გიგა ჯაფარიძე: განსხვავება გადახედვებს შორის

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
0 დეკემბერს ჯობია
No edit summary
ხაზი 1: ხაზი 1:
{{ვიკიფიცირება}}
{{ვიკიფიცირება}}
{{ინფოდაფა პიროვნება
{{ინფოდაფა პიროვნება
| ფერი =
| ფერი =
ხაზი 19: ხაზი 19:
| საიტი=
| საიტი=
| გამორჩეული როლები =
| გამორჩეული როლები =
}}
}}
'''გიგა შალვას ძე ჯაფარიძე''' (დ. [[29 მაისი]], [[1924]], [[ონი]] — გ. ნოემბერი, [[2003]]) ქართველი მსახიობი, რეჟისორი, საქართველოს სსრ სახალხო არტისტი (1980). ჯაფარიძის ინიციატივით პირველად საქართველოში 1959 წელს გაიხსნა სახალხო თეატრი [[ამბროლაურის დრამატული თეატრი|ამბროლაურში]].
'''გიგა შალვას ძე ჯაფარიძე''' (დ. [[29 მაისი]], [[1924]], [[ონი]] — გ. ნოემბერი, [[2003]]) — ქართველი მსახიობი, რეჟისორი, საქართველოს სსრ სახალხო არტისტი (1980). 1959 წელს მისი ინიციატივით გაიხსნა [[ამბროლაურის დრამატული თეატრი|სახალხო თეატრი ამბროლაურში]].


==ბიოგრაფია==
== ბიოგრაფია ==
1961 წლიდან იყო ონის სახალხო თეატრის დამაარსებელი, რეჟისორი და სამხატვრო ხელმძღვანელი. მისთვის დამახასიათებელი იყო უშუალობა, სცენური სიმართლე, მკაფიო მეტყველება, გარდასახვის უნარი. შესრულებული როლებიდან აღსანიშნავია: სვიმონ ლიონიძე ([[დავით ერისთავი|დ. ერისთავის]] „სამშობლო“), ბახა ([[ვაჟა-ფშაველა]]ს „მოკვეთილი“), ბესიკი ([[ლევან გოთუა|ლ. გოთუას]] „მეფე ერეკლე“), ვ. კიკვიძე ([[ვანიონ დარასელი|ვ. დარასელის]] „კიკვიძე“), ჰამლეტი ([[უილიამ შექსპირი|უ. შექსპირის]] „ჰამლეტი“), ოიდიპოსი ([[სოფოკლე]]ს „ოიდიპოს მეფე“), ლირი (უ. შექსპირის „მეფე ლირი“), ესოპე ([[გილიერმე ფიგეირედუ|გ. ფიგეირედუს]] „მელა და ყურძენი“), და სხვა. ამბროლაურისა და ონის სახალხო თეატრების სცენაზე დადგა მრავალი პიესა. ააღორძინა მივიწყებული ქართული ხალხური საკრავი [[გუდასტვირი]], რომლის საუკეთესო შემსრულებელი თვითონვე იყო. ავტორია პიესებისა „ნაძვნარის საიდუმლო“, „ღატაკი მილიონერი“, „ხიბლი წუხილისა“, „ოი, დედა ენა!“, „კლდებოძალის ვარსკვლავი“. გადაღებულია ფილმში „[[ერთ პატარა ქალაქში]]“ (მოხუცი, 1986). არის ახალგაზრდობისა და სტუდენტთა VI მსოფლიო ფესტივალის (1958) დიპლომანტი, საკავშირო და რესპუბლიკური ფესტივალების მრავალგზის ლაურეატი.
დაიბადა შალვა და ქეთევან ჯაფარიძეების ოჯახში. თხუთმეტი წლის გიგა სასწავლებლად თბილისში გაემგზავრა და თბილისის საამშენებლო-არქიტექტურულ ტექნიკუმში ჩაირიცხა. უსახსრობის გამო გიგამ ვერ შეძლო დაესრულებია სწავლა და ონში დაბრუნდა. სარაიონო კულტურის სახლში მან ჩამოაყალიბა აგიტ-მხატვრული ბრიგადა. გიგა თანამოაზრეებთან ერთად დადიოდა სოფელ-სოფელ და გლეხობას თეატრის მადლს სცხებდა. გიგამ საშუალო სკოლა წარჩინებით დაასრულა და სწავლა კვლავ თბილისში კინო-სტუდიასთან არსებულ კინო-სამსახიობო ფაკულტეტზე განაგრძო (მოსკოვის კინო-მსახიობთა ინსტიტუტის ფილიალი ).


