იხილეთ წყარო გვერდისთვის თანზიმი

{{ინფოდაფა ორგანიზაცია|სახელი=ალ-თანზიმი<br />التنظيم|name_color=black|სურათი=Al-Tanzim logo.png|შეიქმნა=1969|გაუქმდა=1990|ადგილმდებარეობა={{დროშა|ლიბანი}}|წევრები=1500|მნიშვნელოვანი პირები=ობედ ზუზინი <br />ფუად შემალი<br /> ჟორჟ ადუანი <br />ფაუზი მაჰფუზი|back_color=green}}

'''ალ-თანზიმი''' ([[არაბული ენა|არაბ]].  '''حركة المقاومة اللبنانية''' - التنظيم ‎— „ორგანიზაცია“) — ულტრანაციონალისტური საიდუმლო  სამხედრო- პოლიტიკური ორგანიზაცია და მილიცია, რომელიც შეიქმნა მემარჯვენე [[ქრისტიანობა|ქრისტიანი]] აქტივისტების მიერ [[ლიბანი|ლიბანში]] 1970-იანი წლების დასაწყისში და რომელმაც მნიშვნელოვანი როლი შეასრულა [[ლიბანის სამოქალაქო ომი|ლიბანის სამოქალაქო ომში]].<ref>Collelo, ''Lebanon: a country study'' (1989), p. 240.</ref>

== დაარსება ==
ორგანიზაცია "თანზიმი"  დაარსდა 1969 წელს ახალგაზრდების მცირე ჯგუფის მიერ, რომლებიც გამოდიოდნენ [[კაირო]]ს შეთანხმების წინააღმდეგ (1969 წლის 2 ნოემბერს, [[იასირ არაფატი|იასირ არფატს]] და ლიბანის ჯარის მეთაურის, გენერალ ემილ ბუსთანს, შორის [[ეგვიპტე|ეგვიპტის]] პრეზიდენტის, [[გამალ აბდელ ნასერი]]ს შუამავლობით დადებული ხელშეკრულება [[ლიბანი]]ს ტერიტორიაზე [[პალესტინის გათავისუფლების ორგანიზაცია|პალესტინის გათავისუფლების ორგანიზაციის]] დე-ფაქტო ლეგიტიმაციის შესახებ). <ref>Saghieh, ''Ta'rib al-Kata'eb al-Lubnaniyya: al-Hizb, al-sulta, al-khawf'' (1991), p. 163.</ref><ref>Menargues, ''Les Secrets de la guerre du Liban'' (2004), p. 40.</ref><ref>Snider, ''The Lebanese Forces: their origins and role in Lebanon's politics'' (1984), pp. 6-7, footnote 4.</ref>

თანზიმის მეთაურად [[ობად ზუზინი]] დაინიშნა, მისი უახლოესი თანაშემწეები იყვნენ აზიზ ტარაბეი, სამირ ნასიფი და ფაუზი მაკფუზი (ასევე ცნობილია როგორც აბუ როი). ყველა მათგანი იყო  „კატაიბის“ ახალგაზრდული ფილიალის ყოფილი წევრი  1958 წლის ლიბანის კრიზისის ვეტერანი და [[ლიბანი|ლიბანის]] არმიის მხარდამჭერი საომარი  ფორმირების შექმნის მომხრე.<ref>''Hazem Saghieh.'' Ta'rib al-Kata'eb al-Lubnaniyya: al-Hizb, al-sulta, al-khawf  ([[არაბული ენა|არაბ.]].). — [[:en:Beirut|Beirut]]: Dar al-Jadid, 1991. — p. 163.</ref>

