კლეოპატრა VII: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შემოწმებული ვერსია] | [შეუმოწმებელი ვერსია] |
No edit summary |
No edit summary იარლიყები: გაუქმებულია ვიზუალური რედაქტირება |
||
| ხაზი 5: | ხაზი 5: | ||
|ორიგინალური სახელი = Κλεοπάτρα Φιλοπάτωρ<br /><center><hiero>< q:E23-i-V4-p:d:r-A-t:H8 ></hiero></center> |
|ორიგინალური სახელი = Κλεοπάτρα Φιλοπάτωρ<br /><center><hiero>< q:E23-i-V4-p:d:r-A-t:H8 ></hiero></center> |
||
|პორტრეტი =Kleopatra-VII.-Altes-Museum-Berlin1.jpg |
|პორტრეტი =Kleopatra-VII.-Altes-Museum-Berlin1.jpg |
||
|წარწერა = |
|||
|მმართველობის დასაწყისი = [[ძვ. წ. 51]] |
|მმართველობის დასაწყისი = [[ძვ. წ. 51]] |
||
|მმართველობის დასასრული = [[ძვ. წ. 30]] |
|მმართველობის დასასრული = [[ძვ. წ. 30]] |
||
|წინამორბედი = [[პტოლომე XII]] |
|||
|მემკვიდრე = [[რომის იმპერია]] |
|მემკვიდრე = [[რომის იმპერია]] |
||
|დაბადების თარიღი = [[2 ნოემბერი]], [[ძვ. წ. 69]] |
|დაბადების თარიღი = [[2 ნოემბერი]], [[ძვ. წ. 69]] |
||
|გარდაცვალების თარიღი = [[12 აგვისტო]], [[ძვ. წ. 30]]<br />[[ალექსანდრია]] |
|გარდაცვალების თარიღი = [[12 აგვისტო]], [[ძვ. წ. 30]]<br />[[ალექსანდრია]] |
||
|ქორწინება = [[ |
|ქორწინება = [[პტოლემე XIII]], [[პტოლემე XIV]], [[მარკ ანტონი]] |
||
|შვილები = |
|||
|დინასტია = [[პტოლემეების დინასტია|პტოლომეები]] |
|დინასტია = [[პტოლემეების დინასტია|პტოლომეები]] |
||
|მამა = [[პტოლემე XII]] |
|მამა = [[პტოლემე XII]] |
||
|სურათი=Kleopatra-VII.-Altes-Museum-Berlin1.jpg}} |
|||
|დედა = |
|||
}} |
|||
'''კლეოპატრა VII ფილოპატორი''' ({{lang-grc|Κλεοπάτρα Φιλοπάτωρ}}, [[2 ნოემბერი]], [[ძვ. წ. 69]] – [[12 აგვისტო]], [[ძვ. წ. 30]]) — [[ძველი ეგვიპტე|ეგვიპტის]] უკანასკნელი დედოფალი [[პტოლემეების დინასტია|პტოლომეების მაკედონური დინასტიიდან]]. ცნობილი იყო რომაელი დიდი მხედართმთავრის [[მარკუს ანტონიუსი]]სადმი სიყვარულით. სიცოცხლე თვითმკვლელობით დაასრულა, რათა რომის პირველი იმპერატორის [[ოქტავიან ავგუსტუსი|ოქტავიანე ავგუსტუსის]] ტყვედ არ ქმნილიყო. |
'''კლეოპატრა VII ფილოპატორი''' ({{lang-grc|Κλεοπάτρα Φιλοπάτωρ}}, [[2 ნოემბერი]], [[ძვ. წ. 69]] – [[12 აგვისტო]], [[ძვ. წ. 30]]) — [[ძველი ეგვიპტე|ეგვიპტის]] უკანასკნელი დედოფალი [[პტოლემეების დინასტია|პტოლომეების მაკედონური დინასტიიდან]]. ცნობილი იყო რომაელი დიდი მხედართმთავრის [[მარკუს ანტონიუსი]]სადმი სიყვარულით. სიცოცხლე თვითმკვლელობით დაასრულა, რათა რომის პირველი იმპერატორის [[ოქტავიან ავგუსტუსი|ოქტავიანე ავგუსტუსის]] ტყვედ არ ქმნილიყო, რითაც დასრულდა დინასტიური მმართველობა დაახლოებით 5000 წლის განმავლობაში. |
