ტანსაცმელი

ტანსაცმელი, სხეულის ხელოვნური საფარველი, რომლის ფორმებს განსაზღვრავს ეთნიკური ნორმები და ეკოლოგიური პირობები, სამეურნეო მდგომარეობა და ხალხთა შორის კულტურულ-ისტორიული კავშირი. ქვის ხანაში ადამიანმა ისწავლა ტყავის დამუშავება, ნაჭრების ერთმანეთზე გადაბმის ხერხი, უფრო გვიან აითვისა ქსოვის ტექნიკა.

ტანსაცმლის პირველყოფილი სახეა შეუკერავი ტანსაცმელი - მოსასხამები და სხეულის გარკვეული ნაწილების დასაფარავი ნაჭრები. პირველიდან განვითარდა სამხრე, მეორიდან - წელსქვედა სამოსელი. ფეხის უმარტივესი საფარავი საფუძვლად დაედო ფეხსავმლის ფორმებს.

ტანსაცმლის ჩამოყალიბებაზე დიდი გავლენა მოახდინა კლიმატურმა პირობებმა. ტროპიკულ ქვეყნებში დამკვიდრდა ტეძოზე შემოსახვევი სამოსელი, ცივსა და არქტიკულ ქვეყნებში - ბეწვის ტანსაცმელი.

საზოგადოების განვითარების გარკვეულ ეტპზე ერთმანეთს გაემიჯნა ქალისა და მამაკაცის, გათხოვილი და გაუთხოვარი ქალის, ყოველდღიური და სადღესასწაულო, რიტუალური, საქორწილო, სამგლოვიარო და სხვა ტანსაცმელი. გაჩნდა ტანსაცმლის პროფესიული და კლასობრივი სახეები. ძვ. ხალხებიდან სიშიშვლეს მხოლოდ ბერძნები არ ერიდებოდნენ, მაგრამ ბერძნულ გემოვნებას ბრძოლა გამოუჩხადა ქრისტიანობამ, ბიზანტიაში დაიწყეს მძიმე ქსოვილისაგან შეკერილი სამოსლის ტარება, რომელშიც ადამიანის სხეული გაუჩინარდა. სხეულის წარმომჩენი სამოსელი უფრო მოგვიანებით გაჩნდა ევროპის ხალხებში, რასაც საფუძვლად დაედო ჩრდილოეთიდან და აღმოსავლეთიდან წამოსული ელემენტები - შარვალი და ხალათი.