მალე დაჯგუფება  დედაქალაქში გადავიდა და შტაბ-ბინა [[ბეირუთი]]ს [[ქრისტიანობა|ქრისტიანულ]] ნაწილ აშრაფიაში  დაიდო, სადაც  სამოქალაქო პირებს შორის მომხრეების გადაბირება დაიწყო, რომელთა უმრავლესობა  ძირითადად საშუალო და მაღალი ფენის წარმომადგენლები იყვნენ.  უმეტესობა ფრიად განათლებული გახლდათ. მათი წყალობით  1970-1971 წლებში  „თანზიმის“ პოლიტიკური ფრთა — „კედრების მოძრაობა“ წარმოიქმნა.<ref>Tony Badran, ''Lebanon's Militia Wars'' in ''Lebanon: Liberation, Conflict, and Crisis'' (2009), p. 40.</ref>

== სტრუქტურა ==
თანზიმის  დამფუძნებლებმა უარყვეს იმ დროისათვის [[ლიბანი]]ს პოლიტიკური მოძრაობებისათვის დამახასიათებელი  ორგანიზაციის მონოცენტრისტული მოწყობა. ყველა გადაწყვეტილებას კოლეგიურად იღებდა „მეთაურთა საბჭო“ ([[არაბული ენა|არაბ]].: مجلس القيادة) .მიუხედავად ამისა, მსგავსი სისტემა ხელს არ უშლიდა ზოგიერთი მონაწილის გავლენის განმტკიცებას, მაგალითად, 1972 წელს ფიზიკოსი ფუად შემალის, რომელმაც 1973 წელს  პოზიციები დაუთმო ადვოკატ ჟორჟ ადუანს.

1969 წლიდან, პარტია „კატაიბთან“ ერთად დაიწყო [[ქრისტიანობა|ქრისტიან]] მოხალისეთა საიდუმლო სამხედრო მომზადება კესერუანის (მთიანი ლიბანი) ბანაკებში, 1970 -იანი წლების პირველ ნახევარში. ორგანიზაცია  საკუთარი სამხედრო ფრთის ფორმირებას შეუდგა , რომლის შტაბი დეკუანში ([[ბეირუთი|ბეირუთის]] აღმოსავლეთით) მდებარეობდა.<ref>[https://web.archive.org/web/20070806165836/http://www.lebanese-forces.org/vbulle "Archived copy".] Archived from [https://www.lebanese-forces.com/ the original] on 2007-08-06. Retrieved 2012-06-25.</ref>

1977 წლისთვის თანზიმის ბანაკებში დაახლოებით 15,000 კაცმა და ქალმა გაიარა სამხედრო სწავლება (მათმა  უმრავლესობამ აღარ  გააგრძელა თანზიმში სამსახური და  ქრისტიანული მილიციის სხვა ფორმირებებს შეუერთდა). ორგანიზაცია ყველას არ აძლევდა მომზადების საშუალებას, რაც  განპირობებული იყო  საიდუმლო სწავლებით  (რასაც თან ახლდა კანდიდატის ბიოგრაფიის საფუძვლიანი შესწავლა) და თანხების ნაკლებობით (თითოეული მონაწილე გადამზადებას გადიოდა საკუთარი ხარჯებით).

ორგანიზაცია მხარდაჭერას ღებულობდა [[იორდანია|იორდანიისა]] და [[ისრაელი]]ს ზოგიერთი სტრუქტურისგან. ასევე, ზოგიერთი მკვლევარი მიიჩნევს, რომ თანზიმის ხელმძღვანელობასა და ლიბანის არმიის ქრისტიან გენერლებს შორის მჭიდრო კავშირი მოწმობს ამ უკანასკნელთა უშუალო მონაწილეობაზე ორგანიზაციის ჩამოყალიბებაში.<ref>''Marius Deeb.'' [https://books.google.ge/books?id=odJtAAAAMAAJ&redir_esc=y The Lebanese Civil War] . — New York: Praeger, 1980. — p. 29. — p.158 . — [[ISBN]] [[:ru:Служебная:Источники_книг/9780030397011|978-0030397011]].</ref><ref>''Paul Jureidini, R. D. McLaurin, and James Price.'' Military operations in selected Lebanese built-up areas, 1975-1978  // Technical Memorandum. — [[:en:Aberdeen,_Maryland|Aberdeen, MD]]: U.S. Army Human Enginnering Laboratory, Aberdeen Proving Ground, [[1979]]. — No. 11. — P. 57.</ref>

