ეკატერინა კონსტანტინოვიჩი
ეკატერინა კონსტანტინოვიჩი (სერბ. Бета Вукановић, დ. 1848, ოსმალეთის იმპერია — გ. 1910, ნიში, სერბეთი) — პრინცესა ანკა კონსტანტინოვიჩის ქალიშვილი, ობრენოვიჩების დინასტიის ერთ-ერთი შთამომავალი.
ბიოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ეკატერინა კონსტანტინოვიჩი დაიბადა 1848 წელს, ის იყო ალექსანდრა კონსტანტინოვიჩისა და სერბეთის პრინცის და ობრენოვიჩის დინასტიის დამაარსებლის, მილოშ ობრენოვიჩის დისშვილის, პრინცესა ანკა ობრენოვიჩის ქალიშვილი. მას ჰყავდა ერთი ძმა, პოლკოვნიკი ალექსანდრე კონსტანტინოვიჩი (გ. 1914) და უკანონო ნახევარდა — სიმეონა (გ. 1915).
ეკატერინა ორჯერ იყო დაქორწინებული. პირველ ქორწინებაში ის თავისი ბიძაშვილის, სერბეთის მმართველის, პრინცი მიხაილ ობრენოვიჩ III-ის საყვარელი იყო, რომელიც დაჰპირდა, რომ გაეყრებოდა უშვილო მეუღლეს იულია ჰუნიადის და ეკატერინეს შეირთავდა ცოლად.
1868 წლის 10 ივნისს ეკატერინა კონსტანტინოვიჩი, პრინცი მიხაილ ობრენოვიჩი და პრინცესა ანკა ობრენოვიჩი ეტლით მიდოდნენ სამეფო რეზიდენციის მახლობლად მდებარე პარკში, როდესაც მათზე განხორციელდა თავდასხმა. ძმებმა რადოვანოვიჩებმა მიხაილ ობრენოვიჩ III და ანკა კონსტანტინოვიჩი დახვრიტეს, ხოლო ეკატერინა კონსტანტინოვიჩი მძიმედ დაიჭრა. 1868 წელს ეკატერინე დაქორწინდა გენერალ მილივოე ბლაზნავეკზე, რომელთანაც ორი შვილი შეეძინა. 1873 წელს მეუღლის გარდაცვალების შემდეგ იგი ცოლად გაჰყვა ბიძაშვილს მიხაილ ბოგინევიჩს.
თავადი მიხაილი. თავდასხმა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
მამის გარდაცვალებიდან რამდენიმე ხნის შემდეგ, ეკატერინა კონსტანტინოვიჩი და დედამისი ანკა ობრენოვიჩი მათმა ბიძაშვილმა, პრინცმა მაიკლ III ობრენოვიჩმა სამეფო კარზე საცხოვრებლად მიიწვია.[1]
1860 წლის სექტემბრიდან მიხაილი კვლავ იკავებს სერბეთის ტახტს. ის უბედური იყო ქორწინებაში უნგრელ გრაფინია ჯულია ჰუნიადისთან, რომელსაც შვილის გაჩენა არ შეეძლო. პრინცი მიხაილი და ეკატერინა საყვარლები გახდნენ. ეკატერინა არ მალავდა სიძულვილს პრინცესა ჯულიას მიმართ და ღიად ამაყობდა პრინცთან რომანით. მიხაილს სურდა ცოლს გაშორებოდა და ეკატერინაზე დაქორწინებულიყო.[2] მაგრამ მიხაილ ობრენოვიჩ III-ის გარემოცვამ მხარი არ დაუჭირა მის განზრახვას. განსაკუთრებული წინააღმდეგი სასულიერო პირები იყვნენ.
ეკატერინას იმედები, რომ გახდებოდა მიხაილ ობრენოვიჩ III-ის ცოლი, არ გამართლდა. 1868 წლის 10 ივნისს მიხაილმა კატერინასთან და დედასთან ერთად ეტლით გაიარა კოსუტნიაკის პარკთან, რომელიც მდებარეობს მისი რეზიდენციის მახლობლად, ბელგრადის გარეუბანში. სწორედ მაშინ განხორციელდა პრინცზე თავდასხმა. კოსტა და პაველ რადოვანოვიჩები პარკში გამოჩნდნენ შავი კოსტიუმებითა და იარაღით. კოსტა ეტლს მიუახლოვდა და უფლისწულმა სიკვდილის წინ იცნო ის. მიხეილი და ანკა ადგილზე დაიღუპნენ, ეკატერინა კი მძიმედ დაიჭრა. ჭორები მიხაილის მკვლელობასთან დაკავშირებით დღემდე არ ცხრება, არსებობს მოსაზრება, რომ მკვლელობაში მონაწილეობდა კარაგეორგიევიჩების დინასტია, მაგრამ ეს თეორია არანაირად არ დადასტურდა.
