კარლო საკანდელიძე

კარლო საკანდელიძე
კარლო საკანდელიძე
დაბადების სახელი	კარლო საკანდელიძე
დაბადების თარიღი	1 აპრილი, 1928 ზედა ბზვანი, ქუთაისის მაზრა
გარდაცვალების თარიღი	29 ოქტომბერი, 2010 (82 წლის) თბილისი
საქმიანობა	მსახიობი

კარლო საკანდელიძე (დ. 1 აპრილი, 1928 — გ. 29 ოქტომბერი, 2010) — ქართული კინოსა და თეატრის მსახიობი. მოღვაწეობდა რუსთაველის თეატრში. საქართველოს სახალხო არტისტი (1974).

ბიოგრაფია

კარლო საკანდელიძე 1928 წლის 1 აპრილს დაიბადა ქუთაისის მაზრის სოფელ ზედა ბზვანში (ამჟამინდელი ვანის მუნიციპალიტეტი). 1944 წელს დაამთავრა თბილისის ვაჟთა 1 საშუალო სკოლა, იმავე წელს სწავლა განაგრძო რუსთაველის სახელმწიფო თეატრალური ინსტიტუტის სამსახიობო ფაკულტეტზე.

1949 წლიდან რუსთაველის თეატრი-ს მსახიობია. რუსთაველის თეატრის სცენაზე მსახიობმა 61 წელი გაატარა, მას 50-მდე კინოროლი და 80-მდე როლი თეატრში აქვს შესრულებული. მისი მნიშვნელოვანი როლებია: გოგია („ლოსვეს ამბავი“), გიო („ტარიელ გოლუა“), ოსიკო ხარებაძე („შემოდგომის აზნაურები“), კუჩარა („ყვარყვარე თუთაბერი“), ტოშეკი („რა სიყვარული“), ჭინჭრაქა („ჭინჭრაქა“), ბუთხუზა („ძველი ყომარბაზები“), არისტო ქვაშავაძე („სამანიშვილის დედინაცვალი“) გლეხი და ქმარი („კავკასიური ცარცის წრე“), კეტსბი („რიჩარდ III“), სკრუჯი („შობის ღამის სიზმარი“).

კარლო საკანდელიძის პირველი კინოროლი მაგდანას ლურჯაში იყო 1955 წელს, თენგიზ აბულაძისა და რეზო ჩხეიძის ფილმში მან ვანოს როლი შეასრულა. ამ ფილმმა კანის ფესტივალზე ოქროს პალმის რტო დაიმსახურა საუკეთესო მოკლემეტრაჟიანი ფილმისთვის. მეორე მნიშვნელოვანი ფილმი იყო დათა თუთაშხია, სადაც მან ნიკანდრო ქირია განასახიერა.

კარლო საკანდელიძე იყო მკვეთრად სახასიათო და კომიკური ინდივიდუალობის მქონე მსახიობი. მის მიერ შექმნილი სახეები გამოირჩევა დასრულებულობით, მთლიანობით, ეროვნული, სოციალური თუ ასაკობრივი ხასიათების კონკრეტულობით და სიცხადით. სხვადასხვა ტიპის ხასიათების პერსონიფიცირებას მსახიობი დეტალების, ნიუანსების, მხატვრული ხერხების სახოვანძიებებით და გონებამახვილური მიგნებებით აღწევდა. ახასიათებდა შემოქმედებითი აქტიურობა, შინაგანი ექსპრესია, ტემპერამენტი, სასცენო გარდასახვის დიდი უნარი.

1961 წელს მიენიჭა საქართველოს სსრ დამსახურებული არტისტის, ხოლო 1974 წელს საქართველოს სახალხო არტისტის წოდებები. 1998 წელს გახდა საქართველოს ღირსების ორდენის კავალერი. 2008 წლის 23 აპრილს რუსთაველის თეატრთან კარლო საკანდელიძის სახელობის ვარსკვლავი გაიხსნა.

კარლო საკანდელიძე, 2010 წლის ოქტომბერს, 82 წლის ასაკში გარდაიცვალა თბილისში, ხანგრძლივი ავადმყოფობის შემდეგ. დაკრძალულია დიდუბის საზოგადო მოღვაწეთა პანთეონში.

