იხილეთ წყარო გვერდისთვის ნეპტუნი

{{სამი სხვა მნიშვნელობა|[[პლანეტა|პლანეტის]]|[[რომაული მითოლოგია|მითოლოგიური ღვთაების]] შესახებ სტატიისთვის|ნეპტუნი (მითოლოგია)|უკრაინული რაკეტის შესახებ სტატიისთვის|ნეპტუნი (ფრთოსანი რაკეტა)||ნეპტუნი (მრავალმნიშვნელოვანი)}}
{{ინფოდაფა პლანეტა
 |მცირე ინფოდაფა = 
 |ტიპი = პლანეტა
 |ფონი = #97C3F4
 |სახელი = ნეპტუნი
 |სიმბოლო = Neptune symbol (bold).svg
 |სურათი = Neptune Voyager2 color calibrated.png
 |სიგანე = 
 |წარწერა = 
 |სურათი2 = 
 |სიგანე2 = 
 |წარწერა2 = 
 |სხვა სახელები = 
 |ასტეროიდის აღნიშვნა = 
 |ასტეროიდის კატეგორია = 
 |აღმოჩენა = yes
 |აღმოჩენა-ref = 
 |აღმოჩენის თარიღი = [[23 სექტემბერი]] [[1846]]<ref name="Hamilton">{{cite web
 |first       = Calvin J.
 |last        = Hamilton
 |date        = August 4, 2001
 |url         = http://www.solarviews.com/eng/neptune.htm
 |title       = Neptune
 |publisher   = Views of the Solar System
 |accessdate  = 2007-08-13
 |archiveurl  = https://www.webcitation.org/610c0mQft?url=http://www.solarviews.com/eng/neptune.htm
 |archivedate = 2011-08-17
}}</ref>
 |აღმომჩენი = [[ურბენ ჟან ჟოზეფ ლევერიე|ურბენ ლევერიე]]<br />[[იოჰან გოტფრიდ გალე|იოჰან გალე]]<br />[[ჰენრიხ ლუი დ'არე|ჰენრიხ დ'არე]]<br />[[ჯონ კუჩ ადამსი]]
 |აღმოჩენის ადგილი = [[ბერლინი]], [[გერმანია]]
 |აღმოჩენის მეთოდი = გამოთვლა
 |ეგზოპლანეტა = 
 |ორბიტა = yes
 |ორბიტა-ref = 
 |ეპოქა = 
 |აფელიუმი = 4&nbsp;553&nbsp;946&nbsp;490&nbsp;[[კილომეტრი|კმ]]<br />30,44125206&nbsp;[[ასტრონომიული ერთეული|ა.&nbsp;ე.]]
 |პერიჰელიუმი = 4&nbsp;452&nbsp;940&nbsp;833&nbsp;კმ<br />29,76607095&nbsp;ა.&nbsp;ე.
 |პერიასტრი = 
 |აპოასტრი = 
 |აფსიდა = 
 |პერიაფსიდა = 
 |აპოაფსიდა = 
 |დიდი ნახევარღერძი = 4&nbsp;503&nbsp;443&nbsp;661&nbsp;კმ<br />30,10366151&nbsp;ა.&nbsp;ე.
 |ორბიტის რადიუსი = 
 |ექსცენტრისიტეტი = 0,011214269
 |სიდერული პერიოდი = 60&nbsp;190&nbsp;დღე
 |სინოდური პერიოდი = 367,49&nbsp;დღე<ref name="fact">{{cite web
 |url         = http://nssdc.gsfc.nasa.gov/planetary/factsheet/neptunefact.html
 |title       = Neptune Fact Sheet
 |date        = September 1, 2004
 |publisher   = NASA
 |accessdate  = 2007-08-14
 |last        = Williams
 |first       = David R.
 |archiveurl  = https://www.webcitation.org/610c2BTlB?url=http://nssdc.gsfc.nasa.gov/planetary/factsheet/neptunefact.html
 |archivedate = 2011-08-17
}}</ref>
 |ორბიტალური სიჩქარე = 5,43&nbsp;კმ/წმ<ref name="fact"/>
 |საშუალო ანომალია = 267,767281°
 |დახრილობა = 1,767975°<br />6,43° [[მზის ეკვატორი]]ს მიმართ
 |კუთხური გადაადგილება = 
 |ამომავალი კვანძის გრძედი = 131,794310°
 |პერიასტრის გრძედი = 
 |პერიასტრის დრო = 
 |პერიცენტრის არგუმენტი = 265,646853°
 |განახევრებული ამპლიტუდა = 
 |ვისი თანამგზავრია = 
 |თანამგზავრების რაოდენობა = [[ნეპტუნის თანამგზავრები|13]]
 |ფიზიკური მახასიათებლები = yes
 |ფიზიკური მახასიათებლები-ref = 
