მონტევიდეო: განსხვავება გადახედვებს შორის

ბმულების რედაქტირება
მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
ისტორიის ინტერაქციულად გადახედვა
[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
← წინა ცვლილებაშემდეგი ცვლილება →
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ვიზუალურივიკიტექსტი
No edit summary
No edit summary
ხაზი 46: ხაზი 46:
}}
}}


'''მონტევიდეო''' (''[[ესპანური ენა|ესპანურად]] - Montevideo'') — [[ურუგვაი]]ს დედაქალაქი, ქვეყნის უმსხვილესი ქალაქი და ნავსადგური. 2011 წლის აღწერის მიხედვით, ქალაქს, რომლის ფართობი 201 კვადრატული კილომეტრია, 1,319,108 მოსახლე ჰყავს (ქვეყნის მოსახლეობის დაახლოებით მესამედი.<ref name=INEpop>{{cite web |url=http://www.ine.gub.uy/censos2011/resultadosfinales/montevideo.html |title=Censos 2011 Montevideo |year=2012 |publisher=INE |accessdate=3 September 2012 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20121111010949/http://www.ine.gub.uy/censos2011/resultadosfinales/montevideo.html |archivedate=11 November 2012 }}</ref> მდებარეობს ქვეყნის უკიდურეს სამხრეთით, მდინარე რიო-დე-ლა-პლატას ჩრდილო-აღმოსავლეთ სანაპიროს გასწვრივ.
'''მონტევიდეო''' (''[[ესპანური ენა|ესპანურად]] - Montevideo'') — [[ურუგვაი]]ს დედაქალაქი, ქვეყნის უმსხვილესი ქალაქი და ნავსადგური. 2011 წლის აღწერის მიხედვით, ქალაქს, რომლის ფართობი 201 კვადრატული კილომეტრია, 1,319,108 მოსახლე ჰყავს (ქვეყნის მოსახლეობის დაახლოებით მესამედი).<ref name=INEpop>{{cite web |url=http://www.ine.gub.uy/censos2011/resultadosfinales/montevideo.html |title=Censos 2011 Montevideo |year=2012 |publisher=INE |accessdate=3 September 2012 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20121111010949/http://www.ine.gub.uy/censos2011/resultadosfinales/montevideo.html |archivedate=11 November 2012 }}</ref> მდებარეობს ქვეყნის უკიდურეს სამხრეთით, მდინარე რიო-დე-ლა-პლატას ჩრდილო-აღმოსავლეთ სანაპიროს გასწვრივ.


დაარსდა [[1726]] წელს ბრუნო მაურისიო დე საბალას მიერ, რაც უდიდეს სტრატეგიული სვლად შეიძლება ჩაითვალოს ესპანურ-პორტუგალიური დავაში [[რიო-დე-ლა-პლატის ვიცე-სამეფო]]სთან დაკავშირებით, ამავე დროს, მონტევიდეო გახდა ესპანური [[კოლონია]] საკრამენტოს „დარაჯი“.
დაარსდა [[1726]] წელს ბრუნო მაურისიო დე საბალას მიერ, რაც უდიდეს სტრატეგიული სვლად შეიძლება ჩაითვალოს ესპანურ-პორტუგალიური დავაში [[რიო-დე-ლა-პლატის ვიცე-სამეფო]]სთან დაკავშირებით, ამავე დროს, მონტევიდეო გახდა ესპანური [[კოლონია]] საკრამენტოს „დარაჯი“.


ქალაქის ფართობი შეადგენს 530 კმ²-ს და 20 კილომეტრზეა გადაჭიმული დასავლეთიდან აღმოსავლეთისაკენ. მდებარეობს ურუგვაის სამხრეთ ნაწილში, [[რიო-დე-ლა-პლატა|რიო-დე-ლა-პლატის]] ჩრდილოეთ სანაპიროზე, [[ატლანტის ოკეანე|ატლანტის ოკეანის]] უბეში. მსოფლიოს ყველაზე სამხრეთით მდებარე დედაქალაქებს შორის მესამეა. 1807 წელს მცირე დროით იყო ბრიტანეთის მმართველობის ქვეშ. მონტევიდეო არის ლათინური ამერიკის წამყვანი სავაჭრო ბლოკების, [[მერკოსური]]ს და ALADI-ს ადმინისტრაციული შტაბის ადგილი; ქალაქის პოზიცია ევრობაში ბრიუსელის როლის მსგავსია.<ref>{{cite web|url=http://www.nationsonline.org/oneworld/map/google_map_Montevideo.htm|title=Google Earth Montevideo Map|accessdate=5 March 2015|publisher=One World – Nations Online Project}}</ref>
მდებარეობს ურუგვაის სამხრეთ ნაწილში, [[რიო-დე-ლა-პლატა|რიო-დე-ლა-პლატის]] ჩრდილოეთ სანაპიროზე, [[ატლანტის ოკეანე|ატლანტის ოკეანის]] უბეში. 1807 წელს მცირე დროით იყო ბრიტანეთის მმართველობის ქვეშ. მონტევიდეო არის [[ლათინური ამერიკა|ლათინური ამერიკის]] წამყვანი სავაჭრო ბლოკების, [[მერკოსური]]ს და ALADI-ს ადმინისტრაციული შტაბის ადგილი; ქალაქის პოზიცია ევრობაში [[ბრიუსელი]]ს როლის მსგავსია.<ref>{{cite web|url=http://www.nationsonline.org/oneworld/map/google_map_Montevideo.htm|title=Google Earth Montevideo Map|accessdate=5 March 2015|publisher=One World – Nations Online Project}}</ref>


