ჯეიმზ ბიუკენენი: განსხვავება გადახედვებს შორის

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ბოტის დამატება: pnb:جیمز بکانن
დამატება
ხაზი 23: ხაზი 23:
| პარტია = [[დემოკრატიული პარტია (აშშ)|დემოკრატიული პარტია]]
| პარტია = [[დემოკრატიული პარტია (აშშ)|დემოკრატიული პარტია]]
| რიგი = [[აშშ]]-ის მე-15 [[აშშ-ის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]]
| რიგი = [[აშშ]]-ის მე-15 [[აშშ-ის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]]
| რიგი2 = აშშ-ის მე-17 სახელმწიფო მდივანი
| რიგი2 = [[აშშ-ის სახელმწიფო მდივანი|აშშ-ის მე-17 სახელმწიფო მდივანი]]
| თანამდებობა დაიკავა2 = [[10 მარტი]], [[1845]]
| თანამდებობა დაიკავა2 = [[10 მარტი]], [[1845]]
| თანამდებობა დატოვა2= [[7 მარტი]], [[1849]]
| თანამდებობა დატოვა2= [[7 მარტი]], [[1849]]
ხაზი 29: ხაზი 29:
| მემკვიდრე2 =
| მემკვიდრე2 =
| პრეზიდენტი2=[[ჯეიმზ ნოქს პოლკი]]
| პრეზიდენტი2=[[ჯეიმზ ნოქს პოლკი]]
| პრემიერ-მინისტრი2=
| რიგი3 = [[აშშ-ის სენატი|სენატორი]] [[პენსილვანია|პენსილვანიიდან]]
| რიგი3 = [[აშშ-ის სენატი|სენატორი]] [[პენსილვანია|პენსილვანიიდან]]
| თანამდებობა დაიკავა3 = [[6 დეკემბერი]], [[1834]]
| თანამდებობა დაიკავა3 = [[6 დეკემბერი]], [[1834]]
ხაზი 36: ხაზი 35:
| მემკვიდრე3 =
| მემკვიდრე3 =
| პრეზიდენტი3 =
| პრეზიდენტი3 =
| რიგი4 = [[აშშ-ის წარმომადგენელთა პალატა|წარმომადგენელთა პალატის]] წევრი პენსილვანიიდან
| პრემიერ-მინისტრი3=
| თანამდებობა დაიკავა4 = 1821
| რიგი4 =
| თანამდებობა დაიკავა4 =
| თანამდებობა დატოვა4 = 1831
| თანამდებობა დატოვა4 =
| წინამორბედი4 =
| წინამორბედი4 =
| მემკვიდრე4 =
| მემკვიდრე4 =
| პრეზიდენტი4 =
| პრეზიდენტი4 =
| პრემიერ-მინისტრი4=
| რიგი5 =
| რიგი5 =
| თანამდებობა დაიკავა5 =
| თანამდებობა დაიკავა5 =
ხაზი 50: ხაზი 47:
| მემკვიდრე5 =
| მემკვიდრე5 =
| პრეზიდენტი5 =
| პრეზიდენტი5 =
| პრემიერ-მინისტრი5=
}}
}}


'''ჯეიმზ ბიუკენენი''' (''[[ინგლისური ენა|ინგლ.]] James Buchanan'') (დ. [[23 აპრილი]], [[1791]] ― გ. [[1 ივნისი]], [[1868]]) - [[აშშ]]-ის მე-15 [[აშშ-ის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]] ([[1857]]-[[1861]]), [[აშშ-ის სახელმწიფო მდივანი]] ([[1845]]-[[1849]]), [[აშშ-ის სენატი|სენატორი]] პენსილვანიიდან ([[1834]]-[[1845]]) , [[დემოკრატიული პარტია (აშშ)|დემოკრატი]]. იგი ითვლება აშშ-ის ერთ-ერთ ყველაზე ცუდ პრეზიდენტად
'''ჯეიმზ ბიუკენენი''' (''[[ინგლისური ენა|ინგლ.]] James Buchanan'') (დ. [[23 აპრილი]], [[1791]] ― გ. [[1 ივნისი]], [[1868]]) - [[აშშ]]-ის მე-15 [[აშშ-ის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]] ([[1857]]-[[1861]]). იგი იყო ბოლო [[მე-18 საუკუნე]]ში დაბადებული პრეზიდენტი, ერთადერთი [[პენსილვანია|პენსილვანიიდან]] და ერთადერთი, ვინც მთელი ცხოვრება უცოლო იყო.


