იხილეთ წყარო გვერდისთვის საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატი 1937 (ჯგუფი „А“)

{{ინფოდაფა საერთაშორისო საფეხბურთო შეჯიბრი
| წელი = 1937 
| ადგილი = {{დროშანიშანი|სსრკ}} [[საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკების კავშირი|საბჭოთა კავშირი]]
| ქალაქები =  
| სტადიონები =  
| ვადები = [[23 ივლისი]] — [[30 ოქტომბერი]] 
| შესარჩევის დრო =
| დრო = 
| სახელი = 
| ლოგო = საბჭოთა კავშირის ფეხბურთის ფედერაციის ლოგო.png
| ზომა = 100px
| მონაწილე = 9
| ფინალის მონაწილე = 
| ჩემპიონი = {{დროშანიშანი|რსფსრ}} {{სკ დინამო მოსკოვი}}
| ჯერ = 2
| მე-2 ადგილი = {{დროშანიშანი|რსფსრ}} {{სკ სპარტაკი მოსკოვი}}
| მე-3 ადგილი = {{დროშანიშანი|უკრაინის სსრ}} {{სკ დინამო კიევი}}
| თამაში = 72
| შესთამაში =
| გოლი = 224 
| შესგოლი = 
| მაყურებელი = 2052000
| ბომბარდირი = {{დროშანიშანი|რსფსრ}} ვასილი სმირნოვი<br />({{სკ დინამო მოსკოვი}})<br />{{დროშანიშანი|რსფსრ}} ლეონიდ რუმიანცევი<br />({{სკ სპარტაკი მოსკოვი}})<br />{{დროშანიშანი|საქართველოს სსრ}} [[ბორის პაიჭაძე]]<br />({{სკ დინამო თბილისი}})
| ბგოლი = 8
| შესბომბარდირი =
| შგოლი =
| საუკეთესო =  
}}
'''[[საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატი 1937|საბჭოთა კავშირის მე-3 საფეხბურთო ჩემპიონატში]]''' გამარჯვებული გახდა [[დინამო მოსკოვი (საფეხბურთო კლუბი)|მოსკოვის „დინამო“]], მეორე ადგილზე გავიდა [[სპარტაკი მოსკოვი (საფეხბურთო კლუბი)|მოსკოვის „სპარტაკი“]], მესამეზე – [[დინამო კიევი (საფეხბურთო კლუბი)|კიევის „დინამო“]]. დაიწყო 23 ივლისს და დასრულდა 30 ოქტომბერს.<ref>''Горбунов А., Лукашин Ю.'' 50 чемпионатов СССР по футболу. Справочник. — Москва: «Советский спорт», 1988. — С. 8. — 192 с.</ref>

== ჩემპიონატი ==
უმაღლესი ლიგის (ჯგუფი „А“) 1937 წლის საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატი მიმდინარეობდა 23 ივლისიდან 30 ოქტომბრის ჩათვლით. სულ გაიმართა 72 შეხვედრა, ხოლო გატანილი გოლების რაოდენობამ შეადგინა — 224 (საშუალოდ 3,11 ერთ შეხვედრაში). ჩემპიონატში მონაწილეობდა 165 ფეხბურთელი. უნდა აღინიშნოს, რომ 1936 წლის საშემოდგომო ჩემპიონატის შედეგების მიხედვით [[ცსკა მოსკოვი (საფეხბურთო კლუბი)|მოსკოვის ცდკა-მ]] დატოვა „ა“ ჯგუფი და მისი ადგილი მოსკოვის „მეტალურგმა“ დაიკავა. დაიწყო ახალი პირველობა. არმიელებმა საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატის „ბ“ ჯგუფში (რანგით მომდევნო საფეხბურთო პირველობა) ორი მატჩი ჩაატარეს და სწორედ ამ დროს პრესაში მოულოდნელად გამოჩნდა ცნობა: „ფიზკულტურისა და სპორტის საქმეთა საკავშირო კომიტეტის 1937 წლის 4 აგვისტოს დადგენილებით ცდკა-ს გუნდი გადაყვანილია „ა“ ჯგუფში“. ასე, ყოველგვარი ახსნა-განმარტებისა და არგუმენტების მოყვანის გარეშე, უხეშად დაირღვა სსრ კავშირის პირველობათა გათამაშების დებულება და არმიელთა გუნდი უძლიერესთა ჯგუფს დაუბრუნდა.

ფეხბურთის მოყვარულებს მომდევნო წლებშიც არაერთხელ ჰქონდათ საშუალება დარწმუნებულიყვნენ, თუ როგორ ირღვეოდა ასპარეზობის დებულებები, წესები თუ ინსტრუქციები, თუ რამდენად ხშირად არ სრულდებოდა ფეხბურთის (და არა მარტო ფეხბურთის) ხელმძღვანელთა თუ მესვეურთა მიერ გაცემული დაპირებები. ზოგჯერ ჩემპიონატს იმდენი გუნდი ვერ ამთავრებდა, რამდენიც სტარტს იღებდა, მაგრამ ტურნირის დაწყების შემდეგ მონაწილეთა რიცხვის გაზრდა — ეს მართლაც მანამდე უნიკალურ და უმაგალითო შემთხვევას წარმოადგენდა. 

