ფანდური

ფანდური — ქართული ხალხური სიმებიანი ჩამოსაკრავი ინსტრუმენტი. ფართოდაა გავრცელებული აღმოსავლეთ საქართველოს მთასა და ბარში.

ტერმინ ფანდურს ვხვდებით X საუკუნის წერილობით წყაროებში. ფანდურის ტიპის სიმებიანი საკრავი აქვთ სხვა ხალხებსაც (სომხ. „ფანდირნი“, სპარს. „თანბური“, უკრ. „ბანდურა“, არაბ. „ტონბურა“ და სხვა). საქართველოში ფანდურს ზოგჯერ ჩონგურსაც უწოდებენ. ფანდური სამსიმიანია. ვხვდებით ორსიმიან ფანდურსაც (ხევსურეთში).

ფანდურის წყობაა მცირე ტერცია I და II სიმებს შორის და დიდი სეკუნდა II და III სიმებს შორის. ფანდურზე მიიღება მეტად თავისებური წყობის კილო (ტერცია და სექსტა ნეიტრალურია). ძირითადად იყენებენ სოლო ან მრავალხმიანი სიმღერის თანხლებისათვის. თუმცა მასზე შეიძლება დამოუკიდებელი ნაწარმოების (უმთავრესად საცეკვაო მელოდიები) შესრულება.

იხილეთ აგრეთვე

• ჩონგური

ლიტერატურა

• არაყიშვილი დ., ხალხური სამუსიკო საკრავების აღწერა და გაზომვა, თბ., 1940;
• ჯავახიშვილი ივ., ქართული მუსიკის ისტორიის ძირითადი საკითხები, თბ., 1938;

• ჟორდანია ს., ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 10, თბ., 1986. — გვ. 218.

რესურსები ინტერნეტში

• მ. შილაკაძე, „ქართული ხალხური საკრავები და საკრავიერი მუსიკა“, თბ., 1970