იგი პრეზიდენტობამდე უკვე პოპულარული და გამოცდილი პოლიტიკოსი იყო. ის მოღვაწეობდა [[აშშ-ის წარმომადგენელთა პალატა]]სა და [[აშშ-ის სენატი|სენატში]] პენსილვანიიდან, [[ჯეიმზ ნოქს პოლკი]]ს ადმინისტრაციაში იყო [[აშშ-ის სახელმწიფო მდივანი|სახელმწიფო მდივანი]], [[ფრანკლინ პირსი]]ს პრეზიდენტობის დროს იყო აშშ-ის წარმომადგენელი [[გაერთიანებული სამეფო|გაერთიანებულ სამეფოში]].
== ბიოგრაფია ==


მან რამდენჯერმე წარუმატებლად სცადა [[დემოკრატიული პარტია (აშშ)|დემოკრატთა]] ნომინაციით საპრეზიდენტო არჩევნებში მონაწილეობა. ბიუკენენის ნომინირება [[აშშ-ის საპრეზიდენტო არჩევნები (1856)|1856 წლის საპრეზიდენტო არჩევნებში]] იყო კომპრომისი ორ მხარეს შორის მონათმფლობელობის საკითხზე. მისი გამარჯვება არჩევნებში დიდ წილად განაპირობა ოპოზიციის ხმების ორ კანდიდატს შორის გაყოფამ. ბიუკენენი იყო ჩრდილოეთის შტატიდან, თუმცა სიმპათია სამხრეთელების მიმართ ჰქონდა. პრეზიდენტის რანგში მისმა მცდელობამ შეენარჩუნებინა მშვიდობა ჩრდილოეთსა და სამხრეთს შორის, უფრო დააშორა მხარეები. [[აშშ-ის სამოქალაქო ომი|სამოქალაქო ომის]] წინა პერიოდში სამხრეთის შტატებმა უნიონიდან გამოყოფის შესახებ განაცხადეს. ბიუკენენის აზრით, გამოყოფა უკანონო იყო, თუმცა მას ომის დაწყება ამის შესაჩერებლად ასევე უკანონოდ მიაჩნდა. ამიტომ მას მათთვის დიდი წინააღმდეგობა არ გაუწევია. იმ დროს როდესაც იგი პრეზიდენტის პოსტს ტოვებდა, საზოგადოებრივი აზრი მის მიმართ უარყოფითი იყო, ხოლო დემოკრატიული პარტია ორად იყო გაყოფილი. მისი საქმიანობის გამო, რაც წინ უძღვოდა სამოქალაქო ომს, იგი მიიჩნევა ერთ-ერთ ყველაზე ცუდ პრეზიდენტად აშშ-ის ისტორიაში.
{{Commons|James Buchanan|ჯეიმზ ბიუკენენი}}


{{პოლიტიკოსი}}
{{პოლიტიკოსი}}
ხაზი 68: ხაზი 64:
[[კატეგორია:აშშ-ის სახელმწიფო მდივნები]]
[[კატეგორია:აშშ-ის სახელმწიფო მდივნები]]
[[კატეგორია:აშშ-ის სენატორები]]
[[კატეგორია:აშშ-ის სენატორები]]
[[კატეგორია:აშშ-ის წარმომადგენელთა პალატის წევრები]]
[[კატეგორია:დაბადებული 1791]]
[[კატეგორია:დაბადებული 1791]]
[[კატეგორია:გარდაცვლილი 1868]]
[[კატეგორია:გარდაცვლილი 1868]]
ხაზი 140: ხაზი 137:
[[war:James Buchanan]]
[[war:James Buchanan]]
[[yi:זשעימס ביוקענען]]
[[yi:זשעימס ביוקענען]]
[[zh:詹姆斯·布坎南]]
[[zh:詹姆斯布坎南]]
[[zh-min-nan:James Buchanan]]
[[zh-min-nan:James Buchanan]]

