იხილეთ წყარო გვერდისთვის ჰალინა სკიბნევსკაია

{{ინფოდაფა პიროვნება|პორტრეტი=Halina Skibniewska.jpg|მშობლიური სახელი=({{lang-pl|Halina Skibniewska}}|დაბ თარიღი=[[10 იანვარი]], [[1921]]|დაბ ადგილი=[[ვარშავა]], [[პოლონეთი]]|გარდ თარიღი=[[20 აპრილი]], [[2011]] (90 წლის)|გარდ ადგილი=[[ვარშავა]], [[პოლონეთი]]|მოქალაქეობა={{დროშა|პოლონეთი}}|საქმიანობა=პოლიტიკოსი, არქიტექტორი, უნივერსიტეტის ლექტორი|მეუღლე=ზიგმუნდ სკიბნევსკი|ჯილდოები=საერთაშორისო ლენინური პრემია "ხალხთა შორის მშვიდობის განმტკიცებისათვის"
პოლონელი არქიტექტრების კავშირის საპატიო ჯილდო|სახელი=ჰალინა სკიბნევსკა}}
'''ჰალინა სკიბნევსკა''' ( {{Lang-pl|Halina Skibniewska}} ; ქალიშვილობის გვარი ერენცი; დ.[[10 იანვარი]], [[1921]] — გ. [[20 აპრილი]], [[2011]]) — [[პოლონელები|პოლონელი]] არქიტექტორი, [[ვარშავა|ვარშავის]] ტექნოლოგიური უნივერსიტეტის არქიტექტურის ლექტორი,  [[1965]] წლიდან [[1985]] წლამდე მუშაობდა [[პოლონეთის რესპუბლიკის სეიმი|პოლონეთის სეიმში]]. პირველი ქალი, რომელმაც სეიმის მარშალის მოადგილის პოსტი დაიკავა ([[1971]]-[[1985]] წწ). 

== ახალგაზრდული წლები ==
ჰალინა ერენცი დაიბადა [[1921]] წლის [[10 იანვარი|10 იანვარს]] [[ვარშავა]]ში, ეველინას (ძე კუჩკოვსკა) და ვაცლავ ერენცის ოჯახში.

[[ვარშავა|ვარშავის]] ტექნოლოგიურ უნივერსიტეტში ჩაბარების შემდეგ,  დაიწყო მუშაობა   მოდერნისტ არქიტექტორ რომუალიდ გუტთან, რომლის მეთვალყურეობითაც [[1948]] წელს უნივერსიტეტის დამთავრებამდე  დააპროექტა სტატისტიკის მთავარი სამმართველოს  შენობა ( {{Lang-pl|Główny Urząd Statystyczny (GUS)}}.

== კარიერა და მემკვიდრეობა ==
სკოლის დამთავრების შემდეგ ჰალინა ერენცმა დაიწყო მუშაობა [[ვარშავა|ვარშავის]] რეკონსტრუქციის ბიუროში და დაინიშნა ეროვნული  თეატრის სარეკონსტრუქციოს გუნდში. [[1951]] წელს ცოლად  გაჰყვა  არქიტექტორ ზიგმუნდ სკიბნევსკის.    მოგვიანებით იგი იყო [[პოლონელები|პოლონელი]] ურბანისტების  საზოგადოების თავმჯდომარე. წყვილი იშვიათად მუშაობდა ერთად, ჰალინა ყურადღებას ამახვილებდა საბინაო არქიტექტურაზე, იმ იმედით, რომ მოაგვარებდა ისეთ ურბანულ პრობლემებს, როგორიცაა კეთილმოწყობის და სათანადო სანიტარული პირობების ნაკლებობა, ასევე  მოსახლეობის  მჭიდრო დასახლება.  [[1960]]-იან წლებში მუშაობდა პროექტებზე Winogrady ([[1963]]-[[1964]] - [[პოზნანი|პოზნანში)]]  და ვოლსკა IV ([[1965]]) .

მისი ერთ-ერთი ყველაზე ცნობილი პროექტი იყო პოპულარული საცხოვრებელი ობიექტი Schwolezher-ის სამკვიდროში, რომელიც ცნობილია როგორც "სადი ჟოლიბორსკიე" ( {{Lang-pl|sady Żoliborskie}}, [[1958]]-[[1963]]). მშენებლობაში ხელახლა იქნა გამოყენებული ორნამენტები, აგურის წყობა და მამულში არსებული მიტოვებული ისტორიული შენობების ხის მასალა,  რაც დამახასიათებელი იყო მისი მუშაობის სტილისთვის. იმდროინდელ ეკონომიკურ პირობებში მან იპოვა ფულის დაზოგვის გზები შენობების დიზაინისა და ერთიანობის დარღვევის გარეშე.  ცენტრალური ეზოს ირგვლივ ხუთსართულიანი შენობების ორგანიზებით, რომელიც ადრე ბაღს წარმოადგენდა. შენობებს შორის სივრცეებში პარკები მოეწყო.  გარეუბანში განთავსებული საბავშვო ბაღი და სკოლა.  მან განაგრძო პროექტზე მუშაობა [[1973]] წლამდე, ხოლო [[1974]] -[[1976]] წლებში გააფართოვა.   

