მანგო: განსხვავება გადახედვებს შორის

მანგო
	; მანგოს ხე
მეცნიერული კლასიფიკაცია
სამეფო:	მცენარეები
განყოფილება:	ფარულთესლოვნები
კლასი:	ორლებნიანნი
ოჯახი:	თუთუბოსებრნი
გვარი:	მანგო
ლათინური სახელი
	Ericaceae

ისტორიის ინტერაქციულად გადახედვა

[შეუმოწმებელი ვერსია]

← წინა ცვლილება შემდეგი ცვლილება →

შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა

ვიზუალურივიკიტექსტი

შიდახაზური

19:47, 23 დეკემბერი 2009-ის ვერსია

მანგო, მანგოს ხე (Mangifera), მარადმწვანე ხეების გვარი თუთუბოსებრთა ოჯახისა. გვარში 40-მდე სახეობაა, იზრდება სამხრეთ და სამხრეთ-აღმოსავლეთ აზიის ტროპიკებში. ინდური მანგოს (Mangifera indica) ხის სიმაღლე 10945 მ აღწევს. აქვს ელიფსური ფოთლები, წვრილი ყვავილები და მომჟავო ან ტკბილი სურნელოვანი კურკიანა ნაყოფი. ტროპიკების ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ხეხილია.

მანგო სამზარეულოში

მანგოს მიაკუთვნებენ ხილეულს. არსებობს 1.000–ზე მეტი მანგოს ჯიში. ეს ჯიშები ერთმანეთისაგან გასხვავდება ფორმით, ზომითა და გემოთი. მანგოს ნაყოფისაგან ამზადებენ წვენებს, კომპოტებს, ხილფაფებსა და ნაყინს. ევროპის სამომხმარებლო ბაზარმა უკვე რამდენიმე წელია რაც მანგოს გემო გაუგო და მიუხედავად იმისა, რომ იგი მალბეჟვადობის გამო ძნელად ტრანსპორტირებად სახეობას მიეკუთვნება რჩება გაყიდვაში. მანგოს ნაყოფი მომწიფებისას სულ უფრო სურნელოვანი ხდება და რბილდება, ხოლო უკვე სრულად დამწიფებული ხილი კი მცირე და საშუალო ზომის შავ წინწკლებს დაიკრავს.

აზიაში მკვახე მანგოს ბოსტნეულივით, ან მწვანილეულივით მიატანენ კერძებს.

მანგოს, როგორც მცენარეული კულტურის ისტორიიდან

მანგო ჩვ. წელთაღრიცხვამდე დაახლ. 1200 წელს დაწერილ ჰინდუისტურ ვედებში "ღმერთების სადილად" მოიხსენიება. მის ხილს დღესაც მიართმევენ ღმერთებს სიმდიდრისა და ღვთიური სიტკბოს ნიშნად.

სიტყვა „მანგო“ დრავიდული წარმოწობისაა: კოდავაზე maŋge, მალაიურზე māṅṅa, თამილურზე| māṅkāy. ევროპაწი მანგო პორტუგალიელებმა შემოიტანეს 16 საუკუნეში. პირველად ევროპულ ენაზე იგი მოიხსენიება 1510 წელს მანგას (manga) ფორმით ერთ–ერთი იტალიელი მოგზაურის ლუდივიკო დე ვარტემას ჩანაწერებში (Itinerario de Ludouico de Varthema Bolognese).

ლიტერატურა

ქსე, ტ. 6, გვ. 404, თბ., 1983

@@ ხაზი 46: / ხაზი 46: @@
 [[ar:مانجو]]
+[[bg:Манго]]
 [[bn:আম]]
-[[zh-min-nan:Sōaiⁿ-á]]
-[[bg:Манго]]
 [[ca:Mango]]
 [[cs:Mango]]
@@ ხაზი 54: / ხაზი 53: @@
 [[de:Mangos]]
 [[el:Μάνγκο]]
-[[es:Mango]]
 [[eo:Mango (frukto)]]
+[[es:Mango]]
+[[fi:Mango]]
 [[fr:Manguier]]
-[[id:Mangga]]
-[[it:Mangifera indica]]
 [[he:מנגו]]
 [[ht:Mango]]
+[[id:Mangga]]
+[[it:Mangifera indica]]
+[[ja:マンゴー]]
 [[la:Mangifera]]
-[[lt:Mangas]]
 [[ln:Língoló]]
+[[lt:Mangas]]
 [[ml:മാങ്ങ]]
 [[ms:Pokok Buah Mangga]]
 [[nl:Mango (geslacht)]]
-[[ja:マンゴー]]
 [[no:Mango]]
 [[pl:Mango]]
 [[pt:Mangueira]]
 [[ru:Манго]]
+[[sh:Huai od Xie]]
 [[si:අඹ]]
 [[simple:Mango]]
 [[sr:Манго]]
-[[sh:Huai od Xie]]
-[[fi:Mango]]
 [[sv:Mango]]
 [[ta:மாம்பழம்]]
 [[te:మామిడి]]
 [[th:มะม่วง]]
-[[vi:Xoài]]
 [[to:Mango (ʻakau)]]
-[[zh-yue:芒果]]
+[[vi:Xoài]]
 [[zh:芒果]]
+[[zh-min-nan:Sōaiⁿ-á]]
+[[zh-yue:芒果]]