პირველი მატჩი ცდკა-მ გამანადგურებელი ანგარიშით წააგო მოსკოვის „მეტალურგთან“ — 0–5.<ref>[https://fc-dynamo.ru/champ/prot.php?id=6000 "Металлург" (Москва) 5–0 ЦДКА (Москва)] // ''dynamo.ru''</ref> როგორც ერთ-ერთი გაზეთი იუწყებოდა, „მეტალურგის“ ფეხბურთელებმა 63 წამში ზედიზედ სამი გოლი გაიტანეს, რაც რთულად სარწმუნოა, თუნდაც იმის გათვალისწინებით, რომ ხანგრძლივი და პომპეზური აღნიშვნები ყოველი გოლის მერე, იმხანად, ფეხბურთელთა შორის მოდაში არ იყო. თუმცა თეორიულად დასაშვებია, რომ ეს თავისებური „სისწრაფის რეკორდი“ მაინც დამყარდა.<ref group="კომ.">Знаете ли Вы, что.. Рекордная быстрота забитых мячей была зафиксирована в матче московских команд «Металлург» — ЦДКА на первенстве СССР в 1937 году, когда А. Зайцев и дважды Кузин забили три мяча в ворота ЦДКА за 63 секунды?</ref><ref group="კომ.">Вчера на стадионе «Динамо» состоялся первый дебют ЦДКА, переведенного по приказу Всесоюзного комитета в группу «А». На игру пришло 10–12 тысяч зрителей. С первых же минут команда ЦДКА сразу ушла в защиту, а «Металлург» повел атаки своим хорошо сыгранным правым крылом. На 10 минуте второго тайма Кузин, получив передачу Кудрявцева, прошедшего по правому краю, эффектно открывает счет. Проходит еще 10 минут в обоюдных атаках. На 20 минуте «Металлург» ставит своеобразный рекорд. За 63 секунды в ворота ЦДКА идут три мяча. Второй гол забивает Зайцев (использовав штрафной удар), а 3-й и 4-й — Кузин. Трибуны бурно переживают успех «Металлурга». На 29 минуте счет становится разгромным — 5–0! На этот раз в суматохе у ворот «синие» умудряются сами себе забить гол. ЦДКА пытается хотя бы «размочить» счет, но защита и хавбеки «Металлурга» играют надежно, быстро и смело. За 2 минуты до конца Леонов берет труднейший мяч Зайцева. Игра окончена. Счет — 5–0. // ''იხ. И. Юрьев'', «Красный спорт», «Металлург» (Москва) — ЦДКА (Москва) 5:0.</ref>

საყურადღებოა, რომ მოსკოვის „მეტალურგმა“, როგორც პირველობის დებიუტანტმა გუნდმა, რომელსაც მომავალში სახელგანთქმული ფორვარდი გრიგორი ფედოტოვი ედგა სათავეში, ჩემპიონატი საკმაოდ წარმატებით დაიწყო და რამდენიმე დამაჯერებელი გამარჯვებაც მოიპოვა, მათ შორის მოსკოვის „სპარტაკთან“, მაშინდელ მოქმედ ჩემპიონთან — 4–0. ცხრა ტურის შემდეგ (ჩემპიონატი პირევლად ტარდებოდა ორ წრედ) „მეტალურგი“ 2 ქულით უსწრებდა უახლოეს მდევრებს. აღსანიშნავია, რომ ამჯერად, ამ მდევართა შორის არ იყო წინა პირველობის შესამე პრიზიორი თბილისის „დინამო“, რომელიც იმ დროისათვის ლიდერს 7 ქულით ჩამორჩებოდა. თბილისელებმა ტურნირი საკმაოდ წარუმატებლად დაიწყეს. სტარტზე ორ ფრეს ორი მარცხი მოჰყვა, შემდეგ გამარჯვება, ფრე და ისევ წაგება. თბილისელთა გუნდმა მხოლოდ პირველი წრის უკანასკნელ მატჩში შეძლო გამანადგურებელი ანგარიშით დაემარცხებინა ცდკა — 5–2.<ref>[https://fc-dynamo.ru/champ/prot.php?id=8600 ЦДКА (Москва) 2–5 "Динамо" (Тбилиси)] // ''dynamo.ru''</ref> ბოლო, მეხუთე ბურთი თენგიზ გავაშელმა უშუალოდ კუთხურიდან გაიტანა. ეს იყო პირველი ასეთი გოლი საკავშირო ჩემპიონატებში.<ref group="კომ.">Команда ЦДКА снова проиграла. Счет большой — 2 : 5. Правда, на этот раз противники ЦДКА, тбилисцы, играли хорошо — слаженно и энергично. Но это не об'ясняет, почему команда ЦДКА имеющая молодых игроков с хорошими физичеокими данными, терпит поражения В течение вот уже двух сезонов. По нашему мнению, дело в следующем. Во-первых команда играет тактически неслаженно, «на-авось». Во-вторых, игрокам явно нехватает техники. В отчетной игре ЦДКА переставил игроков, сделав недавних хавбеков нападающими, и наоборот. Но, как известно, от перемены слагаемых сумма не меняется...  ..Тбилисцы с первых минут пошли в атаку. Счет открыл... хавбек Джорбенадзе. Он точно и сильно ударил метров c 35, И Вратарь ЦДКА Каверин успел лишь сделать Запоздалый бросок. Однако вскоре непростительная ошибка Дорохова сравняла счет. Но уже через две Минуты хорошая комбинация Гавашели-Сомов закончилась мячом сетку ЦДКА, а затем Пайчадзе и Асламазов закрепили успех своей команды, забив еще два гола. После перерыва игра была скучной и медленной. На 27 минуте произошел любопытный случай. Гавашели подавал корнер, и мяч, никого не задев, «спланировал» прямо в угол ворот москвичей. Незадолго до конца, после пенальти, как всегда неотразимо пробитого Малининым, счет стал 2 : 5. Зрители начали расходиться задолго до конца. ''იხ. Ю.Ваньят'', «Красный спорт», От перестановки слагаемых сумма не меняется, ЦДКА (Москва) — «Динамо» (Тбилиси) — 2:5 (1:4).</ref>

