იხილეთ წყარო გვერდისთვის იუპიტერი (ღმერთი)

{{მმ*|იუპიტერი}}
[[ფაილი:Júpiter y Tetis, por Dominique Ingres.jpg|thumb|250px|იუპიტერი და თეტისი, ჟან ინგრესი, 1811]]
'''იუპიტერი''' — [[რომაული მითოლოგია|რომაულ მითოლოგიაში]] ჭექა-ქუხილის და [[ელვა|ელვის]] ღმერთი, და მას იგივე როლი ჰქონდა, როგორც [[ზევსი|ზევსს]] ბერძნულ [[პანთეონი|პანთეონში]]. მას უწოდებდნენ ''იუპიტერ ოპტიმუს მაქსიმუსს'' (უმაღლესი, უდიდებულესი იუპიტერი), როგორც რომაული სახელმწიფოს მფარველ ღვთაებას, კანონისა და სოციალური წესრიგის განმკარგავს. სახელი მომდინარეობს სიტყვებიდან Jove და pater (ლათ. მამა).

ამავე ღმერთის სახელი დაერქვა პლანეტა [[იუპიტერი|იუპიტერს]] და თავდაპირველად ხუთშაბათსაც (ამჟ. ფრანგ. jeudi, ლათ. Jovis Dies-დან). ლინგვისტური კვლევების თანახმად ეს სახელი უნდა მომდინარეობდეს გერმანიკული Tiwaz (და Zeus)-დან, რომელიც ასევე სამშაბათს ერქვა. ასევე ეტიმოლოგიური კავშირია ვედურ რელიგიასთან (Dyaus Pita).

== ლიტერატურა ==
*Dumézil, G. (1996). ''Archaic Roman religion: With an appendix on the religion of the Etruscans''. Baltimore, Md: Johns Hopkins University Press. ISBN 0-8018-5481-4
*Article "Jupiter" in ''The Oxford Classical Dictionary''.  ISBN 0-19-860641-9
*Smith, Miranda J., 'Dictionary of Celtic Myth and Legend' ISBN 0-500-27975-6

== რესურსები ინტერნეტში ==
{{commons|Jupiter (mythology)}}
*[http://www.museicapitolini.org/en/museo/sezioni.asp?l1=5&l2=3 Musei Capitolini] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060208221243/http://www.museicapitolini.org/en/museo/sezioni.asp?l1=5&l2=3 |date=2006-02-08 }}

{{მითოლოგია}}
{{რომაული მითოლოგია}}

[[კატეგორია:რომაული ღმერთები]]