იხილეთ წყარო გვერდისთვის სონგ ცინგ ლინგი

{{ინფოდაფა ლიდერი
| სახელი = როზამონდ სონგ ცინგ ლინგი 
| სურათი=Madame Sun Yat-Sen - Cecil Beaton.jpg
| სურათის ზომა =200პქ
| წარწერა სურათის ქვეშ= 
| ხელმოწერა =  
| დაბადების თარიღი = [[27 იანვარი]],  [[1893]]
| დაბადების ადგილი= [[შანხაი]],  [[ძიანსუ|ძიანგსუ]], [[ცინის დინასტია|ცინგის დინასტია]] 
| გარდაცვალების თარიღი = [[29 მაისი]],  [[1981]] 
| გარდაცვალების ადგილი= [[პეკინი]],  [[ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკა]]
| მოქალაქეობა =
| ეროვნება =
| რეზიდენცია =
| საარჩევნო ოლქი =
| მამა = [[ჩარლი სონგი]]  <small>(1915–1925)</small>
| დედა = ნი ქვაი-ცენგი 
| მეუღლე = [[სუნ იატსენი]] 
| შვილები=
| განათლება = უესლეიანის უნივერსიტეტი 
| პროფესია =
| საქმიანობა = მდივანი, ინგლისური ენის თარჯიმანი, პოლიტიკოსი, აქტივისტი 
| რელიგია = [[მეთოდიზმი]]
| ჯილდოები =
| პარტია = [[ქუომინთანგი]] <small>(1919-1947)</small><br />[[კომინტერნი]] <small>(1930–1943)</small><br />[[კუომინთანგის რევოლუციური კომიტეტი]]<small>(1948–1981)</small><br />[[ჩინეთის კომუნისტური პარტია]]<small>(1981)</small>
| საიტი=
| რიგი = [[ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკა|ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკის]] თავმჯდომარე 
| თანამდებობა დაიკავა = [[16 მაისი]], [[1986]]
| თანამდებობა დატოვა = 
| ვიცე-პრეზიდენტი  =
| პრეზიდენტი =
| პრემიერ-მინისტრი = [[ჯაო ძიიანი|ჭაო წ იანგი]] 
| წინამორბედი = 
| მემკვიდრე = 
| რიგი2 = ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკის ვიცე-თავმჯდომარე 
| თანამდებობა დაიკავა2 = [[27 აპრილი]], [[1959]]
| თანამდებობა დატოვა2=[[17 იანვარი]], [[1975]]
| წინამორბედი2 = [[ჯუ დე|ჭუ დე]] 
| მემკვიდრე2 = [[ულანჰუ]]<small>(1983)</small>
| პრეზიდენტი2=[[ლიუ შაო ცი]] <small>(1968–1972)</small><br />[[დონგ ბი უ]] <small>(დროებითი)</small>
| ვიცე-პრეზიდენტი2 =
| პრემიერ-მინისტრი2=
| რიგი3 =  ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარის მოვალეობის შემსრულებელი
| თანამდებობა დაიკავა3 = [[31 ოქტომბერი]], [[1968]]
| თანამდებობა დატოვა3 =  [[24 თებერვალი]], [[1972]]
| წინამორბედი3 = [[ლიუ შაო ცი]]<small>(თავმჯდომარე)</small>
| მემკვიდრე3 = [[დონგ ბი უ]]<small>(თავმჯდომარის მოვალეობის შემსრულებელი)</small>
| პრეზიდენტი3 = [[მაო ძედუნი]]
| პრემიერ-მინისტრი3= [[ჭოუ ენ ლაი]]
| რიგი4 = [[სრულიად ჩინეთის წარმომადგენელთა კრება|სრულიად ჩინეთის წამომადგენელთა კრების]] ვიცე-თავმჯდომარე
| თანამდებობა დაიკავა4 = [[17 იანვარი]], [[1975]]  
| თანამდებობა დატოვა4 =[[29 მაისი]], [[1981]]
| წინამორბედი4 = 
| მემკვიდრე4 = 
| პრეზიდენტი4 = [[ჯუ დე|ჭუ დე]] 
| პრემიერ-მინისტრი4=
| რიგი5 = [[ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკის ცენტრალური მთავრობა|ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკის ცენტრალური მთავრობის]] ვიცე-თავმჯდომარე 
| თანამდებობა დაიკავა5 = [[1 ოქტომბერი]], [[1949]] 
| თანამდებობა დატოვა5 =[[27 სექტემბერი]], [[1954]]
| წინამორბედი5 = <small>თანამდებობა დაარსდა</small> 
| მემკვიდრე5 = [[ჯუ დე|ჭუ დე]] 
| პრეზიდენტი5 = [[მაო ძედუნი]]
| პრემიერ-მინისტრი5=
}}
'''როზამონდ სონგ ცინგ ლინგი''' (({{lang-zh|宋庆龄}}) დ. [[27 იანვარი]], [[1893]] – [[29 მაისი]], [[1981]]) — ჩინელი პოლიტიკოსი. [[სუნ იატსენი|სუნ იატსენის]], რომელიც იყო 1911 წლის რევოლუციის (რომელმაც დააარსა ჩინეთის რესპუბლიკა) ერთ-ერთი ლიდერი, მესამე ცოლი. ის იყო სონგების ოჯახის წარმომადგენელი და თავის დებთან ერთად მნიშვნელოვანი როლი ითამაშა ჩინეთის პოლიტიკურ ცხოვრებაში [[1949]] წლამდე და მის შემდეგ. 