== ლიტერატურა ==
გიგამ სერიოზული თეატრალური მოღვაწეობა ამბროლაურის თეატრის სცენაზე დაიწყო. სწორედ, მისი რეჟისორობის პერიოდში ამბროლაურის თეატრს „სახალხოს“ წოდება მიენიჭა. რამდენიმე წლის შემდეგ გიგა მშობლიურ ქალაქში დაბრუნდა. გიგას ირგვლივ გაერთიანდა ონის საზოგადოების, ახალგაზრდობის საუკეთესო ნაწილი, რომელთა ერთგულებითაც გიგა დღესასწაულებს ქმნიდა ონის სახალხო თეატრის სცენაზე.
{{ქსე|11|543}}


== რესურსები ინტერნეტში ==
==შემოქმედება==
სახალხო ონის სცენაზე გიგამ 200-მდე სპექტაკლი განახორციელდა. მათგან განუმეორებელი და დაუვიწყარია: დ. კასრაძის „სამშობლო“, აკ.გეწაძის „სისხლის ცრემლები“, ფიგეირედოს „მელა და ყურძენი“, [[უილიამ შექსპირი]]ს „ოიდიპოს მეფე“ და „მეფე ლირი“, „ჰამლეტი“, რ. ჯაფარიძის „ჯარიკაცის ქვრივი“, დარასელის „კიკვიძე“, საკუთარ სცენარზე შექმნილი სპექტაკლები: „ვაჟა ფშაველა“, „ღატაკი მილიონერი“, „ძმები“ და სხვა მრავალი. ამათგან საეტაპო აღმოჩნდა : „სამშობლო“, „აფროდიტეს კუნძული“, „ღატაკი მილიონერი“, „ამქვეყნიური სამოთხე“, „უდანაშაულო დამნაშავე“, „გიორნი მესამე“, „მოკვეთილი“ და სხვა. მოღვაწეობის ბოლო წლებში ონის და ამბროლაურის თეატრებთან ერთად მან წარმატებით მოიარა [[ლიტვა|ლიტვის]] და [[ლატვია|ლატვიის]] თეატრალური ფესტივალები.

თვით გიგა ამ სპექტაკებში დაუვიწყარ სცენურ სახეებს ქმნიდა: ბარათაშვილი, ჰამლეტი, ლირი, რუსთაველი, ბახვა, ვაჟა, ეზოპე, ოიდიპოსი, კიკვიძე, ლევან ხიმშიაშვილი და კიდევ სხვა მრავალი.

ამ სპექტაკლებში გიგა პარტნიორებად ცნობილ ქართველ მსახიობებსაც იწვევდა: [[მედეა ჯაფარიძე]] „ანა კარენინასა“ და „ურიელ აკოსტაში“; [[ვასო გოძიაშვილი]] „მაია წყნეთელში“, [[დოდო ჭიჭინაძე]] „მეფე ერეკლეში“ და სხვა მრავალი.

მას სხვა თეატრებიც იწვევდნენ, როგორც რეჟისორს. საქართველოს ტელევიზია დღესაც ხშირად აჩვენებს [[მესხიშვილის თეატრი|ქუთაისის ლადო მესხიშვილის სახელობის თეატრი]]ს სცენაზე გიგას ხორცშესხმულ სპექტაკლს „მუნჯები ალაპარაკდნენ“.

გიგა არამარტო სპექტაკლებს, არამედ დიდი სახალხო დღესასწაულების დამდგმელი რეჟისორიც იყო. დაუვიწყარ მოგონებად რჩება [[უჩა ჯაფარიძე|უჩა ჯაფარიძის]] და [[ირაკლი აბაშიძე|ირაკლი აბაშიძის]] სტუმრობა ქალაქ ონში, [[რუსთაველი]]ს საიუბილეო წლისთავისადმი მიძღვნილი სანახაობა ონის სანახებში, თბილისში [[ვაკის პარკი|ვაკის პარკში]] 9 მაისისადმი მიძღვნილი გრანდიოზული სანახაობა, მასწავლებელთა ყრილობისათვის ჩატარებული დღესასწაული და სხვა მრავალი.

მისი კიდევ ერთი დიდ მადლია ის, რომ დღეს რაჭული საკრავი [[გუდასტვირი]] ცოცხალია. გიგამ დროულად იგრძნო სტვირის გადაშენების საშიშროება . იგი ესტუმრა ლუკია მესტვირეს და ისწავლა მისაგან სტვირზე დაკვრა. გიგა ამის შემდგომ ხშირად გამოდიოდა სახალხო დღესასწაულებზე სტვირით. აღსანიშნავია ის ფაქტიც, რომ გიგა ჯაფარიძე იყო პირველი თოვლის ბაბუა ახალ წელს საქართველოში, რომელიც საქართველოს ტელევიზიით გამოჩნდა.