სამოქალაქო ომის დაწყების შემდეგ 1975 წელს, ორგანიზაციის ძალები დაიყო რამდენიმე ათეული მებრძოლისგან შემდგარ ავტონომიურ მობილურ ჯგუფებად, სახელწოდებით „რაიონი X-ის თანზიმი“ ან „რაიონი Y-ის თანზიმი“. ორგანიზაციები „თანზიმი“ და „კედარის მცველები“ იმყოფებოდნენ ყველა ფრონტზე და არ ამკვიდრებდნენ თავიანთ მმართველობას ამა თუ იმ ტერიტორიაზე (მილიციის ზოგიერთი სხვა ფორმირებისგან განსხვავებით).

== პოლიტიკური ორიენტაცია ==
თანზიმში შედიოდნენ კატაიბის პარტიის, [[ქამილ შამუნი]]ს ეროვნულ-ლიბერალური პარტიის წევრები და სხვა პოლიტიკური მოძრაობები, ასევე უპარტიოები. თანზიმის ოფიციალური იდეოლოგია ემყარებოდა [[ლიბანი]]ს, როგორც სუვერენული ეთნიკური სახელმწიფოს მთლიანობას. ორგანიზაციის ემბლემაზე გამოსახული იყო ლიბანის რუქას, ცენტრში [[კედარი]] და ფრაზა „ჩვენ გვიყვარს ის, ჩვენ ვმუშაობთ მისთვის“. ორგანიზაცია იყო ძირითადად მარონიტული, ანტიკომუნისტური, პროდასავლური, რომელიც უარყოფდა  [[პანარაბიზმი|პან-არაბიზმს]].

1970-იანი წლების დასაწყისში ორგანიზაცია ემხრობოდა უკიდურესი ნაციონალიზმის იდეოლოგიას, ისევე როგორც,  „კედრის მცველები“, რომლებიც მკვეთრად ეწინააღმდეგებოდნენ [[პალესტინა|პალესტინის]] (შემდგომში — [[სირია|სირიის)]] გავლენას [[ლიბანი]]ს პოლიტიკაზე. ამასთან, „თანზიმის“ ნაციონალიზმი არ იყო ისეთი რადიკალური, როგორც „კედარის მცველების“, რომლებიც აქვეყნებდნენ დოკუმენტებს ეგრეთ წოდებულ "ლიბანურ ენაზე" [[ლათინური ანბანი]]ს გამოყენებით.

== სამოქალაქო ომის დასაწყისი ==
თანზიმი, როგორც სამხედრო ძალა,  პირველად ასპარეზზე 1973 წლის მაისში გამოვიდა, [[ბეირუთი|ბეირუთის]] სამხრეთ გარეუბანში შეტაკებების დროს, როდესაც იგი შეუერთდა ლიბანის არმიას და დაუპირისპირდა [[პალესტინის გათავისუფლების ორგანიზაცია|პგო]]-ს მებრძოლებს, რომლებიც ცდილობდნენ ამ ტერიტორიის დაპყრობას. ამასთან, თანზიმმა შეძლო საკუთარი ოპერაციების განხორციელება, არმიის სარდლობისგან დამოუკიდებლად, მხოლოდ 1975 წელს სამოქალაქო ომის დაწყებისთანავე.

კარგმა დისციპლინამ ორგანიზაციას საშუალება მისცა აქტიურად მიეღო მონაწილეობა მემარჯვენე ქრისტიანული ლიბანის ფრონტის საქმიანობაში.  200 აქტიური წევრისგან შემდგარი მილიცია  მონაწილეობდა ურთულეს ბრძოლებში აღმოსავლეთ [[ბეირუთი|ბეირუთში]], ასევე კარანტინსა და თელ ალ -ზაატარში.