გამართულ მატჩებს შორის აღსანიშნავია თბილისელთა მიერ 24 სექტემბერს შინ ჩატარებული შეხვედრა, როდესაც მათ ჩემპიონატის ლიდერი მოსკოვის „მეტალურგი“ დაამარცხეს — 4–0.<ref>[https://fc-dynamo.ru/champ/prot.php?id=10000 "Динамо" (Тбилиси) 4–0 "Металлург" (Москва)] // ''dynamo.ru''</ref> ამ მატჩში საუკეთესო იყო ბორის პაიჭაძე, რომელმაც იმ დღეს სამი გოლი გაიტანა — ეს იყო თბილისის „დინამოს“ პირველი „ჰეთ-თრიკი“ საკავშირო ჩემპიონატებში.<ref group="კომ.">ზოგადად, 1937 წლის ჩემპიონატი მდიდარი იყო უჩვეულო, კურიოზული შემთხვევებით. ერთი ასეთი კურიოზი „მეტალურგისა“ და თბილისის „დინამოს“ მატჩშიც მოხდა. მეორე ტაიმში მოსკოველთა თავდამსხმელი ზაიცევი მინდვრიდან გააძევეს მსაჯის შეურაცხმყოფელი რეპლიკისათვის, მაგრამ ცოტა ხანში მოედანზე „შეიპარა“ სტუმრების სათადარიგო მოთამაშე და მატჩის ბოლომდე ისე ითამაშა, ხელი არავის შეუშლია. როგორ დარჩათ ასეთი რამ შეუმჩნეველი ან მსაჯებს, ან მეტოქეებს, ან მაყურებლებს, დღემდე აუხსნელია. მატჩის მსაჯმა, ლენინგრადელმა ვ. ბუტუსოვმა მხოლოდ შეხვედრის დამთავრების შემდეგ შენიშნა მოსკოველთა „ეშმაკობა“, როცა გუნდები მინდორს ტოვებდნენ და ეს „აღმოჩენა“ ოქმშიც შეიტანა. ამ მარცხმა ისე იმოქმედა მოსკოველებზე, რომ ყველა დანარჩენი შეხვედრაც წააგეს და პირველი ადგილიდან მეხუთეზე გადაინაცვლეს.</ref> თბილისელებმა ამ მატჩის შემდეგ კიდევ 6 შეხვედრა გამართეს, რომელთაგან 4 მოიგეს, ერთი დათმეს და ერთიც ფრედ ითამაშეს. მათ დაამარცხეს მოსკოვის „სპარტაკი“ (1–0),<ref>[https://fc-dynamo.ru/champ/prot.php?id=10500 "Динамо" (Тбилиси) 1–0 "Спартак" (Москва)] // ''dynamo.ru''</ref> [[დინამო კიევი (საფეხბურთო კლუბი)|კიევის დინამოელები]] (5–3),<ref>[https://fc-dynamo.ru/champ/prot.php?id=11200 "Динамо" (Тбилиси) 5–3 "Динамо" (Киев)] // ''dynamo.ru''</ref> ცდკა (1–0),<ref>[https://fc-dynamo.ru/champ/prot.php?id=11700 "Динамо" (Тбилиси) 1–0 ЦДКА (Москва)] // ''dynamo.ru''</ref> ლენინგრადის „კრასნაია ზარია“ (3–0),<ref>[https://fc-dynamo.ru/champ/prot.php?id=11900 "Динамо" (Тбилиси) 3–0 "Красная Заря" (Ленинград)] // ''dynamo.ru''</ref> მაგრამ სატურნირო მდგომარეობის არსებითად გამოსწორება მაინც ვერ მოხერხდა. თბილისელებს მეორე საპრიზო ადგილი შინ, 12 ოქტომბერს, ლენინგრადის „დინამოსთან“ (1–3)<ref>[https://fc-dynamo.ru/champ/prot.php?id=11500 "Динамо" (Тбилиси) 1–3 "Динамо" (Ленинград)] // ''dynamo.ru''</ref> წაგებულმა შეხვედრამ დააკარგვინა. საბოლოოდ, მათ 34 ქულით მეოთხე ადგილი დაიკავეს.

დაძაბული, შეუპოვარი ბრძოლა უკანასკნელ მატჩამდე არ დამცხრალა. პირველობის დამთავრებამდე სულ რაღაც ორი ტურით ადრე გათამაშებას [[სპარტაკი მოსკოვი (საფეხბურთო კლუბი)|მოსკოვის „სპარტაკი“]] ლიდერობდა, რომელიც ქულით უსწრებდა მოსკოვისა და კიევის დინამოელებს. ბოლოსწინა ტურში კიეველებმა წააგეს, „სპარტაკმა“ მატჩი ფრედ დაამთავრა, [[დინამო მოსკოვი (საფეხბურთო კლუბი)|მოსკოვის „დინამომ“]] კი მოიგო და ლიდერს დაეწია. თავიანთი ბოლო მატჩი მოსკოვის დინამოელებმა ცდკას მოუგეს (5–1).<ref>[https://fc-dynamo.ru/champ/prot.php?id=11800 ЦДКА (Москва) 1–5 "Динамо" (Москва)] // ''dynamo.ru''</ref> ტურნირის ბოლო დღეს „სპარტაკი“ სწორედ ცდკა-ს უნდა შეხვედროდა, რომელმაც კარგა ხნით ადრე „დაისაკუთრა“ ბოლო ადგილი. „სპარტაკს“ მხოლოდ მოგება აძლევდა ხელს. „სპარტაკი“ მთელი ტაიმი განუწყვეტლივ უტევდა და მატჩის პირველი ნახევრის ბოლო წუთზე [[ცსკა მოსკოვი (საფეხბურთო კლუბი)|არმიელთა]] კონტრიერიში გამოეპარა — 0–1. მეორე ტაიმი დაწყებული არ იყო, რომ [[ცსკა მოსკოვი (საფეხბურთო კლუბი)|ცდკა-მ]] კიდევ ერთი გოლი გაიტანა.<ref>[https://fc-dynamo.ru/champ/prot.php?id=12000 ЦДКА (Москва) 2–2 "Спартак" (Москва)] // ''dynamo.ru''</ref>

