შეუერთა.

ბალკანეთის ომების (1912-1913 წწ.) შემდეგ მთელი ეპირი საბერძნეთის შემადგენლობაში შევიდა.

რესურსები ინტერნეტში

ლიტერატურა

სქოლიო

  1. Π.Δ. 51/87 “Καθορισμός των Περιφερειών της Χώρας για το σχεδιασμό κ.λ.π. της Περιφερειακής Ανάπτυξης” (Determination of the Peripheries of the Country for the planning etc. of the development of the peripheries, Efimeris tis Kyverniseos ΦΕΚ A 26/06.03.1987