მიხაილ ობრენოვიჩის მოულოდნელი სიკვდილის შემდეგ, შეთქმულების ხელით, რომელთაც, ოფიციალური ვერსიით, ამოძრავებდათ არა პოლიტიკური, არამედ პირადი მოტივები (1868 წლის მაისი), სერბეთის მმართველი ჯევრემ ობრენოვიჩის (მილოშის ძმა) შვილიშვილი პრინცი მილანი გახდა(1868-1889). ამ დროს ის მხოლოდ თოთხმეტი წლის იყო. მილოში, საკუთარი ინტერესებიდან გამომდინარე, ხელისუფლებაში მოიყვანეს მაშინდელმა თავდაცვის მინისტრმა მილივოე პეტროვიჩ ბლაზნავეცმა, რომელიც იოჰან რისტიჩთან და იოჰან გავრილოვიჩთან ერთად გაერთიანდნენ აღდგენილ ადმინისტრაციული დაყოფის უმაღლეს ერთეულში, სადაც მმართველობის რეალური ბერკეტები იყო(1872).
მეფისნაცვალმა ხალხში პოპულარობა ვერ მოიპოვა. საგარეო პოლიტიკური ურთიერთობების სფეროში მისი საქმიანობა არ იყო ნაყოფიერი: სერბეთის საერთაშორისო პრესტიჟი პრინც მიხაილის გარდაცვალების შემდეგ შესამჩნევად დაეცა, ბულგარეთთან ურთიერთობა გართულდა და ქალაქ პეჩში სერბეთის საპატრიარქოს ლიკვიდაციის გამო, ვითარება სამხრეთ სერბეთის მიწებზე გაუარესდა.
1869 წლის ივნისში ვიცე სამეფოს თითქმის ერთადერთი მიღწევა იყო ახალი კონსტიტუციის მიღება, რომლის მიხედვითაც სერბეთი გამოცხადდა კონსტიტუციურ მონარქიად. პირველად შემოიღეს მუდმივი ასამბლეა, გაიზარდა მისი როლი ქვეყნის პოლიტიკურ ცხოვრებაში. ასამბლეის სამი მეოთხედი შედგებოდა ხალხის ელჩებისგან, ხოლო დეპუტატების მეოთხედს პრინცი ნიშნავდა.
შეიქმნა კიდევ ერთი სახელმწიფო ინსტიტუტი — სახელმწიფო საბჭო, რომელსაც მიენიჭა ადმინისტრაციული სასამართლოს და პარლამენტის ზედა პალატის გარკვეული ფუნქციები. კონსტიტუციის მიღება ნიშნავდა უპირობო წინ გადადგმულ ნაბიჯს, მაგრამ მას აკრიტიკებდნენ არასაკმარისად ლიბერალურობის გამო.
ქორწინება[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
1868 წელს, 20 წლის ეკატერინა დაქორწინდა მილივოე ბლაზნავეცზე, რომელიც სერბეთის სამხედრო მინისტრის თანამდებობას იკავებდა და მნიშვნელოვანი როლი ითამაშა ეკატერინა კონსტანტინოვიჩის ბიძაშვილის, მილანისთვის სამეფო ტახტზე ასვლა უზრუნველყო. რადგან იმ დროს მილანი ჯერ 14 წლის იყო, მილივოე ბლაზნავეცი ასრულებდა მილანის რეგენტის ფუნქციებს.
ეკატერინა ობრენოვიჩს, მიუხედავად ასაკობრივი სხვაობისა (მილივოე 24 წლით უფროსი იყო), მისგან ორი შვილი ჰყავდა: ვაჟი ვოისლავი და ქალიშვილი მილიცა.
გენერალი მილივოე ბლაზნავეცი გარდაიცვალა 1873 წლის აპრილში. ეკატერინა კონსტანტინოვიჩი მეორედ დაქორწინდა თავის ბიძაშვილზე, მიხაილ ბოგინევიჩზე (1843-1899). მათ დატოვეს სერბეთი და თავშესაფარს ავსტრო-უნგრეთის იმპერიაში ეძებდნენ . მოგვიანებით წყვილი ბელგრადში დაბრუნდა.
ეკატერინას შეუყვარდა მისი ვაჟის ვოისლავის მეგობარი, რომელიც მასზე 18 წლით უმცროსი იყო. მოგვიანებით იგი დაქორწინდა თავის ახალგაზრდა შეყვარებულზე და მიიღო ფინანსური დახმარება როგორც შვილისგან, ასევე მდიდარი დისგან — სიმეონასგან.
ეკატერინა გარდაიცვალა 1910 წელს ქალაქ ნიშში, სამხრეთ სერბეთში.
ლიტერატურა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- Cox, John K. (2002) (Google). The History of Serbia. Westport, Connecticut: Greenwood Press. ISBN 0-313-31290-7
- Hawkesworth, Celia (2000) (Google). Voices in the shadows: women and verbal art in Serbia and Bosnia. Budapest: Central European University Press