ძალის უკიდურესი დაძაბვის ფასად [[სპარტაკი მოსკოვი (საფეხბურთო კლუბი)|სპარტაკელებმა]] შუა ტაიმში მაინც შეძლეს ანგარიშის გათანაბრება. მთელი დარჩენილი დრო თამაში, შეიძლება ითქვას, არმიელთა საჯარიმო მოედანზე მიმდინარეობდა, მაგრამ ისინი შეუპოვრად იბრძოდნენ და ანგარიში აღარ შეცვლილა. ჩემპიონატში ყველაზე მეტი ბურთი გაიტანა სამმა ფეხბურთელმა: ვ. სმირნოვმა (მოსკოვის „დინამო“), ლ. რუმიანცევმა („სპარტაკი“), ბ. პაიჭაძემ (თბილისის „დინამო“) — 8–8 გოლი.

ჩემპიონი ასეთი შემადგენლობით გამოდიოდა: ე. ელისეევი (16 მატჩი), ს. ილინი (18 მატჩი, 4 გოლი), მ. იაკუშინი (16,3), ა. ჩერნიშოვი (16,1) ე. ფოკინი (15), ვ. სმირნოვი (14,8), ა. პონომარიოვი (13,5), ლ. კორჩებოკოვი (13), ა. ლაპშინი (12) გ. კაჩალინი (11), მ. სემიჩასტნი (11,7), ვ. ტერტერინი (9), ა. მიმლიაევი (7), პ. კოროტკოვი (5), ნ. ბელოუსოვი (3,1), ი. შჩერბაკოვი (2,2), ა. კვასნიკოვი (1), ა. რიომინი (1), მ.დიომინი (1). საკუთარ კარში ორ-ორი ბურთი შეაგდეს მ. დენისოვმა (ლენინგრადის „დინამო“) და ნ.მახინიამ (კიევის „დინამო“). მოსკოველთა გუნდის მწვრთნელი იყო ვ. ი. დუბინინი.

თბილისის „დინამოს“ შემადგენლობა 1937 წელს: დოროხოვი (16), ბ. პაიჭაძე (16,8), თ. გავაშელი (16,4), გ. ჭუმბურიძე (15), ვ. ჯორბენაძე (15,1), შ. შავგულიძე (15), მ. ბერძენიშვილი (14,2), მ. მინაევი (13,1), ვ. ბერძენიშვილი (12,3), ნ. სომოვი (11,4), გ. გაგუა (11), მ. ასლამაზოვი (9,4) ა. კიკნაძე (8), ლ. ლოლაძე (5), ე. ნიკოლაიშვილი (3), გ. აფრიდონიძე (3), ბ. ფროლოვი (3), გ. ჯეჯელავა (2). საკუთარ კარში თითო გოლი გაიტანეს:. ჩერნიშოვმა (მოსკოვის „დინამო“), დ. დენისოვმა (ლენინგრადის „დინამო“) და ვ. ლემეშევმა (ლენინგრადის „კრასნაია ზარია“).

== შედეგები ==
=== ცხრილი ===
{| class="wikitable"
!{{Tooltip|ა|ადგილი}}!!გუნდი!!1!!2!!3!!4!!5!!6!!7!!8!!9!!{{Tooltip|თ|თამაში}}!!{{Tooltip|მ|მოგება}}!!{{Tooltip|ფ|ფრე}}!!{{Tooltip|წ|წაგება}}!!{{Tooltip|ბ|ბურთები}}!!{{Tooltip|ქ|ქულა}}
|-bgcolor="#F7F6A8"
|[[File:Gold medal icon.svg]]||{{დინამო მოსკოვი}}||[[File:Soccerball.svg|20px]]||0:1||2:1||3:3||2:1||1:2||2:2||1:1||3:1||16||8||6||2||37–20||38
|-bgcolor="#DCE5E5"
|[[File:Silver medal icon.svg]]||{{სპარტაკი მოსკოვი}}||0:0||[[File:Soccerball.svg|20px]]||1:2||2:0||0:4||3:1||3:3||2:0||2:0||16||8||5||3||24–16||37
|-bgcolor="#FFDAB9"
|[[File:Bronze medal icon.svg]]||{{დინამო კიევი}}||2:2||1:1||[[File:Soccerball.svg|20px]]||2:2||0:2||1:1||1:1||4:1||1:0||16||7||6||3||33–24||36
|-
|4||{{სკ დინამო თბილისი}}||0:4||1:0||5:3||[[File:Soccerball.svg|20px]]||4:0||0:0||1:3||3:0||1:0||16||7||4||5||30–24||34
|-
|5||{{მეტალურგი მოსკოვი}}||0:3||1:3||0:2||1:0||[[File:Soccerball.svg|20px]]||2:1||5:1||0:1||5:0||16||7||2||7||26–21||32
|-
|6||{{ლოკომოტივი მოსკოვი}}||2:3||1:2||2:2||3:2||0:0||[[File:Soccerball.svg|20px]]||1:0||0:2||1:2||16||5||5||6||18–20||31
|-
|7||{{დინამო ლენინგრადი}}||3:3||0:0||0:1||0:2||1:1||0:0||[[File:Soccerball.svg|20px]]||2:2||2:3||16||2||9||5||21–25||29
|-
|8||{{კრასნაია ზარია ლენინგრადი}}||0:3||0:2||2:6||1:1||3:1||0:1||0:0||[[File:Soccerball.svg|20px]]||3:0||16||4||4||8||17–31||28
|-bgcolor="#ffcccc"
|9||{{ცდკა მოსკოვი}}||1:5||2:2||2:4||2:5||0:3||0:2||0:3||5:1||[[File:Soccerball.svg|20px]]||16||3||1||12||18–43||23
|}

