იხილეთ წყარო გვერდისთვის გურულები

[[ფაილი:Gurulebi.jpg|thumb|378 x 558px|გურულები ]]
[[ფაილი:Gurian (B).jpg|thumb|250px|გურული ტრადიციულ სამოსში]]
[[ფაილი:Mamakacis guruli samosi.jpg|thumb|მამაკაცის გურული სამოსი|ალტ=]]
'''გურულები''' — [[ქართველები|ქართველთა]] ეთნოგრაფიული ჯგუფი. [[გურია|გურიის]] ძირითადი მოსახლეობა. საუბრობენ [[ქართული ენა|ქართული ენის]] [[გურული დიალექტი|გურულ დიალექტზე]]. აღმსარებლობით მართლმადიდებელი ქრისტიანები არიან, XVIII-XIX საუკუნეებში ქვემო გურიის მოსახლეობის ნაწილი გამაჰმადიანდა. 

ანთროპოლოგიურად მიეკუთვნებიან შავიზღვისპირულ და დასავლურქართულ ანთროპოლოგიურ ტიპს, ლინგვისტურად — აღმოსავლურქართულ ჯგუფს, რომელიც წარმოიქმნა რთული ეთნოგენეტიკური პროცესის შედეგად უფრო მცირე ერთეულთა შერწყმით. ისტორიულად გურიის ტერიტორიაზე მოსახლეობა შემოდიოდა გარედან, მაგრამ მიმდინარეობდა მისი გადაადგილება რეგიონის შიგნითაც. [[პროკოპი კესარიელი]]ს (VI ს.) ცნობით, ისტორიული [[ლაზიკა|ლაზიკის]] ის ნაწილი, რომელიც გურიას შეესაბამება, სრულიად დაუსახლებელი ყოფილა. ვარაუდობენ, რომ ადრე აქ მხოლოდ [[მეგრელები|მეგრულ]]-[[ლაზები|ლაზური]] ტომები სახლობდნენ. გურიის ახალი მოსახლეობა შეიძლება გაჩენილიყო VI საუკუნის შემდგომ, განსაკუთრებით VII–VIII საუკუნეებში. როგორც ჩანს, გურულები და [[იმერლები]] აღმოსავლეთით ან სამხრეთ-აღმოსავლეთით მეგრელებსა და ლაზებს შორის შეჭრილან. XI–XII საუკუნეებში უკვე ჩამოყალიბებული იყო ქართველთა ძირითადი ეთნოგრაფიული ჯგუფები, მ. შ. გურულები. ეთნონიმს „გურიელნის“ სახით პირველად „[[ისტორიანი და აზმანი შარავანდედთანი]]“ იხსენიებს [[თამარ მეფე|თამარ მეფის]] ერთ-ერთი დარბაზობის აღწერისას.

[[ვახუშტი ბატონიშვილი]] გურულებს ასე ახასიათებს:     
{{ციტატა|... ხოლო კაცნი და ქალნი მგზავსნი იმერთა ზნითა, ქცევითა, სარწმუნოებითა, რჯულითა. სამწყსონი აფხაზეთის კათალიკოზისანი, შემოსილნი ეგრათვე და შუენიერებითაცა, არამედ უმეტეს კეკელანი და რბილნი, ენა-ტკბილმოუბარენი, უმეტეს წიგნის სიტყვით (მესხთაებრ), არამედ ქართულისავე ენისანი და არა სხჳსა. ბრძოლასა შინა შემმართებელნი და იმერთა თანა ვერ შემდარენი, უქურდალნი, უავაზაკონი; ვითარცა ოდიშარნი, სტუმრის მოყუარენი და კეთილად შემწყნარენი, კეთილ-მგალობელ-მწიგნობარნი, მშჳიდნი, არამედ მყის გულმწყრალნი<ref>ქართლის ცხოვრება. ტომი IV. ბატონიშვილი ვახუშტი. აღწერა სამეფოსა საქართველოსა. გვ. 793. სახელმწიფო გამომცემლობა „საბჭოთა საქართველო.“ თბილისი 1973.</ref>.}}