[[1949]] წლის შემდეგ, როდესაც დაარსდა [[ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკა]], მას დაკავებული ჰქონდა რამდენიმე მნიშვნელოვანი თანამდებობა ახლად ჩამოყალიბებულ მთავრობაში, მათ შორის იყო ვიცე-თავმჯდომარე ([[1949]]-[[1954]]; [[1959]]-[[1975]]), ასევე სრულიად [[სრულიად ჩინეთის წარმომადგენელთა კრება|ჩინეთის წამომადგენელთა კრების]] ვიცე-თავმჯდომარე ([[1954]]–[[1959]]; [[1975]]–[[1981]]). იგი ხშირად მოგზაურობდა, განსაკუთრებით ადრეულ 1950-იან წლებში და არაერთ მნიშვნელოვან საერთაშორისო ღონისძიებებზე წარადგენდა საკუთარ ქვეყანას. [[ჩინეთის კულტურული რევოლუცია|ჩინეთის კულტურული რევოლუციის]] პერიოდში მას ხშირად აკრიტიკებდნენ.{{sfn|Epstein|1993|p=551}} მას შემდეგ რაც [[1968]] წელს პრეზიდენტი [[ლიუ შაო ცი]] თანამდებობიდან გადააყენეს, იმჟამინდელმა ვიცე-პრეზიდენტებმა სონგ ცინგ ლინგმა და დონგ ბი უმ დაიკავეს მისი თანამდებობა და [[1972]]<ref>[http://www.zarate.eu/china.htm Leaders of China (People's Republic of China)], zarate.eu from 11 May 2017, retrieved 12 July 2017.</ref> წლამდე მოიხსენიებოდნენ, როგორც ჩინეთის სახელმწიფოს დე-ფაქტო მეთაურებად. 1972 წელს დონგ უ დაინიშნა პრეზიდენტის მოვალეობის შემსრულებლად. ჩინეთის კულტურული რევოლუციის დროს სონგი გადაურჩა პოლიტიკურ ქაოსს, მიუხედავად ამისა [[1976]] წლამდე ნაკლებად ჩნდებოდა.  მას ერთდროულად ეკავა სრულიად ჩინეთის წამომადგენელთა კრების თავმჯდომარის თანამდებობის შემსრულებელის თანამდებობა [[1976]] წლიდან [[1978]] წლამდე, ასევე სახელმწიფოს მეთაურის თანამდებობის შემსრულებლის პოზიცია. [[1981]] წელს, როდესაც  მისი ჯანმრთელობის მდგომარეობა უკიდურესად მძიმე იყო,  მიანიჭეს „ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკის საპატიო პრეზიდენტის“ წოდება. 

==ცხოვრება და მოღვაწეობა==

სონგ ცინგ ლინგი დაიბადა [[შანხაი|შანხაიში]]. მამა, ჩარლი სონგი, იყო ბიზნესმენი და მისიონერი. მან დაამთავრა შანხაის ქალთა საშუალო სკოლა, შემდგომში სწავლა გააგრძელა უესლეიანის კოლეჯში, რომელიც მდებარეობს [[ამერიკის შეერთებული შტატები|ამერიკის შეერტებულ შტატებში]], კერძოდ [[ჯორჯია|ჯორჯიის]] შტატში.{{sfn|Hahn|1941|pp=43–45}} როგორც მისი დები ცინგ ლინგიც თავისუფლად საუბრობდა [[ინგლისური ენა|ინგლისურ]] ენაზე, რადგან განათლება უმეტესად ინგლიურ ენაზე ჰქონდა მიღებული. მისი ქრისტიანული სახელია როზამონდი. 

