არიაბჰატა
იერსახე
არიაბჰატა | |
---|---|
სანს. आर्यभट | |
დაბ. თარიღი | 476[1] |
დაბ. ადგილი | სავარ. Pataliputra, გუპტას იმპერია |
გარდ. თარიღი | 550 |
გარდ. ადგილი | სავარ. Pataliputra, გუპტას იმპერია |
საქმიანობა | ასტრონომი, მათემატიკოსი[2] [3] [4] და ასტროლოგი |
გავლენა მოახდინეს | |
არიაბჰატა (დ. 476 — გ. 550) — ცნობილი ინდოელი მათემატიკოსი და ასტრონომი. არიაბჰატა ცხოვრობდა გუპტას ეპოქაში (IV—VI საუკუნეები).
არიაბჰატამ დიდი ღვაწლი დასდო მათემატიკური მეცნიერების განვითარებას. მან
- სისტემაში მოიყვანა ათვლის ათობითი სისტემა
- ჩამოაყალიბა კვადრატული და კუბური ფესვების ამოღების წესი
- ჩამოაყალიბა წრფივი და კვადრატული განტოლებების ამოხნის წესები.
არიაბჰატა რიცხვ „პის“ თვლიდა 3,14,16-ის ტოლად.
არიაბჰატა დიდი ასტრონომიც იყო. იგი ამტკიცებდა, რომ დედამიწა ბრუნავს საკუთარი ღერძის გარშემო, სწორად ხსნიდა მზისა და მთვარის დაბნელების პროცესებს, რითაც ინდოელი ქურუმების მკვეთრი კრიტიკა გამოიწვია.
ხსოვნა
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]პატივისცემის ნიშნად, არიაბჰატას სახელი ეწოდა დედამიწის პირველ ინდურ ხელოვნურ თანამგზავრს, რომელიც 1975 წელს გაიყვანეს ორბიტაზე საბჭოთა კავშირიდან.
იხილეთ აგრეთვე
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]რესურსები ინტერნეტში
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- ↑ MacTutor History of Mathematics archive — 1994.
- ↑ http://timesofindia.indiatimes.com/Cities/Patna/Enter-Amartya-Sen-the-historian/articleshow/4167845.cms
- ↑ http://www-history.mcs.st-and.ac.uk/Mathematicians/Aryabhata_I.html
- ↑ Winger R. M. Some Applications of Groups to Geometry // Amer. Math. Monthly — MAA, Taylor & Francis, 1930. — Vol. 37, Iss. 1. — P. 1–16. — 16 p. — ISSN 0002-9890; 1930-0972 — doi:10.1080/00029890.1930.11987026; doi:10.2307/2299980