მატაგალპა: განსხვავება გადახედვებს შორის

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
ხაზი 1: ხაზი 1:
{{ინფოდაფა დასახლება
|სტატუსი =
|ქართული სახელი = მატაგალპა
|მშობლიური სახელი =
|ქვეყანა = ნიკარაგუა
|დაქვემდებარება = [[მატაგალპის დეპარტამენტი]]
|პანორამა = Matagalpa080408.JPG
|პანორამის სიგანე =
|წარწერა =
|დროშა =
|გერბი =
|გერბის სიგანე =
|დროშის სიგანე =
|ქვეყნის რუკა2 = Nicaragua-map.png
|ქვეყნის რუკის ზომა2 =
|წარწერა2=
|lat_dir = |lat_deg = |lat_min = |lat_sec =
|lon_dir = |lon_deg = |lon_min = |lon_sec =
|CoordAddon = type:city(40361)_region:
|CoordScale =
|ქვეყნის რუკის ზომა =
|ქვეყნის რუკა=
|რეგიონის რუკის ზომა =
|რეგიონის რუკა=
|რაიონის რუკის ზომა =
|რეგიონის ტიპი =
|რეგიონი =
|რეგიონი ცხრილში =
|შიდა დაყოფა =
|რაიონის ტიპი =
|რაიონი =
|მმართველის ტიპი =
|მმართველი =
|დაარსების თარიღი =
|პირველი ხსენება =
|წინა სახელები =
|სტატუსი-დან =
|ფართობი = 640.65 კმ2
|სიმაღლის ტიპი=
|დასახლების ცენტრის სიმაღლე=
|კლიმატი=
|ოფიციალური ენა=
|მოსახლეობა = 109,100
|აღწერის წელი =
|სიმჭიდროვე =
|აგლომერაცია =
|ეროვნული შემადგენლობა =
|საწრმუნოებრივი შემადგენლობა =
|ეთნოქორონიმი =
|დროის სარტყელი =
|DST =
|სატელეფონო კოდი =
|საფოსტო ინდექსი =
|საავტომობილო კოდი=
|საიტი =
|კატეგორია ვიკისაწყობში =
|add1n=
|add1=
}}

'''მატაგალპა''' არის ქალაქი [[ნიკარაგუა]]ში, არის [[მატაგალპის დეპარტამენტი]]ს დედაქალაქი. ქალაქის მოსახლეობა შესადგენს 109,100 (2005) ადამიანს მაშინ, როცა დეპარტამენტის მოსახლეობა არის 480,000. მატაგალპა არის ნიკარაგუის სიდიდით მეხუთე ქალაქი. იგი მანაგუის შემდეგ ეკონომიკური მნიშვნელობით მეორე ქალაქია რესპუბლიკაში. მას "მუდმივი გაზაფხულის მხარესა" და "ჩრდილოეთის მარგალიტს უწოდებენ".
'''მატაგალპა''' არის ქალაქი [[ნიკარაგუა]]ში, არის [[მატაგალპის დეპარტამენტი]]ს დედაქალაქი. ქალაქის მოსახლეობა შესადგენს 109,100 (2005) ადამიანს მაშინ, როცა დეპარტამენტის მოსახლეობა არის 480,000. მატაგალპა არის ნიკარაგუის სიდიდით მეხუთე ქალაქი. იგი მანაგუის შემდეგ ეკონომიკური მნიშვნელობით მეორე ქალაქია რესპუბლიკაში. მას "მუდმივი გაზაფხულის მხარესა" და "ჩრდილოეთის მარგალიტს უწოდებენ".



07:44, 3 სექტემბერი 2009-ის ვერსია

მატაგალპა
დროშა გერბი

ქვეყანა ნიკარაგუას დროშა ნიკარაგუა
დაქვემდებარება მატაგალპის დეპარტამენტი
კოორდინატები 12°55′43″ ჩ. გ. 85°55′03″ დ. გ. / 12.92861° ჩ. გ. 85.91750° დ. გ. / 12.92861; -85.91750
დაარსდა 5 (17) აპრილი, 1851
ფართობი 640.65 კმ2 კმ²
ცენტრის სიმაღლე 680 მეტრი
მოსახლეობა 109,100 კაცი
სასაათო სარტყელი UTC−6
საფოსტო ინდექსი 61000[1]
ოფიციალური საიტი http://alcaldiadematagalpa.gob.ni/
მატაგალპა — ნიკარაგუა
მატაგალპა

მატაგალპა არის ქალაქი ნიკარაგუაში, არის მატაგალპის დეპარტამენტის დედაქალაქი. ქალაქის მოსახლეობა შესადგენს 109,100 (2005) ადამიანს მაშინ, როცა დეპარტამენტის მოსახლეობა არის 480,000. მატაგალპა არის ნიკარაგუის სიდიდით მეხუთე ქალაქი. იგი მანაგუის შემდეგ ეკონომიკური მნიშვნელობით მეორე ქალაქია რესპუბლიკაში. მას "მუდმივი გაზაფხულის მხარესა" და "ჩრდილოეთის მარგალიტს უწოდებენ".

სახელის წარმომავლობა

ჩანჩქერი აპანტეს მიდამოებში, მატაგალპა

მატაგალპელი ენათმეცნიერის კათოლიკე მღვდლის გილერმო კიენეს (ცხოვრობდა 1898 -1959 წლებში) მიხედვით, სიტყვა მატაგალპა მომდინარეობს სუმოს ენიდან, რაც ნიშნავს "წავიდეთ იქ, სადაც მთებია".