გურულების საცხოვრებლის ყველაზე მარტივი სახეობა იყო [[ფაცხა]] და [[ჯარგვალი]]. ფიცრული სახლის გაჩენის შემდეგ მათ საცხოვრებლის ფუნქცია დაკარგეს და სამეურნეო ნაგებობად იქცნენ. მოგვიანებით სამეურნეო ნაგებობებსაც (სამზადი სახლი, [[ხულა (შენობა)|ხულა]], [[ნალია]]) ფიცრისაგან აგებდნენ. გაჩნდა [[ოდა]] სახლი, XIX საუკუნის II ნახევრიდან კი — „პალატიანი სახლი“. გურული მამაკაცის კოსტუმი იყო „ჩაქურა“, რომელსაც [[ჩოხა]]-[[ახალუხი]]ს შემოსვლის შემდეგაც ხმარობდნენ. ტანსაცმელი ძირითადად ადგილობრივ ქსოვილისგან მზადდებოდა. გურული სიმღერები ორიგინალური [[პოლიფონია|მრავალხმიანობით]] გამოირჩევა, ახასიათებს ურთულესი პოლიფონიური ელემენტების კომპლექსი და იმპროვიზაციულობა. გურულების ყოფა და რწმენა-წარმოდგენები ძირითადად არ განსხვავდება დანარჩენ ქართველთა, განსაკუთრებით მოსაზღვრე რეგიონის მოსახლეობის (იმერლები, მეგრელები, [[აჭარლები]]) ყოფისა და კულტურისაგან, ახასიათებს ლოკალური ეთნოგრაფიული თავისებურებებიც.

==ცნობილი გურულები==

===აგრონომები===
* [[კანდელაკი, ვალერიან]] - მეღვინე
* [[კალანდაძე, ლეონიდე]] — ენტომოლოგი
* [[ნაკაიძე, ილია]] - აგროქიმიკოსი
* [[ნაკაშიძე, ერმილე]] - აგრონომი, მეჩაიე
* [[მარიამ სიხარულიძე|სიხარულიძე, მარიამ]] — სელექციონერი, მემცენარე
* [[წულაძე, აპოლონ]] - მეფუტკრე, ეთნოგრაფი

===ენათმეცნიერები===
* [[ქეთევან ლომთათიძე|ლომთათიძე, ქეთევან]] - ენათმეცნიერი
* [[ნიკო მარი|მარი, ნიკო]] - ენათმეცნიერი
* [[დიმიტრი მგელაძე|მგელაძე, დიმიტრი]] — ენათმეცნიერი, რუსისტი
* [[სერგი ჟღენტი|ჟღენტი, სერგი]] - ენათმეცნიერი
* [[ვენერა ურუშაძე|ურუშაძე, ვენერა]] — მთარგმნელი
* [[აკაკი შანიძე|შანიძე, აკაკი]] — ენათმეცნიერი

===ისტორიკოსები===
* [[ნიკოლოზ ბერძენიშვილი|ბერძენიშვილი, ნიკოლოზ]] - ისტორიკოსი
* [[მამია დუმბაძე|დუმბაძე, მამია]] - ისტორიკოსი
* [[ექვთიმე თაყაიშვილი|თაყაიშვილი, ექვთიმე]] - ისტორიკოსი, არქეოლოგი, საზოგადო მოღვაწე
* [[პავლე ინგოროყვა|ინგოროყვა, პავლე]] - ისტორიკოსი
* [[ალექსანდრე კალანდაძე (არქეოლოგი)|კალანდაძე, ალექსანდრე]] — არქეოლოგი
* [[მახარაძე, ნიკოლოზ]] — ისტორიკოსი
* [[იური სიხარულიძე|სიხარულიძე, იური]] — ისტორიკოსი
*[[აკაკი სურგულაძე|სურგულაძე, აკაკი]] — ისტორიკოსი
* [[ალექსანდრე ფირცხალაიშვილი|ფირცხალაიშვილი, ალექსანდრე]] — ისტორიკოსი
* [[გურამ შარაძე|შარაძე, გურამ]] - ისტორიკოსი
* [[გიორგი ხაჭაპურიძე|ხაჭაპურიძე, გიორგი]] - ისტორიკოსი, აკადემიკოსი
* [[ხუნდაძე, ტროფიმე]] — ისტორიკოსი

===მედიკოსები===
* [[ივანე თიკანაძე|თიკანაძე, ივანე]] — მეან-გინეკოლოგი
* [[მეგრელიშვილი, ნოე]] — თერაპევტი
* [[ნაკაშიძე, ელენე]] — ფსიქიატრი
* [[ვლადიმერ ჟღენტი|ჟღენტი, ვლადიმერი]] — პათოლოგანატომი
* [[ივანე სიხარულიძე|სიხარულიძე, ივანე]] — ოფთალმოლოგი
* [[ვლადიმერ ცეცხლაძე|ცეცხლაძე, ვლადიმერი]] — ექიმი

===მეცნიერები===
* [[გიორგი ბაქრაძე|ბაქრაძე, გიორგი]] — ეკონომისტი
* [[გოგიჩაიშვილი, ფილიპე]] — ეკონომისტი
* [[დიმიტრი დოლიძე|დოლიძე, დიმიტრი]] — ინჟინერი
* [[იოსებ დოლიძე|დოლიძე, იოსებ]] — აბრეშუმის ტექნოლოგი
* [[ისიდორე დოლიძე|დოლიძე, ისიდორე]] — სამართალმცოდნე
* [[ვიქტორ კუპრაძე|კუპრაძე, ვიქტორ]] — მათემატიკოსი
* [[მეგრელიშვილი, გაბრიელ]] — ეკონომისტი
* [[ქსენია სიხარულიძე|სიხარულიძე, ქსენია]] — ფოლკლორისტი
* [[ივანე სურგულაძე|სურგულაძე, ივანე]] — იურისტი