2019 წლის მერკერის მოხსენების თანახმად მონტევიდეო ცხოვრების დონით ლათინურ ამერიკაში პირველი ადგილი უჭირავს;<ref name="2019 Quality of Living Survey">{{cite web|url=https://mobilityexchange.mercer.com/Insights/quality-of-living-rankings|title=2019 Quality of Living Survey|accessdate=18 April 2019|publisher=Mercer}}</ref> ქალაქი ამ წოდებას 2005 წლიდან ინარჩუნებს.<ref name=Globalization>{{cite web|url=http://www.internationalhradviser.co.uk/storage/downloads/2012%20Quality%20Of%20Living%20Worldwide%20City%20Rankings%20Survey.pdf|title=Quality of Living Worldwide City Rankings Survey|accessdate=24 February 2014|publisher=Mercer|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131203054458/http://www.internationalhradviser.co.uk/storage/downloads/2012%20Quality%20Of%20Living%20Worldwide%20City%20Rankings%20Survey.pdf|archivedate=3 December 2013}}</ref><ref name="globalizacion.org">{{cite web |url=http://globalizacion.org/opinion/GainzaIndiceCalidadVida2006.htm |title=CIUDADES LATINOAMERICANAS EN EL ÍNDICE DE CALIDAD DE VIDA|first=Patricia P.|last=Gainza|accessdate=17 November 2009 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20091129224417/http://www.globalizacion.org/opinion/GainzaIndiceCalidadVida2006.htm |archivedate=29 November 2009 }}</ref><ref name="historico.elpais.com.uy">{{Cite web | url=http://historico.elpais.com.uy/07/04/03/pciuda_273081.asp | title=Diario EL PAIS – Montevideo – Uruguay}}</ref><ref name="fastcoexist.com">{{Cite web | url=http://www.fastcoexist.com/3022533/the-8-smartest-cities-in-latin-america |title = The 8 Smartest Cities in Latin America|date = 3 December 2013}}</ref><ref name="mercer.com">http://www.mercer.com/press-releases/quality-of-living-report-2014</ref> 2010 წლის მდგომარეობით, მონტევიდეო იყო მე-19 უდიდესი ქალაქი ეკონომიკით კონტინენტზე და მე–9 ყველაზე მაღალი შემოსავლის მატარებელი დიდ ქალაქებს შორის.<ref name="mckinsey.com">{{Cite web |url=http://www.mckinsey.com/tools/Wrappers/Wrapper.aspx?sid=%7BC84CB74F-A3B1-47B1-8265-6252F6D85B68%7D&pid=%7B4F5BEDB1-6C1F-4243-A052-83ADBABE82DF%7D |title=Archived copy |access-date=19 June 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191223164754/https://www.mckinsey.com/tools/Wrappers/Wrapper.aspx?sid=%7BC84CB74F-A3B1-47B1-8265-6252F6D85B68%7D&pid=%7B4F5BEDB1-6C1F-4243-A052-83ADBABE82DF%7D |archive-date=23 December 2019 |url-status=dead }}</ref> 2020 წელს მისი პროგნოზირებული [[მშპ]] 49,7 მილიარდი დოლარია, რაც ერთ სულ მოსახლეზე 28,385 აშშ დოლარი გამოდის.<ref name="ReferenceA">(((61/33)^(1/15))^10)*33 and (((33/21)^(1/15))^10)*21.</ref>
2019 წლის მერკერის მოხსენების თანახმად, მონტევიდეოს ცხოვრების დონით ლათინურ ამერიკაში პირველი ადგილი უჭირავს;<ref name="2019 Quality of Living Survey">{{cite web|url=https://mobilityexchange.mercer.com/Insights/quality-of-living-rankings|title=2019 Quality of Living Survey|accessdate=18 April 2019|publisher=Mercer}}</ref> ქალაქი ამ წოდებას 2005 წლიდან ინარჩუნებს.<ref name=Globalization>{{cite web|url=http://www.internationalhradviser.co.uk/storage/downloads/2012%20Quality%20Of%20Living%20Worldwide%20City%20Rankings%20Survey.pdf|title=Quality of Living Worldwide City Rankings Survey|accessdate=24 February 2014|publisher=Mercer|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131203054458/http://www.internationalhradviser.co.uk/storage/downloads/2012%20Quality%20Of%20Living%20Worldwide%20City%20Rankings%20Survey.pdf|archivedate=3 December 2013}}</ref><ref name="globalizacion.org">{{cite web |url=http://globalizacion.org/opinion/GainzaIndiceCalidadVida2006.htm |title=CIUDADES LATINOAMERICANAS EN EL ÍNDICE DE CALIDAD DE VIDA|first=Patricia P.|last=Gainza|accessdate=17 November 2009 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20091129224417/http://www.globalizacion.org/opinion/GainzaIndiceCalidadVida2006.htm |archivedate=29 November 2009 }}</ref><ref name="historico.elpais.com.uy">{{Cite web | url=http://historico.elpais.com.uy/07/04/03/pciuda_273081.asp | title=Diario EL PAIS – Montevideo – Uruguay}}</ref><ref name="fastcoexist.com">{{Cite web | url=http://www.fastcoexist.com/3022533/the-8-smartest-cities-in-latin-america |title = The 8 Smartest Cities in Latin America|date = 3 December 2013}}</ref><ref name="mercer.com">http://www.mercer.com/press-releases/quality-of-living-report-2014</ref> 2010 წლის მდგომარეობით, მონტევიდეო იყო მე-19 უდიდესი ქალაქი ეკონომიკით კონტინენტზე და მე–9 ყველაზე მაღალი შემოსავლის მატარებელი დიდ ქალაქებს შორის.<ref name="mckinsey.com">{{Cite web |url=http://www.mckinsey.com/tools/Wrappers/Wrapper.aspx?sid=%7BC84CB74F-A3B1-47B1-8265-6252F6D85B68%7D&pid=%7B4F5BEDB1-6C1F-4243-A052-83ADBABE82DF%7D |title=Archived copy |access-date=19 June 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191223164754/https://www.mckinsey.com/tools/Wrappers/Wrapper.aspx?sid=%7BC84CB74F-A3B1-47B1-8265-6252F6D85B68%7D&pid=%7B4F5BEDB1-6C1F-4243-A052-83ADBABE82DF%7D |archive-date=23 December 2019 |url-status=dead }}</ref> 2020 წელს მისი პროგნოზირებული [[მშპ]] 49,7 მილიარდი დოლარია, რაც ერთ სულ მოსახლეზე 28,385 აშშ დოლარი გამოდის.<ref name="ReferenceA">(((61/33)^(1/15))^10)*33 and (((33/21)^(1/15))^10)*21.</ref>


2018 წელს იგი კლასიფიცირდა როგორც ბეტა [[გლობალური ქალაქი]], რომელიც ლათინურ ამერიკაში მერვე, ხოლო მსოფლიოში 84-ე ადგილზეა.<ref>{{cite web|url=https://www.lboro.ac.uk/gawc/world2018t.html|title=The World According to GaWC 2018|accessdate=5 January 2019|publisher=Geography Department, Ghent University.}}</ref> ქალაქმა უმასპინძლა [[მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატი 1930|1930 წლის ფიფას პირველი მსოფლიო თასის]] ყველა თამაშს.
2018 წელს იგი კლასიფიცირდა როგორც ბეტა [[გლობალური ქალაქი]], რომელიც ლათინურ ამერიკაში მერვე, ხოლო მსოფლიოში 84-ე ადგილზეა.<ref>{{cite web|url=https://www.lboro.ac.uk/gawc/world2018t.html|title=The World According to GaWC 2018|accessdate=5 January 2019|publisher=Geography Department, Ghent University.}}</ref> ქალაქმა უმასპინძლა [[მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატი 1930|1930 წლის ფიფას პირველი მსოფლიო თასის]] ყველა თამაშს.
ხაზი 63: ხაზი 63:


==გეოგრაფია==
==გეოგრაფია==
მონტევიდეო მდებარეობს [[ატლანტის ოკეანე|ატლანტის ოკეანის]] მკლავის, მდინარე რიო-დე-ლა-პლატას ჩრდილო აღმოსავლეთ სანაპიროს გასწვრივ; მდინარე [[ურუგვაი]]ს სამხრეთ საზღვრებს [[არგენტინა|არგენტინის]] ჩრდილოეთ საზღვრებისგან ჰყოფს; [[ბუენოს-აირესი]] არგენტინის მხარეს, დასავლეთით, 230 კილომეტრითაა დაშორებული. მისი დასავლეთით, მდინარე სანტა ლუსია ბუნებრივ საზღვარს ქმნის მონტევიდეოსა და სან-ხოსეს დეპარტამენტს შორის. სანაპირო ზოლი, რომელიც ქმნის სამხრეთის საზღვარს, წარმოდგენილია კლდოვანი სანაპიროებითა და ქვიშიანი პლაჟებით.<ref>[http://www.montevideo.com.uy/enciclopedia/montevid.htm www.montevideo.com.uy Montevideo], Enciclopedia Geográfica del Uruguay, Retrieved on 20 November 2010.</ref> მონტევიდეოს ყურე ქმნის ბუნებრივ ნავსადგურს, ერის უმსხვილეს და რეგიონის საუკეთესო ბუნებრივ პორტს, რომელაც ურუგვაის ეკონომიკასა და საძღვარგარეთ ვაჭრობაში უმნიშვნელოვანესი ადგილი უკავია. ქალაქს კვეთს მრავალი ნაკადული, რომელბიც მონტევიდეოს ყურეში ჩაედინება. დაშრობის პროცესში მყოფ მდინარეებთან ახლოს მდებარე სანაპირო ზოლი ძლიერაა დაბინძურებული.<ref>{{cite book|title=Foraminiferal responses to polluted sediments in the Montevideo coastal zone, Uruguay.|publisher=Sección Oceanología, Facultad de Ciencias, Iguá 4225, Montevideo|vauthors=Burone L, Venturini N, Sprechmann P, Valente P, Muniz P }}</ref>
მონტევიდეო მდებარეობს [[ატლანტის ოკეანე|ატლანტის ოკეანის]] მკლავის, მდინარე რიო-დე-ლა-პლატას ჩრდილო-აღმოსავლეთ სანაპიროს გასწვრივ; მდინარე [[ურუგვაი]]ს სამხრეთ საზღვრებს [[არგენტინა|არგენტინის]] ჩრდილოეთ საზღვრებისგან ჰყოფს; [[ბუენოს-აირესი]] არგენტინის მხარეს, დასავლეთით, 230 კილომეტრითაა დაშორებული. მისი დასავლეთით, მდინარე სანტა ლუსია ბუნებრივ საზღვარს ქმნის მონტევიდეოსა და სან-ხოსეს დეპარტამენტს შორის. სანაპირო ზოლი, რომელიც ქმნის სამხრეთის საზღვარს, წარმოდგენილია კლდოვანი სანაპიროებითა და ქვიშიანი პლაჟებით.<ref>[http://www.montevideo.com.uy/enciclopedia/montevid.htm www.montevideo.com.uy Montevideo], Enciclopedia Geográfica del Uruguay, Retrieved on 20 November 2010.</ref> [[მონტევიდეოს ყურე]] ქმნის ბუნებრივ ნავსადგურს, ერის უმსხვილეს და რეგიონის საუკეთესო ბუნებრივ პორტს, რომელსაც ურუგვაის ეკონომიკასა და საზღვარგარეთ ვაჭრობაში უმნიშვნელოვანესი ადგილი უკავია. ქალაქს კვეთს მრავალი ნაკადული, რომელბიც მონტევიდეოს ყურეში ჩაედინება. დაშრობის პროცესში მყოფ მდინარეებთან ახლოს მდებარე სანაპირო ზოლი ძლიერაა დაბინძურებული.<ref>{{cite book|title=Foraminiferal responses to polluted sediments in the Montevideo coastal zone, Uruguay.|publisher=Sección Oceanología, Facultad de Ciencias, Iguá 4225, Montevideo|vauthors=Burone L, Venturini N, Sprechmann P, Valente P, Muniz P }}</ref>


ქალაქის საშუალო სიმაღლე 43 მეტრია. ქალაქის ტერიტორიაზე მდებარეობს ორი შედარებით მაღალი ბორცვი: „the Cerro de Montevideo“ და „the Cerro de la Victoria“, რომელთა უმაღლესი წერტილია „Cerro de Montevideo“, რომლის მწვერვალზე, 134 მეტრი სიმაღლეზე, ციხესიმაგრე სახელად „Fortaleza del Cerro“ მდებარეობს.<ref name="Fortaleza">{{cite web |url= http://www.montevideo.com.uy/enciclopedia/grande.htm#Montevideo_Cerro_de_Montevideo|title=Geografía – Cerro de Montevideo |accessdate=20 November 2010 |publisher=Enciclopedia Geográfica del Uruguay}}</ref> მონტევიდეოსთან უახლოესი ქალაქებია ჩრდილოეთით [[ლას-პიედრასი (ურუგვაი)|ლას-პიედრასი]] და სამხრეთით [[სიუდად-დე-ლა-კოსტა]]; ორივე მათგანი ქალაქის ცენტრიდან 20-25 კილომეტრითაა დაშორებული.
საშუალო სიმაღლე 43 მეტრია. ქალაქის ტერიტორიაზე მდებარეობს ორი შედარებით მაღალი ბორცვი: „the Cerro de Montevideo“ და „the Cerro de la Victoria“, რომელთა უმაღლესი წერტილია „Cerro de Montevideo“, რომლის მწვერვალზე, 134 მეტრი სიმაღლეზე, ციხესიმაგრე, სახელად „Fortaleza del Cerro“, მდებარეობს.<ref name="Fortaleza">{{cite web |url= http://www.montevideo.com.uy/enciclopedia/grande.htm#Montevideo_Cerro_de_Montevideo|title=Geografía – Cerro de Montevideo |accessdate=20 November 2010 |publisher=Enciclopedia Geográfica del Uruguay}}</ref> მონტევიდეოსთან უახლოესი ქალაქებია ჩრდილოეთით [[ლას-პიედრასი (ურუგვაი)|ლას-პიედრასი]] და სამხრეთით [[სიუდად-დე-ლა-კოსტა]]; ორივე მათგანი ქალაქის ცენტრიდან 20-25 კილომეტრითაა დაშორებული.