[[პოლონეთი]]ს ლანდშაფტს ქმნიან მიკრორაიონები და არა ცალკეული სახლები. პოლონეთის სახალხო რესპუბლიკის ეპოქაში აშენებული ყველა მიკრორაიონი არ შედგებოდა პანელური სახლებისგან.  "სადი ჟოლიბორსკიე" მიკრორაიონი, ისევე როგორც "კავალერისტების ოლქი", ჰალინა სკიბნევსკაიას [[ვარშავა|ვარშავის]] ორი პროექტი, დღემდე მოყვანილია, როგორც კარგად გააზრებული, სასიამოვნო საცხოვრებელი კომპლექსის  მაგალითი.  

"უბნები  "სადი ჟოლიბორსკიე" [[1958]]-[[1963]] და "კავალერისტების  რაიონი" [[1974]]-[[1976]],  რომლებიც  აშენდა ნორმატიული და ფინანსური შეზღუდვების დროს, იმის დასტურია, რომ იმ რთულ დროსაც კი შესაძლებელი იყო,  იმაზე უკეთესის შექმნა, ვიდრე გათვალისწინებულია მშრალი ნორმებით ”— წერდა კონრად კუჩა-კუჩინსკიითავის წიგნში  "ქალები არქიტექტურაში" (Kobiety w architekturze). <ref>{{Cite web|url=https://culture.pl/ru/article/zhenshchiny-za-chertezhnoy-doskoy|title=Женщины за чертежной доской|accessdate=2020-11-25}}</ref> 
[[ფაილი:Polmoksr1DSC_1222.jpg|მინი| ZETO შენობა ვარშავაში]]
სკიბნევსკაიას მიერ დაპროექტებული სოციალურად მნიშვნელოვანი არქიტექტურული ობიექტები იყო: [[1972]]-[[1975]] - პირველი საცხოვრებელი კომპლექსი შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირთათვის სადუბას  მიკრორაიონში, იმავე ტერიტორიაზე [[1971]] წელს აშენებული სკოლა, საბავშვო ბაღი და საგანმანათლებლო ცენტრი. [[1974]] წელს დასრულდა ZETO-ს შენობის მშენებლობა ვარშავაში, [[1975]] წელს —- საბავშვო ბაღი ქალაქ სოკულკაში, [[1975]] წლიდან [[1986]] წლამდე სკიბნევსკა მუშაობდა საბინაო პროექტზე Białołęka Dworska .

[[1965]] წელს იგი აირჩიეს[[ პოლონეთი]]ს საკანონმდებლო ორგანოს სეიმში, ხოლო [[1971]] წელს გახდა მარშალის პირველი მოადგილე ქალი. შემდგომში ხელახლა აირჩიეს არაერთხელ. იგი ამ თანამდებობას [[1985]] წლამდე იკავებდა. [[1981]]-[[1983]] წლების საომარი მდგომარეობის პერიოდში ეხმარებოდა პოლიტპატიმრებს და სამხედრო ტრიბუნალის წინაშე წარდგენილებს. <ref>{{Cite web|url=http://news.bbc.co.uk/hi/english/static/special_report/1999/09/99/iron_curtain/timelines/poland_81.stm|title=BBC News {{!}} Communism {{!}} Poland|date=2017-03-01|accessdate=2020-11-22}}</ref>  მასში არქიტექტორი და პოლიტიკოსი თანაბრად თანაარსებობდნენ: რთულ პერიოდში არქიტექტორი ცდილობდა მოეძია და დაეცვა ადამიანისა და მისი საჭიროებისთვის შექმნილი არქიტექტურული ფორმები. <ref>{{Cite web|url=https://culture.pl/ru/article/chto-postroili-zhenschiny|title=Что построили женщины|accessdate=2020-11-25}}</ref> 

[[1971]] წელს იგი შევიდა თავისი [[ალმა-მატერი|ალმა მატერის]] ფაკულტეტზე,[[1975]] წლიდან [[1985]] წლამდე მუშაობდა მასწავლებლად არქიტექტურის ფაკულტეტზე ( {{Lang-pl|Wydział Architektury Politechniki Warszawskiej (WAPW)}} [[1975]] წლიდან [[1991]] წლამდე ხელმძღვანელობდა საბინაო მშენებლობის განყოფილებას WAPW -ის საპროექტო ინსტიტუტში, [[1975]] წლიდან [[1989]] წლამდე მუშაობდა საბინაო მშენებლობის ინტერდისციპლინურ უმაღლეს სკოლაში, [[1986]] - დან [[1990]] წლიდან იყო პასუხისმგებელი. მთავრობის პროექტზე ურბანული ეკოლოგიის შესახებ. [[1991]] წლიდან [[2000]] წლამდე, WAPW-ის დატოვების შემდეგ, მუშაობდა [[ვარშავა|ვარშავის]] ცოცხალი გარემოს ლაბორატორიაში.