===მეწარმეები===
* [[ანდრია ერისთავი|ერისთავი, ანდრია]] — ჩაის მწარმოებელი
* [[მიხეილ ერისთავი|ერისთავი, მიხეილ]] — ჩაის მწარმოებელი
* [[ჭეიშვილი, სოლომონ]] — მეღვინე

===მსახიობები, რეჟისორები===
* [[თინათინ ბოლქვაძე|ბოლქვაძე, თინათინ]] - მსახიობი
* [[გაიოზ გოგიბერიძე|გოგიბერიძე, გაიოზ]] — მსახიობი
* [[გოგიტიძე, გერმანე]] — პროდიუსერი, ქართული კინოს პიონერი
* [[ვლადიმერ დოლიძე|დოლიძე, ვლადიმერ]] - კინოოპერატორი 
* [[სიკო დოლიძე|დოლიძე, სიკო]] - რეჟისორი, სცენარისტი
* [[ევტროფი თალაკვაძე|თალაკვაძე, ევტროფი]] — მსახიობი 
* [[ვალერიან კანდელაკი (დრამატურგი)|კანდელაკი, ვალერიან]] — დრამატურგი
* [[აკაკი მგელაძე (მსახიობი)|მგელაძე, აკაკი]] — მსახიობი
* [[ალექსანდრე ჟორჟოლიანი|ჟორჟოლიანი, ალექსანდრე ]] - მსახიობი 
* [[სულიკო ჟღენტი|ჟღენტი, სულიკო]] - დრამატურგი, მწერალი
* [[შალიკაშვილი, ვალერიან]] - მსახიობი, დრამატურგი
* [[ვასილ ჩხაიძე|ჩხაიძე, ვასილ]]-მსახიობი
* [[ალექსანდრე წუწუნავა|წუწუნავა, ალექსანდრე]] - რეჟისორი, სცენარისტი
* [[ცეცილია წუწუნავა|წუწუნავა, ცეცილია]] - მსახიობი
* [[არკადი ხინთიბიძე|ხინთიბიძე, არკადი]] - მსახიობი, რეჟისორი

===მუსიკოსები, მომღერლები===
* [[დავით ანდღულაძე|ანდღულაძე, დავით]] - საოპერო მომღერალი
* [[ბურძგლა, ნანიკო]] - სახალხო მომღერალი
* [[ბურჭულაძე, პაატა]] - საოპერო მომღერალი
* [[დავით გუგუნავა|გუგუნავა, დავით]] — ლოტბარი
* [[ვიქტორ დოლიძე|დოლიძე, ვიქტორ]] - კომპოზიტორი
* [[დოლიძე, ლადიკო]] - მომღერალი, ლოტბარი
* [[ანტონ დუმბაძე|დუმბაძე, ანტონ]] - მგალობელი, ლოტბარი
* [[სონია დუმბაძე|დუმბაძე, სონია]] - საოპერო მომღერალი
* [[ანანია ერქომაიშვილი|ერქომაიშვილი, ანანია]] - მომღერალი, დირიჟორი
* [[ანზორ ერქომაიშვილი|ერქომაიშვილი, ანზორ]] - მომღერალი, დირიჟორი
* [[არტემ ერქომაიშვილი|ერქომაიშვილი, არტემ]] - მომღერალი, ლოტბარი
* [[ერქომაიშვილი, გიგო]] - მომღერალი, ლოტბარი
* [[ერქომაიშვილი, ვლადიმერ]] - მომღერალი, ლოტბარი
* [[ვარლამ ვაშალომიძე|ვაშალომიძე, ვარლამ]] - მომღერალი, მგალობელი
* [[თოიძე, ლუკა]] - სახალხო მომღერალი
* [[ინწკირველი, ბესარიონ]] - სახალხო მომღერალი
* [[იობიშვილი, გიორგი]] - სახალხო მომღერალი
* [[კეჭაყმაძე, ივლიანე]] - კომპოზიტორი
* [[იოსებ კეჭაყმაძე|კეჭაყმაძე, იოსებ]] - კომპოზიტორი
* [[არტემ კვაჭანტირაძე|კვაჭანტირაძე, არტემ]] — კომპოზიტორი
* [[ალექსანდრე მახარაძე (მომღერალი)|მახარაძე, ალექსანდრე]] - მომღერალი, ლოტბარი
* [[მეგრელიძე, ავქსენტი]] - ლოტბარი
* [[მელქისედეკ ნაკაშიძე|ნაკაშიძე, მელქისედეკ]] - მგალობელი, ლოტბარი
* [[მოლარიშვილი, ერმილე]] - სახალხო მომღერალი
* [[გიორგი სალუქვაძე|სალუქვაძე, გიორგი]] - ქორეოგრაფი, ლოტბარი
* [[ვარლამ სიმონიშვილი|სიმონიშვილი, ვარლამ]] - მომღერალი, ლოტბარი
* [[მიხეილ შავიშვილი (ლოტბარი)|შავიშვილი, მიხეილ]] - მომღერალი, ლოტბარი
* [[ჩავლეიშვილი, აპოლონ]] - მომღერალი, ლოტბარი
* [[ჩავლეიშვილი, ილარიონ]] - მომღერალი
* [[ჩავლეიშვილი, სამუელ]] - მომღერალი, ლოტბარი
* [[ჩხიკვიშვილი, სამუელ]] - მომღერალი
* [[ჭკუასელი, შერმადინ]] - მომღერალი

