ექსპორტი
ექსპორტი — საერთაშორისო ვაჭრობაში არის ერთ ქვეყანაში წარმოებული საქონელი ან მომსახურება, რომელიც გაიყიდება სხვა ქვეყანაში.[1] ასეთი საქონლისა და მომსახურების გამყიდველი არის ექსპორტიორი; უცხოელი მყიდველი იმპორტიორია .[2]
საქონლის ექსპორტი ხშირად მოითხოვს მომხმარებელთა ხელისუფლების მონაწილეობას. მყიდველის თვალსაზრისით ექსპორტი არის იმპორტი.
კომპანიები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
მრავალი მწარმოებელი კომპანია იწყებს გლობალურ ექსპანსიას, როგორც ექსპორტიორებად და მხოლოდ მოგვიანებით გადადის სხვა რეჟიმში უცხოური ბაზრის მომსახურებისთვის.[3]
პროცესი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
პროდუქტის, საქონლის ან ინფორმაციის ექსპორტის მეთოდებში შედის ფოსტა, ხელით მიწოდება, საჰაერო გადაზიდვა, გემით გადაზიდვა, ინტერნეტში ატვირთვა ან ვებსაიტის ჩამოტვირთვის შესაძლებლობა.
ბარიერები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ექსპორტის ბარიერები იყოფა ოთხ დიდ კატეგორიად: სამოტივაციო, ინფორმაციული, ოპერაციულ / რესურსზე დაფუძნებული და ცოდნა.[4] [5]
სავაჭრო ბარიერებია მთავრობის კანონები, შინაგანაწესი, პოლიტიკა ან პრაქტიკა, რომელიც იცავს შიდა პროდუქტებს უცხოური კონკურენციისგან. მიუხედავად იმისა, რომ შეზღუდულ ბიზნეს პრაქტიკას ზოგჯერ აქვს მსგავსი ეფექტი, ისინი, როგორც წესი, არ განიხილებიან სავაჭრო ბარიერებად. საგარეო ვაჭრობის ყველაზე გავრცელებული ბარიერებია მთავრობის მიერ დაწესებული ზომები და პოლიტიკა, რომელებიც ზღუდავენ, ან ხელს უშლიან საქონლისა და მომსახურების საერთაშორისო გაცვლას.
სტრატეგიული[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
საერთაშორისო ხელშეკრულებები ზღუდავენ ვაჭრობას და გარკვეული სახის საქონლისა და ინფორმაციის გადაცემას, მაგალითად, მასობრივი განადგურების იარაღთან, მოწინავე ტელეკომუნიკაციებთან, წამებასთან დაკავშირებულ საქონელს, აგრეთვე ხელოვნებასა და არქეოლოგიურ არტეფაქტებს . მაგალითად:
- ბირთვული მომწოდებლების ჯგუფი ზღუდავს ბირთვულ იარაღთან და მათთან დაკავშირებულ საქონელთან ვაჭრობას (45 ქვეყანა მონაწილეობს).
- ავსტრალიის ჯგუფი ზღუდავს ვაჭრობას ქიმიურ და ბიოლოგიურ იარაღებთან და მათთან ასოცირებულ საქონელთან (39 ქვეყანა).
- სარაკეტო ტექნოლოგიის კონტროლის რეჟიმი ზღუდავს ვაჭრობას მასობრივი განადგურების იარაღის მიწოდების საშუალებით (35 ქვეყანა).
- Wassenaar-ის მოწყობა ზღუდავს ვაჭრობას ჩვეულებრივი იარაღითა და ტექნოლოგიური განვითარებებით (40 ქვეყანა).