1976 წლის მარტში ლიბანის არმიის ფაქტობრივი დაშლის შემდეგ თანზიმი  იცავდა არმიის ყაზარმებს აღმოსავლეთ [[ბეირუთი|ბეირუთის]] ქრისტიანულ რაიონებში, ასევე თავდაცვის სამინისტროსა და გენერალური შტაბის შენობებს იარზაში, რასაც თანზიმი  განიხილავდა  საკუთარი სამხედრო ძალების გაუმჯობესების შესაძლებლობად. 1976 წლის მარტისთვის ორგანიზაცია შედგებოდა 1500 კაცისა და ქალისგან, რომელთაგან ზოგი [[ლიბანი|ლიბანის]] არმიის ყოფილი წევრი იყო. ორგანიზაციის შეიარაღება შეივსო რამდენიმე ჯავშანტრანსპორტიორით, მათზე დამონტაჟებული სატვირთო მანქანებით დიდი კალიბრის ტყვიამფრქვევით, ასევე მცირე კალიბრის ავტომატური ქვემეხებითა და  უკუმგდები იარაღით. იმავე წლის მარტში თანზიმი  მონაწილეობდა  მძიმე ბრძოლებში [[მთიანი ლიბანის მუჰაფაზა|მთიან ლიბანში]] [[ლიბანი|ლიბანის]] ნაციონალური მოძრაობის გაერთიანებული ძალების წინააღმდეგ. 

== „ლიბანის ძალებთან“ ინტეგრაცია ==
1976 წლის ივნისში [[სირია|სირიის]] სამხედრო ინტერვენციამ და ჟორჟ ადუანის (რომელიც იმ დროისთვის თანზიმის ხელმძღვანელობას უთავსებდა ლიბანის ფრონტის გენერალური მდივნის თანამდებობას) მდუმარე თანხმობამ ორგანიზაცია ორ ფრაქციად გაყო: პროსირიულ ფრაქციას ხელმძღვანელობდა ადუანი და ანტისირიულ ფრაქციას  სათავეში ჩაუდგნენ ფავზი მაჰფუზი და ობად ზუზინი. მაჰფუზმა და ზუზინმა მნიშვნელოვანი როლი შეასრულეს ორ ფრაქციას შორის სისხლისღვრის თავიდან აცილებაში.

1976 წლის ბოლოს, ადუანი გადააყენეს ორგანიზაციის ხელმძღვანელობიდან, რის შემდეგაც, [[სირია|სირიის]] მხარდაჭერით, მან შექმნა საკუთარი "თანზიმის პარტია" —მილიცია, რომელიც შედგებოდა 200 მებრძოლისგან.

1977 წელს თანზიმის სამხედრო ფრთა გაერთიანდა „ლიბანის ძალებში“ [[ბაშირ ჟმაიელი|ბაშირ ჯემაიელის]] ხელმძღვანელობით. ფავზი მაჰფუზი გახდა ერთ -ერთი მოადგილე და ობად ზუეინი თანზიმის გენერალური მდივანი. 1978 წლის თებერვალში თანზიმის მებრძოლებმა მნიშვნელოვანი როლი შეასრულეს ქრისტიანებით დასახლებული აღმოსავლეთ ბეირუთიდან სირიის შეიარაღებული ძალების განდევნაში.

„კედრების მოძრაობის“ პოლიტიკური ფრთა დარჩა დამოუკიდებელი და 1979 წელს  ტრანსფორმირდა პარტიად— „თანზიმი: ლიბანის წინააღმდეგობის მოძრაობა.“

== ბოლო წლები ==
1990 წელს აუნის საფრანგეთში გაძევების შემდეგ, თანზიმის ზოგიერთი წევრიც იძულებული გახდა დაეტოვებინა ლიბანი. ბევრი გაერთიანდა აუნის „თავისუფალ პატრიოტულ მოძრაობაში“, უფრო ფართო ანტისირიულ ქრისტიანულ პოლიტიკურ კოალიციაში, რომელმაც მნიშვნელოვანი წვლილი შეიტანა 2005 წლის „კედრების რევოლუციაში“, რა დროსაც [[სირია]] იძულებული გახდა  გაეყვანა ჯარები [[ლიბანი|ლიბანიდან.]]