20:04, 23 ნოემბერი 2009-ის ვერსია

ჯეიმზ ბიუკენენი
James Buchanan
ჯეიმზ ბიუკენენი James Buchanan
აშშ-ის მე-15 პრეზიდენტი
თანამდებობაზე ყოფნის დრო
4 მარტი, 1857 – 4 მარტი, 1861
ვიცე-პრეზიდენტი  ჯონ ბრეკინრიჯი
წინამორბედიფრანკლინ პირსი
მემკვიდრეაბრაამ ლინკოლნი

თანამდებობაზე ყოფნის დრო
10 მარტი, 1845 – 7 მარტი, 1849
პრეზიდენტიჯეიმზ ნოქს პოლკი

თანამდებობაზე ყოფნის დრო
6 დეკემბერი, 1834 – 5 მარტი, 1845

წარმომადგენელთა პალატის წევრი პენსილვანიიდან
თანამდებობაზე ყოფნის დრო
1821 – 1831

დაბადებული23 აპრილი 1791
მერსერსბერგი, პენსილვანია
გარდაცვლილი1 ივნისი 1868
ლანკასტერი, პენსილვანია
პოლიტიკური პარტიადემოკრატიული პარტია
მეუღლეუცოლო
პროფესიაიურისტი, დიპლომატი
ხელმოწერა

ჯეიმზ ბიუკენენი (ინგლ. James Buchanan) (დ. 23 აპრილი, 1791 ― გ. 1 ივნისი, 1868) - აშშ-ის მე-15 პრეზიდენტი (1857-1861). იგი იყო ბოლო მე-18 საუკუნეში დაბადებული პრეზიდენტი, ერთადერთი პენსილვანიიდან და ერთადერთი, ვინც მთელი ცხოვრება უცოლო იყო.

იგი პრეზიდენტობამდე უკვე პოპულარული და გამოცდილი პოლიტიკოსი იყო. ის მოღვაწეობდა აშშ-ის წარმომადგენელთა პალატასა და სენატში პენსილვანიიდან, ჯეიმზ ნოქს პოლკის ადმინისტრაციაში იყო სახელმწიფო მდივანი, ფრანკლინ პირსის პრეზიდენტობის დროს იყო აშშ-ის წარმომადგენელი გაერთიანებულ სამეფოში.

მან რამდენჯერმე წარუმატებლად სცადა დემოკრატთა ნომინაციით საპრეზიდენტო არჩევნებში მონაწილეობა. ბიუკენენის ნომინირება 1856 წლის საპრეზიდენტო არჩევნებში იყო კომპრომისი ორ მხარეს შორის მონათმფლობელობის საკითხზე. მისი გამარჯვება არჩევნებში დიდ წილად განაპირობა ოპოზიციის ხმების ორ კანდიდატს შორის გაყოფამ. ბიუკენენი იყო ჩრდილოეთის შტატიდან, თუმცა სიმპათია სამხრეთელების მიმართ ჰქონდა. პრეზიდენტის რანგში მისმა მცდელობამ შეენარჩუნებინა მშვიდობა ჩრდილოეთსა და სამხრეთს შორის, უფრო დააშორა მხარეები. სამოქალაქო ომის წინა პერიოდში სამხრეთის შტატებმა უნიონიდან გამოყოფის შესახებ განაცხადეს. ბიუკენენის აზრით, გამოყოფა უკანონო იყო, თუმცა მას ომის დაწყება ამის შესაჩერებლად ასევე უკანონოდ მიაჩნდა. ამიტომ მას მათთვის დიდი წინააღმდეგობა არ გაუწევია. იმ დროს როდესაც იგი პრეზიდენტის პოსტს ტოვებდა, საზოგადოებრივი აზრი მის მიმართ უარყოფითი იყო, ხოლო დემოკრატიული პარტია ორად იყო გაყოფილი. მისი საქმიანობის გამო, რაც წინ უძღვოდა სამოქალაქო ომს, იგი მიიჩნევა ერთ-ერთ ყველაზე ცუდ პრეზიდენტად აშშ-ის ისტორიაში.