ტარიფები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ტარიფი არის გადასახადი, რომელიც დაწესებულია კონკრეტული საქონლზე ან საქონლის ნაკრებზე, რომელიც ექსპორტზე გადის ან იმპორტირებულია ქალაქგარეთ, რაც ქმნის ეკონომიკური ბარიერს ვაჭრობისთვის.[6] ტარიფი შეიძლება გამოყენებულ იქნას იმ შემთხვევაში, როდესაც შიდა მწარმოებლებს უჭირთ იმპორტთან კონკურენცია. ტარიფები შეიძლება გამოყენებულ იქნას აგრეთვე ისეთი ინდუსტრიის დასაცავად, რომელსაც ქვეყანა განიხილავს, როგორც მისი ეროვნული უსაფრთხოების საკითხი. </br> ზოგი ინდუსტრია იღებს დაცვას, რომელსაც მსგავსი ეფექტი აქვს სუბსიდიებთან მიმართებაში; ტარიფები ამცირებენ ინდუსტრიის სტიმულს, რომ საქონელი წარმოიშვას უფრო სწრაფად, იაფად და ეფექტურად, რაც მათ უფრო ნაკლებად კონკურენტუნარიანს ხდის.
ტარიფის მესამე საფუძველია ჩამოგდება. როდესაც მწარმოებელს ექსპორტზე ზარალი მიაქვს, მისმა კონკურენტებმა შეიძლება შეწყვიტონ ეს დემპინგი. კიდევ ერთი შემთხვევაა, როდესაც ექსპორტიორი აწესებს უფრო დაბალ ფასებს, ვიდრე მის შიდა ბაზარზე. ტარიფის მიზანსა და მოსალოდნელ შედეგს წარმოადგენს შიდა საქონელზე და მომსახურებაზე ხარჯვის გაღვივება, ვიდრე მათი იმპორტირებული ეკვივალენტები.
ტარიფებს შეუძლიათ დაძაბულობა შექმნან ქვეყნებს შორის. ამის მაგალითებია შეერთებული შტატების ფოლადის ტარიფი 2002 წლისთვის, ხოლო როდესაც ჩინეთმა შემოიღო 14% ტარიფი იმპორტირებულ ავტო ნაწილებზე. ასეთი ტარიფები ჩვეულებრივ იწვევს საჩივარს მსოფლიო სავაჭრო ორგანიზაციასთან (WTO), რომელიც ადგენს წესებსა და მცდელობებს სავაჭრო კონფლიქტების მოგვარების მიზნით. თუ ეს არადამაკმაყოფილებელია, ექსპორტიორ ქვეყანას შეუძლია აირჩიოს საკუთარი ტარიფი სხვა ქვეყნის იმპორტზე.
უპირატესობები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ექსპორტი თავიდან აიცილებს სამიზნე ქვეყანაში საწარმოო ოპერაციების დამყარების ხარჯებს.
ექსპორტმა შეიძლება დაეხმაროს კომპანიას მიაღწიოს გამოცდილების მრუდი ეფექტებს. მფლობელობის უპირატესობებში შედის ფირმის აქტივობები, საერთაშორისო გამოცდილება და დაბალი ხარისხის ან დიფერენცირებული პროდუქციის განვითარების შესაძლებლობა. კონკრეტული ბაზრის ადგილობრივი უპირატესობებია ხარჯების, ბაზრის პოტენციალის და ინვესტიციის რისკის ერთობლიობა. ინტერნაციონალიზაციის უპირატესობა არის კომპანიის კომპეტენციის შენარჩუნების სარგებელი და ფასეულობის ჯაჭვი, ლიცენზიის გაცემა, ტრანსპორტირება ან გაყიდვა.
ეკლექტიკური პარადიგმისთან მიმართებით, უმცირეს საკუთრებაში არსებული კომპანიები არ შედიან უცხოურ ბაზრებზე. თუ კომპანია და მისი პროდუქტები აღჭურვილია საკუთრების უპირატესობითა და ინტერნეტიზაციის უპირატესობით, ისინი შედიან დაბალი რისკის რეჟიმებით, როგორიცაა ექსპორტი. ექსპორტისთვის მნიშვნელოვნად ნაკლები ინვესტიციაა საჭირო ვიდრე სხვა რეჟიმები, მაგალითად პირდაპირი ინვესტიცია. ექსპორტის დაბალი რისკი, როგორც წესი, ამცირებს გაყიდვების დაბრუნების კურსს სხვა რეჟიმების წინააღმდეგ. ექსპორტი მენეჯერებს საშუალებას აძლევს განახორციელონ წარმოების კონტროლი, მაგრამ არ აძლევს მათ საშუალებას განახორციელონ იმდენი მარკეტინგული კონტროლი. ექსპორტიორი იწვევს სხვადასხვა შუამავლებს, რომ მართონ მარკეტინგის მენეჯმენტი და მარკეტინგული საქმიანობა .
