ტოჰოკუს მიწისძვრა და ცუნამი (2011)

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
(გადამისამართდა გვერდიდან მიწისძვრა იაპონიაში (2011))
მიწისძვრა წყნარ ოკეანეში ტოჰოკუს რეგიონთან
東北地方・太平洋沖地震
რუკაზე ნაჩვენებია მიწისძვრის ეპიცენტრი და მისი გავრცელების არეალი
12 მარტი, სენდაის ხედი ვერტმფრენიდან.
თარიღი 11 მარტი, 2011
დრო 05:46:23 (UTC+9)
(14:46 JST)
ხანგრძლივობა 5 წუთი[1]
მაგნიტუდა 8,9 Mw
სიღრმე 24,4 კმ.
ეპიცენტრის მდებარეობა 38°19′19″N 142°22′08″E / 38.322° ჩ. გ. 142.369° ა. გ. / 38.322; 142.369
დაზარალებული ტერიტორია იაპონიის დროშა იაპონია
ცუნამი კი
მეწყერი კი
განმეორებითი ბიძგები მინიმუმ 813 (55 – 6,0 Mwზე მეტი)
მსხვერპლი 4314-ზე მეტი დაღუპული, 8606 დაკარგული[2][3]

ტოჰოკუს მიწისძვრა და ცუნამი (იაპონ. 東北地方太平洋沖地震) — 8,9–9,0 მაგნიტუდის მიწისძვრა, რომელიც 2011 წლის 11 მარტის 14:46 საათზე მოხდა.[4][5] მიწისძვრის ეპიცენტრი მდებარეობდა ტოჰოკუს რეგიონში არსებული ოშიკას ნახევრკუნძულიდან 130 კილომეტრში, მისი ჰიპოცენტრი კი დედამიწის ქერქში 24,4 კილომეტრის სიღრმეზე არსებულა.[6][7]

მიწისძვრამ გამოიწვია ცუნამის საშიშროება იაპონიის წყნაროკეანურ სანაპიროზე და სულ მცირე 20 ქვეყანაში, მათ შორის ჩრდილოეთი და სამხრეთი ამერიკის წყნაროკეანურ სანაპიროებზე.[8][9][10] ცუნამის 10 მეტრიანმა ტალღებმა იაპონიას დაარტყეს [5] იაპონიაში ტალღები ხმელეთში 10 კილომეტრის მანძილზე შეიჭრა.[11]

იაპონიის პოლიციის ეროვნულმა სააგენტომ ოფიციალურად დაადასტურა 14 063[2] ადამიანის გარდაცვალება, 4916[2] ადამიანის დაშავება და 14 175[2] ადამიანის უგზო-უკვლოდ გაქრობა იაპონიის 16 პრეფექტურაში, თუმცა გარდაცვლილთა და დაშავებულთა რიცხვი გაცილებით დიდია.[12] მიწისძვრამ მიაყენა უმძიმესი ზარალი იაპონიას, მათ შორის მძიმედ დაზიანდა რკინიგზა და საავტომობილო გზები, დაინგრა რამდენიმე დამბა. 4.4 მილიონი საცხოვრებელი სახლი ჩრდილო-აღმოსავლეთ იაპონიაში დარჩა ელექტროენერგიისგან და 1.4 მილიონი წყლის გარეშე.[13] ენერგიის მრავალი გენერატორი გაითიშა, მათ შორის დადნა ორი ატომური სადგურის რეაქტორის აქტიური ზონა,[14][15] რის გამოც მიახლოებული ტერიტორიებიდან მოსახლეობის ევაკუაცია განხორციელდა[16] და გამოცხადდა საგანგებო მდგომარეობა. მიწისძვრის შედეგად, 24 საათში, აფეთქდა ფუკუშიმის ატომური სადგური; მიუხედავად გარე შენობის დანგრევისა, რეაქტორის დამცველი სარკოფაგი არ დაზიანებულა.[13][17][18] ფუკუშიმას I და ფუკუშიმას II სადგურების 20 და 10 კილომეტრის რადიუსზე მოსახლეობის ევაკუაცია მოხდა. ამ დროისთვის არ არსებობს ზარალის ზუსტი შეფასება, "AIR Worldwide" ზარალს $14.5 - $34.6 მილიარდად აფასებდა,[19] ხოლო "CNN"-მა ზარალის შეფასება 100 მილიარდამდე გაზარდა.[20]

სენდაის მიწისძვრის მაგნიტუდისა და შემდგომი მოვლენების გამო 2011 წლის მიწისძვრა ითვლება უძლიერესად იაპონიის ისტორიაში და შედის მსოფლიოს ხუთი უძლიერესი მიწისძვრის სიაში.[21][22][23] იაპონიის პრემიერ-მინსიტრმა ნაოტო კანმა შეაფასა მიწისძვრა როგორც "მეორე მსოფლიო ომის დასრულების 65 წლის შემდეგ, ეს არის ურთულესი და უმძიმესი კრიზისი, რომლის წინაშეც იაპონია დამდგარა."[24]