ამავდროულად არსებობს მეორე მოსაზრება. სიტყვა მატაგალპა უნდა ნიშნავდეს "მდინარის შემდეგ" და "მთებს შორის" (Aqui junto al agua" y "Entre Montañas"). ეს აღწერილობა ემთხვევა მატაგალპის მდებარეობას-იგი მართლაც მდინარე რიო გრანდე დე მატაგალპის შემდეგ ამწვანებულ მთებს შორისაა მოქცეული.

კოლონიამდელი ისტორია

მატაგალპა თავდაპირველად ადგილობრივი მკვიდრების სოფელი იყო. მატაგალპელ ინდიელენს ჰქონდათ თავისი ენა, მაგრამ 1875 წლის შემდეგ იგი გაქრა. მატაგალპური ენით შედგენილი 92 სიტყვიანი დოკუმენტი აღმოაჩინა დანიელ ბრიტონმა ფილადელფიის ფილოსოფიური ბიბლიოთეკაში.

კოლონიის შემდგომი ეპოქა

ქალაქის ხედი მიმდებარე მთიდან

მატაგალპა დაარსეს 1554 წელს ესპანელებმა "ჩრდილოეთის ზღვის"-კარიბის ზღვის, ძებნის დროს.

მატაგალპა მდებარეობს კონტინენტურ წყალგამყოფზე კარიბის ზღვასა და წყნარ ოკეანეს შორის. მატაგალპაში ოქრო პირველად აღმოაჩინეს 1850. ესპანელებისა და მეტისების გარდა ოქრომ გერმანელი ახალმოსახლეები მიიზიდა. იმ პეროდი ორი ყველაზე ცნობილი გერმანელი იყო ლუდვიგ ელსტერი და მისი ცოლი კატერინა ბრაუნი. მათ დათესეს ყავი პირველი პლანრაციები, და ცერცვი, რომელიც გერმანიაში გაიგზავნა გასაყიდად. ყავამ ქალაქში მიიზიდა 120-მდე ევროპელი ემიგრანტი, რომლებიც დაოჯახდნენ ადგილობრივ მაცხოვრებელ ქალებზე. მათი შთამომავლები დღესაც ცხოვრობენ მატაგალპაში. 1930 წელს გამოჩნდნენ დანიელი ემიგრანტებიც და დასახლდნენ მთისწინეთში. თუმცა მათი უმეტესობა დაბრუნდა დანიაში, მას შემდეგ რაც ინდიელენი აჯაყდნენ და აიღეს მატაგალპა. მხოლოდ გრიონებისა და მიულერების ოჯაზები დარჩნენ.

მატაგალპა გადაიქცა ავანტიურისტ ულიამ უოლკერისგან დევნილთა თავშესაფრად. აჯანყებულმა პატრიოტებმა უოლკერის(რომელმაც თითქმის მთელი ნიკარაგუა დაიმორჩილა) წინააღმდეგ ცამოაყალიბეს "ჩრდილოეთის რაზმი". მათ გაიმარჯვეს სან ხაკინტოს ბრძოლაში, რომელმაც ხელი შეუწყო უოლკერის ხელისუფლების დამარცხებას 1856 წლის 14 სექტემბერს.

მატაგალპაში დაიბადნენ: კათედრალის ამშენებელი და გუბერნატორი ნასარიო ვეგა, ბართოლომე მარტინესი ნიკარაგუის პრეზიდენტი, 1923-24 წლებში, კარლოს ფონსეკა ამადორი-სანდინისტას ფრონტის დამაარსებელი 1961 წელს.

დღესდღეობით მატაგალპას დეპარტამენტი არის ნიკარაგუაში ყველაზე დასახლებული რაიონი მანაგუის დეპატრტამენტის შემდეგ. ამ ბოლო დროს კი მან განიცადა შიდა მიგრანტების, ძირითადად კი ღარიბი გლეხების, მოზღვავება.

მატაგალპას აქვს ლამაზი პანორამული გზატკეცილი, რომელიც იწყება ქალაქ მეტაგალპადან და 30 კმ-იანი მონაკვეთის გავლისშემდეგ სრულდება ქალაქ ხინოტგაში.

ბოლო წლებში უამრავი ისტორიკოსი, არქეოლოგი, ბოტანიკოსი და ეთნოლოგი ჩადის ქალაქში. ევროპელები ადგილობრივი შთამომავლრბი კი ბრუნდებიან, თავიანტ ისტორიულ სამშობლოში.

დამსვენებელი სელვა ნეგრას მთის სანატორიუმში

ეკონომიკა

მატაგალპა მრავალფეროვანი მხარეა. აქ მოჰყავთ და გააქვთ ხორცი, ყველი, ყავა, კაკაო, ხახვი, პომოდორი, სხვადასხვა სახის ხილი და ბოსტნეული. საკუთარი მოხმარებისთვის კი აწარმოებენ ხეს, სიმინდს, ხილს, ყვავილებს. მატაგალპა ცნობილია მთებით, რომლებიც ეკოტურიზმისთვის არის შესაფერისი. უკანასკნელ წლებში, გერმანული მთავრობის მხარდაჭერით აშენდა სასმელი და გამდინარე წყლის სისტემა. თითქმის დასრულებულია მანაგუა-სებაკოს გზატკეცილის მშენებლობა. ყოველივე ეს დადებითად აისახება ქალაქის განვითარებაზე.

კლიმატი

მატაგალპაში, ისევე, როგორც ხინოტეგაში, მუდმივი გახაფხუილი დგას. ზღვის დონიდან 700 მეტრ სიმაღლეზე მდებარე ქალაქში საშუალო ტემპერატურა არის 26 °C - 28 °C, ხოლო შეფარდებითი ნესტიანობა 75%-85%-მდე მერყეობს. ნალექების წლიური რაოდენობა არის 1200-1900 მმ.

გალერეა




  1. http://www.geopostcodes.com/Matagalpa_Matagalpa