||
კლეოპატრა ანტიკური სამყაროს ერთ-ერთი ყველაზე სახელგანთქმული პერსონაჟია როგორც [[ფერწერა]]ში, ისე [[ლიტერატურა]]სა და [[კინემატოგრაფია|კინემატოგრაფში]]. |
კლეოპატრა ანტიკური სამყაროს ერთ-ერთი ყველაზე სახელგანთქმული პერსონაჟია როგორც [[ფერწერა]]ში, ისე [[ლიტერატურა]]სა და [[კინემატოგრაფია|კინემატოგრაფში]]. |
||
| ⚫ | კლეოპატრა VII [[ეგვიპტე]]ს ძმებთან - [[პტოლემე XIII]] და [[პტოლემე XIV]] ერთად (ტრადიციის თანახმად, ისინი მის მეუღლეებად მიიჩნეოდნენ), შემდეგ კი რომაელ მხედარმთავარ მარკუს ანტონიუსთან, ფიქტიურ ქორწინებაში თანაცხოვრებით, 21 წელი მართავდა. ის იყო ეგვიპტის უკანასკნელი დამოუკიდებელი მმართველი, სანამ მის ქვეყანას [[რომის იმპერია]] დაიპყრობდა და ერთ-ერთ პროვინციად აქცევდა. საყოველთაოდ ცნობილი გახდა [[იულიუს კეისარი|იულიუს კეისართან]] და მარკუს ანტონიუსთან სასიყვარულო კავშირის შედეგად. კეისრისგან ვაჟი ეყოლა, ანტონიუსისგან კი ორი ვაჟი და ქალიშვილი. |
||
== საერთო ცნობები == |
|||
| ⚫ | კლეოპატრა VII [[ეგვიპტე]]ს ძმებთან - პტოლემე XIII და პტოლემე XIV ერთად (ტრადიციის თანახმად, ისინი მის მეუღლეებად მიიჩნეოდნენ), შემდეგ კი რომაელ მხედარმთავარ მარკუს ანტონიუსთან, ფიქტიურ ქორწინებაში თანაცხოვრებით, 21 წელი მართავდა. ის იყო ეგვიპტის უკანასკნელი დამოუკიდებელი მმართველი, სანამ მის ქვეყანას [[რომის იმპერია]] დაიპყრობდა და ერთ-ერთ პროვინციად აქცევდა. საყოველთაოდ ცნობილი გახდა [[იულიუს კეისარი|იულიუს კეისართან]] და მარკუს ანტონიუსთან სასიყვარულო კავშირის შედეგად. კეისრისგან ვაჟი ეყოლა, ანტონიუსისგან კი ორი ვაჟი და ქალიშვილი. |
||
კლეოპატრა თავის სიცოცხლეშივე იქცა ლეგენდების გმირად, მისმა ტრაგიკულმა აღსასრულმა კი მის რომანტიზაციას შეუწყო ხელი. |
კლეოპატრა თავის სიცოცხლეშივე იქცა ლეგენდების გმირად, მისმა ტრაგიკულმა აღსასრულმა კი მის რომანტიზაციას შეუწყო ხელი. |
||
კლეოპატრას იხსენიებენ [[პლუტარქე]], |
კლეოპატრას იხსენიებენ [[პლუტარქე]], [[აპიანე]], [[იოსებ ფლავიუსი]] და სხვ., თუმცა, ძველი ცნობები მისადმი მთლად კეთილგანწყობილნი არ ჩანან. მაგალითად, ძველი რომაული წყაროები ასეთ ინფორმაციასაც კი გვაწვდიან: „ის იმდენად გარყვნილი იყო, რომ ხანდახან მეძავობდა კიდეც, მისი სილამაზით დაბრმავებულ ბევრ მამაკაცს, მასთან ერთი ღამის გატარების საფასურად, თავიც კი წაუგია“. |
||
== ეტიმოლოგია == |