===კლიმატი===
===კლიმატი===
[[კიოპენის კლიმატის კლასიფიკაცია|კიოპენის კლიმატის კლასიფიკაციით]], მონტევიდეოს ახასიათებს ნოტიო სუბტროპიკული კლიმატი. ქალაქს აქვს ცივი ზამთარი (ივნისიდან სექტემბრამდე), თბილ-ცხელი ზაფხული (დეკემბერიდან მარტამდე) და არასტაბილური გაზაფხული (ოქტომბერი და ნოემბერი);<ref name=Climate>{{cite web |url= http://traveltips.usatoday.com/climate-montevideo-uruguay-16170.html|title=About the Climate in Montevideo, Uruguay:Overview |accessdate=16 November 2010 |publisher= Traveltips}}</ref> ხშირია ჭექა-ქუხილი, თუმცა ტროპიკუ; ციკლონებს აქ ვერ ვხვდვდებით. ნალექი რეგულარულად და თანაბრად მოდის მთელი წლის განმავლობაში და იგი დაახლოებით 950 მილიმეტრამდე აღწევს.<ref>{{Cite web|url=https://en.climate-data.org/america-del-sur/uruguay/montevideo/montevideo-3639/|title=Montevideo climate: Average Temperature, weather by month, Montevideo weather averages - Climate-Data.org|website=en.climate-data.org|access-date=20 September 2019}}</ref>
[[კიოპენის კლიმატის კლასიფიკაცია|კიოპენის კლიმატის კლასიფიკაციით]], მონტევიდეოს ახასიათებს ნოტიო სუბტროპიკული კლიმატი. ქალაქს აქვს ცივი ზამთარი (ივნისიდან სექტემბრამდე), თბილ-ცხელი ზაფხული (დეკემბერიდან მარტამდე) და არასტაბილური გაზაფხული (ოქტომბერი და ნოემბერი);<ref name=Climate>{{cite web |url= http://traveltips.usatoday.com/climate-montevideo-uruguay-16170.html|title=About the Climate in Montevideo, Uruguay:Overview |accessdate=16 November 2010 |publisher= Traveltips}}</ref> ხშირია ჭექა-ქუხილი, თუმცა ტროპიკუ; ციკლონებს აქ ვერ ვხვდვდებით. ნალექი რეგულარულად და თანაბრად მოდის მთელი წლის განმავლობაში და იგი დაახლოებით 950 მილიმეტრამდე აღწევს.<ref>{{Cite web|url=https://en.climate-data.org/america-del-sur/uruguay/montevideo/montevideo-3639/|title=Montevideo climate: Average Temperature, weather by month, Montevideo weather averages - Climate-Data.org|website=en.climate-data.org|access-date=20 September 2019}}</ref>


ზამთარი ზოგადად ცივი, ნალექიანი, ქარიანი და მოღრუბლულია. ოკეანის გავლენით ტემპერატურა სტაბილურია და ძირითადად არ ეცემა -2 გრადუსზე ქვემოთლ ყინვებიც იშვიათია. სანაპიროდან რამდენიმე მილის დაშორებით ყინვები უფრო ხშირია და უფრო ცივია. ხშირია წვიმა და თოვლ-ჭყაპი, მაგრამ დიდი თოვლი იშვიათად ფიქსირდება, სულ ოთხი შემთხვევა იყო: 1850, 1853 და 1917 წლებში, ხოლო უკანასკნელად იგი 1930 წელს, [[მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატი 1930|მსოფლიოს თასის]]<ref>{{cite web |url= https://www.fifa.com/worldcup/archive/edition=1/overview.html |title= 1930 FIFA World Cup Uruguay™ : Hosts Uruguay beat arch-rivals to first world crown |author= FIFA World Cup™ |publisher= FIFA World Cup™ |location= Zúrich, Suiza |accessdate=14 July 2011}}</ref> გახსნით შეხვედრისას დაფიქსირდა.
ზამთარი ზოგადად ცივი, ნალექიანი, ქარიანი და მოღრუბლულია. ოკეანის გავლენით ტემპერატურა სტაბილურია და ჩვეულებრივ, არ ეცემა -2 გრადუსზე ქვემოთ; ყინვებიც იშვიათია. სანაპიროდან რამდენიმე მილის დაშორებით ყინვები უფრო ხშირი და უფრო ცივია. ხშირია წვიმა და თოვლ-ჭყაპი, მაგრამ დიდი თოვლი იშვიათად ფიქსირდება, სულ ოთხი შემთხვევა იყო: 1850, 1853 და 1917 წლებში, ხოლო უკანასკნელად იგი 1930 წელს, [[მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატი 1930|მსოფლიოს თასის]]<ref>{{cite web |url= https://www.fifa.com/worldcup/archive/edition=1/overview.html |title= 1930 FIFA World Cup Uruguay™ : Hosts Uruguay beat arch-rivals to first world crown |author= FIFA World Cup™ |publisher= FIFA World Cup™ |location= Zúrich, Suiza |accessdate=14 July 2011}}</ref> გახსნით შეხვედრისას დაფიქსირდა.


ზაფხული თბილ-ცხელი და ნოტიოა, სხვა სეზონებთან შედარებით ნაკლებად ქრის ქარი. ამ პერიოდში საღამოობით ზღვიდან ხშირად ქრის ქარი, რომელიც ცხელ ქალაქს აგრილებს.<ref name=Climate/> ჩრდილოეთის ცხელ ქარებს კონტინენტის ტროპიკული ნაწილიდან ტენიანი და ცხელი ჰაერის მასები მოაქვს. ჩვეულებრივ, თბილ პერიოდს მოსდევს სამხრეთ-დასავლეთის ცივი ჰაერის მასებით წარმოქმნილი ჭექა ქუხილი, რაც ტემპერატურას საგრძნობლად ამცირებს. ეს ფენომენი რეგიონალურია და შეიძლება წლის განმავლობაში რამდენჯერმე მოხდეს.
ზაფხული თბილ-ცხელი და ნოტიოა, სხვა სეზონებთან შედარებით ნაკლებად ქრის ქარი. ამ პერიოდში საღამოობით ზღვიდან ხშირად ქრის ქარი, რომელიც ცხელ ქალაქს აგრილებს.<ref name=Climate/> ჩრდილოეთის ცხელ ქარებს კონტინენტის ტროპიკული ნაწილიდან ტენიანი და ცხელი ჰაერის მასები მოაქვს. ჩვეულებრივ, თბილ პერიოდს მოსდევს სამხრეთ-დასავლეთის ცივი ჰაერის მასებით წარმოქმნილი ჭექა-ქუხილი, რაც ტემპერატურას საგრძნობლად ამცირებს. ეს ფენომენი რეგიონალურია და შეიძლება წლის განმავლობაში რამდენჯერმე მოხდეს.


