ჟანა ბარე

ჟანა ბარე (ფრანგ. Jeanne Barret 27 ივლისი 1740 – 5 აგვისტო 1807) – ლუი ანტუან დე ბუგენვილის ექსპედიციის წევრი გემებზე La Boudeuse და Étoile 1766–1769 წლებში. ბარეტი აღიარებულია, როგორც პირველი ქალი, რომელმაც დაასრულა მოგზაურობა დედამიწის გარშემო, რომელიც მან განახორციელა საზღვაო ტრანსპორტით. ჟანა ბარე ექსპედიციას შეუერთდა მამაკაცის სახით გადაცმული და საკუთარ თავს ჯინ ბარე უწოდა. იგი ჩაირიცხა როგორც მსახური და თანაშემწე ექსპედიციის ბუნებისმეტყველის, ფილიბერ კომერსონის მანამ, სანამ ბუგენვილის გემებმა საფრანგეთი დატოვეს. ბუგენვილის ცნობით ბარე თავადაც გამოცდილი ბოტანიკოსი იყო.

ბავშვობის წლები

ჟანა ბარე დაიბადა 1740 წლის 27 ივლისს საფრანგეთში, ბურგუნდიის რეგიონის სოფელ ლა-კომელში. მისი მამა იდენტიფიცირებულია, როგორც დღიური მუშა და, როგორც ჩანს, წერა-კითხვის უცოდინარი იყო, რადგან მან ხელი არ მოაწერა სამრევლო რეესტრს.

ცოტა რამ არის ცნობილი ბარეს ბავშვობის ან მოზარდობის შესახებ. მოგვიანებით მან ბუგენვილს უთხრა, რომ ობოლი იყო და დაკარგა ქონება სანამ მამაკაცად შენიღბვას გადაწყვეტდა. დედა გარდაიცვალა ჟანას დაბადებიდან 15 თვის შემდეგ, ხოლო მამა, როდესაც ის 15 წლის იყო. ისტორიკოსები თანხმდებიან, რომ ამბის ზოგიერთი დეტალი, რომელიც მან ბუგენვილს უამბო, იყო შეთხზული, რათა დაეცვა კომერსონი მის შენიღბვაში თანამონაწილეობისგან. ბურგუნდია ამ დროს საფრანგეთის ერთ-ერთი ჩამორჩენილი პროვინცია იყო გლეხთა კლასების მდგომარეობით და სავარაუდოა, რომ ბარეს ოჯახი საკმაოდ გაღარიბებული იყო.

ბარეს ცხოვრების ერთ-ერთი საიდუმლო არის ის, თუ როგორ მოიპოვა მან განათლების მინიმუმ საფუძვლები. მისი ხელმოწერა იურიდიულ დოკუმენტებზე ადასტურებს, რომ იგი სრულიადაც არ ყოფილა წერა-კითხვის უცოდინარი. მისი ერთ-ერთი ბიოგრაფი, გლინის რიდლი, ვარაუდობს, რომ დედამისი შესაძლოა ჰუგენოტის შთამომავალი ყოფილიყო, იმ ჯგუფისა, რომელსაც ჰქონდა წიგნიერების უფრო მაღალი ტრადიცია, ვიდრე ტიპური იმ დროის გლეხთა კლასებისთვის. კიდევ ერთი ბიოგრაფი, ჯონ დანმორი, ვარაუდობს, რომ მას ასწავლიდა მრევლის მღვდელი ან საქველმოქმედო საქმეს ადგილობრივი აზნაურების წევრი ახორციელებდა. თუმცა, დანიელ კლოდი აღნიშნავს, რომ ჟანამ ხელი არ მოაწერა სამრევლო რეესტრს მამის გარდაცვალების შესახებ.

ურთიერთობა კომერსონთან

რაღაც მომენტში 1760 და 1764 წლებში ბარე დასაქმდა კომერსონის დიასახლისად, რომელიც დასახლდა ტულონ-სურ-აროში, ლა-კომელიდან სამხრეთით დაახლოებით 20 კილომეტრის (12 მილი) დაშორებით. კომერსონის ცოლი, რომელიც იყო მრევლის მღვდლის და, გარდაიცვალა ვაჟის გაჩენიდან მალევე, 1762 წლის აპრილში. როგორც ჩანს, სავარაუდოდ, ბარემ აიღო კომერსონის საოჯახო მენეჯმენტი იმ დროს, თუ არა მანამდე.

ასევე აშკარაა, რომ ბარესა და კომერსონს უფრო პირადი ურთიერთობა ჰქონდათ, რადგან ბარე დაორსულდა 1764 წელს. საფრანგეთის კანონმდებლობა იმ დროს ავალდებულებდა ქალებს, რომლებიც ქორწინების გარეშე დაორსულდებოდნენ, მიეღოთ „ორსულობის მოწმობა“, რომელშიც მათ შეეძლოთ დაესახელებინათ მამა მათი დაუბადებელი შვილისა. შემორჩენილია ბარეტის მოწმობა, 1764 წლის აგვისტოდან; ის შეტანილი იყო ქალაქში 30 კილომეტრის მოშორებით. ბერემ უარი თქვა შვილის მამის დასახელებაზე, მაგრამ ისტორიკოსებს ეჭვი არ ეპარებათ, რომ ეს იყო კომერსონი და რომ კომერსონმა ასევე მოაწყო შეთანხმება ადვოკატთან და მოწმეებთან მისი სახელით.

მიღწევები

ითვლება, რომ ბარემ აღმოაჩინა უცნაური ახალი აყვავებული ვაზი, რომელიც მორთული იყო ღია ვარდისფერი და მეწამული ყვავილებით. ბარემ ახალ მცენარეს ბუგენვილია დაარქვა. მისი გემზე ყოფნის პერიოდში გამჟღავნდა, რომ ის ქალი გახლდა. როცა ეს მოხდა, კომერსონთან ერთად კუნძულ მავრიკიაზე ჩამოსვეს. საფრანგეთში 10 წლის შემდეგ დაბრუნდა და მთავრობამ ბოტანიკაში შეტანილი წვლილისთვის დააჯილდოვა.