სტასის გირენასი
| სტასის გირენასი | |
|---|---|
 | |
| დაბადების თარიღი |
4 ოქტომბერი, 1893 ვიტოგალა, რუსეთის იმპერია |
| გარდაცვალების თარიღი | 17 ივლისი, 1933 |
| საქმიანობა | მფრინავი |
| ჯილდოები | ჩიკაგოს საჰაერო ფესტივალი - გამორთული ძრავით თვითმფრინავის საუკეთესო დაჯდომისთვის |
სტასის გირენასი (ცნობილი როგორც სტენლი თ. გირენასი; დაიბადა სტასის გირსკისი; 4 ოქტომბერი, 1893, ვიტოგალა, კოვნოს გუბერნია — გ. 17 ივლისი, 1933, სოლდინი, გერმანია) — ლიეტუველი-ამერიკელი მფრინავი, რომელიც გარდაიცვალა ლიტუანიკით ნონ-სტოპ ფრენისას, როდესაც მიფრინავდა ნიუ-იორკიდან კაუნასში, ლიეტუვა, 1933 წელს.[1]
ბიოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
გირენასი დაიბადა ვიტოგალაში, მაშინდელი რუსეთის იმპერიის კოვნოს გუბერნიის შემადგენლობაში. 1910 წელს, როდესაც ის 17 წლის იყო, იგი ემიგრაციაში წავიდა შეერთებულ შტატებში და დასახლდა ჩიკაგოში. ახალგაზრდობაში ის სტამბაში მუშაობდა. 1917 წელს, როდესაც ამერიკა ჩაერთო პირველ მსოფლიო ომში, ის ჩაირიცხა შეერთებული შტატების არმიაში, სადაც გაწვრთნილი იყო მექანიკოსად. 1919 წელს, საპატიო განთავისუფლების შემდეგ, იგი მუშაობდა ტაქსის მძღოლად და ამავე დროს ისწავლა ფრენა. მან თვითმფრინავი 1925 წელს შეიძინა. მიუხედავად იმისა, რომ ავიაკატასტროფაში დაშავდა, მან ფრენა და მუშაობა განაგრძო სამოქალაქო ავიაციაში. 1931 წელს მან მოიგო პირველი პრიზი ჩიკაგოს საჰაერო ფესტივალზე გამორთული ძრავით თვითმფრინავის საუკეთესო დაჯდომისთვის.
გარდაცვალება[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
1933 წლის 15 ივლისს, იგი სტეპონას დარიუსთან ერთად, შეეცადა შეუჩერებელი ფრენა ჩაეტარებინა ნიუ – იორკიდან, კაუნასამდე, ლიეტუვა - სულ 7,186 კმ (4465 მილი), ბელანკის CH-300-ის კარდიოსტიმულატორის თვითმფრინავით, სახელწოდებით „ლიტუანიკა“. 37 საათსა და 11 წუთში ატლანტის ოკეანის წარმატებით გადაკვეთის შემდეგ, მათი თვითმფრინავი ჩამოვარდა 17 ივლისს, 0:36 საათზე (ბერლინის დროით) სოფელ კუჰდამთან, სოლდინთან, გერმანია (ახლანდელი Pszczelnik, მიულიბორცის ოლქი, პოლონეთი). რთული ამინდის პირობები, ძრავის დეფექტებთან ერთად, ოფიციალური გამოძიების შედეგები იყო. ავარიის შედეგად ორივე ავიატორი დაიღუპა. მათ დაფარეს 6,412 კილომეტრის (3,984 მილი) მანძილი დაშვების გარეშე, მხოლოდ 650 კმ (400 მილი) აშორებდათ მათ საბოლოო დანიშნულების ადგილისაგან. ნიუ იორკში, 1957 წელს, მფრინავები გაიხსენეს გრანიტის მემორიალური დაფით, რომელზეც წყვილი იყო გამოსახული ბარელიეფით. ძეგლი მდებარეობს ლიტვის მოედანზე, ბრუკლინში, უილიამსბურგში.[2]
ლიტერატურა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
Steponas Darius, Stasys Girenas 1933-1993 - Vytauto Didžiojo karo muziejus, 1993
რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- Kauno Stepono Dariaus ir Stasio Girėno gimnazija, Lithuania დაარქივებული 2021-04-17 საიტზე Wayback Machine. - artsandculture.google.com/
- Steponas Darius and Stasys Girėnas Monument, Kaunas - researchgate.net/
- Lithuanian Aviation Museum, Lithuanian Museum Association
სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- ↑ "288961 Stasysgirenas (2004 TZ19)" Minor Planet Center. Retrieved September 11, 2019.
- ↑ Dotting the Parks, Monuments to the Famous or Forgotten, by Lisa W Foderaro, 12 January 2014, New York Times