მონტევიდეოს წლიური საშუალო ტემპერატურა 16.7 გრადუსია. ყველაზე დაბალი დაფიქსირებული ტემპერატურა -5.6 გრადუსია, ხოლო ყველაზე მაღალი - 42.8 გრადუსი.<ref name=DNM1>{{cite web
მონტევიდეოს წლიური საშუალო ტემპერატურა 16.7 გრადუსია. ყველაზე დაბალი დაფიქსირებული ტემპერატურა -5.6 გრადუსია, ხოლო ყველაზე მაღალი - 42.8 გრადუსი.<ref name=DNM1>{{cite web
ხაზი 84: ხაზი 84:
მონტევიდეოში ვხვდებით როგორც [[ნეოკლასიციზმი|ნეოკლასიკური]] (მონტევიდეოს მიტროპოლიტენის ტაძარი), ისე [[პოსტმოდერნიზმი|პოსტმოდერნისტული]] (მსოფლიო სავაჭრო ცენტრი მონტევიდეო ან 518 მეტრი სიმაღლის ANTEL-ის სატელეკომუნიკაციო კოშკი) სტილით აგებულ შენობებს. ძველი ქალაქის შენობებოს ფასადები ირეკლავს რა ევროპელი იმიგრანტების კვალს და გვიჩვენებს ძველევროპული არქიტექტურის გავლენას მასზე. აღსანიშნავია სამთავრობო შენობებიც, რომლებშიც შედის: საკანონმდებლო სასახლე, მერია, ''Estévez Palace'' (ესტვეზის სასახლე) და აღმასრულებელი კოშკი. ყველაზე მნიშვნელოვანი სპორტული სტადიონია „the Estadio Centenario“. ''Parque Batlle'', ''Parque Rodó'' და ''Parque Prado'' არის მონტევიდეოს სამი საუკეთესო პარკი.<ref>{{cite web|url=http://www.montevideo.gub.uy/ciudad/paseos/parques-y-plazas|title=Parques y plazas|publisher=Intendencia de Montevideo|accessdate=20 November 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20110426044228/http://www.montevideo.gub.uy/ciudad/paseos/parques-y-plazas|archive-date=26 April 2011|url-status=dead}}</ref>
მონტევიდეოში ვხვდებით როგორც [[ნეოკლასიციზმი|ნეოკლასიკური]] (მონტევიდეოს მიტროპოლიტენის ტაძარი), ისე [[პოსტმოდერნიზმი|პოსტმოდერნისტული]] (მსოფლიო სავაჭრო ცენტრი მონტევიდეო ან 518 მეტრი სიმაღლის ANTEL-ის სატელეკომუნიკაციო კოშკი) სტილით აგებულ შენობებს. ძველი ქალაქის შენობებოს ფასადები ირეკლავს რა ევროპელი იმიგრანტების კვალს და გვიჩვენებს ძველევროპული არქიტექტურის გავლენას მასზე. აღსანიშნავია სამთავრობო შენობებიც, რომლებშიც შედის: საკანონმდებლო სასახლე, მერია, ''Estévez Palace'' (ესტვეზის სასახლე) და აღმასრულებელი კოშკი. ყველაზე მნიშვნელოვანი სპორტული სტადიონია „the Estadio Centenario“. ''Parque Batlle'', ''Parque Rodó'' და ''Parque Prado'' არის მონტევიდეოს სამი საუკეთესო პარკი.<ref>{{cite web|url=http://www.montevideo.gub.uy/ciudad/paseos/parques-y-plazas|title=Parques y plazas|publisher=Intendencia de Montevideo|accessdate=20 November 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20110426044228/http://www.montevideo.gub.uy/ciudad/paseos/parques-y-plazas|archive-date=26 April 2011|url-status=dead}}</ref>


პოციტოს რაიონში, ამავე სახელწოდების სანაპიროთან ახლოს, ვხვდებით 1920 და 1940 წლებში ბელოსა და რებორატის მიერ სტილთა შერწყმით აშენებუი მრავალ სახლს. პოციტოს სხვა ღირსშესანიშნაობებში შედის რაულ სიჩეროს მიერ აგებული „Edificio Panamericano“; აგრეთვე „Positano“ და „El Pilar“, რომლებიც ადოლფო სამერ სმიტმა და ლუის გარცია პადრომ 1950-იან, 1960-იან წლებში ააგეს.
პოციტოს რაიონში, ამავე სახელწოდების სანაპიროთან ახლოს, ვხვდებით 1920 და 1940 წლებში ბელოსა და რებორატის მიერ სტილთა შერწყმით აშენებულ მრავალ სახლს. პოციტოს სხვა ღირსშესანიშნაობებში შედის რაულ სიჩეროს მიერ აგებული „Edificio Panamericano“; აგრეთვე „Positano“ და „El Pilar“, რომლებიც ადოლფო სამერ სმიტმა და ლუის გარცია პადრომ 1950-იან, 1960-იან წლებში ააგეს.


====Palacio Legislativo====
====Palacio Legislativo====
ხაზი 94: ხაზი 94:
„Torre de las Telecomunicaciones“ (სატელეკომუნიკაციო კოშკი) ან „Torre Antel“ (ანტელის კოშკი) არის 158 მეტრი სიმაღლის, ურუგვაის სამთავრობო სატელეკომუნიკაციო კომპანიის, ANTEL–ის 37–სართულიანი შტაბი და ყველაზე მაღალი შენობა ქვეყანაში. დააპროექტა არქიტექტორმა [[კარლოს ოტო]]მ. მდებარეობს [[მონტევიდეოს ყურე|მონტევიდეოს ყურის]] გვერდით. კოშნის მშენებლობა დასრულა 2000 წლის 15 მარტს.
„Torre de las Telecomunicaciones“ (სატელეკომუნიკაციო კოშკი) ან „Torre Antel“ (ანტელის კოშკი) არის 158 მეტრი სიმაღლის, ურუგვაის სამთავრობო სატელეკომუნიკაციო კომპანიის, ANTEL–ის 37–სართულიანი შტაბი და ყველაზე მაღალი შენობა ქვეყანაში. დააპროექტა არქიტექტორმა [[კარლოს ოტო]]მ. მდებარეობს [[მონტევიდეოს ყურე|მონტევიდეოს ყურის]] გვერდით. კოშნის მშენებლობა დასრულა 2000 წლის 15 მარტს.