|||
კლეოპატრა არის ქალის ძველბერძნული სახელი. ''Κλεοπάτρα (Kleopatra)'' ნიშნავს "მამის დიდებას", მომდინარეობს ''κλέος (kleos),'' რაც ნიშნავს "დიდებას" და ''πατήρ (pater),'' რომელიც ნიშნავს, "მამას".<ref>https://www.behindthename.com/name/cleopatra</ref> |
|||
სხვა მონაცემებით კლეოპატრა ნიშნავს სამშობლოს გასაღებს.<ref>https://www.etymonline.com/word/cleopatra</ref> |
|||
მაკედონელებს შორის მისი სახელი ტრადიციული იყო. სხვა ქალთა შორის, ალექსანდრე დიდის დას ასევე ეწოდა კლეოპატრა. ეს ნიშნავდა "მამის დიდებას", რადგან ეს იყო "პატროკლეს" ქალური ფორმა. სათაური თეა ფილოპატორი შეიძლება ითარგმნოს როგორც "ქალღმერთი, რომელსაც მამა უყვარს". |
|||
== ბიოგრაფია == |
|||
კლეოპატრა (ძვ. წ. 69 - ძვ. წ. 30) ყველა დროის ერთ-ერთი ყველაზე აღიარებული ეგვიპტის დედოფალი იყო, რომელიც დაიბადა ეგვიპტის დედაქალაქ ალექსანდრიაში. ეს იყო [[პტოლემე I|პტოლემეუს I სოტერის]] მიერ დაარსებული ბერძნული დინასტიის ნაწილი, რომელიც ეგვიპტეს მართავდა [[ალექსანდრე მაკედონელი|ალექსანდრე მაკედონელის]] გარდაცვალებიდან, რომელიც დასრულდა კლეოპატრა VII-ის გარდაცვალების შემდეგ. |
|||
[[ფაილი:Diadokhoi240nbc.jpg|მარცხნივ|მინი|326x326პქ|[[ელინისტური სამეფოები]], რომლებიც ალექსანდრე მაკედონელის გარდაცვალების შემდეგ გაჩნდა.]] |
|||
მიუხედავად იმისა, რომ მისი წარმოშობა ბერძნული იყო, მან კარგი ურთიერთობა დაამყარა თავის ქვეშევრდომებთან და შეისწავლა ეროვნული ენა, რაც მისი შთამომავლობის არცერთ სხვა წევრს არ გაუკეთებია.<ref>https://ka.warbletoncouncil.org/cleopatra-16896</ref> |
|||
კლეოპატრამ გაიარა სამედიცინო სწავლება, ის სწავლობდა [[ფილოსოფია|ფილოსოფიას]] და [[რიტორიკა|რიტორიკას]]. იგი ნიჭიერი ენათმეცნიერი იყო: მშობლიური ბერძნული ენის გარდა, მან იცოდა [[ეთიოპიური დამწერლობა|ეთიოპიური]], [[არაბული ენა|არაბული]], [[სირიული დამწერლობა|სირიული]], მედიური და პართული ენები, ისევე როგორც ბევრ სხვა. მას ასევე უნდა სცოდნოდა [[ბერძნული ენა|ბერძნული]], [[ეგვიპტური ენა|ეგვიპტური]] და [[ლათინური ენა|ლათინური]] ენები . |
|||
კლეოპატრას ადრეულ წლებში, მისი მამა [[პტოლემე XII]] ცდილობდა შეენარჩუნებინა თავისი წარუმატებელი ძალა ეგვიპტეში ძლიერი რომაელების მოსყიდვით. ძვ. წ. 58 წელს მამამისი გაიქცა რომიდან ეკონომიკური კრიზისის გამო, რათა თავი აერიდებინა ხალხის რისხვას. როდესაც [[ძვ. წ. 58]] წელს პტოლემე XII გაიქცა ეგვიპტიდან [[კლეოპატრა VI]] [[ბერენიკა IV]]-სთან ერთად ქვეყანას მართავდა ერთი წლის განმავლობაში. <ref>https://ka.kyaaml.org/cleopatra-last-pharaoh-of-egypt-3528679-5408</ref> |