* '''საუკეთესო ბომბარდირები:''' [[ვასილი სმირნოვი]] − 8 (14) − „დინამო“ (მ.); [[ლეონიდ რუმიანცევი]] − 8 (16) − „სპარტაკი“; [[ბორის პაიჭაძე]] − 8 (16) − „დინამო“ (თბ.).

===შედეგები შინ და სტუმრად ჩატარებული მატჩების მიხედვით===
{{#invoke:sports results|main
|matches_style=FBR|solid_cell=grey
|team1=ცდკ|team2=დიკ|team3=დილ|team4=დინ|team5=დთბ
|team6=კზლ|team7=ლოკ|team8=მტმ|team9=სპა

|name_დინ={{დინამო მოსკოვი}}
|match_დინ_სპა=0–1
|match_დინ_დიკ=2–1
|match_დინ_დთბ=3–3
|match_დინ_მტმ=2–1
|match_დინ_ლოკ=1–2
|match_დინ_დილ=2–2
|match_დინ_კზლ=1–1
|match_დინ_ცდკ=3–1

|name_სპა={{სპარტაკი მოსკოვი}}
|match_სპა_დინ=0–0
|match_სპა_დიკ=1–2
|match_სპა_დთბ=2–0
|match_სპა_მტმ=0–4
|match_სპა_ლოკ=3–1
|match_სპა_დილ=3–3
|match_სპა_კზლ=2–0
|match_სპა_ცდკ=2–0

|name_დიკ={{დინამო კიევი}}
|match_დიკ_დინ=2–2
|match_დიკ_სპა=1–1
|match_დიკ_დთბ=2–2
|match_დიკ_მტმ=0–2
|match_დიკ_ლოკ=1–1
|match_დიკ_დილ=1–1
|match_დიკ_კზლ=4–1
|match_დიკ_ცდკ=1–0

|name_დთბ={{სკ დინამო თბილისი}}
|match_დთბ_დინ=0–4
|match_დთბ_სპა=1–0
|match_დთბ_დიკ=5–3
|match_დთბ_მტმ=4–0
|match_დთბ_ლოკ=0–0
|match_დთბ_დილ=1–3
|match_დთბ_კზლ=3–0
|match_დთბ_ცდკ=1–0

|name_მტმ={{მეტალურგი მოსკოვი}}
|match_მტმ_დინ=0–3
|match_მტმ_სპა=1–3
|match_მტმ_დიკ=0–2
|match_მტმ_დთბ=1–0
|match_მტმ_ლოკ=2–1
|match_მტმ_დილ=5–1
|match_მტმ_კზლ=0–1
|match_მტმ_ცდკ=5–0

|name_ლოკ={{ლოკომოტივი მოსკოვი}}
|match_ლოკ_დინ=2–3
|match_ლოკ_სპა=1–2
|match_ლოკ_დიკ=2–2
|match_ლოკ_დთბ=3–2
|match_ლოკ_მტმ=0–0
|match_ლოკ_დილ=1–0
|match_ლოკ_კზლ=0–2
|match_ლოკ_ცდკ=1–2

|name_დილ={{დინამო ლენინგრადი}}
|match_დილ_დინ=3–3
|match_დილ_სპა=0–0
|match_დილ_დიკ=0–1
|match_დილ_დთბ=0–2
|match_დილ_მტმ=1–1
|match_დილ_ლოკ=0–0
|match_დილ_კზლ=2–2
|match_დილ_ცდკ=2–3

|name_კზლ={{კრასნაია ზარია ლენინგრადი}}
|match_კზლ_დინ=0–3
|match_კზლ_სპა=0–2
|match_კზლ_დიკ=2–6
|match_კზლ_დთბ=1–1
|match_კზლ_მტმ=3–1
|match_კზლ_ლოკ=0–1
|match_კზლ_დილ=0–0
|match_კზლ_ცდკ=3–0

|name_ცდკ={{ცდკა მოსკოვი}}
|match_ცდკ_დინ=1–5
|match_ცდკ_სპა=2–2
|match_ცდკ_დიკ=2–4
|match_ცდკ_დთბ=2–5
|match_ცდკ_მტმ=0–3
|match_ცდკ_ლოკ=0–2
|match_ცდკ_დილ=0–3
|match_ცდკ_კზლ=5–1

|update=18 იანვარი, 2012|source=[https://www.rsssf.org/tabless/su37.html rsssf.org]
}}