როცა კოშკის მშენებლობა გამოცხადდა, ბევრი პოლიტიკოსი ჩიოდა მის ღირებულებაზე (40$ მლნ [[ამერიკული დოლარი|დოლარი]] და დამატებით 25$ მლნ დოლარი სატელეკონუმიკაციო კომპლექსის სხვა ხუთი შენობისთვის). მშენებლობისას წარმოქმნილმა პრობლემებმა კოშკის დაგეგმილი ხარჯი (65$ მლნ აშშ დოლარი) 102$ მილიონ დოლარამდე გაზარდა.
როცა კოშკის მშენებლობა გამოცხადდა, ბევრი პოლიტიკოსი ჩიოდა მის ღირებულებაზე (40$ მლნ [[ამერიკული დოლარი|დოლარი]] და დამატებით 25$ მლნ დოლარი სატელეკონუმიკაციო კომპლექსის სხვა ხუთი შენობისთვის). მშენებლობისას წარმოქმნილმა პრობლემებმა კოშკის დაგეგმილი ხარჯი, 65$ მლნ აშშ დოლარი, 102$ მილიონ დოლარამდე გაზარდა.


===დემოგრაფია===
===დემოგრაფია===

09:50, 27 ივლისი 2020-ის ვერსია

ქალაქი
მონტევიდეო
Montevideo
გერბი

ქვეყანა ურუგვაის დროშა ურუგვაი
დაქვემდებარება დედაქალაქი
კოორდინატები 34°53′00″ ს. გ. 56°10′00″ დ. გ. / 34.88333° ს. გ. 56.16667° დ. გ. / -34.88333; -56.16667
მუნიციპალიტეტი რიკარდო ეჰრლიხი
დაარსდა 1726
ფართობი 526 კმ²
ცენტრის სიმაღლე 43 მ
ოფიციალური ენა ესპანური ენა
მოსახლეობა 1,325,968 კაცი (2004)
სიმჭიდროვე 2,523 კაცი/კმ²
სასაათო სარტყელი America/Montevideo
სატელეფონო კოდი +02
საფოსტო ინდექსი 10000
საავტომობილო კოდი S
ოფიციალური საიტი montevideo.gub.uy
მონტევიდეო — ურუგვაი
მონტევიდეო

მონტევიდეო (ესპანურად - Montevideo) — ურუგვაის დედაქალაქი, ქვეყნის უმსხვილესი ქალაქი და ნავსადგური. 2011 წლის აღწერის მიხედვით, ქალაქს, რომლის ფართობი 201 კვადრატული კილომეტრია, 1,319,108 მოსახლე ჰყავს (ქვეყნის მოსახლეობის დაახლოებით მესამედი).[1] მდებარეობს ქვეყნის უკიდურეს სამხრეთით, მდინარე რიო-დე-ლა-პლატას ჩრდილო-აღმოსავლეთ სანაპიროს გასწვრივ.

დაარსდა 1726 წელს ბრუნო მაურისიო დე საბალას მიერ, რაც უდიდეს სტრატეგიული სვლად შეიძლება ჩაითვალოს ესპანურ-პორტუგალიური დავაში რიო-დე-ლა-პლატის ვიცე-სამეფოსთან დაკავშირებით, ამავე დროს, მონტევიდეო გახდა ესპანური კოლონია საკრამენტოს „დარაჯი“.

მდებარეობს ურუგვაის სამხრეთ ნაწილში, რიო-დე-ლა-პლატის ჩრდილოეთ სანაპიროზე, ატლანტის ოკეანის უბეში. 1807 წელს მცირე დროით იყო ბრიტანეთის მმართველობის ქვეშ. მონტევიდეო არის ლათინური ამერიკის წამყვანი სავაჭრო ბლოკების, მერკოსურის და ALADI-ს ადმინისტრაციული შტაბის ადგილი; ქალაქის პოზიცია ევრობაში ბრიუსელის როლის მსგავსია.[2]

2019 წლის მერკერის მოხსენების თანახმად, მონტევიდეოს ცხოვრების დონით ლათინურ ამერიკაში პირველი ადგილი უჭირავს;[3] ქალაქი ამ წოდებას 2005 წლიდან ინარჩუნებს.[4][5][6][7][8] 2010 წლის მდგომარეობით, მონტევიდეო იყო მე-19 უდიდესი ქალაქი ეკონომიკით კონტინენტზე და მე–9 ყველაზე მაღალი შემოსავლის მატარებელი დიდ ქალაქებს შორის.[9] 2020 წელს მისი პროგნოზირებული მშპ 49,7 მილიარდი დოლარია, რაც ერთ სულ მოსახლეზე 28,385 აშშ დოლარი გამოდის.[10]

2018 წელს იგი კლასიფიცირდა როგორც ბეტა გლობალური ქალაქი, რომელიც ლათინურ ამერიკაში მერვე, ხოლო მსოფლიოში 84-ე ადგილზეა.[11] ქალაქმა უმასპინძლა 1930 წლის ფიფას პირველი მსოფლიო თასის ყველა თამაშს.

1807 წელს, ქალაქი ბრიტანეთის მმართველობის ქვეში იმყოფებოდა. მეორე მსოფლიო ომის მიმდინარეობისას, მონტევიდეო ჩართული აღმოჩნდა ლა-პლატის ბრძოლაში, რომელიც ამ ომის ერთ-ერთ პირველ საზღვაო ბრძოლა იყო.

მონტევიდეო საკმაოდ მდიდარია კულტურული და არქიტექტურული მემკვიდრეობით. მისი არქიტექტურა უბადლოდ მიიჩნევა მთელს სამხრეთ ამერიკაში, ირეკლავს რა მის კოლონიურ წარსულს არტ-დეკოს სტილით დამთავრებული, სადაც საოცრად იგრძნობა ესპანური, პორტუგალიური, ფრანგული და ბრიტანული კვალი.

მონტევიდეო ქვეყნის განათლების კერაა, სადაც პირველი უნივერსიტეტი „Universidad de la República“ 1849 წელს დაარსდა.