===მწერლები, პოეტები===
* [[ზაურ ბოლქვაძე|ბოლქვაძე, ზაურ]] — პოეტი
* [[პართენ გოთუა|გოთუა, პართენ]] — მწერალი
* [[სიმონ გუგუნავა|გუგუნავა, სიმონ]] — პოეტი
* [[დუმბაძე, დავით]] — მთარგმნელი, გამომცემელი
* [[ნოდარ დუმბაძე|დუმბაძე, ნოდარ]] - მწერალი
* [[სოლომონ თავაძე|თავაძე, სოლომონ]] - მწერალი
* [[ალექსანდრე კალანდაძე (მწერალი)|კალანდაძე, ალექსანდრე]] — მწერალი
* [[ანა კალანდაძე|კალანდაძე, ანა]] — პოეტი
* [[კალანდაძე, ლავროსი]] — კრიტიკოსი
* [[გიორგი კეკელიძე|კეკელიძე, გიორგი]] - პოეტი
* [[ნესტორ მალაზონია|მალაზონია, ნესტორ]] — პოეტი
* [[საფო მგელაძე|მგელაძე, საფო]] — პოეტი, ბელეტრისტი
* [[ლიდია მეგრელიძე|მეგრელიძე, ლიდია]] — მწერალი
* [[ნინო ნაკაშიძე|ნაკაშიძე, ნინო]] — მწერალი
* [[ეგნატე ნინოშვილი|ნინოშვილი, ეგნატე]] — მწერალი
* [[გიორგი სალუქვაძე (პოეტი)|სალუქვაძე, გიორგი]] — პოეტი
* [[პანტელეიმონ ჩხიკვაძე|ჩხიკვაძე, პანტელეიმონ]] — მწერალი,
* [[გრიგოლ ცეცხლაძე|ცეცხლაძე, გრიგოლ]] — მწერალი, პოეტი
* [[გივი ძნელაძე|ძნელაძე, გივი]] — პოეტი
* [[ტარიელ ჭანტურია|ჭანტურია, ტარიელ]] — პოეტი
* [[ვახტანგ ჭელიძე|ჭელიძე, ვახტანგ]] — მწერალი, მთარგმნელი
* [[ილია ჭყონია|ჭყონია, ილია]] — მწერალი, მთარგმნელი

===მხატვრები===
* [[ივანე ასკურავა|ასკურავა, ივანე]] — თეატრის მხატვარი
* [[გოგიაშვილი, ანტონ]] — მხატვარი, გრაფიკოსი
* [[დიმიტრი თავაძე|თავაძე, დიმიტრი]] — თეატრის მხატვარი
* [[კალანდაძე, ედმუნდ]] — ფერმწერი, საქართველოს კულტურის მინისტრი
* [[კალანდაძე, ნესტორ]] — კარიკატურისტი
* [[ლადო მალაზონია|მალაზონია, ლადო]] — მხატვარი
* [[შალვა ქიქოძე|ქიქოძე, შალვა]] — მხატვარი, გრაფიკოსი
* [[დიმიტრი შევარდნაძე|შევარდნაძე, დიმიტრი]] — მხატვარი
* [[შალვა ძნელაძე|ძნელაძე, შალვა]] — ფერმწერი, გრაფიკოსი