== საჩემპიონო რბოლა ==
{| class="wikitable sortable" align="center" border="0" cellpadding="0"
! rowspan="2" width="200" |ტურის ნომერი / გუნდი
!1
!2
!3
!4
!5
!6
!7
!8
!9
!10
!11
!12
!13
!14
!15
!16
!17
!18
|- align="center"
! height="20" |
!
!
!
!
!
!
!
!
!
!
!
!
!
!
!
!
!
|- align="center"
| align="left" |{{დინამო მოსკოვი}}
|5
| bgcolor="#c0c0c0" |2
| bgcolor="#c0c0c0" |2
| bgcolor="#c0c0c0" |2
| bgcolor="#ffd700" |1
| bgcolor="#ffd700" |1
| bgcolor="#ffd700" |1
| bgcolor="#ffd700" |1
| bgcolor="#b8860b" |3
| 4
| 4
| bgcolor="#b8860b" |3
| bgcolor="#ffd700" |1
| bgcolor="#ffd700" |1
| bgcolor="#c0c0c0" |2
| bgcolor="#c0c0c0" |2
| bgcolor="#c0c0c0" |2
| bgcolor="#ffd700" |1
|- align="center"
| align="left" |{{სპარტაკი მოსკოვი}}
| bgcolor="#c0c0c0" |2
| bgcolor="#ffd700" |1
| bgcolor="#b8860b" |3
|4
|4
|5
|4
| bgcolor="#b8860b" |3
| bgcolor="#c0c0c0" |2
| bgcolor="#b8860b" |3
| bgcolor="#b8860b" |3
| 4
| 4
| 4
| 4
| bgcolor="#b8860b" |3
| bgcolor="#b8860b" |3
| bgcolor="#c0c0c0" |2
|- align="center"
| align="left" | {{დინამო კიევი}}
| 7
| 4
| 4
| bgcolor="#ffd700" |1
| bgcolor="#b8860b" |3
| bgcolor="#b8860b" |3
| bgcolor="#b8860b" |3
| 4
| 4
| bgcolor="#c0c0c0" |2
| bgcolor="#c0c0c0" |2
| bgcolor="#c0c0c0" |2
| bgcolor="#c0c0c0" |2
| bgcolor="#c0c0c0" |2
| bgcolor="#ffd700" |1
| bgcolor="#ffd700" |1
| bgcolor="#ffd700" |1
| bgcolor="#b8860b" |3
|- align="center"
| align="left" |{{სკ დინამო თბილისი}}
| 6
| 8
| 8
| 9
| 9
| 7
| 8
| 7
| 5
| 5
| 6
| 6
| 6
| 5
| 5
| 4
| 4
|4
|- align="center"
| align="left" |{{მეტალურგი მოსკოვი}}
| bgcolor="#ffd700" |1
| 5
| bgcolor="#ffd700" |1
| bgcolor="#b8860b" |3
| bgcolor="#c0c0c0" |2
| bgcolor="#c0c0c0" |2
| bgcolor="#c0c0c0" |2
| bgcolor="#c0c0c0" |2
| bgcolor="#ffd700" |1
| bgcolor="#ffd700" |1
| bgcolor="#ffd700" |1
| bgcolor="#ffd700" |1
| bgcolor="#b8860b" |3
| bgcolor="#b8860b" |3
| bgcolor="#b8860b" |3
| 5
| 5
| 5
|- align="center"
| align="left" |{{ლოკომოტივი მოსკოვი}}
| bgcolor="#b8860b" |3
| bgcolor="#b8860b" |3
| 5
| 6
| 7
| 4
| 6
| 5
| 6
| 6
| 5
| 5
| 5
| 6
| 6
| 6
| 6
| 6
|- align="center"
| align="left" |{{დინამო ლენინგრადი}}
| 4
| 7
| 7
| 8
| 7
| 9
| 5
| 6
| 7
| 7
| 7
| 7
| 7
| 7
| 7
| 8
| 8
| 7
|- align="center"
| align="left" |{{კრასნაია ზარია ლენინგრადი}}*
|
| 6
| 6
| 5
| 6
| 8
| 9
| 8
| 8
| 9
| 9
| 9
| 9
| 8
| 8
| 7
| 7
| 8
|- align="center"
| align="left" |{{ცდკა მოსკოვი}}
| 8
| 9
| 9
| 7
| 5
| 6
| 7
| 9
| 9
| 8
| 8
| 8
| 8
| 9
| 9
| 9
| 9
| 9
|- align="center"
|}

* ''„კრასნაია ზარიამ“ პირველი წრე გამოტოვა და თამაში მეორე წრიდან დაიწყო.''