|||
== ლიტერატურა == |
== ლიტერატურა == |
||
{{ქსე|5|555}} |
{{ქსე|5|555}} |
||
== სქოლიო == |
|||
{{Hiero|კლეოპატრა (დედოფლის სახელი)|<hiero>< q:E23-i-V4-p:d:r-A-t:H8 ></hiero>|align=left|era=egypt}} |
|||
<references /> |
|||
{{ძველი ეგვიპტელები}} |
{{ძველი ეგვიპტელები}} |
||
{{პტოლემეების დინასტია}} |
{{პტოლემეების დინასტია}} |
||
20:35, 19 თებერვალი 2021-ის ვერსია
| კლეოპატრა VII | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Κλεοπάτρα Φιλοπάτωρ
| ||||||||||||||
 | ||||||||||||||
| ეგვიპტის უკანასკნელი დედოფალი | ||||||||||||||
| მმართ. დასაწყისი: | ძვ. წ. 51 | |||||||||||||
| მმართ. დასასრული: | ძვ. წ. 30 | |||||||||||||
| მემკვიდრე: | რომის იმპერია | |||||||||||||
| პირადი ცხოვრება | ||||||||||||||
| დაბ. თარიღი: | 2 ნოემბერი, ძვ. წ. 69 | |||||||||||||
| გარდ. თარიღი: |
12 აგვისტო, ძვ. წ. 30 ალექსანდრია | |||||||||||||
| მეუღლე: | პტოლემე XIII, პტოლემე XIV, მარკ ანტონი | |||||||||||||
| დინასტია: | პტოლომეები | |||||||||||||
| მამა: | პტოლემე XII | |||||||||||||
კლეოპატრა VII ფილოპატორი (ძვ. ბერძნ. Κλεοπάτρα Φιλοπάτωρ, 2 ნოემბერი, ძვ. წ. 69 – 12 აგვისტო, ძვ. წ. 30) — ეგვიპტის უკანასკნელი დედოფალი პტოლომეების მაკედონური დინასტიიდან. ცნობილი იყო რომაელი დიდი მხედართმთავრის მარკუს ანტონიუსისადმი სიყვარულით. სიცოცხლე თვითმკვლელობით დაასრულა, რათა რომის პირველი იმპერატორის ოქტავიანე ავგუსტუსის ტყვედ არ ქმნილიყო, რითაც დასრულდა დინასტიური მმართველობა დაახლოებით 5000 წლის განმავლობაში.
კლეოპატრა ანტიკური სამყაროს ერთ-ერთი ყველაზე სახელგანთქმული პერსონაჟია როგორც ფერწერაში, ისე ლიტერატურასა და კინემატოგრაფში.
კლეოპატრა VII ეგვიპტეს ძმებთან - პტოლემე XIII და პტოლემე XIV ერთად (ტრადიციის თანახმად, ისინი მის მეუღლეებად მიიჩნეოდნენ), შემდეგ კი რომაელ მხედარმთავარ მარკუს ანტონიუსთან, ფიქტიურ ქორწინებაში თანაცხოვრებით, 21 წელი მართავდა. ის იყო ეგვიპტის უკანასკნელი დამოუკიდებელი მმართველი, სანამ მის ქვეყანას რომის იმპერია დაიპყრობდა და ერთ-ერთ პროვინციად აქცევდა. საყოველთაოდ ცნობილი გახდა იულიუს კეისართან და მარკუს ანტონიუსთან სასიყვარულო კავშირის შედეგად. კეისრისგან ვაჟი ეყოლა, ანტონიუსისგან კი ორი ვაჟი და ქალიშვილი.
კლეოპატრა თავის სიცოცხლეშივე იქცა ლეგენდების გმირად, მისმა ტრაგიკულმა აღსასრულმა კი მის რომანტიზაციას შეუწყო ხელი.