[[1915]] წლის [[25 ოქტომბერი|25 ოქტომბერს]] სონგი დაქორწინდა [[სუნ იატსენი|სუნ იატსენზე]], რომელიც იყო ჩინეთის 1911 წლის რევოლუციის ერთ-ერთი ლიდერი და ქუომინთანგის (ნაციონალისტური  პარტია) დამაარსებელი. მისი მშობლები ამ ქორწინების სასტიკი წინააღმდეგნი იყვნენ, რადგან სუნ იატსენი ცინგ ლინგზე 26 წლით უფროსი იყო. [[1925]] წელს, როდესაც სუნი გარდაიცვალა სონგი გახდა ქუომინთანგის ცენტრალური აღმასრულებელი კომიტეტის წევრი. [[1927]] [[კომუნისტები]] გააძევეს ნაციონალისტური პარტიიდან, სონგი იძულებული გახდა დაეტოვებინა ჩინეთი და წასულიყო [[მოსკოვი|მოსკოვში]], რადგან მას ბრალად დასდეს ქმრის იდეოლოგიებისადმი ღალატი.
[[ფაილი:Sun-Soong wedding photo 2.jpg|მინი|მარცხნივ|სუნ იატსენისა და სონგ ცინგ ლინგის ქორწინების ფოტოსურათი  ([[1915]])]]
როდესაც სონგი დაბრუნდა ჩინეთში საბოლოოდ გაწყვიტა ურთიერთობა ოჯახთან და ღიად დაუჭირა მხარი [[კომუნიზმი|კომუნიზმს]], განსაკუთრებით [[ჩინეთის სამოქალაქო ომი|ჩინეთის სამოქალაქო ომის]] პერიოდში. [[1948]] წელს, იგი გახდა ქუომინთანგის მემარცხენე ფრთის რევოლუციური კომიტეტის საპატიო თავმჯდომარე. როდესაც ჩინეთის სამოქალაქო ომში კუმინაზმმა გაიმარჯვა და დაემხო ნაციონალისტური პარტია, სონგმა დატოვა [[შანხაი]] და [[1949]] წელს წავიდა [[პეკინი|პეკინში]], რათა დასწრებოდა ჩინეთის სახალხო პოლიტიკურ საკონსულტაციო კონფერენციას, რომელზეც შეიქმნა ახალი ცენტრალური მთავრობა. იმავე წლის 1 ოქტომბერს სონგი მიიწვიეს [[ტიანანმენის მოედანი|თიანანმენის მოედანზე]], რათა აღენიშნათ [[ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკა|ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკის]] დააარსება. ნაციონალისტურმა მთავრობამ სონგის წინააღმდეგ გამოსცა დაკავების ორდენი,<ref>{{cite news |title = Mme. Sun Yat-Sen Ordered Arrested |newspaper = [[Los Angeles Times]] |date = 9 October 1949 |url = https://pqasb.pqarchiver.com/latimes/access/420589781.html?dids=420589781:420589781&FMT=ABS&FMTS=ABS:AI&type=historic&date=Oct+09%2C+1949&author=&pub=Los+Angeles+Times&desc=Mme.+Sun+Yat-Sen+Ordered+Arrested&pqatl=google |access-date = 11 თებერვალი 2020 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20121104060327/http://pqasb.pqarchiver.com/latimes/access/420589781.html?dids=420589781:420589781&FMT=ABS&FMTS=ABS:AI&type=historic&date=Oct+09,+1949&author=&pub=Los+Angeles+Times&desc=Mme.+Sun+Yat-Sen+Ordered+Arrested&pqatl=google |archivedate = 4 ნოემბერი 2012 }}</ref> მაგრამ ის მალევე გააუქმეს, რადგან კომუნიზმმა მოიპოვა სამხედრო გამარჯვება.

[[1950]] წელს სონგი გახდა ჩინეთის ეროვნული ადიმინსტრაციული ცენტრის თავმჯდომარე, რომელიც აერთიანებდა რამდენიმე ორგანიზაციას, რომლებიც აგვარებდნენ ხალხთან კეთილდღეობისა და მათი დახმარების საკითხებს. სონგის ფონდი სახელად „ჩინეთის კეთილდღეობა“ ჩამოყალიბდა ინსტიტუტად და დაიწყო ჩინური ჟურნალის გამოცემა, რომელიც დღეს ცნობილია როგორც ჟურნალი სახელად „[[ჩინეთი დღეს]]“. [[1952]] წელს გამოაქვეყნეს მისი ნაშრომთა კრებული, რომელიც ახალი ჩინეთის კონცეფციას აღწერდა.{{sfn|Klein|Clark|1971|p=786}}