ჰალინა სკიბნევსკამ მიიღო მრავალი ჯილდო თავისი პროექტებისა და სოციალური წვლილისთვის, მათ შორის პირველი პრემია დიზაინის კონკურსში [[1962]] წელს და ჯილდო "ვარშავის ოსტატი" , რომელიც მიიღო სადუბის სკოლის დიზაინისთვის [[1972]] წელს. იმავე წელს მას მიენიჭა [[საფრანგეთი|საფრანგეთის]] [[საპატიო ლეგიონის ორდენი|საპატიო ლეგიონის]] დიდი ოფიცრის საპატიო წოდება, [[1978]] წელს მიიღო საპატიო ჯილდო პოლონელ არქიტექტორთა ასოციაციისგან ( {{Lang-pl|stowarzyszenia Architektów Polskich (SARP)}} ). [[1979]] წელს ხალხებს შორის მშვიდობის დამყარების მცდელობისთვის მიენიჭა [[საერთაშორისო ლენინური პრემია "ხალხთა შორის მშვიდობის განმტკიცებისათვის"|ლენინის მშვიდობის პრემია]] [[1977]]/[[1978|78]]  , [[2000]] წელს. დაჯილდოვდა [[ვარშავა|ვარშავის]] ტექნოლოგიური უნივერსიტეტის მედლით.

რამდენიმე წიგნის ავტორია ინტერიერის დიზაინის შესახებ, რომელშიც ეძებდა ოპტიმალურ გადაწყვეტილებებს პატარა აპარტამენტებისთვის.

მოდულური ავეჯი  პოლონეთში [[1950]]-იანი წლებიდან იქმნებოდა, მაგრამ ნამდვილი შემობრუნება გახდა ავეჯის დაპროექტების კონკურსი პატარა აპარტამენტებისთვის, რომელიც გამოცხადდა [[1961]] წელს პოლონელ მხატვართა კავშირისა და ავეჯის მრეწველობის ასოციაციის მიერ და დასრულდა მე-17 გამოფენით. [[1963]] წელს [[ვარშავა|ვარშავის]] მაცხოვრებლებს შეეძლოთ ენახათ ავეჯის ახალ პავილიონში პრჟესკოკის ქუჩაზე. პავილიონში გაიმართა გამოფენა სლოგანით "ავეჯი პატარა აპარტამენტებისთვის", სადაც წარმოდგენილი იყო ჰალინა სკიბნევსკაიას, ცნობილი მიკრორაიონის  "ჟოლიბოჟსკი სადის", ასევე "კოვალსკის" ნამუშევრები, როდესაც შეიქმნა ავეჯი სრულიად ახალი პრინციპების მიხედვით: ყველა საჭირო. კომპონენტები, მათ შორის დასაკეცი დივანები და მაგიდები, ჩაშენებული იყო სხვადასხვა მოდულებში. <ref>{{Cite web|url=https://culture.pl/ru/work/mebelnaya-stenka-boguslava-i-cheslav-kovalskie|title=«Мебельная стенка»: Богуслава и Чеслав Ковальские|accessdate=2020-11-25}}</ref>

გამოფენაზე "ტანგო 16 კვადრატულ მეტრზე", რომელიც [[2018]] წლის [[14 ოქტომბერი|14 ოქტომბრამდე]] იმართებოდა ვარშავის გალერეა "ზაჩეტაში", შესაძლებელი იყო  საინტერესო დეტალების  გაცნობა  მცირე აპარტამენტებისთვის ავეჯის კონკურსის შესახებ და ჰალინა სკიბნევსკას  რემონტის კონცეფციის ნახვა მცირე ზომის ბინების  ოჯახის მოთხოვნილებების  შესაბამისად. <ref>{{Cite web|url=https://culture.pl/ru/article/tango-na-16-kvadratnykh-metrakh-zhilischnaya-ekvilibristika|title=Танго на 16 квадратных метрах — жилищная эквилибристика|accessdate=2020-11-25}}</ref> 

== გარდაცვალება ==
ჰალინა სკიბნევსკაია  გარდაიცვალა [[2011]] წლის [[20 აპრილი|20 აპრილს]] [[ვარშავა|ვარშავაში.]] <ref>{{Cite web|url=http://nekrologi.wyborcza.pl/0,11,,98041,Halina-Skibniewska-nekrolog.html|title=Halina Skibniewska, Warszawa, 22.04.2011 - nekrolog|accessdate=2020-11-24}}</ref>   დაკრძალეს პავზკოვსკის სასაფლაოზე

== სქოლიო ==
<references group="" responsive="1"></references>



[[კატეგორია:დაბადებული 10 იანვარი]]
[[კატეგორია:დაბადებული 1921]]
[[კატეგორია:გარდაცვლილი 20 აპრილი]]
[[კატეგორია:გარდაცვლილი 2011]]
[[კატეგორია:პოლონელი არქიტექტორები]]
[[კატეგორია:არქიტექტორები ეროვნების მიხედვით]]
[[კატეგორია:ქალი არქიტექტორები]]