ნაკლოვანებები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ექსპორტი შეიძლება არ იყოს სიცოცხლისუნარიანი, თუ ვერ ნახავთ შესაბამის გასაღებ ბაზარს საზღვარგარეთ. [3]
ტრანსპორტის მაღალმა ღირებულებამ შეიძლება ექსპორტი არაეკონომიკური გახადოს, განსაკუთრებით ნაყარი პროდუქციისთვის.
კიდევ ერთი ნაკლი არის ის, რომ სავაჭრო ბარიერებს შეუძლია ექსპორტი გახადონ არაეკონომიკური და სარისკო. [3]
მცირე და საშუალო საწარმოებისთვის (მცირე და საშუალო ბიზნესის), რომელთაც 250-ზე ნაკლები დასაქმებული აქვთ, ექსპორტი ზოგადად უფრო რთულია, ვიდრე შიდა ბაზარზე მომსახურეობა. სავაჭრო რეგულაციების ცოდნის არარსებობა, კულტურული განსხვავებები, სხვადასხვა ენები და სავალუტო სიტუაციები, ისევე როგორც რესურსების და თანამშრომლების სიმძიმე, ართულებს პროცესს. მცირე და საშუალო ბიზნესის ექსპორტიორების ორი მესამედი მხოლოდ ერთ უცხოურ ბაზარს იკავებს.
მოტივები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ექსპორტის მოტივატორების მრავალფეროვნებამ შეიძლება გამოიწვიოს შერჩევის მიკერძოება. უცხოური ბაზრების ზომა, ცოდნა და დაუკმაყოფილებელი შეკვეთები აღძრავს კომპანიებს კონკრეტული ზომების გასწვრივ (კვლევა, გარეგანი, რეაქტიული).
მაკროეკონომიკა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
მაკროეკონომიკაში, წმინდა ექსპორტი (ექსპორტის მინუს იმპორტი) არის მთლიანი შიდა პროდუქტის კომპონენტი, ერთად შიდა მოხმარება, ფიზიკური ინვესტიცია და მთავრობის ხარჯები . ქვეყნის ექსპორტისადმი უცხოური მოთხოვნილება დადებითად არის დამოკიდებული უცხო ქვეყნებში შემოსავლებზე და უარყოფითად აისახება მწარმოებელი ქვეყნის ვალუტის სიძლიერეზე (ანუ იმაზე, თუ რამდენად ძვირია უცხოელი მომხმარებლისთვის უცხოური სავალუტო ბაზარზე მწარმოებლი ქვეყნის ვალუტის ყიდვა).
სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- ↑ ICC Export/Import Certification
- ↑ Joshi, Rakesh Mohan, International Marketing, Oxford University Press, New Delhi and New York. ISBN 0-19-567123-6
- ↑ 3.0 3.1 3.2 Washington, Charles W. L. Hill, University of (2015) International business : competing in the global marketplace, Tenth edition., გვ. 454. ISBN 978-0-07-811277-5. შეცდომა ციტირებაში Invalid
<ref>tag; name "washington" defined multiple times with different content; $2 - ↑ Seringhaus, F. R (1990) Government export promotion: A global perspective. ISBN 0415000645.
- ↑ Stouraitis, Vassilios (2017). „Entrepreneurial perceptions and bias of SME exporting opportunities for manufacturing exporters: A UK study“. დამოწმება journal საჭიროებს
|journal=-ს (დახმარება) - ↑ „Tariff“.