== ლიტერატურა ==

* Alain Menargues, ''Les Secrets de la guerre du Liban: Du coup d'état de Béchir Gémayel aux massacres des camps palestiniens'', Albin Michel, Paris 2004. [[წიგნის საერთაშორისო სტანდარტული ნომერი|ISBN]] [[:en:Special:BookSources/978-2226121271|978-2226121271]]([[ფრანგული ენა|ფრანგული]])
* Afaf Sabeh McGowan, John Roberts, As'ad Abu Khalil, and Robert Scott Mason, ''Lebanon: a country study'', area handbook series, Headquarters, Department of the Army (DA Pam 550–24), Washington D.C. 1989. - [https://tile.loc.gov/storage-services/master/frd/frdcstdy/le/lebanoncountryst00coll/lebanoncountr <nowiki>[1]</nowiki>]
* Barry Rubin (editor), ''Lebanon: Liberation, Conflict, and Crisis'', Middle East in Focus, Palgrave Macmillan, London 2009. [[ISBN]] [[:en:Special:BookSources/978-1-349-37326-0|978-1-349-37326-0]] – [https://books.google.ge/books?id=9V_JAAAAQBAJ&pg=PA40&lpg=PA40&dq=maronite+league&source=bl&ots=JM5EY7ULcl&sig=58ElSyvYdM-W9We_p7mxng9XDvA&hl=pt-PT&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=maronite%20league&f=false <nowiki>[2]</nowiki>]
* Denise Ammoun, ''Histoire du Liban contemporain: Tome 2 1943-1990'', Fayard, Paris 2005. [[ISBN]] [[:en:Special:BookSources/978-2-213-61521-9|978-2-213-61521-9]] ([[ფრანგული ენა|ფრანგ]].) – [https://books.google.it/books?id=aGHk5M0CGcoC&pg=PT234#v=onepage&q&f=false <nowiki>[3]</nowiki>]
* Farid El-Kazen, ''The Breakdown of the State in Lebanon 1967-1976'', I. B. Tauris, London 2000. [[ISBN]] [[:en:Special:BookSources/0-674-08105-6|0-674-08105-6]] – [https://books.google.pt/books?id=TQdheeeXQCgC&pg=PA303&redir_esc=y#v <nowiki>[4]</nowiki>]
* [[:en:Edgar_O'Ballance|Edgar O'Ballance]],''.'' [https://books.google.ge/books?id=iZhJgTkW058C&redir_esc=y Civil War in Lebanon]{{Dead link|date=იანვარი 2022 |bot=InternetArchiveBot }}, 1975-92 . — [[:ru:Macmillan_Publishers|Palgrave Macmillan]] 1998. —p. 234  — [[ISBN]] [[:ru:Служебная:Источники_книг/9780312215934|978-0312215934]].
* ''Jean Sarkis.'' [https://books.google.ge/books?id=D2ltAAAAMAAJ&redir_esc=y Histoire de la guerre du Liban]  ([[ფრანგული ენა|ფრანგ]].). — Paris: Presses universitaires de France, 1993. — p..239  — [[წიგნის საერთაშორისო სტანდარტული ნომერი|ISBN]] [[:ru:Служебная:Источники_книг/9782130458012|978-2130458012.]]

== სქოლიო ==


[[კატეგორია:ლიბანის ისტორია]]
[[კატეგორია:ლიბანის სამოქალაქო ომი]]
[[კატეგორია:პარტიზანული მოძრაობები]]
[[კატეგორია:ორგანიზაციები]]
[[კატეგორია:ორგანიზაციები ლიბანში]]
<references />
[[კატეგორია:ლიბანის პოლიტიკური პარტიები]]