იხილეთ აგრეთვე

სქოლიო

  1. NBC Nightly News (11 მარტი, 2011)
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 „Damage Situation and Police Countermeasures associated with 2011Tohoku district – off the Pacific Ocean Earthquake“ (PDF). Japanese National Police Agency. 15 March 2011, 00:00 JST. დაარქივებულია ორიგინალიდან (PDF) — 8 თებერვალი 2012. ციტირების თარიღი: 14 March 2011. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |date=-ში (დახმარება)
  3. „平成23年(2011年)東北地方太平洋沖地震の被害状況と警察措置“ (PDF). Japanese National Police Agency. 15 March 2011, 00:00 JST. დაარქივებულია ორიგინალიდან (PDF) — 6 იანვარი 2017. ციტირების თარიღი: 14 March 2011. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |date=-ში (დახმარება)
  4. Reilly, Michael (11 March 2011<!- – 17:22 GMT -->). „Japan's quake updated to magnitude 9.0“. New Scientist (Short Sharp Science ed.). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 13 მარტი 2011. ციტირების თარიღი: 11 March 2011. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |date=-ში (დახმარება)
  5. 5.0 5.1 Tsunami warning center raises magnitude of Japan quake to 9.1. Honolulu Star-Advertiser. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 22 ივლისი 2015. ციტირების თარიღი: 11 March 2011.
  6. „Séisme et tsunami dévastateurs: plus de 1000 morts et disparus au Japon“ [Devastating quake and tsunami: more than 1,000 deaths and many more missing in Japan]. Le Parisien (French). 11 March 2011. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 15 მარტი 2011. ციტირების თარიღი: 12 March 2011.
  7. „Tsunami hits north-eastern Japan after massive quake“. BBC News. UK. 11 March 2011. ციტირების თარიღი: 11 March 2011.
  8. Tsunami bulletin number 3. Pacific Tsunami Warning Center/NOAA/NWS (11 March 2011). ციტირების თარიღი: 11 March 2011.
  9. Wire Staff. (11 March 2011) Tsunami warnings issued for at least 20 countries after quake. CNN. ციტირების თარიღი: 11 March 2011.
  10. PTWC warnings complete list. ციტირების თარიღი: 11 March 2011.
  11. Roland Buerk. Japan earthquake: Tsunami hits north-east. News. BBC. ციტირების თარიღი: 12 March 2011.
  12. Hiyama, Hiroshi. Blast at Japan nuke plant; quake leaves 10 000 missing. AFP. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 16 მარტი 2011. ციტირების თარიღი: 12 March 2011.
  13. 13.0 13.1 World English. NHK (12 March 2011). ციტირების თარიღი: 12 March 2011.
  14. 2011/03/13 01:04 – Meltdown Caused Nuke Plant Explosion: Safety Body. E.nikkei.com. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2011-07-20. ციტირების თარიღი: 2011-03-13.
  15. Report: 2nd Japan nuclear meltdown likely under way - World news - Asia-Pacific - msnbc.com. MSNBC. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2011-03-14. ციტირების თარიღი: 2011-03-13.
  16. „Official: 2 Japanese plants struggling to cool radioactive material“. CNN. 11 March 2001. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 1 ნოემბერი 2012. ციტირების თარიღი: 12 March 2011.
  17. Wire Staff. Report: Explosion at Japanese nuclear plant. World. CNN. ციტირების თარიღი: 12 March 2011.
  18. „Huge blast at Japan nuclear power plant (with video of explosion)“. BBC News. 12 March 2011. ციტირების თარიღი: 12 March 2011.
  19. Molly Hennessy-Fiske. (13 March 2011) Japan earthquake: Insurance cost for quake alone pegged at $35 billion, AIR says. Los Angeles Times. ციტირების თარიღი: 13 March 2011.
  20. Chris Isidore. (13 March 2011) Japanese earthquake could be most expensive ever. CNN. ციტირების თარიღი: 13 March 2011.
  21. Magnitude 8.9 – NEAR THE EAST COAST OF HONSHU, JAPAN 2011 March 11 05:46:23 UTC. United States Geological Survey (USGS). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 12 მარტი 2011. ციტირების თარიღი: 11 March 2011.
  22. 8.9 Earthquake in Japan, Tsunami Warning to Russia, Taiwan and South East Asia (11 March 2011). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 14 მარტი 2011. ციტირების თარიღი: 11 March 2011.
  23. Japan quake – 7th largest in recorded history (11 March 2011). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 12 აპრილი 2014. ციტირების თარიღი: 11 March 2011.
  24. Japanese PM: 'Toughest' crisis since World War II publisher=CNN. World. ციტირების თარიღი: 13 March 2011.