ოროგენი: განსხვავება გადახედვებს შორის

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ბოტის წაშლა: th (strong connection between (2) ka:ოროგენი and th:การก่อเทือกเขา),ru (strong connection between (2) ka:ოროგენი and ru:Тектогенез)
გვერდი დაცარიელდა
იარლიყი: დაცარიელება
ხაზი 1: ხაზი 1:
{{თარგი:დედამიწის გეოლოგიური პროვინციები}}
'''ოროგენი''' ([[ბერძნული ენა|ბერძნ]]. oros – [[მთა]] და genes – წარმოშობილი) — [[ნაოჭა სისტემა|ნაოჭა მთათა სისტემა]], რომელიც წარმოიქმნა საკუთრივ [[გეოსინკლინი]]ს ადგილას მისი განვითარების II სტადიაში. ტერმინი ოროგენი შემოიღო [[ლეოპოლდ კობერი|ლეოპოლდ კობერმა]] ([[1921]] წ.). მისი აზრით, [[ალპები]]ს ტექტონიკური აგებულების მსგავსად, ყოველი ოროგენი სიმეტრიულია და [[დედამიწის ქერქი]]ს უდრეკ უბნებს – [[კრატონი|კრატონებს]] – შორის არის მოქცეული, რომელთა გავლენით ხდება გეოსინკლინის დანაოჭება.

ოროგენის ცენტრალური ნაწილი უკავია უდრეკ გრანიტულ მასებს (ინტერნიდები), მისგან ორივე მხარეზე სიმეტრიულადაა განლაგებული დანალექი და ვულკანური ქანების (ცენტრალიდები), [[დანალექი ქანები|დანალექი]] და [[მაგმური ქანები|მაგმური მეტამორფიზებული ქანების]] (მეტამორფიდები), ხოლო კიდეებზე ფლიშური ქანების (ექსტერნიდები) ზონები.

[[ალპები]]სა და დინარიდ-ბალკანიდების მაგალითზე შემუშავებული ეს სქემა სხვა მთათა სისტემების შესწავლისას (მაგ.: [[პირენეები]], [[კარპატები]], [[კავკასიონი]]) არ მართლდება, რადგან იგი ვერ ითვალისწინებს [[დედამიწის ქერქი]]ს ლაბილური ზონების აგებულების მრავალფეროვნებას.

== იხილეთ აგრეთვე ==
* [[ოროგენეზისი]]

== ლიტერატურა ==
{{ქსე|7|583|ხუციშვილი ო.}}

== რესურსები ინტერნეტში ==
* [http://www.britannica.com/EBchecked/topic/433042/orogeny ოროგენი – ენციკლოპედია ბრიტანიკა] {{en}}

[[კატეგორია:ოროგენი]]
[[კატეგორია:გეოლოგიური პროცესები]]

{{ესკიზი-გეოლოგია}}

09:16, 12 ივნისი 2022-ის ვერსია