===პედაგოგები===
* [[გრიგოლ ბაბილოძე|ბაბილოძე, გრიგოლ]] — პედაგოგი
* [[დიმიტრი გურგენიძე|გურგენიძე, დიმიტრი]] — პედაგოგი
* [[ნოე ზომლეთელი|ზომლეთელი, ნოე]] — პედაგოგი, პოეტი, რევოლუციონერი
* [[ნიკიფორე მამინაიშვილი|მამინაიშვილი, ნიკიფორე]] — პედაგოგი
* [[ილია სიხარულიძე|სიხარულიძე, ილია]] — საბავშვო მწერალი, პედაგოგი
* [[აპოლონ ურუშაძე|ურუშაძე, აპოლონ]] — სტომატოლოგი, პედაგოგი
* [[სილოვან ხუნდაძე|ხუნდაძე, სილოვან]] — პედაგოგი, ლიტერატორი
* [[გიგო შარაშიძე|შარაშიძე, გიგო]] — პედაგოგი, საზოგადო მოღვაწე

===[[საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკა|პირველი რესპუბლიკის მოღვაწეები]]===
* [[გვარჯალაძე, კონსტანტინე]] - პოლიტიკოსი, დამფუძნებელი კრების წევრი
* [[ვადაჭკორია, სოლომონ]] - პოლიტიკოსი, დამფუძნებელი კრების წევრი
* [[იმნაიშვილი, ნიკიფორე]] - პოლიტიკოსი, დამფუძნებელი კრების წევრი
* [[კიკვაძე, თედორე]] - პოლიტიკოსი, დამფუძნებელი კრების წევრი
* [[კიღურაძე, ლავროსი]] - პოლიტიკოსი, დამფუძნებელი კრების წევრი
* [[ლომთათიძე, ალექსანდრე]] - პოლიტიკოსი, დამფუძნებელი კრების წევრი
* [[გერასიმე მახარაძე|მახარაძე, გერასიმე]] - ქართველი პოლიტიკოსი, დამფუძნებელი კრების წევრი
* [[მგელაძე, ვლასა]] - პოლიტიკოსი, რევოლუციონერი, დამფუძნებელი კრების წევრი
* [[მურვანიძე, გიორგი]] - პოლიტიკოსი, რევოლუციონერი, დამფუძნებელი კრების წევრი, ოზურგეთის ქალაქის თავი
* [[ელისაბედ ნაკაშიძე-ბოლქვაძე|ნაკაშიძე-ბოლქვაძე, ელისაბედ]] - პოლიტიკოსი, საქართველოს დამფუძნებელი კრების წევრი
* [[ნინიძე, კირილე]] - პოლიტიკოსი, დამფუძნებელი კრების წევრი
* [[ნოე ჟორდანია|ჟორდანია, ნოე]] - [[საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკა|საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის]] მთავრობის თავმჯდომარე 1918-1921 წლებში
* [[ლეონტი ჟღენტი|ჟღენტი, ლეონტი]] - საქართველოს დამფუძნებელი კრების წევრი
* [[რამიშვილი, ისიდორე]] - საქართველოს დამფუძნებელი კრების წევრი
* [[რამიშვილი, ნოე]] - [[საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკა|საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის]] შსს მინისტრი 
* [[რუსია, მელიტონ]] - პოლიტიკოსი, დამფუძნებელი კრების წევრი 
* [[პარმენ საბაშვილი|საბაშვილი, პარმენ]] - საქართველოს ეროვნული საბჭოს წევრი 
* [[სალუქვაძე, ანანია]] - რევოლუციონერი, დამფუძნებელი კრების წევრი 
* [[პეტრე სურგულაძე|სურგულაძე, პეტრე]] — დამფუძნებელი კრების წევრი 
* [[სურგულაძე, სიმონ]] - რევოლუციონერი, დამფუძნებელი კრების წევრი 
* [[ურატაძე, გრიგოლ]] - პოლიტიკოსი, დამფუძნებელი კრების წევრი
* [[ფირცხალაიშვილი, ილია]] - პოლიტიკოსი, დამფუძნებელი კრების წევრი
* [[გერონტი ქიქოძე|ქიქოძე, გერონტი]] - კრიტიკოსი, მთარგმნელი, დამფუძნებელი კრების წევრი
* [[ღლონტი, თევდორე]] - პოლიტიკოსი, დამფუძნებელი კრების წევრი, თსუ-ს რექტორი
* [[დავით შარაშიძე|შარაშიძე დავით]] - პოლიტიკოსი, საქართველოს დამფუძნებელი კრების წევრი
* [[ქრისტინე შარაშიძე|შარაშიძე ქრისტინე]] - პოლიტიკოსი, საქართველოს დამფუძნებელი კრების წევრი
* [[ბენიამინ ჩხიკვიშვილი|ჩხიკვიშვილი, ბენია]] - [[გურიის რესპუბლიკა|გურიის რესპუბლიკის]] პრეზიდენტი, თბილისის მერი, საქართველოს დამფუძნებელი კრების წევრი
* [[ცინცაბაძე, გრიგოლ]] -, საქართველოს დამფუძნებელი კრების წევრი
* [[გიორგი ცინცაძე (პოლიტიკოსი)|ცინცაძე, გიორგი]] -, საქართველოს დამფუძნებელი კრების წევრი
* [[ნოე ცინცაძე|ცინცაძე, ნოე]] -, საქართველოს დამფუძნებელი კრების წევრი
* [[ვასილ წულაძე|წულაძე, ვასილ]] -, საქართველოს დამფუძნებელი კრების წევრი
* [[ხომერიკი, ნოე]] - [[საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკა|საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის]] მიწათმოქმედების მინისტრი
* [[ჯიბლაძე, სილიბისტრო]] - პოლიტიკოსი, დამფუძნებელი კრების წევრი

