სინათლე: განსხვავება გადახედვებს შორის

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
Bot: Migrating 123 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q9128 (translate me)
No edit summary
ხაზი 1: ხაზი 1:
ერთი მხრივ, სინათლე აღიწერება როგორც ელექტრომაგნიტური ტალღა, ამავე დროს დაიკვირვება მოვლენა, რომელსაც ფოტოელექტრული ეფექტი ეწოდება. ამ დროს ლითონზე სინათლის -ელექტრომაგნიტური ტალღის დასხივებისას ლითონიდან ამოიხრება უარყოფითად დამუხტული ნაწილაკები - ელექტრონები. ამ მოვლენის აღწერა ვერ ხერხდებოდა კლასიკური ელექტრომაგნიტური თეორიით. კლასიკური ელექტროდინამიკის თეორიიდან გამომდინარეობს, რომ ლითონიდან ელექტრონების ამოგლეჯას მეტი დრო უნდა სჭირდებოდეს, ვიდრე რეალურად არის საჭირო. ასევე ლითონიდან ამოგლეჯილი ელექტრონების ენერგია არ უნდა იყოს დამოკიდებული დასხივებული ტალღის სიხშირეზე და უნდა იყოს დამოკიდებული ტალღის ინტენსივობაზე. ექსპერიმენტზე კი გარკვეულ სიხშირეზე დაბალი სიხშირეების ტალღის დასხივებისას ელექტრონები საერთოდ არ ტოვებდნენ ლითონებს. ასევე ამოგლეჯილი ელექტრონების ენერგია დამოკიდებულია დასხივებული ტალღის სიხშირეზე, ხოლო ტალღის ინტენსივობაზე დამოკიდებულია ამოგლეჯილი ელექტრონების რაოდენობა.
{{მმ}}

[[ფაილი:Light shining2.JPG|right|მინი|250პქ]]

'''სინათლე''' — [[ელექტრომაგნიტური გამოსხივება]] [[თვალი (მხედველობის ორგანო)|თვალისთვის]] ხილული ტალღის სიხშირით, ან, ტექნიკური ან მეცნიერული მნიშვნელობით, ნებისმიერი სიხშირის ელექტრონაგნიტური გამოსხივება. ხილული სინათლის ტალღის სიგრძე იცვლება 380–400 [[ნანომეტრი]]დან 760–780 ნმ–მდე, სიხშირით 405 ტჰც–დან 790 ტჰც–მდე. [[ფიზიკა]]ში ტერმინი სინათლე მოიცავს გამოსხივების მოსაზღვრე რეგიონებს: [[ინფრაწითელი|ინფრაწითელს]] (დაბალ სიხშირეში) და [[ულტრაიისფერი|ულტრაიისფერს]] (მაღალში), რომელიც ადამიანის თვალის მიერ ვერ აღიქმება. ელემენტარული ნაწილაკი, რომელიც განსაზღვრავს სინათლეს არის [[ფოტონი]]. სინათლის სამი ძირითადი მახასიათებელია (ანუ ყველა ელექტრომაგნიტური გამოსხივების):
* ინტენსივობა (ამპლიტუდა), რომელსაც ადამიანი სინათლის სიკაშკაშის სახით აღიქვამს;
* სიხშირე (ტალღის სიგრძე), რომელსაც ადამიანი სინათლის ფერით აღიქვამს, და
* პოლარიზაცია (რხევის კუთხე), რომელიც ადამიანის მიერ მხოლოდ სუსტად აღიქმება ჩვეულებრივ ვითარებაში.

მისი სიჩქარე, ვაკუუმში 300 000 000 მეტრი წამში (300 000 კილომეტრი წამში), ბუნების ერთ–ერთი ძირითადი მუდმივაა. სინათლეს ახასიათებს ორივე – [[ტალღა|ტალღისა]] და [[ელემენტარული ნაწილაკების ფიზიკა|ნაწილაკის]] თვისებები. ეს მახასიათებელი ცნობილია, როგორც [[ტალღურ–ნაწილაკური დუალიზმი]]. მეცნიერებას სინათლის შესახებ [[ოპტიკა]]ს უწოდებენ, ის თანამედროვე ფიზიკის კვლევის მნიშვნელოვანი სფეროა.


{{ფიზიკა}}

[[კატეგორია:სინათლე]]
[[კატეგორია:ფიზიკა]]

{{Link GA|es}}

12:56, 24 მარტი 2013-ის ვერსია

ერთი მხრივ, სინათლე აღიწერება როგორც ელექტრომაგნიტური ტალღა, ამავე დროს დაიკვირვება მოვლენა, რომელსაც ფოტოელექტრული ეფექტი ეწოდება. ამ დროს ლითონზე სინათლის -ელექტრომაგნიტური ტალღის დასხივებისას ლითონიდან ამოიხრება უარყოფითად დამუხტული ნაწილაკები - ელექტრონები. ამ მოვლენის აღწერა ვერ ხერხდებოდა კლასიკური ელექტრომაგნიტური თეორიით. კლასიკური ელექტროდინამიკის თეორიიდან გამომდინარეობს, რომ ლითონიდან ელექტრონების ამოგლეჯას მეტი დრო უნდა სჭირდებოდეს, ვიდრე რეალურად არის საჭირო. ასევე ლითონიდან ამოგლეჯილი ელექტრონების ენერგია არ უნდა იყოს დამოკიდებული დასხივებული ტალღის სიხშირეზე და უნდა იყოს დამოკიდებული ტალღის ინტენსივობაზე. ექსპერიმენტზე კი გარკვეულ სიხშირეზე დაბალი სიხშირეების ტალღის დასხივებისას ელექტრონები საერთოდ არ ტოვებდნენ ლითონებს. ასევე ამოგლეჯილი ელექტრონების ენერგია დამოკიდებულია დასხივებული ტალღის სიხშირეზე, ხოლო ტალღის ინტენსივობაზე დამოკიდებულია ამოგლეჯილი ელექტრონების რაოდენობა.