ფილმოგრაფია

• 1955: „მაგდანას ლურჯა“ (ვანო მოჯამაგირე) რეჟისორები თენგიზ აბულაძე, რევაზ (რეზო) ჩხეიძე
• 1957: „საბუდარელი ჭაბუკი“ რეჟ. შოთა მანაგაძე
• 1959: „დღე უკანასკნელი, დღე პირველი“ რეჟ. სიკო დოლიძე
• 1960: „კარდაკარ“ (თავადი) რეჟისორები ოთარ აბესაძე, მერაბ კოკოჩაშვილი
• 1964: „ზღვის შვილები“ რეჟ. კონსტანტინე პიპინაშვილი
• 1964: „გზაში“ (ხულიგანი) რეჟ. ნანა მჭედლიძე
• 1965: „პიერი მილიციის თანამშრომელი“ (კარლო) რეჟ. დავით რონდელი
• 1967: „ვიღაცას ავტობუსზე აგვიანდება“ რეჟ. ნანა მჭედლიძე
• 1967: „ჩემი მეგობარი ნოდარი“ (ბიპოლსკი) რეჟ. დავით რონდელი
• 1967: „მალე გაზაფხული მოვა“ (სავლე) რეჟ. ოთარ აბესაძე
• 1968: „ჯვარცმული კუნძული“ (გიოლება) რეჟ. შოთა მანაგაძე
• 1968: „არ იდარდო!“ (დოდო) რეჟ. გიორგი დანელია
• 1969: „მოლოდინი“ რეჟისორები შოთა მანაგაძე, ნოდარ მანაგაძე
• 1970: „ჩემი ქალაქის ვარსკვლავი“ (ფარნაოზი) რეჟ. ოთარ აბესაძე
• 1971: „გათენების წინ“ (რაჟდენი) რეჟ. ყარამან (გუგული) მგელაძე
• 1973: „წკიპურტები“ (კასიანე) რეჟ. რეზო ესაძე
• 1973: „მოვდივართ და მოვიმღერით“ (ბარმალეი) რეჟისორები ნელი ნენოვა, გენო წულაია
• 1974: „ღამის ვიზიტი“ რეჟ. ნიკოლოზ სანიშვილი
• 1975: „ღვინის ქურდები“ (ზაქრო) რეჟ. ვალერიან კვაჭაძე
• 1976: „ფაცურა“ (კაკიტა) რეჟ. როსტომ ლორთქიფანიძე
• 1977: „ მიმინო “ რეჟ. გიორგი დანელია
• 1977: „რაჭა ჩემო სიყვარულო“ (ზაურის მამა) რეჟისორები თემურ ფალავანდიშვილი, იოზეფ მედვედი
• 1977: „ესკულაპეს მოწაფე“ (კუკური) რეჟ. ოთარ აბესაძე
• 1978: „დათა თუთაშხია“ (ნიკანდრო ქილია) რეჟისორები გრიგოლ (გიგა) ლორთქიფანიძე, გურამ (გიზო) გაბესკირია
• 1978: „შესვენება“ რეჟ. ბაადურ წულაძე
• 1978: „XIX საუკუნის ქართული ქრონიკა“ (ერაძე) რეჟ. ალექსანდრე (საშა) რეხვიაშვილი
• 1979: „კომბლე“ (ახმოვანებს მოურავი) (ანიმაციური ფილმი) რეჟ. გიორგი (გივი) კასრაძე
• 1979: „ნიკა მთაში“ რეჟ. ზურაბ თუთბერიძე
• 1981: „მსაჯი“ რეჟ. გენო ჩირაძე
• 1982: „სევდიანი საყვირი“ რეჟ. დავით კობახიძე
• 1984: „ქართველები ცაში“ (მონადირე) რეჟ. ომარ გვასალია
• 1984: „ადამიანთა სევდა“ (ბიბღაი) რეჟ. გოდერძი ჩოხელი
• 1985: „ბატონი ავანტიურისტები“ (კოსტაია) რეჟ. ბიძინა ჩხეიძე
• 1986: „სიზმარა“ (ანიმაციური ფილმი) რეჟ. მერაბ სარალიძე
• 1986: „ახალი არკადია“ (ევტიხი) რეჟ. თემურ ფალავანდიშვილი
• 1988: „გრაციოზო“ რეჟ. არმაზ ბურნაძე
• 1988: „ქველი“ (კეთილისმყოფელი) რეჟ. ვალერიან კვაჭაძე
• 1988: „შარვალი“ (ბუაძე) რეჟ. ვალერიან კვაჭაძე
• 1989: „ცოდვის შვილები“ რეჟ. გოდერძი ჩოხელი
• 1990: „ოჰ, ეს საშინელი, საშინელი ტელევიზორი“ (ხარიტონ კენჭაძე) რეჟ. თემურ ფალავანდიშვილი
• 1994: „ჩონგური (მანქანის ქურდები)“ რეჟ. აიდინ დედაშვილი
• 1996: „რა გაცინებს?“ რეჟ. თეიმურაზ ბუტიკაშვილი
• 1998: „ჩემი ძვირფასი, სანატრელი ბაბუ“ (სიმღერის მასწავლებელი) რეჟ. პავლე ჩარკვიანი
• 2001: „უჩინარი“ რეჟ. გიორგი კახაბრიშვილი
• 2003: „6 და 7 (მისტიკური დრამა, ადამი და ევას სულიერ ისტორიაზე)“ რეჟ. გენო ცაავა

ნათამაშები როლები

რუსთაველის თეატრი

• „ლოსვეს ამბავი“ (გოგია)
• „ტარიელ გოლუა“ (გიო)
• „შემოდგომის აზნაურები“ (ოსიკო ხარებაძე)
• „ყვარყვარე თუთაბერი“ (კუჩარა)
• „რა სიყვარული“ (ტოშეკი)
• „ჭინჭრაქა“ (ჭინჭრაქა)
• „ძველი ყომარბაზები“ (ბუთხუზა)
• „სამანიშვილის დედინაცვალი“ (არისტო ქვაშავაძე)
• „კავსასიური ცარცის წრე“ (გლეხი და ქმარი)
• „რიჩარდ III“ (კეტსბი)
• „შობის ღამის სიზმარი“ (სკრუჯი)

ჯილდოები და წოდებები

• 1958: საქართველოს სსრ-ის დამსახურებული არტისტი
• 1974: საქართველოს სსრ-ის სახალხო არტისტი
• 1998: ღირსების ორდენის კავალერი
• 2008: რუსთაველის თეატრის წინ გაიხსნა კარლო საკანდელიძის ვარსკვლავი.

რესურსები ინტერნეტში

• კარლო საკანდელიძე — საქართველოს ბიოგრაფიული ლექსიკონი
• კარლო საკანდელიძე [დაარქივებული] — ეროვნული ფილმოგრაფია
• კარლო საკანდელიძე კინოფილმების ინტერნეტ-მონაცემთა ბაზაში
• კარლო საკანდელიძე — რუსთაველის თეატრი