=== მატჩები ===
{| class="wikitable"
!width="40" |თარიღი
!width="30" |ტური
!width="200" |გუნდი №1
!width="15" |ანგარიში
!width="200" |გუნდი №2
|-
|23.07.1937||1||{{დინამო კიევი}}||0:2 (0:1)||{{მეტალურგი მოსკოვი}}	
|-
|24.07.1937||1||{{დინამო ლენინგრადი}}||3:3 (2:0)||{{დინამო მოსკოვი}}	
|-
|29.07.1937||8||{{დინამო კიევი}}||1:1 (0:0)||{{ლოკომოტივი მოსკოვი}}	
|-
|30.07.1937||8||{{მეტალურგი მოსკოვი}}||5:1 (3:1)||{{დინამო ლენინგრადი}}	
|-
|05.08.1937||2||{{დინამო მოსკოვი}}||3:2 (1:1)||{{ლოკომოტივი მოსკოვი}}	
|-
|05.08.1937||2||{{კრასნაია ზარია ლენინგრადი}}||3:1 (3:0)||{{მეტალურგი მოსკოვი}}	
|-
|06.08.1937||9||{{დინამო ლენინგრადი}}||0:1 (0:0)||{{დინამო კიევი}}	
|-
|11.08.1937||3||{{დინამო ლენინგრადი}}||0:0||{{ლოკომოტივი მოსკოვი}}	
|-
|11.08.1937||3||{{დინამო მოსკოვი}}||1:1 (0:0)||{{კრასნაია ზარია ლენინგრადი}}	
|-
|12.08.1937||3||{{დინამო კიევი}}||2:2 (1:0)||{{სკ დინამო თბილისი}}	
|-
|12.08.1937||3||{{მეტალურგი მოსკოვი}}||5:0 (0:0)||{{ცდკა მოსკოვი}}	
|-
|15.08.1937||2||{{ცდკა მოსკოვი}}||2:4 (0:1)||{{დინამო კიევი}}	
|-
|17.08.1937||4||{{სპარტაკი მოსკოვი}}||1:2 (0:0)||{{დინამო კიევი}}	
|-
|18.08.1937||4||{{დინამო მოსკოვი}}||3:3 (1:2)||{{სკ დინამო თბილისი}}	
|-
|19.08.1937||4||{{დინამო ლენინგრადი}}||2:2 (1:2)||{{კრასნაია ზარია ლენინგრადი}}	
|-
|19.08.1937||9||{{მეტალურგი მოსკოვი}}||2:1 (0:1)||{{ლოკომოტივი მოსკოვი}}	
|-
|20.08.1937||2||{{სპარტაკი მოსკოვი}}||2:0 (1:0)||{{სკ დინამო თბილისი}}	
|-
|21.08.1937||5||{{ცდკა მოსკოვი}}||5:1 (3:0)||{{კრასნაია ზარია ლენინგრადი}}	
|-
|23.08.1937||5||{{სპარტაკი მოსკოვი}}||3:3 (3:2)||{{დინამო ლენინგრადი}}	
|-
|24.08.1937||5||{{დინამო მოსკოვი}}||2:1 (0:0)||{{დინამო კიევი}}	
|-
|24.08.1937||6||{{კრასნაია ზარია ლენინგრადი}}||0:1 (0:0)||{{ლოკომოტივი მოსკოვი}}	
|-
|25.08.1937||5||{{მეტალურგი მოსკოვი}}||1:0 (1:0)||{{სკ დინამო თბილისი}}	
|-
|27.08.1937||6||{{დინამო მოსკოვი}}||3:1 (3:1)||{{ცდკა მოსკოვი}}	
|-
|28.08.1937||6||{{სპარტაკი მოსკოვი}}||0:4 (0:1)||{{მეტალურგი მოსკოვი}}	
|-
|30.08.1937||6||{{დინამო ლენინგრადი}}||0:2 (0:1)||{{სკ დინამო თბილისი}}	
|-
|30.08.1937||7||{{დინამო კიევი}}||4:1 (1:1)||{{კრასნაია ზარია ლენინგრადი}}	
|-
|30.08.1937||7||{{დინამო მოსკოვი}}||2:1 (1:1)||{{მეტალურგი მოსკოვი}}	
|-
|31.08.1937||7||{{სპარტაკი მოსკოვი}}||3:1 (3:0)||{{ლოკომოტივი მოსკოვი}}	
|-
|02.09.1937||11||{{ცდკა მოსკოვი}}||0:3 (0:1)||{{მეტალურგი მოსკოვი}}	
|-
|03.09.1937||8||{{კრასნაია ზარია ლენინგრადი}}||1:1 (1:1)||{{სკ დინამო თბილისი}}	
|-
|03.09.1937||8||{{დინამო მოსკოვი}}||0:1 (0:1)||{{სპარტაკი მოსკოვი}}	
|-
|04.09.1937||7||{{ცდკა მოსკოვი}}||0:3 (0:1)||{{დინამო ლენინგრადი}}	
|-
|05.09.1937||10||{{მეტალურგი მოსკოვი}}||0:2 (0:1)||{{დინამო კიევი}}	
|-
|06.09.1937||9||{{კრასნაია ზარია ლენინგრადი}}||0:2 (0:2)||{{სპარტაკი მოსკოვი}}	
|-
|07.09.1937||1||{{ლოკომოტივი მოსკოვი}}||3:2 (1:1)||{{სკ დინამო თბილისი}}	
|-
|07.09.1937||10||{{დინამო მოსკოვი}}||2:2 (2:2)||{{დინამო ლენინგრადი}}	
|-
|09.09.1937||9||{{ცდკა მოსკოვი}}||2:5 (1:4)||{{სკ დინამო თბილისი}}	
|-
|10.09.1937||11||{{კრასნაია ზარია ლენინგრადი}}||2:6 (0:3)||{{დინამო კიევი}}	
|-
|11.09.1937||11||{{სპარტაკი მოსკოვი}}||0:0||{{დინამო მოსკოვი}}	
|-
|12.09.1937||4||{{ლოკომოტივი მოსკოვი}}||1:2 (1:1)||{{ცდკა მოსკოვი}}	
|-
|12.09.1937||12||{{დინამო ლენინგრადი}}||1:1 (0:1)||{{მეტალურგი მოსკოვი}}	
|-
|15.09.1937||12||{{ლოკომოტივი მოსკოვი}}||2:2 (2:1)||{{დინამო კიევი}}	
|-
|15.09.1937||18||{{სპარტაკი მოსკოვი}}||2:0 (0:0)||{{კრასნაია ზარია ლენინგრადი}}	
|-
|18.09.1937||13||{{კრასნაია ზარია ლენინგრადი}}||0:0||{{დინამო ლენინგრადი}}	
|-
|18.09.1937||13||{{სკ დინამო თბილისი}}||0:4 (0:2)||{{დინამო მოსკოვი}}	
|-
|18.09.1937||18||{{ლოკომოტივი მოსკოვი}}||0:0||{{მეტალურგი მოსკოვი}}	
|-
|21.09.1937||1||{{სპარტაკი მოსკოვი}}||2:0 (2:0)||{{ცდკა მოსკოვი}}	
|-
|23.09.1937||16||{{ლოკომოტივი მოსკოვი}}||0:2 (0:2)||{{კრასნაია ზარია ლენინგრადი}}	
|-
|24.09.1937||14||{{დინამო კიევი}}||2:2 (0:0)||{{დინამო მოსკოვი}}	
|-
|24.09.1937||14||{{დინამო ლენინგრადი}}||0:0||{{სპარტაკი მოსკოვი}}	
|-
|24.09.1937||14||{{სკ დინამო თბილისი}}||4:0 (1:0)||{{მეტალურგი მოსკოვი}}	
|-
|26.09.1937||16||{{დინამო ლენინგრადი}}||2:3 (0:1)||{{ცდკა მოსკოვი}}	
|-
|29.09.1937||15||{{მეტალურგი მოსკოვი}}||0:1 (0:0)||{{კრასნაია ზარია ლენინგრადი}}	
|-
|30.09.1937||15||{{დინამო კიევი}}||1:1 (0:1)||{{დინამო ლენინგრადი}}	
|-
|30.09.1937||15||{{ლოკომოტივი მოსკოვი}}||2:1 (2:1)||{{დინამო მოსკოვი}}	
|-
|30.09.1937||15||{{სკ დინამო თბილისი}}||1:0 (0:0)||{{სპარტაკი მოსკოვი}}	
|-
|01.10.1937||14||{{კრასნაია ზარია ლენინგრადი}}||3:0 (2:0)||{{ცდკა მოსკოვი}}	
|-
|04.10.1937||17||{{დინამო კიევი}}||1:0 (0:0)||{{ცდკა მოსკოვი}}	
|-
|05.10.1937||11||{{ლოკომოტივი მოსკოვი}}||1:0 (0:0)||{{დინამო ლენინგრადი}}	
|-
|06.10.1937||12||{{კრასნაია ზარია ლენინგრადი}}||0:3 (0:0)||{{დინამო მოსკოვი}}	
|-
|06.10.1937||16||{{მეტალურგი მოსკოვი}}||1:3 (1:1)||{{სპარტაკი მოსკოვი}}	
|-
|08.10.1937||13||{{ცდკა მოსკოვი}}||0:2 (0:1)||{{ლოკომოტივი მოსკოვი}}	
|-
|10.10.1937||16||{{სკ დინამო თბილისი}}||5:3 (1:2)||{{დინამო კიევი}}	
|-
|11.10.1937||17||{{ლოკომოტივი მოსკოვი}}||1:2 (0:0)||{{სპარტაკი მოსკოვი}}	
|-
|12.10.1937||17||{{მეტალურგი მოსკოვი}}||0:3 (0:2)||{{დინამო მოსკოვი}}	
|-
|12.10.1937||18||{{სკ დინამო თბილისი}}||1:3 (0:2)||{{დინამო ლენინგრადი}}	
|-
|18.10.1937||12||{{სკ დინამო თბილისი}}||1:0 (0:0)||{{ცდკა მოსკოვი}}	
|-
|18.10.1937||13||{{დინამო კიევი}}||1:1 (1:0)||{{სპარტაკი მოსკოვი}}	
|-
|24.10.1937||17||{{სკ დინამო თბილისი}}||3:0 (2:0)||{{კრასნაია ზარია ლენინგრადი}}	
|-
|24.10.1937||18||{{ცდკა მოსკოვი}}||1:5 (1:1)||{{დინამო მოსკოვი}}	
|-
|30.10.1937||10||{{ცდკა მოსკოვი}}||2:2 (1:0)||{{სპარტაკი მოსკოვი}}	
|-
|30.10.1937||10||{{სკ დინამო თბილისი}}||0:0||{{ლოკომოტივი მოსკოვი}}	
|}