===პოლიტიკოსები ===
* [[კიტა აბაშიძე|აბაშიძე, კიტა]] — პოლიტიკოსი, პუბლიცისტი
* [[არჩილ თალაკვაძე|თალაკვაძე, არჩილ]] — პოლიტიკოსი, საქართველოს პარლამენტის თავმჯდომარე
* [[ზვიად კვაჭანტირაძე|კვაჭანტირაძე, ზვიად]] — პოლიტიკოსი
* [[მგელაძე, აკაკი|აკაკი მგელაძე]] —  საქართველოს სსრ ცკ კპ პირველი მდივანი
* [[ედუარდ შევარდნაძე|შევარდნაძე, ედუარდ]] — საქართველოს ცკ-ს პირველი მდივანი, საქართველოს პრეზიდენტი [[1995]]-[[2003]] წლებში
* [[ავთანდილ ჯორბენაძე|ჯორბენაძე, ავთანდილ]] — საქართველოს ჯანმრთელობის დაცვის მინისტრი, სახელმწიფო მინისტრი

===რევოლუციონერები===
* [[ანდრო დოლიძე|დოლიძე, ანდრო]] — საქართველოს სსრ ფინანსთა სახალხო კომისარი
* [[არჩილ დოლიძე|დოლიძე, არჩილ]] — რევოლუციონერი, ბოლშევიკი
* [[ნიკოლოზ დოლიძე|დოლიძე, ნიკოლოზ]] — რევოლუციონერი
* [[ალექსანდრე ერქომაიშვილი|ერქომაიშვილი, ალექსანდრე]] — რევოლუციონერი
* [[ინწკირველი, ვანო]] — რევოლუციონერი
* [[ნესტორ კალანდარიშვილი|კალანდარიშვილი, ნესტორ]] — რევოლუციონერი, ანარქისტი
* [[ალექსანდრე მახარაძე (რევოლუციონერი)|მახარაძე, ფილიპე]] — ბოლშევიკი რევოლუციონერი
* [[ფილიპე მახარაძე|მახარაძე, ფილიპე]] — საბჭოთა პოლიტიკოსი, რევოლუციონერი
* [[ილარიონ მგელაძე|მგელაძე, ილარიონ]] - ბოლშევიკი რევოლუციონერი
* [[ილია მგელაძე]] — ბოლშევიკი რევოლუციონერი
* [[მეგრელიშვილი, სერგო]] — ბოლშევიკი რევოლუციონერი
* [[ქიქოძე, ზაალ]] — ბოლშევიკი რევოლუციონერი

===საეკლესიო მოღვაწეები===
* [[იაკობ შემოქმედელი|დუმბაძე, იაკობ]] — [[შემოქმედის ეპარქია|შემოქმედელი მიტროპოლიტი]] [[XVII საუკუნე]]ში
* [[ეფთვიმე გენათელი]] — ჯუმათისა და გენათის ეპისკოპოსი
* [[ნიკიტა თალაკვაძე|თალაკვაძე, ნიკიტა]] — დეკანოზი
* [[ანტონი (თოთიბაძე)|თოთიბაძე, ანტონ]] — დეკანოზი
* [[მაქსიმე I|მაჭუტაძე, მაქსიმე]] — შემოქმედელი ეპისკოპოსი, დასავლეთ საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქი 
* [[ონოფრე მაჭუტაძე|მაჭუტაძე, ონოფრე]] — საეკლესიო მოღვაწე
* [[ნესტორ კონტრიძე|კონტრიძე, ნესტორ]] — მღვდელი, მგალობელი
* [[ქიქოძე, გაბრიელ]] — იმერეთის ეპისკოპოსი 
* [[ჩხატარაისძე, პეტრე]] — ბერი, მწიგნობარი
* [[რაჟდენ ხუნდაძე|ხუნდაძე, რაჟდენ]] — დეკანოზი

