ამოწყდომა: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
ახალი გვერდი: '''სახეობათა ამოწყდომა''' (ცხოველებისა, მცენარეებ... |
No edit summary |
||
| ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
'''სახეობათა ამოწყდომა''' ([[ცხოველები|ცხოველებისა]], [[მცენარეები|მცენარეებისა]], [[მიკროორგანიზმები|მიკროორგანიზმებისა]]) — მოვლენა, რომელიც ცოცხალი ბუნების ისტორიული განვითარების პროცესში ხდება. უმეტეს შემთხვევაში ამოწყვეტის მიზეზია [[ბუნებრივი გადარჩევა]] (ორგანიზმები ვერ ასწრებენ შეეგუონ გარემოს მკვეთრ ცვლილებებს). ხშირად ამოწყვეტის მიზეზი ორგანიზმთა გადაგვარებაა (იხ. [[დეგენერაცია]]). ორგანული სამყაროს ისტორია ნათლად მოწმობს, რომ ფორრმების დიდი უმრავლესობა ისე ამოწყდა, შთამომავლობა არ დაუტოვებია. |
'''სახეობათა ამოწყდომა''' ([[ცხოველები|ცხოველებისა]], [[მცენარეები|მცენარეებისა]], [[მიკროორგანიზმები|მიკროორგანიზმებისა]]) — მოვლენა, რომელიც ცოცხალი ბუნების ისტორიული განვითარების პროცესში ხდება. უმეტეს შემთხვევაში ამოწყვეტის მიზეზია [[ბუნებრივი გადარჩევა]] (ორგანიზმები ვერ ასწრებენ შეეგუონ გარემოს მკვეთრ ცვლილებებს). ხშირად ამოწყვეტის მიზეზი ორგანიზმთა გადაგვარებაა (იხ. [[დეგენერაცია]]). ორგანული სამყაროს ისტორია ნათლად მოწმობს, რომ ფორრმების დიდი უმრავლესობა ისე ამოწყდა, შთამომავლობა არ დაუტოვებია. [[ჟორჟ კიუვიე]] და მისი მიმდევრები ამას გლობალური ხასიათის კატასტროფებით ხსნიდნენ. [[ჟან ბატისტ ლამარკი|ჟან ბატისტ ლამარკმა]] დაგმო კიუვიეს „კატასტროფათა თეორია“, მაგრამ მეორე უკიდურესობამდე მივიდა: მისი აზრით, თითქმის ზველა გამქრალი სახეობა ახალ სახეობად არის გარდაქმნილი და არაა ამომწყდარი. ამოწყდომის მოვლენა ჭეშმარიტად მეცნიერულად ახრსნა [[ჩარლზ დარვინი|ჩარლზ დარვინმა]]. მან დაასაბუთა, რომ ორგანული ფორმების ამოწყდომის მთავარი მიზეზია გარემოს ცვლილებები და რომ, ამასთანავე, უდიდესი მნიშვნელობა აქვს არა მარტო [[აბიოტური ფაქტორები]]ს, არამედ [[ბიოტური ფაქტორები]]ს (სახეობათშორისო ურთიერთობანი) ცვლილებებსაც. |
||
== ლიტერატურა == |
== ლიტერატურა == |
||
09:43, 15 მაისი 2018-ის ვერსია
სახეობათა ამოწყდომა (ცხოველებისა, მცენარეებისა, მიკროორგანიზმებისა) — მოვლენა, რომელიც ცოცხალი ბუნების ისტორიული განვითარების პროცესში ხდება. უმეტეს შემთხვევაში ამოწყვეტის მიზეზია ბუნებრივი გადარჩევა (ორგანიზმები ვერ ასწრებენ შეეგუონ გარემოს მკვეთრ ცვლილებებს). ხშირად ამოწყვეტის მიზეზი ორგანიზმთა გადაგვარებაა (იხ. დეგენერაცია). ორგანული სამყაროს ისტორია ნათლად მოწმობს, რომ ფორრმების დიდი უმრავლესობა ისე ამოწყდა, შთამომავლობა არ დაუტოვებია. ჟორჟ კიუვიე და მისი მიმდევრები ამას გლობალური ხასიათის კატასტროფებით ხსნიდნენ. ჟან ბატისტ ლამარკმა დაგმო კიუვიეს „კატასტროფათა თეორია“, მაგრამ მეორე უკიდურესობამდე მივიდა: მისი აზრით, თითქმის ზველა გამქრალი სახეობა ახალ სახეობად არის გარდაქმნილი და არაა ამომწყდარი. ამოწყდომის მოვლენა ჭეშმარიტად მეცნიერულად ახრსნა ჩარლზ დარვინმა. მან დაასაბუთა, რომ ორგანული ფორმების ამოწყდომის მთავარი მიზეზია გარემოს ცვლილებები და რომ, ამასთანავე, უდიდესი მნიშვნელობა აქვს არა მარტო აბიოტური ფაქტორების, არამედ ბიოტური ფაქტორების (სახეობათშორისო ურთიერთობანი) ცვლილებებსაც.
ლიტერატურა
- ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 1, თბ., 1975. — გვ. 405.