ქუთაისის რაიონი

ქუთაისის რაიონი — ადმინისტრაციულ-ტერიტორიული რაიონი დასავლეთ საქართველოს ტერიტორიაზე, მოიცავდა დღევანდელ ქალაქ ქუთაისს, წყალტუბოს მუნიციპალიტეტს და თერჯოლის მუნიციპალიტეტის ნაწილს.

რაიონის ფართობი იყო - 826 კმ², მოსახლეობა 128 439 (1932). მის შემადგენლობაში 1932 წლისთვის შედიოდა 1 ქალაქი, 14 სასოფლო საბჭო და 4 სოფელი. ადმინისტარაციული ცენტრი იყო ქალაქი ქუთაისი.

არსებობის მანძილზე რაიონის საზღვრები რამდენჯერმე შეიცვალა, 1939 წელს ქუთაისის რაიონს გამოეყო ახლად დაარსებული დაბა წყალტუბო და მიმდებარე სოფლები, რის შემდეგაც რაიონის ტერიტორია თითქმის განახევრდა.

1959 წელს რაიონი გაუქმდა, ქალაქის დასავლეთით მდებარე ტერიტორია გადაეცა წყალტუბოს რაიონს, ხოლო ქალაქის აღმოსავლეთით მდებარე ტერიტორია გაერთიანდა ჩხარის რაიონთან და შეიქმნა თერჯოლის რაიონი.

მოსახლეობა და ადმინისტრაციული ერთეულები

1932 წლის აღწერის მონაცემები

ადმინისტრაციული ერთეული	სოფლები	ფართობი	მოსახლე	კომლი	ამჟამინდელი რაიონი
ქუთაისი		26	61 794	7889	ქუთაისი
ცხუნკური	4	50	3948	824	წყალტუბო
ყუმისთავი
გაღმა ჩუნეში
ბესიაური
ნამოხვანი	3	35	1356	277	წყალტუბო
მექვენა	4	43	2224	448	წყალტუბო
დერჩი
ვანისჭალა
ონჭეიში
ბენთქოულა
ოფურჩხეთი	4	46	2501	525	წყალტუბო
გუმათი
ჟონეთი
ჯიმასტარო
რიონი	6	59	3668	673	წყალტუბო
ზარათი
მეჩხერი
ნოღა
სორმონი
ჭოლევი
კუდოთი
წყალტუბო	7	85	7330	1578	წყალტუბო
ქვილიშორი
ჩუნეში
გვიშტიბი
გუბისწყალი
თერნალი
პირველი წყალტუბო
გუმბრა	3	33	2639	545	წყალტუბო
ბანოჯა
ხომული
ქვიტირი	5	50	4192	857	წყალტუბო
ზედა მესხეთი
მაღლაკი	2	59	5771	1230	წყალტუბო
მიწაწითელი
ფარცხანაყანევი	1	46	5895	1280	წყალტუბო
მუხიანი	3	28	2941	636	წყალტუბო
ქვედა მესხეთი
უკანეთი
პატრიკეთი	3	59	6136	1337	წყალტუბო
გეგუთი
ტყაჩირი
საყულია	1	25	1817	396	წყალტუბო
ოფშკვითი	1	33	2455	548	წყალტუბო
გოდოგანი	4	49	3102	637	თერჯოლა
ბროლისქედი
ნაგარევი
ჭალასთავი
ჭოგნარი	5	55	3752	768	თერჯოლა
კვახჭირი
ოდილაური
სარბევი
ნახშირღელე	2	19	2177	469	თერჯოლა
ნავენახევი
ქვედა სიმონეთი	1	26	4741	999	თერჯოლა
სულ სოფელი	59	800	66 645	14 027
სულ		826	128 439

ლიტერატურა

• აბულაძე, მედეა (2013). ქუთაისის არქიტექტურულ-გეგმარებითი განვითარება და მისი სამომავლო პერსპექტივები. თბილისი: სტუ.