===საზოგადო მოღვაწეები===
* [[აკაკი ბაქრაძე (კრიტიკოსი)|ბარაძე, აკაკი]] - კრიტიკოსი, პუბლიცისტი
* [[ნამეტია ბერძენიშვილი|ბერძენიშვილი, ნამეტია]] — საზოგადო მოღვაწე
* [[ივანე ბოლქვაძე|ბოლქვაძე, ივანე]] - საქართველოს უზენაესი სასამართლოს თავმჯდომარე 
* [[გრიგოლ გურიელი|გურიელი, გრიგოლ]] - მეცენატი, ბიბლიოფილი
* [[ვასილ დუმბაძე|დუმბაძე, ვასილ]] - ავანტიურისტი, დიპლომატი
* [[დიმიტრი ერისთავი (ექიმი)|ერისთავი, დიმიტრი]] - ექიმი, ოზურგეთის ქალაქის თავი
* [[ალექსანდრე ინწკირველი (არქიტექტორი)|ინწკირველი, ალექსანდრე]] — არქიტექტორი
* [[პლატონ კეშელავა|კეშელავა, პლატონ]] — პუბლიცისტი
* [[ნაკაშიძე, პეტრე]] — პუბლიცისტი
* [[იასე რაჭველი|რაჭველი, იასე]] - ჟურნალისტი, მწერალი
* [[მაქსიმე შარაძე|შარაძე, მაქსიმე]] - მეცენატი, გამომცემელი

===სამხედრო მოღვაწეები===
* [[ჭიჭიკო ბენდელიანი|ბენდელიანი, ჭიჭიკო]] - მფრინავი, [[საბჭოთა კავშირის გმირი]]
* [[აბესა ბოლქვაძე|ბოლქვაძე, აბესა]] - [[გურიის აჯანყება 1841|გურიის აჯანყების]] ერთ-ერთი მეთაური
* [[იოთამ ბოლქვაძე|ბოლქვაძე, იოთამ]] - [[იმერეთის აჯანყება 1819-1820|იმერეთის აჯანყების]] ერთ-ერთი მონაწილე
* [[გიორგი გოთუა|გოთუა, გიორგი]] — რუსეთის არმიის გენერალი
* [[ვლადიმერ გოგუაძე|გოგუაძე, ვლადიმერ]] - საქართველოს სახალხო გვარდიის ჯავშანმატარებლის მეთაური
* [[გურიელი, ივანე]] - რუსეთის არმიის გენერალ-მაიორი
* [[გიორგი გურიელი|გურიელი, გიორგი]] - რუსეთის არმიის გენერალი
* [[ზაზა დამენია|დამენია, ზაზა]] — საქართველოს ეროვნული გმირი
* [[ივანე დუმბაძე|დუმბაძე, ივანე]] — რუსეთის არმიის გენერალი, იალტის მთავარმმართებელი
* [[იოსებ დუმბაძე|დუმბაძე, იოსებ]] — რუსეთის არმიის გენერალი
* [[ნიკოლოზ დუმბაძე|დუმბაძე, ნიკოლოზ]] — რუსეთის არმიის გენერალი
* [[სამსონ დუმბაძე|დუმბაძე, სამსონ]] - რუსეთის არმიის გენერალი
* [[ესაძე, სპირიდონ]] - რუსეთის არმიის გენერალი
* [[ვასიფ მეჰმედ-ფაშა (გუჯაბიძე)|ვასიფ მეჰმედ-ფაშა]] - ოსმალეთის იმპერიის სამხედრო მოღვაწე
* [[თავაძე, დავით]] — საბჭოთა კავშირის გმირი, მაიორი
* [[თაყაიშვილი, ვარლამ]] - რუსეთის არმიის გენერალი
* [[ვასილ კვაჭანტირაძე|კვაჭანტირაძე, ვასილ]] — სნაიპერი
* [[კონსტანტინე ლესელიძე|ლესელიძე, კოსნტანტინე]] - გენერალ-პოლკოვნიკი, [[საბჭოთა კავშირის გმირი]]
* [[ალექსანდრე ნაკაშიძე|ნაკაშიძე, ალექსანდრე]] - გენერალი
* [[მიხეილ ნაკაშიძე|ნაკაშიძე, მიხეილ]] - სამხედრო პირი
* [[ავთანდილ ურუშაძე|ურუშაძე, ავთანდილ]] - პოლიტიკოსი, სამხედრო მოღვაწე
* [[მახარობელ ურუშაძე|ურუშაძე, მახარობელ]] - პოლიტიკოსი, სამხედრო მოღვაწე
* [[ნოე ურუშაძე|ურუშაძე, ნოე]] - სამხედრო პირი, საბჭოთა კავშირის გმირი
* [[ჯონი ფირცხალაიშვილი|ფირცხალაიშვილი, ჯონი]] — საქართველოს თავდაცვის მინისტრი
* [[მიხეილ ღლონტი|ღლონტი, მიხეილ]] — გენერალ-მაიორი
* [[პორფილე ჩანჩიბაძე|ჩანჩიბაძე, პორფილე]] - გენერალ-პოლკოვნიკი, [[საბჭოთა კავშირის გმირი]]
* [[სერგო ჩხიკვაძე|ჩხიკვაძე,სერგო]] - საქართველოს არმიის მაიორი

