მოჰამედ რეზა ფეჰლევი: განსხვავება გადახედვებს შორის
[შეუმოწმებელი ვერსია] | [შეუმოწმებელი ვერსია] |
No edit summary |
|||
ხაზი 41: | ხაზი 41: | ||
განათლება მიიღო ირანში და საზღვარგარეთ. [[1938]] წელს დაამთავრა სამხედრო აკადემია [[თეირანი|თეირანში]]. ტახტზე ავიდა [[1941]] წლის სექტემბერში, მამის [[რეზა-შაჰ ფეჰლევი]]ს გადადგომის შემდეგ. [[1943]] წელს ომი გამოუცხადა [[ფაშისტური გერმანია|ფაშისტურ]] [[გერმანია]]ს. |
განათლება მიიღო ირანში და საზღვარგარეთ. [[1938]] წელს დაამთავრა სამხედრო აკადემია [[თეირანი|თეირანში]]. ტახტზე ავიდა [[1941]] წლის სექტემბერში, მამის [[რეზა-შაჰ ფეჰლევი]]ს გადადგომის შემდეგ. [[1943]] წელს ომი გამოუცხადა [[ფაშისტური გერმანია|ფაშისტურ]] [[გერმანია]]ს. |
||
[[1953]] წლის აგვისტოში, აშშ-ს [[ცენტრალური სადაზვერვო სააგენტო]]-ს უშუალო ორგანიზებით, ოპერაცია "აიაქსი"-ს ფარგლებში დამხობილ იქნა პრემიერ-მინისტრი მოჰამედ მოსადეყის მთავრობა. შაჰი ემიგრაციიდან დაბრუნდა და ავტორიტარული მმართველობა დაამკვიდრა. |
[[1953]] წლის აგვისტოში, აშშ-ს [[ცენტრალური სადაზვერვო სააგენტო]]-ს უშუალო ორგანიზებით, ოპერაცია "აიაქსი"-ს ფარგლებში დამხობილ იქნა პრემიერ-მინისტრი მოჰამედ მოსადეყის მთავრობა<ref>Bryne, Malcolm (18 August 2013). "[https://foreignpolicy.com/2013/08/19/cia-admits-it-was-behind-irans-coup/ CIA Admits It Was Behind Iran's Coup]". Foreign Policy. </ref>. შაჰი ემიგრაციიდან დაბრუნდა და ავტორიტარული მმართველობა დაამკვიდრა. |
||
{{ფაქტი|[[1957]] წელს აშშ-სა და ისრაელის სპეცსამსახურების დახმარებით შაჰმა დააარსა დაზვერვისა და სახელმწიფო უშიშროების სამსახური — [[სავაქი]]. |
{{ფაქტი|[[1957]] წელს აშშ-სა და ისრაელის სპეცსამსახურების დახმარებით შაჰმა დააარსა დაზვერვისა და სახელმწიფო უშიშროების სამსახური — [[სავაქი]]<ref> N. R. Keddie and M. J. Gasiorowski, eds., ''Neither East Nor West: Iran, the United States, and the Soviet Union'' (New Haven, 1990), pp. 154–55; personal interviews. </ref>. |
||
== ლიტერატურა == |
== ლიტერატურა == |
||
{{ქსე|7|160}} |
{{ქსე|7|160}} |
||
== სქოლიო == |
|||
{{სქოლიო|2}} |
|||
== რესურსები ინტერნეტში == |
== რესურსები ინტერნეტში == |
16:24, 15 ნოემბერი 2020-ის ვერსია
მოჰამედ რეზა ფეჰლევი | |
---|---|
Mohammad Reza Pahlavi | |
ირანის შაჰი | |
მმართ. დასაწყისი: | 16 სექტემბერი 1941 |
მმართ. დასასრული: | 11 თებერვალი 1979 |
წინამორბედი: | რეზა-შაჰ ფეჰლევი |
მემკვიდრე: | ტიტული გაუქმდა |
პირადი ცხოვრება | |
დაბ. თარიღი: | 26 ოქტომბერი 1919 |
დაბ. ადგილი: | თეირანი, ირანი |
გარდ. თარიღი: | 27 ივლისი, 1980 (60 წლის) |
გარდ. ადგილი: | კაირო, ეგვიპტე |
მეუღლე: |
ფავზია ფუად ეგვიპტელი სორაია ისფანდიარი ბაჰთიარი ფარაჰ ფეჰლევი |
დინასტია: | ფეჰლევიანები |
მამა: | რეზა-შაჰ ფეჰლევი |
დედა: | თაჯ ოლ-მოლუქი |
რელიგია: | ისლამი |
ხელმოწერა: | |
მოჰამედ რეზა-შაჰ ფეჰლევი (სპარს. محمدرضا شاه پهلوی; დ. 26 ოქტომბერი 1919, თეირანი, ირანი — გ. 27 ივლისი, 1980, კაირო, ეგვიპტე) — ირანის ბოლო შაჰი, ქვეყანას მართავდა 1941-1979 წლებში. ფეჰლევის დინასტიის მეორე და უკანასკნელი წარმომადგენელი. ხელისუფლებას ჩამოაშორეს ირანის ისლამური რევოლუციის შედეგად. შაჰი იძულებული იყო ემიგრაციაში წასულიყო და გარდაიცვალა კაიროში.
ბიოგრაფია
განათლება მიიღო ირანში და საზღვარგარეთ. 1938 წელს დაამთავრა სამხედრო აკადემია თეირანში. ტახტზე ავიდა 1941 წლის სექტემბერში, მამის რეზა-შაჰ ფეჰლევის გადადგომის შემდეგ. 1943 წელს ომი გამოუცხადა ფაშისტურ გერმანიას.
1953 წლის აგვისტოში, აშშ-ს ცენტრალური სადაზვერვო სააგენტო-ს უშუალო ორგანიზებით, ოპერაცია "აიაქსი"-ს ფარგლებში დამხობილ იქნა პრემიერ-მინისტრი მოჰამედ მოსადეყის მთავრობა[1]. შაჰი ემიგრაციიდან დაბრუნდა და ავტორიტარული მმართველობა დაამკვიდრა.
{{ფაქტი|1957 წელს აშშ-სა და ისრაელის სპეცსამსახურების დახმარებით შაჰმა დააარსა დაზვერვისა და სახელმწიფო უშიშროების სამსახური — სავაქი[2].
ლიტერატურა
- ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 7, თბ., 1984. — გვ. 160.
სქოლიო
- ↑ Bryne, Malcolm (18 August 2013). "CIA Admits It Was Behind Iran's Coup". Foreign Policy.
- ↑ N. R. Keddie and M. J. Gasiorowski, eds., Neither East Nor West: Iran, the United States, and the Soviet Union (New Haven, 1990), pp. 154–55; personal interviews.