შემდგომში სტვირი გიგამ თავის უმცროს ძმას — შალვას ასწავლა, რომელმაც კიდევ უფრო პოპულარული გახადა სტვირი და მრავალი მოწაფეც აღზარდა.

იგი არის მრავალი ლექსისა და სიმღერის ავტორი. თვით გიგა საოცარო მგზნებარებით კითხულობდა საკუთარ ლექსებს. დაუვიწყარია მისი „ჰიმნი დედაქალაქს“, „სამშობლო“ და სხვა.
სიცოცხლის ბოლო წლებში გამოიცა მისი ლექსების კრებული „ხარჯიხვთა კვეთების დღე“, რომელშიც გიგას საუკეთესო ლექსები შევიდა.

საქართველოს ტელეფილმების სტუდიამ [[ლერი სიხარულიძე|ლერი სიხარულიძის]] რეჟისორობით გადაიღო ფილმი ბატონ გიგაზე „სახალხო არტისტი“.

ამ წლებში ბატონ გელა ჭიჭინაძის თანადგომით ბატონმა გიგამ თანამოაზრეებთან ერთად შექმნა თეატრალური სახელოსნო, რომელსაც „თეატრინი“ უწოდა.

==გარდაცვალება==
მისი აღსასრულიც ისეთივე საოცარი აღმოჩნდა , როგორც მთელი მისი ცხოვრება. დიდების მწვერვალზე მყოფი, ამბროლაურის სახალხო თეატრის სპექტაკლ „იქმენინ საქართველოს“ პრემიერის შემდეგ გარდაიცვალა...გარდაიცვალა და თან წაიღო მადლი მშობელი ხალხისა.

==ჯილდოები, პრემიები და პრიზები==
*[[1980]]: საქართველოს სახალხო არტისტი

==რესურსები ინტერნეტში==
{{nplg ბიოგრაფია|00011488}}
{{nplg ბიოგრაფია|00011488}}



17:33, 24 ივნისი 2021-ის ვერსია

გიგა ჯაფარიძე
დაბადების თარიღი 29 მაისი, 1924
ონი
გარდაცვალების თარიღი ნოემბერი, 2003
საქმიანობა მსახიობი

გიგა შალვას ძე ჯაფარიძე (დ. 29 მაისი, 1924, ონი — გ. ნოემბერი, 2003) — ქართველი მსახიობი, რეჟისორი, საქართველოს სსრ სახალხო არტისტი (1980). 1959 წელს მისი ინიციატივით გაიხსნა სახალხო თეატრი ამბროლაურში.

ბიოგრაფია

1961 წლიდან იყო ონის სახალხო თეატრის დამაარსებელი, რეჟისორი და სამხატვრო ხელმძღვანელი. მისთვის დამახასიათებელი იყო უშუალობა, სცენური სიმართლე, მკაფიო მეტყველება, გარდასახვის უნარი. შესრულებული როლებიდან აღსანიშნავია: სვიმონ ლიონიძე (დ. ერისთავის „სამშობლო“), ბახა (ვაჟა-ფშაველას „მოკვეთილი“), ბესიკი (ლ. გოთუას „მეფე ერეკლე“), ვ. კიკვიძე (ვ. დარასელის „კიკვიძე“), ჰამლეტი (უ. შექსპირის „ჰამლეტი“), ოიდიპოსი (სოფოკლეს „ოიდიპოს მეფე“), ლირი (უ. შექსპირის „მეფე ლირი“), ესოპე (გ. ფიგეირედუს „მელა და ყურძენი“), და სხვა. ამბროლაურისა და ონის სახალხო თეატრების სცენაზე დადგა მრავალი პიესა. ააღორძინა მივიწყებული ქართული ხალხური საკრავი გუდასტვირი, რომლის საუკეთესო შემსრულებელი თვითონვე იყო. ავტორია პიესებისა „ნაძვნარის საიდუმლო“, „ღატაკი მილიონერი“, „ხიბლი წუხილისა“, „ოი, დედა ენა!“, „კლდებოძალის ვარსკვლავი“. გადაღებულია ფილმში „ერთ პატარა ქალაქში“ (მოხუცი, 1986). არის ახალგაზრდობისა და სტუდენტთა VI მსოფლიო ფესტივალის (1958) დიპლომანტი, საკავშირო და რესპუბლიკური ფესტივალების მრავალგზის ლაურეატი.

ლიტერატურა

რესურსები ინტერნეტში