 |ზომები = 
 |შეკუმშვა = 0,0171 ± 0,0013
 |ეკვატორული რადიუსი = 24&nbsp;764 ± 15&nbsp;კმ
 |პოლარული რადიუსი = 24&nbsp;341 ± 30&nbsp;კმ
 |საშუალო რადიუსი = 
 |გარშემოწერილობის სიგრძე = 
 |ზედაპირის ფართობი = 7,6408{{e|9}}&nbsp;კმ²
 |მოცულობა = 6,254{{e|13}}&nbsp;კმ³<ref name="fact"/>
 |მასა = 1,0243{{e|26}}&nbsp;[[კილოგრამი|კგ]]<ref name="fact"/>
 |სიმკვრივე = 1,638&nbsp;გრ/სმ³<ref name="fact"/>
 |თავისუფალი ვარდნის აჩქარება = 11,15&nbsp;მ/წმ²<ref name="fact"/> (1,14&nbsp;''g'')
 |პირველი კოსმოსური სიჩქარე = 
 |მეორე კოსმოსური = 23,5&nbsp;კმ/წმ<ref name="fact"/>
 |ბრუნვის სიჩქარე = 2,68&nbsp;კმ/წმ<br />9648&nbsp;კმ/სთ
 |ბრუნვის პერიოდი = 0,6653&nbsp;დღე<br />15&nbsp;სთ 57&nbsp;წთ 59&nbsp;წმ
 |ღერძის დახრილობა = 28,32°<ref name="fact"/>
 |პირდაპირი ასვლა = {{RA|19|57|20}}
 |გადახრა = 42,950°
 |პოლარული ციური განედი = 
 |პოლარული ციური გრძედი = 
 |ალბედო = 0,29 ([[ბონდის ალბედო|ბონდი]])<br />0,41 ([[გეომეტრიული ალბედო|გეომ. ალბედო]])<ref name="fact"/>
 |სპექტრალური ტიპი = 
 |ხილული ვარსკვლავური სიდიდე = 8,0—7,78<ref name="fact"/><ref name="ephemeris">{{cite web
 |last        = Espenak
 |first       = Fred
 |date        = July 20, 2005
 |url         = http://sunearth.gsfc.nasa.gov/eclipse/TYPE/TYPE.html
 |title       = Twelve Year Planetary Ephemeris: 1995—2006
 |publisher   = NASA
 |accessdate  = 2008-03-01
 |archiveurl  = https://www.webcitation.org/610c2uk4K?url=http://eclipse.gsfc.nasa.gov/TYPE/TYPE.html
 |archivedate = 2011-08-17
}}</ref>
 |აბსოლუტური ვარსკვლავური სიდიდე = 
 |კუთხური ზომა = 2,2"—2,4"<ref name="fact"/><ref name="ephemeris"/>
 |ტემპერატურა = yes
 |ზედაპირის ტემპერატურა = 
 |ტემპერატურის სახელი 1 = 1 ბარის დონე
 |ტემპ1მინ = 
 |ტემპ1საშ = 72&nbsp;[[კელვინი|K]]<ref name="fact"/>(დაახლოებით-200°C)
 |ტემპ1მაქს = 
 |ტემპერატურის სახელი 2 = 0,1 ბარი (ტროპოპაუზა)
 |ტემპ2მინ = 
 |ტემპ2საშ = 55&nbsp;K<ref name="fact"/>
 |ტემპ2მაქს = 
 |ატმოსფერო = yes
 |ატმოსფერო-ref = <ref name="fact"/>
 |ზედაპირული წნევა = 
 |სიმაღლის სკალა = 
 |ატმოსფეროს შემადგენლობა = 80±3,2 % [[წყალბადი]]<br />
19±3,2 % [[ჰელიუმი]] <br />
1,5±0,5 % [[მეთანი]] <br />
~0,019 % [[წყალბადის დეიტერიუმი]] <br />
~0,00015 % [[ეთანი]] <br />
}}
'''ნეპტუნი''' (სიმბოლო: ♆) — [[მზის სისტემა]]ში რიგით მერვე ანუ ბოლო პლანეტა. [[ყინულის გიგანტი]]. ნეპტუნის ორბიტის ექსცენტრისიტეტის კოეფიციენტი 0,011214269 უდრის. მიუხედავად იმისა, რომ გაზის გიგანტთა შორის ყველაზე მცირეა, ნეპტუნი [[ურანი|ურანზე]] უფრო მასიურია. მისი მასა დედამიწის 17 მასის ტოლია. ნეპტუნის ზედაპირის მინიმალური ტემპერატურა -218&nbsp;°C (55 °K). ხოლო მაქსიმალური -196&nbsp;°C (77 °K). მძლავრი გრავიტაციული ველის გამო მისმა შემადგენელმა გაზმა მაღალი სიმჭიდროვის კომპრესია განიცადა. ვარაუდობენ რომ მის ცენტრში ტემპერატურა 5000&nbsp;°C. (5273 °K). ნეპტუნი სიდიდით მესამე პლანეტაა (დიამეტრით მეოთხე).