===სპორტსმენები===
* [[ვახტანგ ბლაგიძე|ბლაგიძე, ვახტანგ]] - მოჭიდავე, ოლიმპიური ჩემპიონი
* [[გია გოგუა|გოგუა, გია]] — ფეხბურთელი
* [[ზორბეგ ებრალიძე|ებრალიძე, ზორბეგ]] - ფეხბურთელი
* [[გურამ თიკანაძე|თიკანაძე, გურამ]] - ალპინისტი, ფოტოგრაფი
* [[მანუჩარ კვირკველია|კვირკველია, მანუჩარ]] - მოჭიდავე, ოლიმპიური ჩემპიონი
* [[ბორის პაიჭაძე|პაიჭაძე, ბორის]] – ფეხბურთელი
* [[ცინცაძე, ქრისტინე]] - მოჯირითე, აშშ-ს შოუების მონაწილე

===ფილოლოგები===
* [[ბარამიძე, ალექსანდრე]] — ფილოლოგი
* [[ნიკოლოზ კანდელაკი (ლიტერატურათმცოდნე)|კანდელაკი, ნიკოლოზ]] — ლიტერატურათმცოდნე
* [[მეგრელიძე, იოსებ]] — ფილოლოგი
* [[შალვა რადიანი|რადიანი, შალვა]] — ლიტერატურათმცოდნე, კრიტიკოსი
* [[ალექსანდრე ჭეიშვილი|ჭეიშვილი, ალექსანდრე]] — კრიტიკოსი
* [[გიზო ჭელიძე|ჭელიძე, გიზო]] — ფილოლოგი, ფოლკლორისტი, მეცნიერი, საზოგადო მოღვაწე, მწერალი, აკადემიკოსი

===ფილოსოფოსები===
* [[მოსე გოგიბერიძე|გოგიბერიძე, მოსე]] — ფილოსოფოსი
* [[ილია თავაძე|თავაძე, ილია]] — საბჭოთა ფილოსოფოსი
* [[იოანე პეტრიწი]] — ფილოსოფოსი, ნეოპლატონიკოსი
* [[მეგრელიძე, კონსტანტინე]] — საბჭოთა ფილოსოფოსი

===ფირალები===
*[[გოგია ლომჯარია|ლომჯარია, გოგია]]
*[[მელქისედეკ გუნთაიშვილი|გუნთაიშვილი, მელქისედეკ]]
*[[სისონა დარჩია|დარჩია, სისონა]]
*[[სიმონა დოლიძე|დოლიძე, სიმონა]]
*[[მეხუზლა, ნიკოლოზ]]
*[[ღლონტი, გოგია]]
*[[შევარდნაძე, დათიკო]]
*[[გიორგი ჭყონია|ჭყონია, გიორგი]]
*[[ჯორბენაძე, ერასტი]]

==ცნობილი გვარები==
* [[ბერიძეები]]
* [[ბოლქვაძეები]]
* [[გურიელები]]
* [[დუმბაძეები]]
* [[ერისთავები]]
* [[თავდგირიძეები]]
* [[თაყაიშვილები]]
* [[მაჭუტაძეები]]
* [[ნაკაიძეები]]
* [[ნაკაშიძეები]]
* [[ერქომაიშვილები]]
* [[ურუშაძეები]]
* [[ხუხუნაიშვილები]]
* [[ჩხიკვაძეები]]

==ლიტერატურა==
{{მინიდაფა
|ვიკისაწყობი    = Category:Gurians}}
{{ქე|2||ცეცხლაძე გ.}}
* ცეცხლაძე გ., გურიის მოსახლეობის საოჯახო ყოფა, თბ., 1991;
* გურია. კრებული, თბ., 1980; 
* ჟღენტი ს., გურული კილო, ტფ., 1936;
*{{წიგნი  | first=| ავტორი= [[დიმიტრი ბაქრაძე|ბაქრაძე დ .]]| series=| სათაური=არქეოლოგიური მოგზაურობა გურიასა და აჭარაში| გამომცემლობა=„საბჭოთა აჭარა“ |ადგილი=ბათუმი|წელი=1987 [1878]| origyear=| isbn=| edition=|page=}}
* Из пиренейской Гурии, Тфл., 1927.

==სქოლიო==
{{სქოლიო}}

{{ქართველები}}
{{პორტალი გურია}}
[[კატეგორია:ქართველები კუთხეების მიხედვით]]
[[კატეგორია:გურია]]