== ჩემპიონი ==

{| class="wikitable" style="text-align: center; margin: 0 auto;"
|-
!1937 წლის<br />სსრ კავშირის ჩემპიონი
|-
|[[ფაილი:FC Dynamo Moscow logo (1936—1976).jpg|100პქ|სსრკ]]
|-
|<big>'''{{სკ დინამო მოსკოვი}}'''</big> <br /> '''მეორე ტიტული'''
|}

== საინტერესო ფაქტები ==
* ჩემპიონატის მიმდინარეობისას დაფიქსირდა 7 [[ავტოგოლი]], 25 [[პენალტი (ფეხბურთი)|პენალტი]] და 19 გაძევება. თამაშებს 26 მსაჯი ემსახურებოდა. თითოეულ შეხვედრას საშუალოდ 28500 მაყურებელი დაესწრო.<ref>[https://kartaslov.ru/книги/Евгений_Николаевич_Казаков_История_чемпионатов_СССР_по_футболу_1-й_том/12#content История чемпионатов СССР по футболу. 1-й том (1936-1969 годы)]</ref>

==პერიოდიკა==
* [https://dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/358390/1/Sarbieli_1991_N8.pdf დასრულებული ქრონიკა. სსრ კავშირის III ჩემპიონატი] // „[[სარბიელი]]“, 1 მარტი, 1991, № 8 (9), გვ. 6.

== რესურსები ინტერნეტში ==
* [https://www.dinamo-tbilisi.ru/sezon-za-sezonom/sezon-komandy-1937-god/ dinamo-tbilisi.ru] · [https://fc-dynamo.ru/champ/rezult.php?gd=1937 fc-dynamo.ru] · [http://wildstat.ru/p/2001/ch/URS_1_1937/stg/all/tour/all WildStat.ru]
* [http://www.rsssf.com/tabless/su37.html The Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation]
* [https://www.youtube.com/watch?v=fc8dDaPhFDM Третий чемпионат СССР по футболу 1937 год]

==კომენტარები==
{{Reflist|group=კომ.|30em}}

==სქოლიო==
{{სქოლიო}}

{{საბჭოთა კავშირის უმაღლესი ლიგა}}
{{საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატი}}

[[კატეგორია:საბჭოთა კავშირის უმაღლესი ლიგის სეზონები|1937]]
[[კატეგორია:1937 წელი ფეხბურთში]]