[[1951]] წლის აპრილში სონგს მიენიჭა [[საერთაშორისო ლენინური პრემია "ხალხთა შორის მშვიდობის განმტკიცებისათვის"|სტალინის მშვიდობის პრემია]].{{sfn|Klein|Clark|1971|p=786}}
[[ფაილი:Mao, Soong and Deng at International Meetings of Communist and Workers.jpg|200px|მინი|მარცხნივ|მაო ძედუნი, სონგი და დენგი 1957 წლის კომუნისტებისა და მუშათა პარტიის საერთაშორისო შეხვედრაზე]]
[[ჩინეთის კულტურული რევოლუცია|ჩინეთის კულტურული რევოლუციის]] დროს ([[1966]]-[[1976]]), სონგს აკრიტიკებდნენ წითელი გვარდიის ფრაქციები. ერთხელ, მისი მშობლების საფლავები წაბილწეს და მათი ცხედრები გარეთ გამოფინეს. ამ შემთხვევის შემდეგ იმდროინდელმა პრემიერმა ჭოუ ენ ლაიმ სონგი „დაცვის ქვეშ მყოფ პირთა“ სიაში შეიყვანა. 

[[1975]] წელს სონგი აირჩიეს ჩინეთის ნაციონალური კომიტეტის ვიცე-თავმჯდომარედ.<ref>Sheng, Yonghua. 《宋庆龄年表》''[A Chronology of Song Qingling]''. Guangdong People's Press, 2006, 2: 601.</ref>

==ცხოვრების ბოლო წლები==

[[ჩინეთის კულტურული რევოლუცია|ჩინეთის კულტურული რევოლუციის]] შემდგომ სონგი ნაკლებად ჩნდებოდა საზოგადოებაში მისი გაუარესებული ჯანმრთელობის მდგომარეობის გამო, ამისდა მიუხედავად მისი სტატიები ბავშვთა კეთილდღეობის საკითხებზე მაინც ხშირად იბეჭდებოდა პრესაში. ის ბოლოს საზოგადოებაში გამოჩნდა ინვალიდის ეტლში მჯდომარე [[1981]] წლის [[8 მაისი|8 მაისს]], როდესაც ხალხთა დიდ დარბაზში გადასცეს სამართლის დოქტორის ხარისხი (ვიქტორიას უნივერსიტეტიდან). რამდენიმე დღის შემდეგ მას დაეწყო მაღალი სიცხეები და ვეღარ შეძლო გამოჯანმრთელება. [[1981]] წლის [[16 მაისი|16 მაისს]], მის გარდაცვალებამდე ორი კვირით ადრე, იგი მიიღეს კომუნისტური პარტიის ოფიციალურ წევრად და მიანიჭეს ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკის საპატიო თავმჯდომარის ტიტული (中华人民共和国名誉主席). ის იყო ერთადერთი პიროვნება რომელიც ამ ტიტულს ფლობდა.{{sfn|Epstein|1993|pp=616–617}} სონგის ერთ-ერთი ბიოგრაფის თქმით მას [[1957]] წლის შემდეგ სურდა გამხდარიყო კომუნისტური პარტიის წევრი. მიუხედავად მისი სურვილისა მისი თხოვნა უარყვეს, რადგან პარტიაში ფიქრობდნენ რომ რევოლუციისთვის უმჯობესი იყო თუ სონგი ოფიციალურად არ შეუერთდებოდა პარტიას, მაგრამ ის ყოველთვის შეძლებდა პარტიის მნიშვნელოვან გადაწყვეტილებებში მიეღო მონაწილეობა და მის მოსაზრებების ღიად დაფიქსირება.{{sfn|Epstein|1993|p=491}}

==რესურსები ინტერნეტში==
* [http://www.sclf.org/ Soong Ching-ling Foundation]
* [http://www.china.org.cn/english/features/beijing/31048.htm Former Residence of Song Qingling, Beijing]
* [http://www.shsoong-chingling.com Memorial Residence, Shanghai] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190715090714/http://www.shsoong-chingling.com/ |date=2019-07-15 }}

==სქოლიო==
{{სქოლიო}}

{{DEFAULTSORT:სონგი, ცინგ ლინგი}}
[[კატეგორია:დაბადებული 1893]]
[[კატეგორია:დაბადებული 27 იანვარი]]
[[კატეგორია:გარდაცვლილი 1981]]
[[კატეგორია:გარდაცვლილი 29 მაისი]]
[[კატეგორია:ჩინეთის ქალი ლიდერები]]
[[კატეგორია:ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკის პრეზიდენტები]]
[[კატეგორია:ქალი პოლიტიკოსები]]
[[კატეგორია:ქალი ვიცე-პრეზიდენტები]]