იხილეთ წყარო გვერდისთვის ნარმერის ფილა

{{ინფოდაფა არტეფაქტი
| სახელი              = ნარმერის ფილა
| სურათი             = [[ფაილი:Narmer Palette.jpg|270px]]
| სურათი2            = 
| სურათის_წარწერა     = ნარმერის ფილა
| მასალა          = ალევროლიტი
| ზომა              = 63,5 X 42 X 2,5 სმ.
| მასა               =
| დამწერლობა           = 
| შექმნის_თარიღი          = [[ძვ. წ. XXXI საუკუნე]]
| აღმოჩენილია       = <!-- Deprecated; use the following, separate, parameters -->
| აღმოჩენის_ადგილი  = 
| აღმოჩენის_კოორდინატები = 
| აღმოჩენის_თარიღი   = 1897-1898 წწ.
| აღმომჩენი     = 
| ამჟამინდელი_ადგილმდებარეობა          = [[ეგვიპტის მუზეუმი (კაირო)]]
}}
'''ნარმერის ფილა''' (ძვ. წ. XXX ს.) — ერთ-ერთი უძველესი [[რელიეფი|რელიეფია]], რომელიც მოგვითხრობს [[ეგვიპტის გაერთიანება|ეგვიპტის გაერთიანების]] ისტორიას. იგი თანმხლები წარწერების გარეშეა, მაგრამ თავად წარმოადგენს ამბის თხრობას, [[პიქტოგრამა|პიქტოგრამას]]. ფილის ორივე მხარეს გამოსახულია რელიეფები. ერთ მხარეს დატანილი გამოსახულება იშიფრება შემდეგნაირად: „მეფემ 6000 ტყვე გამოიყვანა ბრძოლის ველიდან“, მეორე მხარეს კი — „მეფე ანგრევს სიმაგრეებს, ანადგურებს მტერს“.

[[ნარმერი|ნარმერის]] ფილის ორივე მხარე ხაზებით ჰორიზონტალურ არეებადაა დაყოფილი, რომლებზეც ცალკეული სცენებია გამოსახული. 

ერთ მხარეს, ყველაზე დიდ არეზე, წარმოდგენილია [[ჩრდილო ეგვიპტე|ჩრდილო ეგვიპტის]] [[ფარაონი]] ნარმერი, რომელიც მის წინ მუხლებზე დაცემულ, [[სამხრეთ ეგვიპტე|სამხრეთის]] ფარაონს კომბალს უღერებს. აქვეა [[ნილოსი|ნილოსის]] [[დელტა|დელტის]] [[სიმბოლო]], რომელზეც [[ჰორი]], ღვთაებრივი [[შევარდენი]] ზის და თოკზე გამობმულ დამარცხებული ფარაონის თავს მიართმევს გამარჯვებულს. ფილის ქვედა, ვიწრო, არეზე დამარცხებული მეომრების გაქცევაა წარმოდგენილი. ფილის ზედა ნაწილში ცის [[ქალღმერთი|ქალღმერთის]], ფარაონის მფარველის, [[ჰათორი|ჰათორის]] სიმბოლური გამოსახულებებია — ქალის სტილიზებული სახეები ორი რქითა და ყურებით.

მეორე მხარეს ჰორიზონტალურ სარტყლებად სამი სცენაა მოცემული. სულ ზემოთ, გამარჯვებული ფარაონი თავის მხლებლებთან ერთად ბრძოლის ველის დასათვალიერებლად მიემართება, რომელიც მოწინააღმდეგეთა თავმოკვეთილი გვამებითაა მოფენილი. შუა სცენა წარმოგვიდგენს ორ [[ფანტასტიკა|ფანტასტიკურ]] [[ცხოველი|ცხოველს]], რომელთა გრძელი, გადახლართული კისრები სცენის ცენტრში [[წრე|წრეს]] ქმნიან. წრე, შესაძლოა, ქვეყნის გაერთიანების სიმბოლო იყოს და ამავე დროს მარადიულობისა და უსასრულობის დატვირთვაც ჰქონდეს. ქვედა ნაწილში კი გამოსახულია ფარაონი [[ხარი|ხარის]] სახით, რომელიც დამარცხებულს თელავს და ანგრევს მტრის ციხეს.

აღსანიშნავია ისიც, რომ ყველგან, სადაც გამარჯვებული ფარაონია გამოსახული, იგი ზომით ყველა სხვა ფიგურას მნიშვნელოვნად აღემატება.

==ლიტერატურა==
* Brier, Bob. ''The First Nation in History''. History of Ancient Egypt (Audio). The Teaching Company. 2001.
* Kinnaer, Jacques. "What is Really Known About the Narmer Palette?", ''KMT: A Modern Journal of Ancient Egypt'', Spring 2004.
* Wilkinson, Toby A. H. ''Early Dynastic Egypt'' Routledge, London 1999, ISBN 0-415-18633-1.
* Grimal, Nicolas Christophe ''A history of Ancient Egypt''. Wiley-Blackwell, London 1996, ISBN 0-631-19396-0.
* Kemp, Barry J. ''Ancient Egypt: Anatomy of a Civilization'' Routledge, London 2005, ISBN 0-415-23550-2.
* Davis, Whitney ''Masking the Blow: The Scene of Representation in Late Prehistoric Egyptian Art.'' Berkeley, Oxford (Los Angeles) 1992, ISBN 0-520-07488-2.
* Hendrickx, Stan. [http://www.narmer.org/pdfs/Bibliography-Narmer-Palette.pdf Narmer Palette Bibliography] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170923095529/https://www.narmer.org/pdfs/Bibliography-Narmer-Palette.pdf |date=2017-09-23 }}. 2017.

==რესურსები ინტერნეტში==
{{Commons category|Narmer Palette}}
* [http://www.archaeowiki.org/Narmer_Palette Narmer Palette] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080611052421/http://www.archaeowiki.org/Narmer_Palette |date=2008-06-11 }} - Archaeowiki.org
* [http://xoomer.alice.it/francescoraf/hesyra/palettes/narmerp.htm High resolution photograph of the Narmer Palette]{{Dead link|date=ივლისი 2024 |bot=InternetArchiveBot }}
* [http://www.nemo.nu/ibisportal/0egyptintro/2aegypt/index.htm Good images of Narmer Palette] Scroll down to the drawing of the Palette and take the link to the photographs published by Francesco Rafaele.
* [http://www.reshafim.org.il/ad/egypt/narmer/index.html The Narmer Palette: The victorious king of the south]
* [http://weber.ucsd.edu/Depts/Anthro/classes/tlevy/Tillah/narmer.html Narmer Palette (weber.ucsd.edu)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20031226165814/http://weber.ucsd.edu/Depts/Anthro/classes/tlevy/Tillah/narmer.html |date=2003-12-26 }}
* [http://www.ancient-egypt.org/kings/01/0101_narmer/palette.html Narmer Palette (ancient-egypt.org)]
* [http://xoomer.alice.it/francescoraf/hesyra/palettes.htm Corpus of Egyptian Late Predynastic Palettes] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180121024653/http://xoomer.alice.it/francescoraf/hesyra/palettes.htm |date=2018-01-21 }} Images of more than fifty such palettes with various motifs
* [http://www.narmer.org/inscription/0081  ''Narmer Catalog'' (Narmer Palette)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170922195457/http://www.narmer.org/inscription/0081 |date=2017-09-22 }}

[[კატეგორია:ძველი ეგვიპტე]]
[[კატეგორია:ნარმერი]]