ნეპტუნის ატმოსფერო შედგება 90 % წყალბადისგან, 19 % ჰელიუმისგან და 1 % სხვა აირებისგან. მისი ეკვატორული დიამეტრი 49 500 კმ-ია, ხოლო პოლარული დიამეტრი 48 700 კმ. ორბიტაზე მოძრაობის სიჩქარეა 5430 მ/წმ, ხოლო მზის ირგვლივ ერთ ბრუნს 164 წელს 9 თვეს და 15 დღეს ანდომებს. თავისი ღერძის გარშემო ბრუნვის პერიოდია: 16 სთ 6 წთ 36 წმ. აფელიუმში მანძილი 4 553 946 490 კმ-ს (30.44125206 ა. ე.) უდრის, პერიჰელიუმში 4 452 940 833 კმ-ს (29.76607095 ა. ე.). საშუალო მანძილი 4 503 443 661 კმ-ია (30.10366151 ა. ე.).

ბოლო დროს ოდნავ შესამჩნევი რუხი რგოლები იქნა შენიშნული ამ ლურჯი პლანეტის ირგვლივ, თუმცა ისინი [[სატურნი|სატურნისაზე]] ნაკლებად მასიურია. მათი აღმოჩენისას მიიჩნევდნენ, რომ ეს რგოლები არასრული იყო, მაგრამ [[ვოიაჯერ 2|„ვოიაჯერ 2“]]-მა ეს ჰიპოთეზა უარყო. ნეპტუნს ასევე ახასიათებს 2.100 კმ/სთ სიჩქარის [[წყალბადი]]ს, [[ჰელიუმი]]სა და [[მეთანი]]ს ქარები, რაც მას ლურჯ შეფერილობას აძლევს. ნეპტუნს 13 თანამგზავრი ჰყავს.მისი უდიდესი თანამგზავრი [[ტრიტონი (თანამგზავრი)|ტრიტონი]] გამოირჩევა რეტროგრადული ორბიტით, ექსტრემალურად ცივია -235&nbsp;°C (38 °K) და მას ექსტრემალურად შეკუმშული (14 მიკრობარი) აზოტ/მეთანის ატმოსფერო აქვს.

პლანეტას რომაული ღმერთი [[ნეპტუნი (ღმერთი)|ნეპტუნის]] სახელი ჰქვია მისი ლურჯი მეთანის ღრუბლების გამო. მისი ასტრონომიული სიმბოლო ღმერთის [[სამკაპი]]ს ნიშნის სტილიზებული ვერსიაა (♆).

პლანეტა აღმოჩენილ იქნა [[1846]] წლის [[23 სექტემბერი|23 სექტემბერს]] და დღემდე მას მხოლოდ ერთი ხომალდი ვოიაჯერ 2 ეწვია, რომელმაც მის გასწვრივ 1989 წლის 25 აგვისტოს ჩაიფრინა. 

== სქოლიო ==
{{სქოლიო}}

{{მზის სისტემა}}

[[კატეგორია:ნეპტუნი|*]]
[[კატეგორია:მზის სისტემის პლანეტები]]