გეოგრაფია

მონტევიდეო მდებარეობს ატლანტის ოკეანის მკლავის, მდინარე რიო-დე-ლა-პლატას ჩრდილო-აღმოსავლეთ სანაპიროს გასწვრივ; მდინარე ურუგვაის სამხრეთ საზღვრებს არგენტინის ჩრდილოეთ საზღვრებისგან ჰყოფს; ბუენოს-აირესი არგენტინის მხარეს, დასავლეთით, 230 კილომეტრითაა დაშორებული. მისი დასავლეთით, მდინარე სანტა ლუსია ბუნებრივ საზღვარს ქმნის მონტევიდეოსა და სან-ხოსეს დეპარტამენტს შორის. სანაპირო ზოლი, რომელიც ქმნის სამხრეთის საზღვარს, წარმოდგენილია კლდოვანი სანაპიროებითა და ქვიშიანი პლაჟებით.[12] მონტევიდეოს ყურე ქმნის ბუნებრივ ნავსადგურს, ერის უმსხვილეს და რეგიონის საუკეთესო ბუნებრივ პორტს, რომელსაც ურუგვაის ეკონომიკასა და საზღვარგარეთ ვაჭრობაში უმნიშვნელოვანესი ადგილი უკავია. ქალაქს კვეთს მრავალი ნაკადული, რომელბიც მონტევიდეოს ყურეში ჩაედინება. დაშრობის პროცესში მყოფ მდინარეებთან ახლოს მდებარე სანაპირო ზოლი ძლიერაა დაბინძურებული.[13]

საშუალო სიმაღლე 43 მეტრია. ქალაქის ტერიტორიაზე მდებარეობს ორი შედარებით მაღალი ბორცვი: „the Cerro de Montevideo“ და „the Cerro de la Victoria“, რომელთა უმაღლესი წერტილია „Cerro de Montevideo“, რომლის მწვერვალზე, 134 მეტრი სიმაღლეზე, ციხესიმაგრე, სახელად „Fortaleza del Cerro“, მდებარეობს.[14] მონტევიდეოსთან უახლოესი ქალაქებია ჩრდილოეთით ლას-პიედრასი და სამხრეთით სიუდად-დე-ლა-კოსტა; ორივე მათგანი ქალაქის ცენტრიდან 20-25 კილომეტრითაა დაშორებული.

კლიმატი

კიოპენის კლიმატის კლასიფიკაციით, მონტევიდეოს ახასიათებს ნოტიო სუბტროპიკული კლიმატი. ქალაქს აქვს ცივი ზამთარი (ივნისიდან სექტემბრამდე), თბილ-ცხელი ზაფხული (დეკემბერიდან მარტამდე) და არასტაბილური გაზაფხული (ოქტომბერი და ნოემბერი);[15] ხშირია ჭექა-ქუხილი, თუმცა ტროპიკუ; ციკლონებს აქ ვერ ვხვდვდებით. ნალექი რეგულარულად და თანაბრად მოდის მთელი წლის განმავლობაში და იგი დაახლოებით 950 მილიმეტრამდე აღწევს.[16]

ზამთარი ზოგადად ცივი, ნალექიანი, ქარიანი და მოღრუბლულია. ოკეანის გავლენით ტემპერატურა სტაბილურია და ჩვეულებრივ, არ ეცემა -2 გრადუსზე ქვემოთ; ყინვებიც იშვიათია. სანაპიროდან რამდენიმე მილის დაშორებით ყინვები უფრო ხშირი და უფრო ცივია. ხშირია წვიმა და თოვლ-ჭყაპი, მაგრამ დიდი თოვლი იშვიათად ფიქსირდება, სულ ოთხი შემთხვევა იყო: 1850, 1853 და 1917 წლებში, ხოლო უკანასკნელად იგი 1930 წელს, მსოფლიოს თასის[17] გახსნით შეხვედრისას დაფიქსირდა.

ზაფხული თბილ-ცხელი და ნოტიოა, სხვა სეზონებთან შედარებით ნაკლებად ქრის ქარი. ამ პერიოდში საღამოობით ზღვიდან ხშირად ქრის ქარი, რომელიც ცხელ ქალაქს აგრილებს.[15] ჩრდილოეთის ცხელ ქარებს კონტინენტის ტროპიკული ნაწილიდან ტენიანი და ცხელი ჰაერის მასები მოაქვს. ჩვეულებრივ, თბილ პერიოდს მოსდევს სამხრეთ-დასავლეთის ცივი ჰაერის მასებით წარმოქმნილი ჭექა-ქუხილი, რაც ტემპერატურას საგრძნობლად ამცირებს. ეს ფენომენი რეგიონალურია და შეიძლება წლის განმავლობაში რამდენჯერმე მოხდეს.

მონტევიდეოს წლიური საშუალო ტემპერატურა 16.7 გრადუსია. ყველაზე დაბალი დაფიქსირებული ტემპერატურა -5.6 გრადუსია, ხოლო ყველაზე მაღალი - 42.8 გრადუსი.[18]

ღირსესანიშნაობები

მონტევიდეოში ვხვდებით როგორც ნეოკლასიკური (მონტევიდეოს მიტროპოლიტენის ტაძარი), ისე პოსტმოდერნისტული (მსოფლიო სავაჭრო ცენტრი მონტევიდეო ან 518 მეტრი სიმაღლის ANTEL-ის სატელეკომუნიკაციო კოშკი) სტილით აგებულ შენობებს. ძველი ქალაქის შენობებოს ფასადები ირეკლავს რა ევროპელი იმიგრანტების კვალს და გვიჩვენებს ძველევროპული არქიტექტურის გავლენას მასზე. აღსანიშნავია სამთავრობო შენობებიც, რომლებშიც შედის: საკანონმდებლო სასახლე, მერია, Estévez Palace (ესტვეზის სასახლე) და აღმასრულებელი კოშკი. ყველაზე მნიშვნელოვანი სპორტული სტადიონია „the Estadio Centenario“. Parque Batlle, Parque Rodó და Parque Prado არის მონტევიდეოს სამი საუკეთესო პარკი.[19]

პოციტოს რაიონში, ამავე სახელწოდების სანაპიროთან ახლოს, ვხვდებით 1920 და 1940 წლებში ბელოსა და რებორატის მიერ სტილთა შერწყმით აშენებულ მრავალ სახლს. პოციტოს სხვა ღირსშესანიშნაობებში შედის რაულ სიჩეროს მიერ აგებული „Edificio Panamericano“; აგრეთვე „Positano“ და „El Pilar“, რომლებიც ადოლფო სამერ სმიტმა და ლუის გარცია პადრომ 1950-იან, 1960-იან წლებში ააგეს.

Palacio Legislativo

Legislative Palace (საკანონმდებლო სასახლე)

„Palacio Legislativo“, იგივე საკანონმდებლო სასახლე მდებარეობს ქალაქის ცენტრის ჩრდილოეთით, აგუადაში; შენობა ურუგვაის პარლაენტის ადგილსამყოფელია. მშენებლობა 1904 წელს, პრეზიდენტ ჟოზე ბატლ ორდენეზის მთავრობის დაფინანსებით, დაიწყო.[20] იგი დააპროექტეს იტალიელმა არქიტექტორებმა ვიტორიო მეანომ და გაეტანო მორეტმა; მათ შენობის ინტერიერი დაგეგმეს.

