თეოდორ ჰერცლი: განსხვავება გადახედვებს შორის

ისტორიის ინტერაქციულად გადახედვა

[შეუმოწმებელი ვერსია]

← წინა ცვლილება შემდეგი ცვლილება →

შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა

ვიზუალურივიკიტექსტი

შიდახაზური

09:40, 8 თებერვალი 2009-ის ვერსია

თეოდორ ჰერცლი (ებრ. בנימין זאב הרצל (ბინიამინ ზეევ ჰერცლი) დ. 2 მაისი, 1860, - გ. 3 ივლისი, 1904, ).უნგრელი ჟურნალისტი, თანამედროვე პოლიტიკური სიონიზმის ფუძემდებელი.

ჰერცლი დაიბადა ბუდაპეშტში, უნგრეთის სამეფოში, (დღეს ბუდაპეშტის ნაწილი, მაშინ კი სხვა ქალაქი) ებრაულ ოჯახში, რომელიც ზემუნიდან იყო (მაშინდელი უნგრეთის სამეფოდღეს კი სერბეთი) როდესაც ჰერცლი 18 წლის იყო, მამანისი გადავიდა ვენაში, (ავსტრია-უნგრეთი). მანდ იგი სწავლობდა სამართალს, თუმცა გატაცებული იყო ჟურნალისტიკითა და ლიტერატურით იგი მუშაობდა როგრც Neue Freie Presse-ეს ჟურნალისტი პარიზში, ლონდაონსა და სტამბოლში. შემდგომ იგი გახდა Neue Freie Presse-ის ლიტერატურული რედაქტორი და დაწერა რამდენიმე დრამა ვენეციის თეატრისთვის.

1896 გამოაქენა ჰერცელმა თავის წიგნი "ებრაელების სახელმწიფო" (Der Judenstaat). ამ წიგნში მოიტანა ჰერცელმა პრაკტიკული პასუხი ებრაელების პრობლემის. ეს წიგნი იყო პესვი "პოლიტიკურ სიონისმის" როელიც იძახდა რომ ჯერ მისაღებია ინტერნაციონალური გაგება (international recognition) რომელიც ებრაელების ქვეყანა არის ერეც ისრაელი (ჩარტერი) და მარტო მერე უნდა მოხდეს ებრაელების დასახლება პალესტინაში. ეს გაგება იყო სულ სხვა გაგება ხოვევეი ციონისმის "პრაკტიკულ სინოსმი" მენახემ უსიშკინის (Menahem Ussishkin) მთავრობით, რომელმაც დაიწყენ დასახლება პალესტინა ებრაელებით.

კიდევ დაწერა ჰერცელმა ოტოპიური რომანი, "ალტნოილენდ" (Altneuland) (The Old New Land). ამ წიგნში თქვა რომ არაბები რო ცხოვრობენ პალესტინაში გახდებიან ებრაული ქვეყნის მოქალაქეები. მაგრამ არ განსაზღვა ისი რომ არაბული მოძრაობა იქნება ებრული მოძრაობის მოწინაამდექე. მაგ დროს არ არსებობდა არაბული ნაციონალური მოძრაობა.

პირველი სიონისტური კონგრესი და სიონისტური ინსტიტუდები

1897 შეკრიბა ჰერცელმა ყველა სიონისტური ორგანიზაციები მსოპლიო სიონისტური კონგესში ბაზელში შვეიცარიაში. ამის მიზნი იყო რო მიიღოს ხოვევეი სიონის კოოპერაცია. ეს კონგრესი შეკრებდა ჰერცელის წიგნის "ებრაელების სახელმწიფო" და იმიტომ რომ არ შეკრიბდა პული სიონისტური იედიების გაკეთების. ამ პირველ კონგრესში ტქვა ჰერცელმა ბაზელში დავაარსე ებრაელების სახელმწიფო რო მოიხსენება დრემდე. ამ პირველ კონგრესში კიდევ დაარსდა მსოპლიო სიონისტური ორგანიზაცია (World Zionist Organization), ორგანიზაცაი რომ გახადა ეს იედიები რეალისტური.

ეს სტატია ისრაელისა და ებრაელების შესახებ ჯერჯერობით ესკიზია. თქვენ შეგიძლიათ დაგვეხმაროთ მის შევსებაში.

@@ ხაზი 8: / ხაზი 8: @@
 კიდევ დაწერა ჰერცელმა ოტოპიური [[რომანი (პროზა)|რომანი]], "[[ალტნოილენდ]]" (Altneuland) ([[:en:The Old New Land|The Old New Land]]). ამ წიგნში თქვა რომ არაბები რო ცხოვრობენ პალესტინაში გახდებიან ებრაული ქვეყნის მოქალაქეები. მაგრამ არ განსაზღვა ისი რომ არაბული მოძრაობა იქნება ებრული მოძრაობის მოწინაამდექე. მაგ დროს არ არსებობდა არაბული ნაციონალური მოძრაობა.
+== პირველი სიონისტური კონგრესი და სიონისტური ინსტიტუდები ==
+[[1897]] შეკრიბა ჰერცელმა ყველა სიონისტური ორგანიზაციები [[მსოპლიო სიონისტური კონგესი|მსოპლიო სიონისტური კონგესში]] [[ბაზელი|ბაზელში]] [[შვეიცარია|შვეიცარია]]ში. ამის მიზნი იყო რო მიიღოს ხოვევეი სიონის კოოპერაცია. ეს კონგრესი შეკრებდა ჰერცელის წიგნის "ებრაელების სახელმწიფო" და იმიტომ რომ არ შეკრიბდა პული სიონისტური იედიების გაკეთების. ამ პირველ კონგრესში ტქვა ჰერცელმა '''ბაზელში დავაარსე ებრაელების სახელმწიფო''' რო მოიხსენება დრემდე. ამ პირველ კონგრესში კიდევ დაარსდა [[მსოპლიო სიონისტური ორგანიზაცია]] ([[:en:World Zionist Organization|World Zionist Organization]]), ორგანიზაცაი რომ გახადა ეს იედიები რეალისტური.
 {{ესკიზი-ისრაელი}}