კლეოპატრას იხსენიებენ პლუტარქე, აპიანე, იოსებ ფლავიუსი და სხვ., თუმცა, ძველი ცნობები მისადმი მთლად კეთილგანწყობილნი არ ჩანან. მაგალითად, ძველი რომაული წყაროები ასეთ ინფორმაციასაც კი გვაწვდიან: „ის იმდენად გარყვნილი იყო, რომ ხანდახან მეძავობდა კიდეც, მისი სილამაზით დაბრმავებულ ბევრ მამაკაცს, მასთან ერთი ღამის გატარების საფასურად, თავიც კი წაუგია“.
ეტიმოლოგია
კლეოპატრა არის ქალის ძველბერძნული სახელი. Κλεοπάτρα (Kleopatra) ნიშნავს "მამის დიდებას", მომდინარეობს κλέος (kleos), რაც ნიშნავს "დიდებას" და πατήρ (pater), რომელიც ნიშნავს, "მამას".[1]
სხვა მონაცემებით კლეოპატრა ნიშნავს სამშობლოს გასაღებს.[2]
მაკედონელებს შორის მისი სახელი ტრადიციული იყო. სხვა ქალთა შორის, ალექსანდრე დიდის დას ასევე ეწოდა კლეოპატრა. ეს ნიშნავდა "მამის დიდებას", რადგან ეს იყო "პატროკლეს" ქალური ფორმა. სათაური თეა ფილოპატორი შეიძლება ითარგმნოს როგორც "ქალღმერთი, რომელსაც მამა უყვარს".
ბიოგრაფია
კლეოპატრა (ძვ. წ. 69 - ძვ. წ. 30) ყველა დროის ერთ-ერთი ყველაზე აღიარებული ეგვიპტის დედოფალი იყო, რომელიც დაიბადა ეგვიპტის დედაქალაქ ალექსანდრიაში. ეს იყო პტოლემეუს I სოტერის მიერ დაარსებული ბერძნული დინასტიის ნაწილი, რომელიც ეგვიპტეს მართავდა ალექსანდრე მაკედონელის გარდაცვალებიდან, რომელიც დასრულდა კლეოპატრა VII-ის გარდაცვალების შემდეგ.
მიუხედავად იმისა, რომ მისი წარმოშობა ბერძნული იყო, მან კარგი ურთიერთობა დაამყარა თავის ქვეშევრდომებთან და შეისწავლა ეროვნული ენა, რაც მისი შთამომავლობის არცერთ სხვა წევრს არ გაუკეთებია.[3]
კლეოპატრამ გაიარა სამედიცინო სწავლება, ის სწავლობდა ფილოსოფიას და რიტორიკას. იგი ნიჭიერი ენათმეცნიერი იყო: მშობლიური ბერძნული ენის გარდა, მან იცოდა ეთიოპიური, არაბული, სირიული, მედიური და პართული ენები, ისევე როგორც ბევრ სხვა. მას ასევე უნდა სცოდნოდა ბერძნული, ეგვიპტური და ლათინური ენები .
კლეოპატრას ადრეულ წლებში, მისი მამა პტოლემე XII ცდილობდა შეენარჩუნებინა თავისი წარუმატებელი ძალა ეგვიპტეში ძლიერი რომაელების მოსყიდვით. ძვ. წ. 58 წელს მამამისი გაიქცა რომიდან ეკონომიკური კრიზისის გამო, რათა თავი აერიდებინა ხალხის რისხვას. როდესაც ძვ. წ. 58 წელს პტოლემე XII გაიქცა ეგვიპტიდან კლეოპატრა VI ბერენიკა IV-სთან ერთად ქვეყანას მართავდა ერთი წლის განმავლობაში. [4]
ლიტერატურა
- ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 5, თბ., 1980. — გვ. 555.
სქოლიო
- ↑ https://www.behindthename.com/name/cleopatra
- ↑ https://www.etymonline.com/word/cleopatra
- ↑ https://ka.warbletoncouncil.org/cleopatra-16896
- ↑ https://ka.kyaaml.org/cleopatra-last-pharaoh-of-egypt-3528679-5408
| ||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||