სატელეკომუნიკაციო კოშკი

Telecommunication Tower.

„Torre de las Telecomunicaciones“ (სატელეკომუნიკაციო კოშკი) ან „Torre Antel“ (ანტელის კოშკი) არის 158 მეტრი სიმაღლის, ურუგვაის სამთავრობო სატელეკომუნიკაციო კომპანიის, ANTEL–ის 37–სართულიანი შტაბი და ყველაზე მაღალი შენობა ქვეყანაში. დააპროექტა არქიტექტორმა კარლოს ოტომ. მდებარეობს მონტევიდეოს ყურის გვერდით. კოშნის მშენებლობა დასრულა 2000 წლის 15 მარტს.

როცა კოშკის მშენებლობა გამოცხადდა, ბევრი პოლიტიკოსი ჩიოდა მის ღირებულებაზე (40$ მლნ დოლარი და დამატებით 25$ მლნ დოლარი სატელეკონუმიკაციო კომპლექსის სხვა ხუთი შენობისთვის). მშენებლობისას წარმოქმნილმა პრობლემებმა კოშკის დაგეგმილი ხარჯი, 65$ მლნ აშშ დოლარი, 102$ მილიონ დოლარამდე გაზარდა.

დემოგრაფია

1860 წელს მონტევიდეოს ჰყავდა 57.913 მოსახლე; მათ შორის იყო უამრავი აფრიკული წარმოშობის ადამიანი, რომლებიც მონებად მოიყვანეს, ხოლო საუკუნის შუა წლებში მათ დამოუკიდებლობა მოიპოვეს. ძირითადად დიდი ევროპული იმიგრაციის გამო, 1880 წლისთვის მონტევიდეოს მოსახლეობა ოთხჯერ გაიზარდა. 1908 წელს ქალაქსი მცხოვრებთ რიცხვი 309,331 მცხოვრებს გაუტოლდა.[21] XX საუკუნეში ქალაქმა განაგრძო დიდი რაოდენობით ევროპელი ემიგრანტების მიღება, განსაკუთრებით ესპანელებისა და იტალიელების, რასაც მოჰყვა ფრანგების, გერმანელების, ინგლისელების, ირლანდიელების, შვეიცარიელების, ავსტრიელების, პოლონელების, ჰოლანდიელების, ბერძნების, უნგრელების, რუსების, ხორვატების, ლიბანელების გადმოსახლება.

2004 წლის 14 ივნისი-31 ივლისში ჩატარებული აღწერის მიხედვით მონტევიდეოს მოსახლეობა 1,325,968-ია, მაშინ როცა მთლიანი ყველანა, ურუგვაი, 3,241,003 მცხოვრებს ითვლიდა. ქალი მოსახლეობა იყო 707,697 (53.4%), ხოლო კაცი მოსახლეობა - 618,271 (46.6%).

2011 წლის აღწერის მონაცემებით, მონტევიდეში ცხოვრობს 1,319,108 მოსახლე.[1]

1860 1884 1908 1963 1975 1985 1996 2004 2011
   58,000     164,028     309,331[21]   1,202,890 1,176,049 1,251,511 1,303,182 1,269,552 1,319,108

წყარო: Instituto Nacional de Estadística de Uruguay[22]

რესურსები ინტერნეტში

სქოლიო

  1. ↑ 1.0 1.1 Censos 2011 Montevideo. INE (2012). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 11 November 2012. ციტირების თარიღი: 3 September 2012.
  2. ↑ Google Earth Montevideo Map. One World – Nations Online Project. ციტირების თარიღი: 5 March 2015.
  3. ↑ 2019 Quality of Living Survey. Mercer. ციტირების თარიღი: 18 April 2019.
  4. ↑ Quality of Living Worldwide City Rankings Survey. Mercer. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 3 December 2013. ციტირების თარიღი: 24 February 2014.
  5. ↑ Gainza, Patricia P.. CIUDADES LATINOAMERICANAS EN EL ÍNDICE DE CALIDAD DE VIDA. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 29 November 2009. ციტირების თარიღი: 17 November 2009.
  6. ↑ Diario EL PAIS – Montevideo – Uruguay.
  7. ↑ The 8 Smartest Cities in Latin America (3 December 2013).
  8. ↑ http://www.mercer.com/press-releases/quality-of-living-report-2014
  9. ↑ Archived copy. ციტირების თარიღი: 19 June 2020
  10. ↑ (((61/33)^(1/15))^10)*33 and (((33/21)^(1/15))^10)*21.
  11. ↑ The World According to GaWC 2018. Geography Department, Ghent University.. ციტირების თარიღი: 5 January 2019.
  12. ↑ www.montevideo.com.uy Montevideo, Enciclopedia Geográfica del Uruguay, Retrieved on 20 November 2010.
  13. ↑ Foraminiferal responses to polluted sediments in the Montevideo coastal zone, Uruguay.. Sección Oceanología, Facultad de Ciencias, Iguá 4225, Montevideo. 
  14. ↑ Geografía – Cerro de Montevideo. Enciclopedia Geográfica del Uruguay. ციტირების თარიღი: 20 November 2010.
  15. ↑ 15.0 15.1 About the Climate in Montevideo, Uruguay:Overview. Traveltips. ციტირების თარიღი: 16 November 2010.
  16. ↑ Montevideo climate: Average Temperature, weather by month, Montevideo weather averages - Climate-Data.org. ციტირების თარიღი: 20 September 2019
  17. ↑ FIFA World Cup™. 1930 FIFA World Cup Uruguay™ : Hosts Uruguay beat arch-rivals to first world crown. FIFA World Cup™. ციტირების თარიღი: 14 July 2011.
  18. ↑ RECORDS METEOROLOGICOS EN EL URUGUAY Spanish. Dirección Nacional de Meteorología. ციტირების თარიღი: 30 April 2014.
  19. ↑ Parques y plazas. Intendencia de Montevideo. ციტირების თარიღი: 20 November 2010.
  20. ↑ Montevideo Travel Guide. Easy Destination. ციტირების თარიღი: 17 November 2010.
  21. ↑ 21.0 21.1 Javier Meneses Silva. Datos en el cuerpo de todo el artículo Spanish. Tacuy.com.uy. ციტირების თარიღი: 15 November 2010.
  22. ↑ Statistics of urban localities (1963–2004). INE (2012). ციტირების თარიღი: 7 September 2012.
ვიკისაწყობში არის გვერდი თემაზე:
ხ • გ • რ
   
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=მონტევიდეო&oldid=3920401“-დან